Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 842]

Het Casteel Bredebent in Gulicker-landt wordt beleghert/doch wederom verlaten/in Februario, Anni 1610.

[1610.] HAns Wilhelm Hertoge van Gulick/Cleve/ Bergh/ Grave van der Marck ende Ravensbergh/ Heere te Ravesteyn/ &c. is binnen Dusseldorp in 'tLandt van Cleve den xxv. Martij 1609. deser Weerelt overleden/ gheen kinderen nae-latende. Hy is gheweest een rijck Heere van Land en Luyden/maer arm-sinnich. Hy is gehoulijckt geweest/eerst aen een Marc-Gravinne van Baden / daer nae met een Hertoginne van Lottringhen/ doch hy en heeft noyt Kinderen by de selfde gheprocreeert. Alles te verhalen wat stracx nae de doodt deses Vorstes in sijne Landen ende Heerlijckheden gepasseert is/ware veel te lanc: Jck salder hier alleen een cort verhael van doen/om den Leser aen te wijsen den oorspronck van den Gulickschen Crijch.

Nae de doodt van Hans Wilhelm Hertoghe van Cleve / &c. pretendeerden ende contendeerden de Ceur-Vorst van Brandenburgh/ ende Philips Lodewijck Phals-Grave van Nieborch/dat haer de erffenisse deser Vorstendoemen ende Landen was toecomende/ja elc een van haer meynde dat hy de naeste daer toe behoorde te wesen. Hier over is eenen vriendelijcken dach gehouden op het Slot Hamborgh, daer Mauritius Landt-Grave van Hessen/ ende verscheydene Vorsten/ Graven/ ende Rechts-gheleerde by een quamen. Dese vergaderinghe is onvruchtbaer af-geloopen / ende daer is eenen anderen bestemt binnen Dortmond, alwaer nae veel disputerens eyndelijc besloten is op denlaetsten Maij, dat dese beyde Vorsten ghelijckelijck de regeringhe der Landen aen-nemen souden/ tot dat met ordre ende in der vriendtschap hier anders in ghedaen soude wesen/ ende dat sy door alle de Vorstendomen reysende/in alle Steden de Overicheden ende Ondersaten souden doen sweeren/ dat sy dien voor haren Landt-Vorst ende Heere souden [1610.] erkennen ende aen-nemen/ die in een wettelijcke vergaderinge van Heeren en Vorsten soude verclaert worden de naeste ende rechte erfghenaem te zijn. Achter-volghende dese resolutie/zijn de beyde jonghe Vorsten deur Landen en Steden geveyst/ende sy zijn over al wel ende blijdelijc ontfangen/ende op de voorverhaelde conditie besworen/ ende tot Lant-Vorsten aengenomen. Johan van Ruysschenburgh Drossaert ofte Amptman van Gulick/is secretelijck/met weynich andere/uyt de vergaderinge der Landt-stenden nae Gulick vertrocken/de Stadt ende het Slot vermeesterende/ende Crijchs-volck daer in brenghende/ ende dat in-houdende voor den Keyser / ende sich stellende tegen de vereenichde Vorsten. Dit is cortelijck den oorspronck van den Gulickschen Crijch.

Leopoldus Arch-Hertoghe van Oosten-rijck/ Bisschop van Presburgh/ Straesburgh/ende Passou/ Broeder van den Arch-Hertoghe Ferdinand van Greets/is stracx van den Keyser afgeveerdicht/ ende in het laetste van Iulio, Anno 1609. te Gulick aengecomen/met hem brengende des Keysers Heraulten met citatie ende daginge/dat alle die op de Vorstendoemen Gulic/Cleef/Bergh/&c. yets te pretenderen hadden/ voor sijne Keyserlijcke Majesteyt verschijnen souden: Ende dat hy interim den Arch-Hertoghe Leopoldum hadde afghesonden/ als sijnen oppersten Commissaris/om aldaer te resideren/ende alles te doen/als of hy daer selfs tegenwoordich ware. Leopoldus heeft de Stadt Gulich met groote neerfticheyt gesterckt/ende hy heeft een Clooster voor Gulich liggende beschanst/ soeckende daghelijcx plus oultre te gaen. N. Palland een Gulichs Edel-man/ die daer te vooren de Arch-Hertogen gedient hadde/heeft sijn huys Bredebent/

[p. 843]

(281)

Magnanimo fuerit LEOPOLDI corpore virtus

Quanta, feret multo Bredebentum milite cinctum,

Obsidione viros solvit, licet ipse COMES SOLMS
Obstitit, hyberno qui sydere causerat urbem.

[p. 844]

⁺ recht over Linnigh op de Roer gelegen/Leopoldo vrywillich over-ghelevert/nae dat hy hem in dienst van den Ceur-Vorst Brandenborgh begeven hadde/van den welcken hy oock wel onthaelt ende ghetracteert was geweest. Leopoldus heeft op het huys Bredebent sterck garnisoen gheleyt / d'welck stracx/als oock het garnisoen van Kalckhoven by Aken/ rontom her ten platten lande groote schade ende verderfheeft aengerichtt/ ende de wegen/staten/ ende passagien over al onvry ghemaeckt. Hier door is de Grave Frederick van Solms/ een van der Vorsten Crijchs-Overste/ veroorsaeckt gheweest Bredebent in Februario 1610. te gaen belegheren/daer voor brengende sodanich een Legerken als hy des maels conde by een crijgen. Leopoldus en soude dit Casteel niet geern verlaten noch verloren hebben/ als hem seer wel gheleghen zijnde. Daerom als hy van den Arch-Hertoghe Alberto eenich Crijchs-volck/soo te voet als te peerde/uyt Brabant gecregen hadde / soo heeft hy een resolutie genomen Bredebent te gaen belegheren/ nu connende in't velt brenghen twee duysent Man te voet / ende ses Compagnien Ruyteren. Hy is eerst comen ligghen in een cleyn Bosschelgen nae by Bredebent/by sich hebbende [1610.] vier stucken grof Geschut. Wetende dat de belegerde gebreck van pulver hadden/heeft hy drie hondert Soldaten/ yeder met een sacxken pulvers gheladen/in eenen duysteren nacht/(geleydt zijnde van eenen Boer/die beloofde dat hy dit volck door het moras den wech wijsen soude/) meynen daer binnen te brenghen. Maer de belegheraers zijn dit wijs gheworden/ ende sy hebben eenighe deser pulver-draghers doodt gheslaghen/ eenighe ghevanghen/ de reste in de vlucht ghejaecht. Desen aen-slach Leopoldo ghefalieert zijnde/heeft eenen aen-val ghedaen op de belegheraers/die haer soo wel geweert hebben/ dat Leopoldus ontrent twee hondert Mannen verloren hebbende / moeste af-trecken/latende Bredebent noch beleghert. Maer alsoo des maels der Forsten macht niet genoechsaem en was om Bredebent met gewelt aen te tasten / ende het seer onbequaem weder was/daghelijcx soo seere reghenende/waeyende/en stormende/als het in langhe jaren ghedaen hadde/so heeft de Grave van Solms moeten op-breken/ ende sijn volck in garnisoen brenghen.

+ 1610