Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 831]

Aen-comste van den Marquis Spinola in den Haghe/ende hoe hy van sijn Princelijcke Excellentie Graef Maurits ontfanghen wordt/ Anno 1608.

[1608.] DE Staten Generael heel en al gheresolveert zijnde met de Gecommitteerde van de Arch-Hertoghen in communicatie te comen op de handelinghe van Vrede of langhe Treves, so hebben sy in de Vereenichde Neder-landen aen-gheschreven ende doen houden eenen al-ghemeynen bid ende vasten-dach op den 9. Ianuarij 1608. Om Godt den Heere te dancken ende te loven voor de weldaden die hy dus langhe de Landen hadde bewesen: Als oock/om hem te bidden/ dat desen aen-ghevanghen Vrede-handel mochte af-loopen tot sijner eere/ ende tot behoudenisse ende wel-stant der Landen.

Hare Hoocheden hebben tot het bespreck ofte handel van Vrede oflanghe Treves, Ghedeputeert den Marquis Spinola, den President Richardot, den Secretaris Mancicidor, Pater Ian van Neyen, ende Verreyken. Of het wel by velen verstandigen een vreemt bedencken gaf/datter niet een Neder-landts Heere van ouden huyse/stamme/en staet onder dese Gedeputeerde en was/soo hebben even wel de Heeren Staten haer de versochte paspoorten ghesonden / op dat over al de Gouverneurs der Steden ende Forten haer souden passeren laten / jae met eere ende met beleeftheyt souden onthalen ende gheleyden/ ghelijck het oock volcomelijck gheschiedt is/ jae Heer Iustijn van Nassou, Gouverneur van Breda/ ende de Ridder Marcellus Bacx, Gouverneur van Berghen op Zoom/ zijn uyt last van de Heeren Staten/ ghetrocken tot Liere/ om aldaer de Ghedeputeerde van hare Hoocheden te ontmoeten/ die den 27. Ianuarij aldaer sijn aen-ghecomen/ ende sy zijn den 28. van daer ghetrocken met eenen grooten treyn/ ende ghevolch van Dienaers/ Pagien/ ende Lackeyen; Oock veel costelijcke baggagie ende juweelen. Op den avont zijn sy te Hoochstraten [1608.] aen-ghecomen: Den 29. quamen sy te Breda/ alwaer sy heerlijck zijn ontfanghen/ ende wel ghetracteert gheweest. Den 30. Ianuarij zijn sy ontrent den middach te Geertruyden-Bergh ghearriveert/ daer sy oock wel onthaelt ende ghetracteert zijn gheweest: Van daer trocken sy met hondert en t'negentich sleden over het ys van den Bies-bos ende Merwe (want het was doe eenen strenghen winter/ ende 'tvroos hart) ende sy quamen noch des selfden avonts te Dordrecht / alwaer de Magistraet haer buyten de Stadt heeft ontfanghen ende ghewillecomt/met sulcken toe-loop van volcke/ als of half Hollandt daer ware by een ghecomen/ om dese Ghedeputeerde te sien. Den laetsten Ianuarij op nae-noen quamen sy te Rotterdam aen/ met sleden lancx het diep van de Mase ende Merwe/daer sy oock feestelijck onthaelt zijn. Den eersten Februarij voor den noen quamen sy te Delft / daer sy beleefdelijck van den Magistraet ontfanghen zijn / maer hebbender niet ghegeten/om dat sy te Rotterdam ontbeten hadden/ ende veradverteert wareen/dat Prins Maurits uyt den Hage haer te ghemoet quam ghereden /als oock gheschiedt is/want nae den noeue is sijn Excellentie/met Graef Wilhelm/ Graef Hendrick Frederick van Nassou/ ende veel andere Heeren/met acht Coetsen/dese Gedeputeerde tot Rijswijck toe/een halve mijle van den Haghe te ghemoet ghevaren. Als so malcanderen ontmoetten ende nae by quamen/(d'welck gheschach tusschen Rijswijck ende de Hoorn-brugge/) so trat sijn Excellentie/als oock de Marquis/ende alle de andere Heeren van de Coetse / wille-comden ende congratuleerden malcanderen / ende deden de complementen

[p. 832]

[1608.] tamelijck vroylijck ende blijde aensicht: Met wat herte ende ghemoet/dat weet Godt. De Marquis Spinola ginck op de coetse van sijn Excellentie sitten op de hoogher handt/ doch met veel weygheringhe ende teghen-houden; Voor in de selfde coetse voeren ruggelinck Mancicidor ende Graef Hendrick: ende ter sijden in't slach of af-hanghen der coetse/ Richardot ende Graef Wilhelm van Nassou: Pater Neyen, ende Verreyken saten op andere coets-wagens met andere Heeren die haer uyt den Haghe te ghemoete waren ghecomen. Waer dese Ghedeputeerde ghecomen ofte gepasseert zijn/doch insonderheyt in den Haghe/daer was sulcken toe-loop van Menschen / hooghes ende leghes standes / dat de gheheele wech/ water ende landt/ ten beyden sijden (want midts de harde vorst was het alles als een vlacke bane) swart / ende van volck bedeckt waren; Het scheen dat niemandt van goede moeder gheboren en was / die niet uyt en liep [1608.] om desen Man ende d'andere Ghedeputeerde te sien/ die doch de selfde persoonen waren/die soo vele jaren lanck/met alle middelen van gelt ende gewelt/gesocht hadden den onder-ganck van de Gereformeerde Religie/ de verwoestinghe der Landen/ ende verwerringhe van den welstant en staet der selfder. Naeder hant zijnder noch dagelijcx uyt alle Steden en Quartieren duysenden van Menschen in den Haghe ghecomen/ als of daer mede grooten af-laet te verdienen ware gheweest / wanneermen die Heeren eens sien mochee: Onder dese kijckers waren veel persoonen die in de regeringhe der Landen ende Steden saten/ ende die mede compareerden in de vergaderingen van de Staten der Landen. Een treffelijck Edel-man schreef my uyt den Haghe / VVy hebben hier gisteren het Trojaensche-Peerdt in-ghehael.

Aut haec in nostros fabricata est machina muros,
Inspectura domos, venturaq́ue desuper urbi:
Aut aliquis latet error: Equo ne credite Teucri,
Quicquid id est, Timeo Danaos, & dona ferentes.

[p. 833]

(277)

Dic mihi MUSA quis haec nostris dedit otiaterris,

Quis non delapsam pacem fulgentibus astris

Accipiat BATAVI BATAVI cognoscite tanti
Muneris autorem, Deus est qui cuncta gubernat