[1605.] sonder te schromen al de macht die hy wist dat de Coninck van Hispanien ghebruycken soude om de selfde te beschermen ende te verdedighen. Tot desen eynde is sijn Princelijcke Excellentie op den xv. Maij na Berghen op Zoom ghetrocken/ sterck zijnde ontrent vijf duysent Peerden/ende wel twintich duysent Man te voet/ met een groote menichte van waghenen ende treck-peerden. Daer zijn oock in Zeelandt veerdich gheweest ontrent vier hondert Schepen/ groot en cleyn/ daer in ontrent tachtentich Vaendelen Voetknechten zijn ghescheept/ onder het beleyt ende ghebiedt van den cloecken Helt Graef Ernst van Nassou, Velt-Marschalck over het Legher der Ed. Hooch-Mog. Heeren Staten. Dese Schepen hadden oock gheladen het Gheschut met de ghereetschap daer toe gehoorende/ item anckers/kabels/ cruyt/ loot/ en lonten/ met goede provisie van victualie ende allerley magen-aes. Sijn Excellentie was met de Ruyterije ende de reste van het Voet-volck van Bergen op Zoom getrocken na Eckeren/een mijle weechs van Antwerpen ghelegen. Sijn Genade Graef Ernst van Nassou is cloecke lijck de Spaensche Schanse/ Peerle gheheten/op den dijck aen de cant van de Schelde liggende/gepasseert/ onaenghesien dat de Spaensche dapperlijck vyer gaven op de Schepen/ met grof en cleyn Gheschutt; maer hoe onseker dat de aen-slaghen te water zijn (als hanghende voor-namelijck aen windt en weder) heeft hier ghebleken/ overmits sijn Ghenade Graef Ernst gheensins met sijn volck landen en conde/daer hem te landen gheordonneert was/ want in eenighe recken ende cromten van de Schelde hadde hy platt in den windt/ ende de dijcken aen den Vlaemschen cant waren lancx met Crijchs-volck besett/ die dapper in de Schepen schoten ende veel schade deden/ als der Staten Schepen laverende om den windt te scheppen/dichte onder het lant comen moesten. Graef Ernst siende ende bevindende/ dat het hem onmoghelijck was aen de Vlaemsche
sijde sijn volck aen landt [1605.] te setten/ende hem den contrarien windt aen de Brabantsche sijde dreef: Soo heeft hy ghetracht met chaloeppen en groote booteu het volck aen den Vlaemschen kant over te brenghen. Alser nu ontrent drie hondert over ghebracht waren/ ende sy achter den dijck schuylende de reste van haer volck verwachten/ soo isser den vyandt in der nacht op aengevallen. Der Staten volck in der nacht niet connende weten hoe sterck dat hare vyanden waren/ ende vermoedende dat sy heel sterck waren (ghelijck sy oock in der daedt wel drie Man teghen een hadden/ want de dijcken lancx den Vlaemschen cant waren besett wel met 3000. Man/ die oock Gheschut by haer hadden/) soo zijn sy haest in disordre gebracht/daer zijnder ontrent hondert doodt-gheslaghen/ eenighe vluchten in de chaloeppen / ende daer wierdender wel tachtentich ghevanckelijck gebracht op het Casteel van Antwerpen. Dit gheschiede den xvii. Maij heel vroech in den morghen-stondt/te selven daghe als Graef Ernst voor-hebbens was een Brugghe over de Schelde te maken/ by Ousterweel/ de Schepen van oorloghe ende andere in't ghesichte van Antwerpen ghecomen zijnde. Als den aen-slach op de Vlaemsche dijcken ghemist was/so tooch Graef Ernst met al sijn Schepen en volck nae Ousterweel/ daer hy sijn Crijchs-volck aen landt sette/ende trock nae Eeckeren / daer hy Prins Maurits met sijn Leger ghevonden heeft. Overleyt hebbende wat sy doen souden/soo hebben sy gheresolveert dadelijck wederom te rugghe nae Berghen op Zoom te trecken/ want dewijle de Vlaemsche dijcken soo besett ende versekert waren (de tijdinge ende aen-slach sijner Excellentie te vroech op strate ghecomen zijnde) datmen gheen meester daer van worden en conde/ (sonder de welcke vermeestert te hebben/het den Staten volck onmogelijck was Antwerpen te belegheren) ende Spinola met een groot