Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

Wachtendonck by Graef Lodewijck van Nassou in-ghenomen/den XXIII. Ianuarij, 1600.

[1600.] DEwijle datmen in Brabant besich was met triumpheren ende willecomen van de Arch-Hertoghen Alberto ende Isabella, die op het eynde des jaers van 1599. te Brussel aenghecomen zijn: Soo heeft sijn Princelijcke Excellentie bedacht ende betrachtt/hoe hy de Landen soude connen dienst doen met het in-nemen van d'eene of d'andere Stadt. Hy heeft den xxii. Ianuarij in het Clooster te Bebber by Cleef doen by een comen acht Vaenen Ruyteren/ ende ontrent acht hondert Mannen te voet/uyt Zutphen/Doesborgh / ende andere garnisoenen de selfde lichtende/ onder het veleyt van den cloecken Heere Graef Lodewijck van Nassou, ende den vromen Colonel Edmont Schotsman, die met dit volck gemarcheert zijn nae Wachtendonck/een sterck Stedeken in 'tover-quartier van Gelder-landt ghelegen/ op de Riviere Niers/hebbende een schoon Casteel/op het welcke de Heere van Gileyn, Gouverneur ende Pant-Heere der selfder plaetse/ huys was houdende. Graef Carel van Mansvelt hadde voor twaelf jaren nae twee maenden belegheringhe/ doe de Prince van Parma in den grooten loop sijner victorien was/ dese Stadt den Gheunieerden Provincien af-ghenomen. Graef Lodewijck van Nassou dede op den xxii. Ianuarij des voor-middaechs sijn Crijchs-volck van [1600.] Bebber op-trecken nae Wachtendonck aen / ende quamen in der nacht ter Niekercke by Wachtendonc/ daer sy een weynichsken rustten / ende trocken doe voorts nae de Stadt/eensdeels door het water/eensdeels door het ys der Stadts-grachten/ die niet diepe en waren/ daer door plodderende soo sy best conden/ want het hadde den voorighen dach hart gevrosen/ ghelijck het teghenwoordelijck des maels oock dede. De Schilt-wacht dit rumoer ende gheplodder in de grachten hoorende / riep: Qui va la? Maer sy daer niet op passende/beclommen de wallen ende geraeckten in de Stadt / sonder dat sy eenighe intelligentie daer binnen hadden. Daer en waren niet boven tachtentich Soldaten in de Stadt ende in 'tCasteel/want het Peerde-volck dat daer in garnisoen lach was hooghe op/om buyt te gaen soecken/ ende plonderden het Slot Wandersluyten/ doch sy wierden van de garnisoenen van Bon ende van Bruyler gheslagen. Met dat onse Soldaten de Stadt beclommen/ was den alarm binnen der Stadt groot/maer sy vonden weynich teghen-weere/ alsoo dat de Stadt schier sonder bloedt-storten wierdt in-genomen. Graef Lodewijck ordineerde een deel Musquettiers op eenen hoeck

[p. 718]

[1600.] wals van de Stadt nae het Casteel aen/ die ghestadelijck op het Casteel schooten/ ende nae alle de gheene die teghen-weere deden. Hy schickte stracx eenich volck op de naeste Dorperen/ ende doet alle de leederen van daer binnen Wachtendonck brenghen/ om daer mede het huys aen alle canten te beclimmen. De Heere van Gileyn cloeckelijck weder-stant doende/ werdt in sijn kele gequetst: eenen Constabel ende andere op het Casteel wierden doodt geschoten. De Heere van Gileyn en hadde niet boven dertich Soldaten by hem / met de welcke hy het Casteel niet langhe inhouden en conde: Daerom heeft hy stracx eenen expressen nae Reurmonde aen den Grave van Berghe om hulpe ghesonden/die wel terstont alle by-ligghende garnisoenen derwaerts dede trecken/ maer het was te spade/want Graef Lodewijck was al stracx met sijn Ruyteren ende met al het Voet-volck door de Kempensche Poorte daer binnen gheraeckt. Eenighe Ruyteren saten af van hare Peerden/ende holpen het Voet-volck; Die t'samen haer so cloeckelijck droeghen/dat sy over de grachten quamen/ ende geraeckten op den wal van het Casteel. Een van des Gouverneurs dienst-maechden stiet met een vorcke een [1600.] ladder te rugge van den muyr af, daer vijve van der Staten Soldaten op stonden. Doch eyndelijck heeft de Gouverneur het Casteel moeten over gheven in handen van Graef Lodewijck van Nassou/op den xxiii. Ianuarij. Dese Stadt lach rontom in des vyandts Steden/ende was der halven wel gheleghen om des Admirants aen-slaghen/die hy uyt die Steden soude willen doen/ te ontdeken/ ende te verhinderen. De Soldaten hebben grooten buyt in dese Stadt ghecreghen/want de Boeren daer om her hadden daer binnen/ als in een vaste burght / al hare beste goederen ghevlucht. Sijn Ghenade Graef Lodewijck op alles goede ordre gestelt hebbende/is den xxiiii. wederom van daer vertrocken/ latende daer binnen een deel Ruyteren ende Soldaten tot garnisoen/ende hy stelde daer tot Gouverneur Loys van der Ketulle, Heere Ryhove. Op den vijfden Februarij quam de Colonel Edmont met een goet convoy/ ende brocht binnen Wachtendonck lonten/ schuppen/ spaen/ ende allerley andere ghereetschap / ende noodtdruft.

[p. 719]

(242)

ALBERTI adventum laeti excepere Brabanti,
Interea ERNESTUS NASSOVI stirpe creatus,
WACHTENDONKI Arcemque Urbemq_Ʒ invadit, honorem
Accumulat gentis patriae quoq_Ʒ fortibus ausis.