Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

Belegheringhe der Stadt Bon by den Prince van Chimay, uyt last van Parma, Anno 1588.

[1588.] DE Hertoghe van Cleve woude geern gesien hebben/ dat Ernestus Hertoghe van Beyeren Arch-Bisschop van Ceulen/ met den Oversten Schenck in der vriendtschap gehandelt hadde/ op dat het garnisoen van Bon de om-liggende Provincien met rooven en brant-schatten met en soude in den grondt verderven ende te schande maken: Jae hy riedt hem/ conde hy gheen bestendich noch langh-duyrich accoort met hem maken/ dat hy ten minsten voor eenen tijt lanck treves ofte stille-stant van wapenen ende vyandtschap maken soude / op dat hy sich midler wijle met voeghe tot den Crijch ende belegheringhe der Stadt soude mogen schicken. Dusdanighen voor-slach heeft de Hertoghe van Cleve op den Oversten Schenck ghedaen / die daer wel nae soude gheluystert hebben: Maer de Bisschop van Ceulen en was hier toe gantschelijck niet ghesinnet/ achtende dat het sijn hoocheyt / eere/ ende reputatie te nae soude gaen/ dat hy/ die een Ceur-Vorst des [1588.] Rijcx was/ sich in verdrach gheven soude met eenen Marten Schenck/ weynich denckende op die oude spreucke/

A cane non magno saepe tenetur aper,
Imo, etiam crinis unus habet umbram suam.

De Ceur-Vorst heeft den Prince van Parma om hulpe aengheroepen/ weynich behertighende/dat hy dus doende menich duysent Menschen in sijn eyghen Landt hertelijck bedroeven/ende in den gront bederven soude. Ten quam den Hertoghe van Parma niet wel / dat hy sijn Legher verminderen soude/ eenich volck nae Bon sendende /om dat te belegheren/ alsoo het even den tijdt was/dat de Spaensche Vlote/om Enghelandt ende Neder-landt te over-vallen/ voor de handt was/die hy uyt last van den Coninck sijnen

[p. 570]

[1588.] meester moeste assisteren ende te rechte helpen: Nochtans de wijle aen den Ceulschen Crijch soo heel veele gheleghen was/ soo heeft hy den Prince van Chimay, eenighen Sone van den Hertoghe van Aerschot/ in de Meerte derwaerts ghesonden / met ses Nederlandtsche Benden van Ordonnantien/ ende ses Benden lichte Peerden/gecommandeert by uyt-landers. Hier by waren eenighe Lottringhsche Regimenten/ oock Luycksche/ Duytsche/ ende een Neapolitaens van twaelf Vaendelen/onder Carlo Spinelli. De Prince van Parma heeft Verdugo, den Gouverneur van van Frieslandt/belastt/dat hy sijnen Oversten Luytenant Taxis soude senden/ om den Prince van Chimay met raedt en daedt by te woonen. Oock hadde Parma derwaerts ghesonden Don Maurico de Lara, om Chimay op alles instructie te gheven/ als die des Landts gheleghentheyt wel bekent was: Maer desen en bleef niet langhe in het Legher voor Bon/ hy keerde haestelijck wederom nae Vlaenderen/om den tocht op Engelandt te helpen doen met de Spaensche Armade/hoopende grootē buyt en̄ eere daer te halen.

Binnen der Stadt was Gouverneur de Baron Otto [1588.] van Potlits, een cloeck Crijchs-man/ende hadde by hem Christoffel VVolf, ende andere cloccke Crijchs-lieden meer/die haer uyterste beste ghedaen hebben/om den vyandt de Stadt te onthouden/weynich passende op sijn schieten/ ende ander ghewelt. Nae dat de Spaensche Vlote door de handt Godes gheruineert ende meest verdroncken was/soo is Graef Peter Ernst van Mansvelt uyt Vlaenderen ghecomen in het Leger voor Bon/die met de reste/ dese Stadt heeft helpen dwinghen. Soo dat Schenck siende/ datter gheen ontsett te verwachten en was/ soo heeft hy de belegherde ontboden/ dat sy met den vyandt souden appoincteren soo sy best conden/ d'welck gheschiedt is op den neghen en twintichsten Septembris, Anno 1588. na dat sy een half jaer lanck waren belegert geweest. Het garnisoen isser uyt getrocken met hare wapenen/ bagghen/ende bagagie/ (meest gherooft goet zijnde) ende zijn gheconvoyeert gheweest tot Rijn-Berck/ ende tot Wachtendonck toe. De Crijchs-lieden segghen.

De bello aliquid, de pace nihil.

[p. 571]

(197)

Nempe illud verum, quavis incertior horâ,

Quolibet est folio fortuna volubilis, ecce

Urbs quae capta fuit-SCHENCKI virtute potenti
Pandit mox hosti portas, et cessit Ibero.