Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 419]

Hoe Parma op het Legher van Duc d'Alenson ghevallen is voor Gent, den XXVII. Augusti, Anno 1582.

[1582.] NAe dat Duc d'Alenson eenen tijdt lanck in West-Vlaenderen gheweest was/soo is hy den xxvii. Augusti met sijn Legher gecomen by Gent/ sterck zijnde ontrent vier duysent Man: De Prince van Parma is met eenen grooten hoop van sijn beste Soldaten (achterlatende alle baggagije) 'sanderen daechs des Hertoghen Legher comen besoecken/meynende het selfde onversiens te bespringen: Maer sijn auant-garde des morgens vroech by de Wacht der Francoysen ontdeckt zijnde/so heeft de Heere de la Pierre, Mareschalck van 't Fransche Leger, terstont sijn volck in slach-ordre ghebracht/haer goeden moet ende couragie ghevende / vermanende tot mannelijck vechten/indien haer de vyandt quame bespringhen. Siende nu den vyandt aencomen/soo belaste hy den Heere van Seisseval, dat hy met de Ruyterije soo langhe teghen Parma soude schermutseren/tot dat de baggagie uyt het Dorp nae de Stadt mochte ghebracht worden/ende dat hy alsdan sonder langer teghen-weere te doen in goede ordre reliereren soude/ overmits des Princen van Parma volck/ soo te voete als te peerde/ongelijck meer en stercker was/als sy/ want hy hadde corts te vooren veel nieuwe Spaenjaerden/Jtalianen/Hooch-Duytsche/Ruyteren en Knechten/ ende oock veel Boheemsche Pyoniers gecreghen. Seisseval heeft het bevel van la Pierre seer wel nae-ghecomen/ ende is alsoo al dit volck in goede ordre ghesacket nae de Stadt van Gent aen. Naest den vyandt was het Regiment Enghelsche/ gheassisteert met eenighe Vaenen van des jonghen Grave van Mansvelts Duytsche Ruyteren; Nae dese was het Fransche Regiment van den Colonel du Borgh: hem volchde de Colonel Norrits met sijn drie Compagnien Enghelsche Peerden/ ende daer by noch vier Compagnien lichte Fransche Peerden: Dese boven-verhaelde [1582.] maeckten de auant-guarde. Drie Cornetten Fransche Peerden / met het Fransche Regiment Voet-knechten van den Colonel Fouquerolles, ende de Vlaemsche met de Schotsche Vaendelen/ maeckten de batailie. Jn de arriere-guarde of hinder-tocht was een Regiment Enghelsche/meest Pijckeniers/met eenighe Compagnien soo te Peerde/ als te voete/ onder den Colonel Seisseval. Jn dese ordre marcheerden sy pas a pas nae de Stadt toe. Op den wech zijn sy van de Spaensche/die seer sterck van Ruyteren ende van Voet-volck waren/nu en dan bespronghen ende aengherent/die hier en daer stercke embuschaden ofte laghen gheleyt hadden. Doch overmits de goede ordre die Duc d'Alensons Crijchs-volck hieldt/so zijn sy met weynich schade/doende den vyandt groote af-breucke/ghecomen tot onder de Stadt van Gent. De Heere van Rochepot siende den vyandt dapper aencomen/ soo is hy/onaenghesien hy sieckelijck was/met eenighe Capiteyns ende volck uyt de Stadt den vyandt onder d'ooghen ghetrocken/ende hy heeft buyten S. Lievens Poorte eenighe meule-berghen ende hoochten ingenomen/ ende hy beval de vier Vaendelen die in de auant-guarde waren/met Norrits Peerde-volc/ ende eenighe Enghelsche Spiessen/ eenen aenval op den vyandt/die de Stadt al meer en meer naderde/te doen. D'welck de Enghelsche met sulcke couragie ende cloeckheyt deden/ dat de vyandt ghedwonghen werdt voor dat mael te retireren. Duc d'Alenson, ende de Prince van Oranien presenteerden haer in persoone op de Stadts-vesten / om op alles te helpen goede ordre gheven/ sy belastten haer volck te deynsen tot dicht onder de Stadt/ op datmen van de Strijckweeren ofte Bollewercken der Stadt/ den vyanden

[p. 420]

[1582.] soude connen schade aen-doen / als hy binnen scheuts comen soude. De vyandt heeft eenen nieuwen aenval ghedaen op Duc d'Alensons volck / die haer soo cloeckelijck ter weere stelden / dat de Spaensche wederom met groote schade moesten wijcken. Doe wert het gheheele Legher dicht onder de Stadt in slach-orden gestelt: Daer op quam de Prince van Parma aentrecken met sijn gheheel Legher in goede ordre / ende begost dapperlijck op der Staten Leger aen te vallen: Maer overmits het Gheschutt uyt der Stadt grouwelijck op hem ende de sijne los gheschoten wierdt/ d'welck hem seer groote schade dede / soo en dorst hy niet naerder comen / maer hy bleefbuyten scheut wel twee uyren lanck in slach-ordre staen/sich bedenckende ende beraedt-slaende wat hy best doen soude.

Duc d'Alenson ende de Prince van Oranien achterdencken hebbende / of Parma mochte soecken erghens over de Riviere te comen / ende alsoo in't Landt van Waes / d'welck noch rijck en vett was/ te wallen: Deden sy / soo stillekens als sy eenichsins conden / al het Peerde-volc (behalven drie Cornetten/die sy buyten by het Voet-volck lieten) in de Stadt comen/om de selfde stracx nae den vyandt te schicken ende dien te schutten/ soo hy erghens hadde willen de Rivieren [1582.] passeren. Als de Prince van Parma dat sach / so dede hy eenen gheweldigen aenval op het Voet-volck/ontblootet zijnde van de hulpe der Ruyteren: Maer hy werdt soo ontfanghen van der Staten volck/ende so ghegroett met het grof Gheschutt uyt de Stadt/dat hy met schande en schade moeste te rugghe wijcken. Den avondt ghecomen zijnde/is Parma met sijn gheheel Legher vertrocken/ eerst begraven hebbende nae by de Stadt / ontrent twee hondert dooden/d'welck al ghemeyne Soldaten waren / want de doode Capiteyns/Bevel-hebbers/ ende persoonen van qualite, als oock de ghequetste / zijn op Waghens geleyt/ende wech-ghevoert. Daechs nae dese schermutsinghe is Duc d'Alenson met den Prince van Oranien, mede nemende al het Voet-volck ende Peerde-volck ghetrocken nae Dendermonde / daer hy als Grave van Vlaenderen sijn triumphante incomste dede / latende den Prince van Espinoy tot Gent/ om op alles goede ordre te stellen. Den tweeden Septembris is Alenson met den Prince van Oranien, vergheselschapt van het Crijchs-volck tot Antwerpen aenghecomen/ daer sy willecome waren.

Prov. 21.31.
De Peerden vvorden vvel ten strijde bereydet, doch de overvvinninghe comt van den Heere.

[p. 421]

(145)
Schermusing bij Gent vande Malcontens en den leger vanden Hertoge van Brabant. Escarmonche aupres de Gand fait par le Malcontens et le camp du Duc de Brabant. le 29. Augusti. 158[2]