Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 414]

Des Hertoghen van Brabants volck neemt Aelst in/ den XXIII. Aprilis, Anno 1582.

[1582.] TErwijle de Prince van Parma met sijn Legher voor Oudenaerde lach/ soo heeft Duc d'Alenson verscheydene aenflaghen op de Steden in Brabant ende in Vlaenderen gehadt / meynende daer door/soo sy hem gheluckt waren / den Prince van Parma te doen opbreken/of immers met weynich costen ende cleyne spillinghe van volck/meer uyt te richten/als Parma doen soude met de belegeringe voor Oudenaerde. Rochepot hadde eenen aenslach op Cortrijc/die misluckte: Die van Antwerpē op Aerschot/te vergeefs: Maer Mons de Tempel, Gouverneur van Brussel / de Colonel La-Garde, ende Mons de Thyant, Gouverneur van Nienove/hadden eenē aenslach beraemt op de Stadt Aelst, zijnde de Hooft-stadt van Flandria Imperialis, of Rijcx-Vlaenderē/die haer gelucket is. Des nachts te twee uyren/ den xxiii. Aprilis, hebbē sy door het garnisoen van Liederkercke eenen alarm gemaeckt aen de swackste sijde der Stadt. Terwijle die van binnen al derwaers liepen/om den vyandt te keeren/so is der Staten volck aen de sterckste sijde der Stadt/ by de Brusselsche Poorte / neffens den Steen-wech aengevallen; haerder ettelijcke door de Stadts-grachten/die by na eens Mans lenghde diepe waren/passerende/met de slincker handt hielden sy hare bussen boven hare hoofden/ in de rechter handt hielden sy den blooten deghen/ de poeder-flesschen staken sy in hare hoeds-banden/in de plaetse van pluymagien; de brandende lonten hielden sy in den mont. Door het water geraeckt zijnde/hebben sy drie ledderen in de Stadts-gracht ghesett/ende eenighe plancken/teghen de muyren aen lenende/daer lancx eenighe Soldaten cloeckelijck op-clasterden en clommen / d'eerste was een seer braef Soldaet / Coninck ghenaemt/hy werdt stracx van die van binnen door-schoten: Doch de andere en verloren daerom [1582.] den moed niet/maer volchden malcandere cloeckelije/ ende staken terstont de Schilt-wacht doodt/met alle die haer ontmoetten: Sy deden haer Trommel stracx alarm slaen/ om die van binnen des te meerder vreese aen te jaghen / als of haerder vele binnen waren gheweest/daer het om een thien of twintich Man te doene was. Die van binnen schoten de grove stucken los op der Staten volck/maer sy deden weynich schade/ overmidts de duysterheyt des nachts. Alser nu ontrent twee hondert opgheclommen waren/trocken sy wat dieper in de Stadt; By malcanderen staende op een groot pleyn beneden de muyren/so zijn die van der Stadt haer stoutelijck aenghevallen/haer twee mael te rugghe drijvende/ soo dat die noch buyten ende op de ramparde waren / niet wel en dorsten voorts opclimmen / of in de Stadt vallen: Maer als de Capiteyns ende aen-leyders haren Soldaten goeden moet aenghesproken ende ernstlijck vermaent hadden haer devoir te doen / ende haren eedt te betrachten/so hebben sy eenen dapperen inval ghelijcker handt gedaen/ ende eenighe van haer sijn gheloopen nae de Brusselsche Poorte / daer sy de Wacht om-brachten/ ende braken de Poorte met ghewelt open/ met noch een buyten-brugghe / den Ruyteren die buyten ghereet stonden/alsoo den wech openende: Als die van binnen dit hoorden en saghen / soo namen sy de vlucht nae de Marckt ende nae het Stadt-huys/ alwaer sy noch wel een half uyre tijdts met schieten en schermutselen teghen-weere deden/ maer ten laetsten hebben sy genade versocht/ ende daer hebben haer ontrent hondert en thien Soldaten (behalven vele Borghers) gevanghen ghegheven: Sommighe ontliepen/ende verstaken haer daer sy best conden: Eenighe spronghen

[p. 415]

(143)
Dinterpriscende memen der stat Aelst gedaen bij Mons^r Tian Collonel vande voetknechten ende Mons^r de Temple Ouerste Vande Ruijters. anno 1582. den 23. april. La vaillante enterprinse suy la ville D'alost gaigneé par Mons^r Tian Collonelle de linfanterie' & Mons^r de Temple Cheff de la cheuallerie auec Mons^r de la Garde.

[p. 416]

[1582.] over de muyren/welcker vele buyten gevangen wierden van der Staten Crijchs-volck. Daer bleven in het ghevecht doodt ontrent twee hondert Mans/soo Borghers / als Soldaten / waer onder waren xvii. Papen, die haer/ nevens veel ander Moniken ende Papen/ (welcker wel tot vier hondert voor en nae/ om dat het buyten soo periculoos was/ in de Stadt gevlucht waren) mannelijck gheweert hadden. Van der Staten volck blevender ontrent xxv. doodt. De Heere van Moucheron, Gouverneur der Stadt / wert ghevanghen/ met vier Capiteyns: Als oock Heer Pieter Aloys, Abt van Ninove, sijn rantsoen/met twee van sijn Monicken werdt ghestelt op vier duysent guldens: Een Soldaet/ghenoemt Paulus Carlier, die de thienste op de muyren was/ creech desen Abt met de twee Monicken ghevanghen. De Heere van Tyant is Gouverneur van Aelst ghestelt / ende ghebleven/ tot dat hy inde Fransche furie doodt bleef. Mons de [1582.] Temple, ende la Guarde, trocken wederom elck nae haer garnisoen/daer latende genoechsame besettinge.

Corts hier nae hebben vijfthien van Parmas Soldaten/ seer behendelijck malcanderen jaghende/haer voor het Casteel van Gaesbeke (toccomende den Grave van Egmont/ twee mijlen van Brussel ghelegen) vertoont / het een deel sich veynsende met buyt gheladen te zijn/ ende van het garnisoen van Aelst te zijn/ versoeckende in het Casteel ghelaten te worden/ eer de vyant haer den buyt af-jaechde ende doodt sloech. Die van binnen/ hopende mede wat van den buyt te ghenieten/ openden de Poorten/ ende ontfinghen hare vyanden/ tot haren ende des Landts nae-deel: want de Parmesaensche hielden de Poorte in/ ende lieten al haer volck binnen comen/ der Staten volck doodt slaende ende uytjaghende.

Sich voor dich, trouvve is vveynich.