Diest beclommen ende ghewonnen den achtsten Iunij, van de Staten/ Anno 1580.
[1580.] DJest is een fraeye Stadt/ ende groot van gebiedt/sy leyt op den water-vloed Demer/ een mijle van Halen/ende drie van Thienen/ sy is een halve uyre gaens groot in't ronde: Sy heeft aen d'een sijde drooghe Grachten/ ende aen d'ander sijde weynich waters: Sy is ronde sonder flanckeringhe: Buyten nae by dese Stadt liggen verscheyden Berghen ende Hoochten. Het is een oude Baneye van Brabant / de Heere van dese Stadt is van oudts altijdt Burg-Grave van Antwerpen. Diest comt heden ten daghe den Prince van Oranien toe/sijne voor-ouders de Graven van Nassou hebben het ghecreghen van den Hertoghe van Cleve/by wisselinghe van Hensberghe.
Jn dese Neder-landtsche oorloghen heeft oock de Stadt Diest vele geleden/want dewijle sy niet sterck en is/ soo isse in seventhien jaren tijdts ses mael dan van d'eene/dan van d'andere partije inghenomen geweest/ meermaels gheplundert/ heeft oock van de Ghemuytineerde Spaensche Soldaten voor en nae veel gheleden. Op den achtsten dach Iunij, Anno 1580. des morgens heel vroech/werdt dese Stadt van wegen de Staten Generael/by de garnisoenen van Herentals/Brussel/ ende Mechelen beclommen ende inghenomen/door den Francoyschen Colonel La-guarde, ende Capiteyn Alonzo, eenen Spaenjaert, de Staten getrouwelijc dienende. Jn dese Stadt hielden garnisoen twee Vaendelen Waelen/ende drie stercke Vaendelen [1580.] Hooch-duytsche (welcker een des Graven van Londrons Colonel-Vaendel was.) De Staten volc overclimmende aen de leeghe ofte morassche Poorte/inlatende den Ritmeester Alonzo met sijn Ruyteren. De Waelen deden weynich tegenweere; Maer de Duytsche Vaendelen weerden haer seer mannelijck/ slaende hare vyanden ettelijcke maelen te rugghe. Doch ten lesten bleven sy meest alle doodt/ als Catilijusche Soldaten/ ter plaetse daer sy haer ter weere ghestelt hadden/ sonder datmen bevonden heeft/ dat sich eenighe omghekeert/ of den vyandt den rugghe gheboden hadden/sy hebben so mannelijck ghevochten/ende haer tot den uytersten toe soo dapperlijck gheweert/ als oyt hier in Neder-landt eenighe Soldaten ghedaen hebben. Het waren meest oude Soldaten/die in Neder-lant den Coninck wel veerthien jaren lanc gedient hadden. Daer bleven vele van der Staten Soldaten doot/ ooc eenige Capiteyns/door de vaillantise ende manhafticheyt deser Hooch-duytsche Knechten.
Corts hier nae hebben de Staten oock inghenomen Sichem/ ende Aerschot. Wt Halen verliepen de Spaensche / vreesende datse oock souden overvallen worden: Maer siende dat de Staten niet voort en voeren/ om hare victorie te vervolghen/ soo quamen de gevluchte wederom in het nest dat sy een weynich tijdts verlaten hadden.
Non minor est virtus quàm quaerere parta tueri.