Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

[p. 210]

Het Casteel van Ghent wordt by den Prince van Oranien beleghert/ ende inghenomen/ Anno 1576. den XI. Novembris.

[1576.] DJe van Gent / Hooft-Stadt van Vlaenderen/ siende ende bevindende / dat de Ghemutineerde Spaenjaerden ende haere Consorten daghelijcx over al grooten overlast ende moet wille bedreven / ende dat die op het Casteel laghen/ grooten communicatie hielden met de Ghemutineerde binnen Aelst / vijf mijlen van Gent gheleghen: Soo hebben sy ghesocht by tijdts hier in te voorsien / insonderheyt vreesende / dat dese boeven t'samen spannende/ ende van buyten eenighe duysenden inlatende / door het Casteel de Stadt op het onversienste mochten overvallen: Waeromme sy vooreerst een beschansinghe teghen het Casteel opgheworpen hebben / pooghende het garnisoen te dwinghen van 'tCasteel te vertrecken / daer doe ter tijdt commandeerde een Spaens Capiteyn / ghenoemt Antonio d'Alinos Maldonado, Luytenant van den Colonel Montdragon. Dit Casteel is eerst belegert gheworden met het Regiment van den Grave van Reux/ Gouverneur van Vlaenderen / ende het Regiment van den Heere van Noyelles: Maer Reux ende zijn volck was seer suspect/ om dat hy altijdt met die Spaenjaerden die op het Casteel lagen/den Coninck in de Neder-landtsche oorloghen ghedient haddde. Om dan des te seeckerder te gaen/ ende met des te meerder macht het Casteel te connen belegheren / soo hebben de vier leden des Lants van Vlaenderen raetsaem ghevonden/ haer met den Prince van Oranien te vereenighen/daer de goede Ghemeynte ende Magistraet van Gent seer toe drongen/ insonderheyt doe sy van den Heere van Auxi / Broeder van den Grave van Bossu (die met consent van den Raedt van State corts te vooren in Zeelandt by den Prince gheweest was/om te spreken van de los-latinghe des voorghenoemde Graves) ende van andere / die uyt Hollandt [1576.] en Zeelandt quamen/ hoorden ende verstonden de groote ende seer beleefde presentatien ofte aenbiedinghen/die de Prince haer ende allen anderen Steden/ die de Spaenjaert was over-lastende ende onderdruckende / dede: Oock vreesden die van Vlaenderen / ende dat niet sonder oorsake) indien sy haer met den Prince niet en verdroeghen / dat hy soude mogen eenighe plaetsen van importantie innemen/terwijlen sy met de Spaenjaerden oorloochden; Ende indien sy met sijn Princelijcke Excellentie accordeerden/ soo souden sy de Zee moghen vryelijck ghebruycken/ende haren Coop-handel drijven. Als nu het accoort ghetroffen was/ soo is de Heere Olivier van den Tempel met acht Vaendelen Soldaten die van Gent ter hulpe ghesonden/ mede brenghende eenighe Muyr brekers/ende andere ghereetschap tot den oorloghe ende belegheringhe noodtwendich: Ontrent dien selven tijdt arriveerden oock te Gent drie Vaenen Ruyteren / het overblijffel van die/die by Tienen gheslagen waren. De Colonel Montdragon/die daer Castileyn was / ende sijn Huysvrouwe daer binnen hadde / met het meeste ende beste deel van sijn goederen / heeft gesocht dit Casteel voor den Coninck te versekeren/ende in te honden: Hy is met eenighe Vaendelen Waelen van sijn Regiment derwaerts ghetrocken voorby Antwerpen/ maer hy en was niet sterck genoech om met ghewelt yets te attenteren. Hy versocht assistentie van de Spaenjaerden die t'Antwerpen laghen/ maer het was te vergheefs/ niet een van haer allen en wilde daer nae luysteren: Sy wouden liever Antwerpen ende andere plaetsen die sy in hadden/ wel bewaren/ dan met perijckel noch meer te gaen conquesteren:

[p. 211]

(69)

Flandria Maurorum timuit suppressa furores,

Civibus oppressis tanto discrimine rerum

Haec virtus redit, ut. Castellum milite cingant,
Auriacumq_Ʒ Ducem Gandavum excepit amore.

[p. 212]

[1576.] Qui binos lepores una venabitur hora,
Vno quandoq;, quandoq; carebit utroq;.

De Grave van Reux stercker geworden zijnde van volck / ende allerley Crijchs-gheveerte / soo heeft hy den vii. Novembris begonnen het Casteel te beschieten op twee plaetsen/ eerst alleenelijck de borst-weeringhe beschietende / doch als de beste ende grootste yveraers dit merckten / ende saghen dat het gheen ernst en was/ soo heeftmen/ van schande weghen/ meerderen ernst moeten gebruycken/ende daer is een bresse geschooten geworden. Als men nu eenen storm aenbrenghen soude/soo was de storm-brugghe te cort ghemaeckt / al-willens / soo eenighe meynen. Maer als de Grave van Lalain, (Generael van het gheheel Legher / in het afwesen van den Hertoghe van Arschot) ende de Marquis van Havre binnen Ghent quamen / soo is dese belegheringhe stracx met sulcken ernst en yver / oock goede ordre ende beleyt/ by der handt ghenomen/ dat de Spaenjaerden siende dat alles gereet was om eenen storm aen te brengen/verfocht hebben te parlamenteren / zijnde maer hondert en vijftich Man sterck/ ende gebreck van pulver ende [1576.] victualie hebbende. De Heere de la Garde, Colonel van de Francoysen/die den Prince dienden/is op het Casteel gegaen/maer het accoort en is voor dat mael niet getroffen / overmits desen Colonel hebben woude / dat de Spaenjaerden sonder geweer afgaen souden / d'welck sy gheensins doen en wouden: Maer als stracx daer nae Valentijn Depardieu, Heere van la-Motte, Gouverneur van Grevelinghe / belofte ghedaen hadde/datmen haer hare wapenen betalen soude/so hebben sy haer overghegeven/ behoudens lijf en goct/ ende sy zijn den elfden dach Novembris, Anno 1576. daer uytghetrocken/ ende nae Vranckerijck ghereyst. Daer trocken in het Casteel van Gent/om garnisoen te houden/ een Vaendel van des Graven van Reux Regiment / ende een van des Princen van Oraniens Vaendels. Maer corts daer nae hebben de Borghers van Gent der Tyrannen-nest ofte Casteel aen de sijde van de Stadt afghebroken/het welcke met groote viericheyt ende yver gheschiede / jonck en oudt / mannen ende vrouwen met eenen lust daer aen vallende.