Afbeeldinge ende beschryvinghe van alle de veldslagen, belegeringen ende and're notabele geschiedenissen ghevallen in de Nederlanden

Geduerende d'oorloghe teghens den coningh van Spaengien: onder het beleydt van den Prince van Oraengien, ende Prince Maurits de Nassau

Het innemen ende doorsteken van den Diemerdiick, 1573. in Martio / ende in Junio.

[1573.] GHeduyrende het belegh voor Haerlem/heeft de Prince van Oranien allen moghelijcken vlijt aenghewendt om die vrome Burghers ende Crijchs-lieden te ontsetten/ ende den vyandt met schanden te doen opbreken/d'welck voor seker soude gheschiedt zijn/indien sy binnen met nootdrust van victualie waeren versien gheweest. Nevens andere middelen die de Prince van Oranien by der handt ghenomen heeft tot ontlastinghe of versichtinghe der belegherde / is oock desen gheweest/ dat hy Ioncker Diederich Sonoy bevolen heeft/ dat [1573.] hy met Crijchs-volck ende Pioniers den Diemerdijck innemen / doorgraven / ende wel besetten soude. Dit is eenen Dijck tusschen Amsterdam ende Muyden ghelegen/die de Suyder-Zee ende de Aemstel van het Haerlemsche Meer ende binnen-wateren scheydet / alsoo dat de Prince meester zijnde van desen Dijck / Don Frederico den toevoer van victualie hoopte te benemen. Sonoy heeft desen Dijck subijtelijcken bespronghen ende inghenomen/ ende hy heeft

[p. 119]

(38)

Solvat ut Harlemios durâ obsidione Sonojus

Magnanimus, medio castra aggere saeva Dimensi

Disponit properatq_Ʒ ^armis exscindere miles,

Amstelius, sed non victricia signa reportat

[p. 120]

[1573.] de Sluyse die daerlach/ gheheelijck in stucken gheslaghen/ ende heeft een stuck weeghs van daer desen Dijck vry diepe ende wijdt doorghesteken/ ende hy heeft tusschen het doorghesteken gat ende de ghebrokene Sluyse wel acht hondert Soldaten opgheworpen/ met veel Pioniers ofte Delvers/ die haer in der haest aldaer begosten te beschansen. Sonoy is nae Edam ghevaren/om in der haeste meer schepen/ volck/ ende victualie hier te senden: Maer eer dit alles veerdich was / soo zijn die van Amsterdam op den xiiii. Martij met ontrent veertich Schepen/ wel versien met Soldaten ende Geschut/derwaerts getrocken/ende hebben de vijf Galeyen/drie Boots/ ende d'ander Schuyten en Schepen / die Sonoy daer gheleyt hadde / soo dapper aenghevallen/ dat des Princen volck/twee Galeyen/drie Boots/ende een Schuyte moesten verlaten / die de Amsterdammers creghen /d'andere weken onder den Dijck / ende salveerden haer onder 't Geschut der gheener die op den Diemer-dijck laghen / die selfs in groote benautheyt waren / want sy zijn te lande van de Amsterdamsche sijde met drie Vaendelen Knechten ende grof Gheschut / ende van de Muydersche sijde met een Vaendel aenghevochten / sy zijn oock te water van buyten Dijcks/ende van binnen Dijcks dapperlijck bevochten gheweest. Sonoy heeft ontrent veertich Schepen/ in der haest by een ghecreghen / daer in hy soo veel volcx als hy inder haest crijghen conde/ gheworpen heeft/ ende hy is daer mede t'seyle ghegaen / om de Soldaten op den Diemer-dijck te ontfetten: Hy heeft in't eerste de Amsterdamsche Schepente rugghe ghedreven/maer die van Amsterdam sonden wel te passe den haren eenighe groote Schepen ter hulpe/welcke de Noordt-Hollanders siende aencomen/ soo begaven sy haer op de vlucht/latende haren Gouverneur Sonoy midden onder sijner vyanden Schepen in duysent perijckelen/maer hy ontquam het noch/ende hy heeft stracx wederom door sijn neersticheyt soo veel [1573.] te weghe ghebracht/dat die van 't Noorder-quartier ontrent tachtentich Schepen/ soo groote als cleyne/ by een brachten om den Diemer-dijck te gaen ontsetten. Maer comende ontrent Edam / soo creghen sy tijdinge/dat des Princen volc den Diemer-dijck verlaten hadde des nachts tusschen den xviii. ende xix. Martij, met sekere Crab-schuyten ende andere ontcomende ende haer salverende soo sy best conden / meynende dat sy verlaten waren /ende datter gheen ontset meer voor haer te verwachten en was. Of wel de Noordt-Hollandtsche Armee te late quam om de belegherde op den Diemer-dijck te ontsetten/so trock sy even wel voorts/ ende heeft de Amsterdamsche Schepen bestreden ende binnen de palen van Amsterdam ghejaecht.

Nae dat de Prince van Oranien verscheydene middelen ende weghen versocht hadde om die van Haerlem te ontsetten / ende de selfde hem allegaer misluckten/ overmits de vyandt soo sterck in sijn voordeel beschanst lach /soo heeft hy raedtsaem ghevonden / dat Sonoy wederom den Diemer-dijck innemen soude/op hope dat hy door dit middel het Spaensche Legher de victualie soude connen afsnijden/ ende het selfde door honghers-noodt te doen opbreken. Sonoy heeft den Dijck op den tweeden Iunij des midder-nachts met verlies van weynich volcx wederom inghecreghen/ ende hy heeft daer stracx ses schansen doen opwerpen / drie aen de sijde van Amsterdam / ende drie aen de sijde nae Muyden. Sonoy heeft in deser sake hem soo wijsselijck ende soo cloeckelijck ghedraghen/ dat hy meester van desen Dijck ghebleven is/onaenghesien de vyandt ghepoocht heeft hem met ghewelt daer van te drijven/d'welck te vergeefs zijnde/so hebben die van Amsterdam vijf Galeyen derwaerts gesonden / met noch andere Schepen / de welcke Sonoy wel hadde connen vermeesteren/ ofte van daer drij-

[p. 119]

ven [1573.]/ maer het Scheeps-volck wasser onwillich toe. Hier door is het ghecomen/ dat den vyandt meester blijvende van het Meer / het Legher voor Haerlem ghenoechsaem heeft connen spijsigen/ weynich schade lijdende van den Diemer-dijck. Doch even wel heeft Sonoy dese plaetse so langhe inghehouden / tot [1573.] dat Haerlem inghenomen was. Hy is eerst den xvii. Iunij van daer vertrocken/ door last van den Prince van Oranien / want hy en conde daer gheen vrucht noch voordeel meer doen.