De warachtighe historie van doctor Johannes Faustus
(2004)–Carel Baten– Auteursrechtelijk beschermdHier volcht de disputatieGa naar margenoot7, die Doctor Faustus met den duyvel ghehadt heeft.
ALs nu Doctor Faustus des morghens thuys ghecomen was, so bescheyddeGa naar margenoot8 hy den gheest in zijne camer, gelijck hy ooc aldaer verscheen, om aen te hooren de begeerte des voorszeyde Doctors. Nu ist boven maten seere te verwonderen dat eenen geest (als Godt de hant van de mensche treckt) voor de menschen alsulcken spokerye can maken. Maer het is, ge- | |
[Folio 3v]
| |
lijck men te segghen pleecht, dat alsulcke ghesellen doch eens den duyvel sien moeten, tsyGa naar margenoot1 hier oft hier namaels.
Doctor Faustus begint wederomme zijn guychelspelGa naar margenoot2, besweert den duyvel op een nieu ende stelt hem sommighe artijckelenGa naar margenoot3 voor ooghen.Ga naar margenoot+ Voor eersten, dat hy hem soude onderdanich ende ghehoorsaem zijn in alle hetghene, dat hy hem soude moghen vraghen, bidden ende belastenGa naar margenoot4, solange als hy (Faustus) op deser aerden soude leven. Item: dat hy hem alles soude segghen, waernaer hy hem quame te vragen, sonder yetGa naar margenoot5 te verswijghen. Item: dat hy hem op alle zijne vraghen niet onwaerachtichs en soude willen antwoorden. Hetwelcke hem den voorszeyden geest afsloech ende weygerde, hem excuserende dat hy gheene volcomen macht en hadde voor aleer hy van zijnen heere (daer onder dat hy stont) consent haddeGa naar margenoot6, ende sprack: ‘Lieve Faustus, uwe begeeren te volbrenghen en staet niet in mijnen wille oft in mijne macht, maer in den wille van den helschen god.’ Waerop dat hem Doctor Faustus antwoorde: ‘Hoe sal ick dat verstaen? Zijt ghy hiertoe niet machtich ghenoech?’ Daerop dat den geest antwoorde: ‘Neen!’ Daerop dat Faustus wederomme seyde: ‘Liever seght my doch de oorsake.’ ‘Ghy sult weten, Fauste’, seyde den gheest, ‘dat onder ons also wel een regimentGa naar margenoot7 ende een heerschappije is, als op der aerden, | |
[Folio 4r]
| |
want wy hebben onse regeerders, gouverneurs ende dienaers - daervan dat ick één ben - ende wy noemen onse rijck een legioen. Want ofschoon den verstootenen Lucifer hemselven door hoovaerdijeGa naar margenoot1 tot eenen val ghebracht heeft, soo heeft hy nochtans een legioen ende een regiment van veel duyvelen opgerechtGa naar margenoot2, denwelckenGa naar margenoot3 wy den Oriëntaelschen Prince noemen, omdat hy zijne heerschappije int oosten heeft. Alsoo isser oock eene heerschappije int suyden, int noorden ende int weste. Ende mitsdien dat Lucifer, den ghevallen enghele, zijne heerschappije ende zijn rijcke oock onder den hemel heeft, soo moeten wy ons veranderen, tot de menschen begeven, deselve onderdanich wesen. Wanneer sulcks niet en wareGa naar margenoot4, so waert den mensche onmoghelick voor eenighe zijne macht oft conste den duyvel Lucifer hem onderdanich te maken, dewelcke eenen sekeren geest senden moet, gelijck als ick gesonden ben. Wel is waer dat wy den mensche het rechte fondament van onse wooninge noch niet en hebben geopenbaert, gelijck wy ooc noch niet en hebben ghedaen onse heerschappije ende regeringhe, dan alleene den afstervende verdoemde mensche, die sulcx gewaer wort, als hy daerhenen vaert.’ Doctor Faustus verschrak hem daerinGa naar margenoot5 ende seyde: ‘Ick en begheere daerom niet verdoemt te wesen om uwent wille.’ Den geest antwoort wederom: ‘Wildy niet? So en isser nochtans geen bidden voor. Ghy moet doch mede, want u boos vertwijffelt herte heeft sulcks verdient.’ Ga naar margenoot+Daerop Doctor Faustus antwoorde: ‘Ghy meucht Sint Felten hebben;aant. maeckt u van hier!’ Als nu den geest wechwijcken wilde, so wiert Doctor Faustus van een ander twijffelachtighe meyninghe, ende hy beswoer hem, dat hy op de vespertijtGa naar margenoot6 aldaer wederomme soude verschijnen om aen te hooren hetghene dat hy hem voorts soude voordraghenGa naar margenoot7, hetwelcke hem den geest bewillichdeGa naar margenoot8 ende daermede quam hy te verdwijnen. Hier mach men het goddeloose herte ende opinie van Doctor Faustus sien, nietteghenstaende dat hem de duyvel den aermen Judas sanckaant. (ghelijck men te segghen pleecht) ende nochtans by zijne goddeloose opinie ghebleven is. |
|