De warachtighe historie van doctor Johannes Faustus
(2004)–Carel Baten– Auteursrechtelijk beschermdDoctor Faustus is nu een medicijnGa naar margenoot3 ende hy besweert den duyvel.GHelijck als wy hierboven verhaelt hebben, soo hadde desen Doctor Faustus al tghene lief dat hy gheensins en behoorde lief te hebben, dwelcke hy dach ende nacht natrachteGa naar margenoot4. Hy nam arentsvleughelen aen om also alle hoecken des hemels ende der aerden te ondersoecken, want zijne groote lichtveerdicheyt dreef hem soo verre, dat hy alderley tooversche vocabulenGa naar margenoot5, figuren, characteren ende conjuratiën begoste te tracterenGa naar margenoot6 om daerdoor den duyvel tot hem te voorderen ende alderley tooverye daermede te proeven ende int werck te stellen. Het is ghebeurt, dat hy eens is ghecomen in een groot dicht woudt, ontrentGa naar margenoot7 Wittenberch gheleghen, hetwelcke men het Spesserwout noemt, ghelijck Doctor Faustus selve daernaer bekent heeft. Ga naar margenoot+ In welcke wout dat hy eens teghens den avondt maecte een vierweegscheetGa naar margenoot8 of cruyswech, rontomme dewelcke dat hy met zijnen staf sommige circkelen maeckte ende boven deselve noch twee andere, | |
[Folio 2v]
| |
soo dat de twee opperste in den grooten circkel quamen, ende beswoer also den duyvel des avends tusschen neghen ende thien uren. Dit doende, heeft sonder twijffel de duyvel wel in zijne vuyst gelacht ende gedacht: ‘Sa sa, ick moet u den moedt coelen ende u aen de simmebancGa naar margenoot1 setten,aant. opdat my niet alleen dijne lichaem, maer oock dijne siele mach ten deele vallen. Ende ghy sult den rechtenGa naar margenoot2 man zijn, die ick mijnen bode sal mogen senden als ick selve niet ghecomen en can’, ghelijck sulcx oock te ghebeuren quam, want de duyvel leydde hem wonderlic opt ys ende bracht hem rechtschapen int net. Want als Doctor Faustus den duyvel beswoer, so gheliet hemGa naar margenoot3 de duyvel als oft hy niet gheerne met Doctor Faustus en hadde willen te doene hebben. Ghelijck de voorseyde duyvel in dit wout alsulcken gheruchteGa naar margenoot4 ende alsulcken rumoer maecte, als oft hy hadde willen het wout dat onderste boven keeren, want de boomen quamen tot op de aerde te buyghen. Daernaer scheent als oft het wout vol duyvels gheweest hadde, die in ende rondom dese circkels haer vertoochdenGa naar margenoot5, makende alsulcken geruchte als oft anders niet en hadde gheweest als loopende waghens, asschietende bussen, alderley vier ende vlammen. In welcke woudt dat oock alderley snarenspel, alderley dansen ende springhen, daertoe oock alderley schermutsingeGa naar margenoot6 met spiessen ende sweerden gehoort wert, hetwelcke altesamen soo langhe bleef duerende, dat Doctor Faustus meyndeGa naar margenoot7 uut den circkel te loopen. Dan hy wert wederomme van een ander opinie ende dachte op een ander godloosheyt, blijvende by zijne voorgaende condicie -God gheve watter uut soude moghen volgen- ende begoste op een nieuGa naar margenoot8 den duyvel te besweren. Daerop dat hem de duyvel alsulcken spokerije voor ooghen maecte als hierna volcht: het scheen dat boven op den circkel eenen vogelgrijpGa naar margenoot9 oft eenen drake sweefde ende fladderde ende als dan Doctor Faustus zijne conjuratie ghebruycte, soo kermde het dier jammerlick seere. Stracx daernaerGa naar margenoot10, soo vielder een vierighe sterre, die in eenen vierighen cloot veranderde. Daerdoor dat oock de voorseyde Doctor Faustus seer verschrickte, doch soo bleef hy altijt by zijn voornemen. Ende het dochte hem een groote sake te wesenGa naar margenoot11, dat hy | |
[Folio 3r]
| |
hem den duyvel onderdanich maken conde, ghelijck Doctor Faustus in een seker gheselschap hem heeft laten verluydenGa naar margenoot1 ende hem daer af beroemt heeft, dat hem het hoochste hooft van de ghantsche werelt onderdanich ende ghehoorsaem was.Ga naar margenoot+ Daerop dat hem oock van de studenten wierdt gheantwoort dat sy gheen hooger hooft op deser aerden en kenden als keyser, paus ofte coninck. Daerop dat wederomme Doctor Faustus antwoorde: ‘Het hooft dat my onderdanich is, dat is noch hooger’, ghelijck hy sulcx betuychde met de Epistel Pauli tot den EpheserenGa naar margenoot2: ‘Den vorst op deser werelt ende onder den hemel, etc.’ Aldus beswoer hy dese sterreGa naar margenoot3 eens, tweemaels ende drymaels, uut dewelcke eenen vyerstroomGa naar margenoot4 ghinck eens mans lenghde hooghe, ende viel wederomme omleegheGa naar margenoot5. Daerop dat ses keerskensGa naar margenoot6 ghesien waren, waervan dat de eene opwaerts ende het andere soo langhe nederwaert trock, tot datter ten langen lesten het ghestalte van eenen man uut gheformeert wierdt, dewelcke rontomme den circkel liep, een halve ure lanck gheduerende. Stracks daernaer so veranderde hem desen duyvel ende geest int gedaente van eenen grauwen monnick, die met Fausto begoste te spreken ende te vraghen wat zijn begheeren was. Daerop dat hy antwoorde, dat hy morghennacht ten twaelf uren by hem soude willen verschijnen tot zijnen huyse, hetwelcke hem de duyvel eenen tijt lanck weygerde. Maer Doctor Faustus beswoer hem wederom by zijnen heere dat hy zijn begeeren soude willen naercomen ende int werck treden, hetwelcke hem den geest ten lesten beloofde te doen. |
|