Het secreet-boek vol heerlijke konsten

Secreten van Schrijven.

Hoe datmen sal mogen schrijven, dattet in duysterheyt sal worden gelesen.

SChrijft met Tedularum Liquore, op een Papier, en men sal sulcks des nachts konnen leesen. Porta.

Hoe dat men sal konnen schrijven, het welke niet dan met een Keers en kan gelesen worden.

Neemt witte Ceruse, tempert met een Gomwater, ende schrijft hier mede op een wit Papier, het welcke men niet dan met een Keersse leesen kan. Porta.

[p. 266]

Om te schrijven op een Menschen Lichaem dat men ’t nimmermeer en sal konnen uyt doen.

Gy sult voor eerst met een penne schrijven, wat gy wilt, daer naer sult gy met de punt van een scherp mes in de voorschreven letteren snijden in ’t opperste van de Huydt, ende dat in een warme Stove, daer naer sult gy dese snedekens vollen met Minio, met blauwe Smalte ofte met eenige andere van eenigh Koleur, dat gy begeert, soo sal de natuurlicke hitte onses Lichaems alsulcken Verwe tot haer trecken, ende daer in komen te heelen. Oft op een ander maniere, buyten de heete Stove, gelijck ick sulcks by experientie geleert hebbe: Neemt Scheyde-water, leght daer in vier en-twintigh uuren langh Cantharides, schrijft daer mede met een subtijle penne, alsulcke letteren, oft alsulcke Figuren als het u belieft, soo dat de teeckenen des waters daer op mogen nae blijven, ende op de selve stede des opgeschreven waters, sullen kleyne witte blaeskens haer vertoonen, dewelcke opgaende, ende op een dagh genesen wesende, soo salder altijdt een witte Cicatrice, ofte teycken nae blijven, gelijck als gy die met den water geschreven hebt. Cardanus.

Om de verborgen geschreven letteren openbaer te maken, ende wederom de openbare te verbergen.

Neemt Vitriol, smelt hem in Brandewijn, ende schrijft daer mede op papier, ende als dese letteren geschreven zijn, kanmense niet sien:

[p. 267]

Daer nae neemt gebrandt stroo, menget met Azijn, ende het gene dat gy daer mede wilt schrijven, dat schrijft tusschen de regulen van het eerste geschrift. Ziedet daer naer gestooten Galnoten, in witten Wijn, maeckt daer in een Spongie nat, ende wrijft daer mede op beyde de schriften, en alsoo doende, sal het swarte schrift daer mede uytgewist worden, ende het verborgen ende onsienlicke geschrift daer mede openbaer worden, gelijck oft met swarten Inct geschreven ware. Porta.

Om te schrijven, datmen ’t niet dan door ’t vier, ofte door het Water en kan lesen.

Als men in ’t verborgen op wit Papier schrijven wil, soo schrijft met Sap van Citroenen, met Sap van Orangien, met Sap van Limoenen, oft met Sap van Aluyn, ende men sal dat niet konnen lesen, ten zy dat men het Papier tegens het vier laet heet worden Oft schrijft met Aluyn-water, en als gy dat wilt lesen naer dattet droog geworden is, soo treckt het Papier door klaer water. Soo verre als gy wilt dat de letteren wit haer vertoonen, neemt kleyn gewreven Gout-glit, doet dat in een Pot, giet daer op water en Asijn, latet te samen zieden, gietet daer naer door een doeck, en bewaert, schrijft daer na met Sap van Limoenen, ende als het droogh is, soo maket nat met het voorige water, ende alle de letteren sullen so wit zijn of sy met Melck geschreven waren. Porta.

Om Letteren te maken diemen niet dan by nachte lesen en kan.

Als men wil schrijven dat men’t niet dan by

[p. 268]

nachte lesen en kan, so schrijft met een Galle van een Schiltpadde, ofte met de Melck van de groene Vijgen, als men dat wel heet maeckt: Ofte met water van de Wormkens die by nachte lichten. Albertus.

Om alle verborgen geschrifte in ’t Papier openbaer te maken.

Mits datter maer en zijn driederley dingen daer mede men op Papier verborgen schrijven kan, ende oock onvolkomelijck, gelijck het gene met sap van Aluyn geschreven wordt, met assche ofte poeder van Koolen ontdeckt gemaeckt wordt. Ende het geene met water, ofte met Gom-water geschreven wordt, met Vitriol, &c. Soo is ´t van nooden dat men om alderley verborgen geschriften te lesen, het Papier met olie vet make, ende tegens de Sonne aensie, of in water nat make, ofte tegens het vier houde, en met poeder van Vitriol bestroye. Cardanus.

Om alle geschrifte uyt te doen.

Mengt des Somers Ceruse met Melck van Vijgen, en maeckt hier van kleyne Koeckskens, laetse in de schaduwe droogen, stootse als dan, ende doet wederom Melck van vijgen daer by, ende doet dit alsoo viermaels achter een, ende bewaert dese koecxkens. Als gy nu die wilt beesigen, so maeckt de letteren een weynigh nat, en stroyt daer van dit poeder op, dattet over al daer aen kleve, latet daer op liggen, twaelf uren ten minsten, wrijft daer naer de letteren met een fijn doecxken, van nieu rauw Lijwaet, daer in dat Katoen gelijck tot eenen Bal gebonden is. Cardanus.

[p. 269]

Hoe datmen alle geschrifte sal uyt doen.

Neemt gemeyn zout, Salgemme, Aluyn, van elcks twee oncen, Salarmeniack, vier oncen, menget al onder een, ende distilleert een water daer uyt, ende als men met dit water het geschrifte nat maeckt, soo gatet daer mede uyt. Fallopius.

Om alle letteren t’eenemael uyt te doen

Neemt Vitriol, ende Salpeter, maeckt daer van een scherp water, ende schrijft hier mede met een pen booven op de letteren die gy uyt doet. Ofte maeckt kleyne ballekens van Salalkalie, en van Solfer, en wrijft hier mede de letteren, ende sy sullen soo uyt gebeten worden, dat gy niet sien en sult waer sy gestaen hebben.

Een ander.

Neemt Hasen-vleesch, drooget, wrijvet tot Poeder, ende menget met levenden Kalck, ende leght dat op de letteren, ofte bestrijcktse daer mede, ende sy sullen in drie dagen soo reyn wech wesen, dat men geen teecken meer daer van en sal konnen sien. Mizaldus.

Hoe dat men een Brief, ofte Papier van den Brandt bevrijden sal.

Neemt scherpe Wijn-azijn, ende Eyer-wit, menget daer onder Quicksilver, ende bestrijckt hier mede den Brief driemael naer den anderen, ende drooght hem elcke reyse: Schrijft daer na op dit Papier het geene dat u belieft, ende den Brief sal van den brandt bevrijdt wesen, al smeet gy hem schoon in ’t vier. Uyt een oudt Boeck.

[p. 270]

Om alle Papieren van de Muysen te bevrijden

Alle Papier dat gy van de Muysen bevrijden wilt, dat sult gy trecken door het sop, ofte water daer in dat Alsen is gezoden geweest, ende de Muysen en sullen daer nimmermeer in bijten. Dioscorides,

Een ander.

Ofte maeckt uwe inct van Water daer in dat te vooren veel Alsene is gezoden.

Hoe dat men witte letteren sal schrijven die men sal konnen leesen.

Neemt Ammoniack, gestooten zout, menget met water, schrijft hier mede, ende de letteren sullen soo wit zijn alst papier selve: Maer als gy die tegens het vier hout so worden zy swart. ofte neemt Aluyn-water, schrijft daer mede op papier, ende als gy ’t wilt leesen, soo maeckt het papier in water nat. Mizaldus.

Om seeckere letteren door het water leesbaer te maecken.

Schrijft met Aluyn-water op eenigh papier, latet droogen, als gy dit lesen wilt, soo trecket papier door gemeyn water, ende als dan sullen de letteren sienbaer worden om te leesen Alexius.

Een goede maniere van Inct te maken.

Neemt Galnoten in vier oft in vijf stucken gesneden, ofte grof gebroken, een half pont,

[p. 271]

dewelcke naer dat sy in olie een weynigh zijn geroost geweest, soo smijtse in een verloyden pot, giet daer op so veel witte Wijn, dat de Galnoten vier vingers hoogh bedeckt staen, doet alsdan daer by een half pont Gomme van Arabien, gestooten Vitriol ses oncen, stelt dit te samen inde Sonne seecker dagen langh, roeret alle dagen eens om, giet daer na den Inct door een doeck, ende het sal seer goeden Inct wesen.

Een poeder om Inct te maken om by hem te nemen op een lange reys.

Neemt Persestenen, brantse wit tot asschen, dit gedaen wesende, soo neemt Spiegel-harst soo veel noodigh is, doetet in eenen Pot, stelt hem op het Vier, steeckt het vier daer in, ende deckt alsdan den Pot met een decksel so na toe, datter soo veel roocks noch uyt mach, dattet mach blijven brandende: Als nu het Spiegel-harst geheel verbrandt is, ende den Pot koudt geworden is soo schrabt den roock af die aen ’t decksel is blijven hangende, ende bewaert dat. Neemt van de gebrande Persesteenen, ende van den roock voorsz. elcks even veel, Galnoten ende Koperroot, oock elcks even veel, Gom soo veel als alle de reste, stootet al wel onder een, ende bewaret in een leren Beurse, ende als gy hier van wilt gebruycken, soo menght daer van onder wat waters, en schrijf daer mede Alexius.

Om rooden Inct te maken.

Neemt Brasili-hout, kleyn geschaeft, een once, Ceruse, Aluyn, elcx twee dragmen, stootet onder een, giet daer op soo veel Urine, dattet

[p. 272]

daer mede bedeckt sta, latet soo staen drie dagen alle dagen eens omroerende, wringet daer nae door een doeck, latet alsoo staen in de Sonne te droogen, ende als gy dat wilt gebruycken, soo temperet met Gom-water. Alexius.

Om Gouden letteren te schrijven.

Neemt Saffraen, en Orpigment, elcx eeven veel, mengt dit met Geyten-galle, en begravet soo lange onder Paerde-mist, tot dattet dick worde, schrijft hier mede. Of neemt Aloë, twee draghmen, ende soo veel Saffraen, wrijvet wel kleyn tot stof, menget met Eyer-wit wel te degen in een Vijsel Mizaldus.

Een ander.

Neemt Orpigment, Christal, elcks een once, stootet wel kleyn tot poeder, menget daer naer met Eyer-wit, ende schrijft hier mede. Alexius.

Om silveren Letters te maken.

Neemt een once Tins, Quicksilver, twee oncen, maeckt het Quicksilver heet in een smeltkroes, als dan soo smijt den geslagen Tin, met kleyne stucxkens allenskens daer in, stedigh roerende, tempereret daer naer met Gom-water, ende schrijft hier mede. Mizaldus.

Om groen te schrijven.

Neemt Spaens-groen, Gout-glit, Quicksilver, elcks soo veel alst u belieft, stootet al onder een, ende menget met Knechtkens pisse, ende het sal een groene Inckt wesen om te schrijven, ende om te schilderen. Alexius.

[p. 273]

Een ander.

Neemt Rute-bladers, druckt het Sap daer uyt:, doet daer by een weynigh Spaens-groen, en een weynigh Saffraens, menget ende stootet wel onder een, en als gy dat wilt gebruycken, soo tempereret met een weynigh Gomwaters. Mizaldus.

Om blauwe Letteren te maken.

Neemt blaeuw Smalte, stootse met een weynigh Honighs, ende tempereret met een weynig waters van geslagen Eyer-wit, ofte met klaer Lijm-water.