| |
| |
| |
Tweede bedryf.
Eerste tooneel.
Ariantes, Orontes.
Neen, wil de hevigheid van myn gemoed niet wraaken,
Noch doem een' toorn, die zoo rechtmatig my doet blaaken.
Maar, Tomyris, vergeefsch weêrhield gy my: ik zal
Myn' Broeder wreeken, nu het gunstige geval
Zyn' wreeden Moorder heeft gesteld in onze handen.
Vernoeg u, Heer, dat gy een' Koning sloegt in banden,
Die 't gansch Heelal dit lot bereidde; en smaak het zoet
Van een verwinning, die uw' roem en Heldenmoed
Zoo hoog doet klimmen als uw wenschen strekken konnen.
Myn Medeminnaar is door mynen arm verwonnen;
Maar zoo hy 't licht niet derft, heb ik het al bestaan
Voor mynen roem, en niets voor myne min gedaan.
Gy kent zyn dapperheid; hoe hooger ze is te roemen,
Hoe myne veiligheid hem meer ter dood moet doemen.
Ja, 'k moet hem slachten, wyl ik 't eind'lyk doen kan; en
Ik vrees hem nog, geheel Verwinnaar als ik ben.
Gy zaagt hem nevens my. Wat moed! Hoe veeler leven
Heeft hy zyn moordend staal ter offerhand gegeeven!
't Viel alles neder voor de slagen, die hy bragt:
Zy kwaamen van een meer dan menschelyke kracht.
'k Herdenk ze zelf niet zonder schrik. Op duizend klingen
Heb ik dien Oorlogsheld kloekmoedig in zien dringen:
Vervaarlyk, heel bedekt met stof en bloed, vloog hy,
Zich baanende overal een' weg, van ry tot ry.
De afgry sely ke dood ging voor hem. Schoon de schaaren,
Die hem verzelden, reeds geheel verwonnen waaren,
| |
| |
Hy, onverwin'lyk, dwong de zege; en 't was gedaan
Geweest, Mandane zou in vryheid heden staan,
Waar 't niet verhinderd door myn dappere Issedónen.
Goôn! Konden zy hun trouw my ooit volmaakter toonen!
De kracht van Cyrus, in het eind door 't groot getal
Onnut, verried hem in het aakligst ongeval.
Maar 'k achtte 't weinig hem te kluisteren; verwoeder
Viel 'k op zyn leven aan, en zonder myne Moeder,
Had ik, Orontes, hem myn Broedersschim ten zoen
Geslagt. Myn Moeder zelv weêrhield me in 't eerste woên:
Zy, zy verbood my hem den slag des doods te geeven.
Wat reden heeft zy om te zorgen voor zyn leven?
Acht zy haar wraakzucht niet genoeg te zyn gedaan,
Als zy dien vyand ziet in haaren haat vergaan,
En door een' enk'len slag ten afgrond nederdaalen?
Noch kan zy de ys'lykheid van haare ziel bepaalen,
Ten zy het offer, streng gefolterd, neder stort';
En met zyn bloed het graf haars zoons bezoedeld word'?
Neen, zy is minder wreed, myn Heer, en durfde ik denken,
Om, zonder de eerbied voor een Koningin te krenken,
Te mogen dringen in haar hart, ik zou misschien
Min blyk daar in van haat dan teedre liefde zien.
Hoe! zou myn Moeder voor myn' Medeminnaar blaaken?
Die liefde moet zyn noodlot zeker maaken,
Hoe! Gy zelf, gy zaagt dan niet,
Wat drift haar preste, en welk een' angst zy blyken liet,
Toen gy den dolk, gereed om Cyrus hoofd te treffen,
En voor altoos u van de vrees voor hem te ontheffen;
| |
| |
Alleen had neêr te slaan? Laat of; dus riep ze u toe,
Vervolg niet verder; dat uw hand hem niet misdoe:
Of maak u vaardig, om het licht met hem te missen.
Dit woord, myn Heer, ontslipte aan haar geheimenissen.
Ik heb dat woord gehoord, en wederhield den slag!
Ach! 'k open eindelyk myne oogen, Haar gedrag
Is my oprecht verhaald door ongeveinsde vrinden:
Men zei, dat zy zich trachtte aan Cyrus te verbinden;
Dat haare on myne kroon hem zou gebooden zyn.
'k Verwierp het als een valsch gerucht: Want welk een schyn,
Wat reden toch, om van een Koningin te denken,
Dat zy haar glorie zou tot hier toe kunnen krenken?
ô Hemel! Cyrus moet myn mededinger dan
In alles weezen, wat myn ziel bekooren kan!
Maar 't zy hy toelegg', om my myn Priases te ontrooven;
Het zy zyn staatzucht hem myn 'Scepter durv' belooven,
Hy 's even schuldig; en myn hand zal hem gewis
Des wegen straffen, nu 't in haar vermogen is.
't Wil 't alles, alles dringt me, om daar toe te besluiten.
Ja, 'k zal den loop van al zyn groote ontwerpen stuiten:
Al zou myn Moeder met geheel haar razerny,
Ten koste van myn bloed, zich waap'nen tegen my.
Vrees dat haar razerny zich storte op liever leven;
Schroom voor uw Minnaares.
Helaas! Dit doet my beeven.
'k Waar zonder zorg, myn vriend, waare ik slechts zonder min,
En zou, in weêr will van de vlyt der Koningin,
Myn' vyand midden in zyn' kerker ligt bekoomen;
Daar 'k in den wellust van zyn bloed te laaten stroomen,
Myn' onverzoenb'ren haat wel haast gebluscht zou zien.
Bedwing die gramschap, zoo gevaarelyk. Indien
Gy wilt voorzichtig zyn, moet gy uw Moeder leeren,
| |
| |
Dat zy haar hand weêrhouwe, om uwe hand te keeren,
Dus zal ze altoos, eer zy besluit om toe te slaan,
Uit eige veiligheid zich eerst met u beraân:
En gy zult beiden, voor het geen gy mint vol zorgen,
Elkand'ren strekken tot verzekeraars en borgen.
Goôn! Zal ik dan gestaag niet moeten sidd'ren? Maar
'k Zie Tomyris: Men berg' zyn zielsgeheim voor haar.
| |
Tweede tooneel.
Tomyris, Ariantes, Orontes.
Wie gaf u recht op 't lot van Cyrus? Welke reden
Voor die vermetelheid? Ai, wil my dit ontleeden.
Ik zie myn achtbaarheid en hoog gezag versmaân,
Terwyl gy voor myn oog hem durft naar 't leven staan.
Hoe! Waar op bouwt ge een' toorn, zoo redenloos, myn Moeder?
Heeft Cyrus u geen' Zoon ontrooft, my geenen broeder?
En kan, nu 't Godendom hem in myn handen gaf,
Het my verbooden zyn, dat ik den moorder straff'?
Spargapizis, wien die Barbaar het licht doet missen,
Zwerft langs den oever nog van 't ryk der duisternissen!
't Is door dit offer, dat zyn schim haar rust verwacht.
Daar nu ons hart, Mevrouw, een' zelfden plicht betracht,
Kan 't iets verscheelen, of uw zoon het van zyn moeder,
Dan of myn broeder het ontfang' van zynen broeder?
Hem off'ren?... Hemel! en bedenkt gy wat gy zegt?
Weet gy, hoe vast de grond van Cyrus zetel legt?
Den zeekren ondergang, voor onzen Staat te wachten?
't Getal der Vorsten? De vereeniging dier magten?
Ja, hoe veel armen, die men ydel weêrstand bood
Zich zouden wapenen ter wraake van zyn' dood?
Wat zegge ik? 't Heir alleen van Cyrus is te schroomen:
| |
| |
's Volks woede en ongeduld is hoog genoeg gekoomen
Door 't enkel honden van hun opperhoofd: en schoon
De kans ons gunstig was, de Perziaanen vloôn,
En eenigen van hun door onze slagen vielen,
Zy zyn nog magtig om ons allen te vernielen.
Veel beter zy hy met voorzichtigheid bewaard:
Op dat, wanneer op nieuw een storm zich openbaart,
We een middel hebben, om 't gevaar van ons te weeren.
Het is myn plicht, Vorstin, uw hooge wetten te eeren.
Maar dorst ik zeggen, 't geen ik vrees...
En openbaar my, wat van uwe zorgen zy.
Wel, wyl 't my vrystaat, zal ik 't ongeveinst doen hooren.
Myn vrees is, eens den tyd te zullen zien gebooren,
Dat door uw keur, hy, dien wy thans gevangen zien,
Wel zoo veel magt verkryg', om ook my te gebiên.
Ik weet uw rechten op een' zoon; eer hun vermogen;
Maar kan de grootheid van myn' vyand, met geene oogen,
Geheel van achterdocht bevryd, beschouwen: en
Indien ik wel bericht, van 't geen gy voornaamt, ben,
Kan 'k naauwlyks op dit stuk genoeg bekommerd weezen.
Men diende u wel. Maar zy, die in myn' boezem Ieezen,
En u geheimen, die aldaar geschreeven staan,
Getrouw verkondigen, terwyl zy my verraân,
Zyn zy wel tot den grond gedrongen met hunne oogen?
En weeten zy, dat hen myn hart niet hebb' bedroogen?
Gy weet, hoe Cyrus door de heerschzucht word bestierd.
Zoo ooit door d'echt Mandane aan hem verbonden wierd,
Zou by 't vermogen van den Perziaan niets haalen,
Nog magtig zyn, om zyn ontwerpen te bepaalen:
En 'k heb, zal 'k op myn beurt u niets verbergen, Zoon,
Tot weering van deez' echt myn huuwlyk aangeboôn.
| |
| |
Maar kost gy my bekwaam tot zoo veel laagheid vinden,
Dat ik zou willen, door een schandelyk verbinden,
Aan 't voor werp van myn' haat my zelve leevren? Neen;
Ik zocht Cyaxares en Cyrus slechts van een
Te scheiden; hen, in 't geen zy hadden voorgenoomen,
Door myn voorzichtigheid (waar 't mooglyk) voor te koomen;
Het te veryd'len, ons te redden, en niet meer.
Mevrouw, vergeef, zoo myn geslingerd hart, te zeer....
Ik moest u straffen, om 't bespieden myner daaden.
Doch hoe weêrspannig ge ook myn wetten moogt versmaaden,
Hoe min gehoorzaamheid gy my bewyst, gy zyt
Myn Zoon; dit kan ik niet vergeeten. Ja in spyt
Van uwe koelheid, die vergeefsch my poogt te ontsteeken,
Voel ik het moeders hart, en hoor de liefde spreeken:
Ja, 'k wil u dwingen, dat gy 't zelf gevoelen moet.
Ik zie met weêrzin, dat de tederheid van 't bloed
In uwen boezem word gesmoord door staatsbelangen:
Gy word op al myn doen van achterdocht bevangen.
Wel aan, men moet iets meer tot uwe rust bestaan,
En u verheffen, dat geen storm u neêr kan slaan.
Zoo lang als gy my vreest zult gy my niet beminnen:
Want weldaân zelve, verr' van 't hart te kunnen winnen,
Wen zy verdacht zyn met den allerminsten schyn,
Doen niets dan, die ze ontfangt te meer ondankbaar zyn.
Ik wil dan, om uw ziel uit d'argwaan heel te slaaken,
U van Mandane door haar' echt verzekerd maaken.
Goôn! Van Mandane! Met wat hoop word ik vervuld?
Ja, 'k zegge u toe, dat gy haar Bruîgom weezen zult.
Bedenk, hoe hoog ge als dan ziet uw vermogen ryzen;
Hoe veele staaten u gehoorzaamheid bewyzen!
| |
| |
Acht gy dat de Prinses zal stemmen?...
Gy hebt naar haaren troon, niet naar haar hart te staan.
Op deezen prys zal ik het hoofd van Cyrus zetten.
Zy mint hem, dit 's genoeg; zy zal zyn' dood beletten.
Doch zoo zy haare hand hovaardig u ontzeid,
Verr' dat ik u weêrstreeve in uw gevoeligheid,
Ga ik, om uwe wraak volkoomen te vernoegen,
My tot haars minnaars val beneven u vervoegen.
Tegen de Lyfwachten.
Myn Wachten, maakt, dat Cyrus straks verschyn'.
Voor alles, dat wy hier alleen, en veilig zyn.
| |
Derde tooneel.
Myn Overwinnaar zal dan weder voor myne oogen
Verschynen. Groote Goôn! Hoe word myn ziel bewoogen!
Aan welke ontroering, wat gety staat zy ten doel!
Is 't haat? Is 't liefde? Of zyn zy 't beide, die ik voel?
'k Verlange, en vreeze, ik zoeke, en wensche hem te ontvluchten;
Myn leden beeven, en myn hart loost bange zuchten.
Het is die Cyrus, van wiens trotse weigering
Ik zoo gevoelig een belediging ontfing.
Ik wil hem spreeken; maar waar over onderhouwen?
Zal 'k voor zyn oog een min, die ik my schaame, ontvouwen?
Word dus de fierheid van myn ziel door my geschraagt?
Neen, trotse Tomyris, dat 's u te zeer verlaagt.
't Is strafs genoeg, dat gy u ééns hebt zien verachten:
Voorkoom een' tweeden hoon, die zeker is te wachten.
| |
| |
De onbuigb're Cyrus zou, tot overmaat van schand,
Uw hart versmaaden, na 't versmaaden uwer hand.
Gy, ô myn toorn, verschyn; u voegt hier te over winnen;
Barst uit, en maak alleen u Meester van myn zinnen.
Dat Cyrus word' geslagt... Geslagt? Goôn! welk een woord!
Hoe! Ik, ik zelve zou besluiten tot dien moord?...
Ach! Is 't niet beter, dat Mandane 't licht verlieze?
Wat straf is zwaarder, die 'k voor myn' ondankbre kieze?
Maar 'k zie hem zelv'. Myn hart, dat deernis nu verd wyn':
Gy kunt naauw streng genoeg in hem te straffen zyn.
| |
Vierde tooneel.
Tomyris, Cyrus.
Waarom ontbied men my? Kan u myn ramp vermaaken?
En is de wellust, dien myn neêrlaag u doet smaaken,
Nog onvolkoomen? Word uw hoogmoed niet voldaan,
Ten zy gy my, geboeit ziet schand'lyk voor u staan?
Of wacht gy moog'lyk, dat me een laffe vrees voor 't sterven
Werpe aan uw voeten, om genade te verwerven?
Neen, vlei u niet, dat 'k ooit zoo verr' vernederd word'.
'k Hou in den rampspoed, daar my 't Lot in heeft gestort,
Nog moeds genoeg, dat ik zyn' wrevel durv' braveeren:
't Heeft my verraaden; maar het kan my niet onteeren.
Want schoon ik bukken moest voor d'allerwreedsten dood.
Myn hart zal nimmer my verraaden in den nood.
'k Ben zoo verr' in uw magt dat'gy van de oogenblikken
Myns levens kunt, Mevrouw, naar uw gevallen schikken.
Terg de vervoeringen van myne ziel niet meer;
Staak my te hoonen door een nieuwe trotsheid, Heer.
't Is reeds te veel voor my, dat ik een' zoon moet wreeken.
U voegt het deeze drift, die my gebied, te breeken.
Gy weet, zyn bloed roept om een offer, hem ten zoen.
'k Wil geene aanbieding van myn trouw u verder doen:
| |
| |
Neen, myns Gevangens hand moet naar die eer niet dingen;
Ze is my onwaard. Zie, Prins, hoe van uw weigeringen
't Geval my wreekt. Maar daar 't my door uw voorbeeld leert,
Dat ik ligt op myn beurt ook weder word verneerd;
En ik verplicht ben dit, zoo veel ik kan, te stuiten,
Moet gy tot afstand van Mandanes echt besluiten.
Wel hoe dan! Beeld ge u in,
Dat 'k u haar geeven zal, nu, daar ik overwin;
Terwyl ik moedig haar ontzeide aan uw begeeren,
Eer 't zeker was, wie in den slag zou triomfeeren?
'k Heb u voorheen gezegt, dat wy de slaverny
Als 't z waarst ontvliên. De magt des Nagebuurs zien wy,
Word zy te groot voor ons, met zorg en misvertrouwen.
Het huwelyk, waar meê gy word gevleid, beschouwen
Wy als een klip, die voor de vryheid van ons Land
Zon dood'lyk worden. Neen, hoop niet op deezen band.
'k Zeg meer; Mandane is in myn magt, ik ken de liefde
Van Ariantes; hy aanbid haar, die hem griefde:
'k Wil zorgen voor myn volk, en vind verzekering
Voor een' standvasten vreê in hun vereeniging.
Ja, dat myn Zoon haar trouwe en de oorlogsfakkel doove.
Haar trouwen! Dat hy my veelêer het leven roove.
Zyn hand had, zonder my, al rede dit bestaan;
De wraak zyns broeders, en van zyne min voldaan:
Ja, hy verweet my hier nog straks in heeten bloede,
Dat ik het offer had ontrukt aan zyne woede.
Hy dwaalt nogtans, en 'k wil, dat hy deez' dag bely',
Dat, als men straffen moet, ik beter tref dan hy.
'k Laat and're harten naar gewoone wraak zich voegen:
Uw bloed te storten zou geenszins my vergenoegen:
| |
| |
Een hart als 't myne, zoo gevoelig, en zoo groot,
Weet zwaarder straffen uit te denken dan den dood.
De staatzucht dryft u, en de liefde doet u blaaken:
Ach! door dees beiden wil ik u rampzalig maaken,
En leveren ten prooje aan foltering, waar van
't Gevoelen voor uw ziel geen weêrgâ hebben kan;
Als gy beschouwen zult uwe allerdierste panden,
Meestres en Scepter in eens Medeminnaars handen.
Die Medeminnaar voed geen liefde, of 'k heb geen' schroom,
Dat hy, aanbiddende Mandane ooit hier toe koom',
Om haar te dwingen. Maar, Mevrouw ik wil eens denken,
Dat hy 't ontzag vergat, zyn' plicht bestond te krenken,
En wetteloos geweld gebruikte op myn Prinses.
Wat ook zyn oogmerk waat': waant hy Cyaxares
Door zoo onwaard een daad te zullen overreeden,
Dat hy een' vreemde laat op zynen zetel treeden?
Indien zyn mond zich heeft verklaard voor myne vlam,
't Geschied, om dat ik spruit met hem uit d'eigen stam:
Of haake ik, dat men my te Ecbatané zie kroonen,
Ik streef daar naar niet door Cyaxares te hoonen,
Maar grond myn rechten op zyn dochters hart alleen:
Dat is onwrikbaar, en ik ben gerust, dat geen
Meêminnaar, wie hy zy, deez' schat my kan doen derven.
Het aanzien van de Dood, de naad'ring tot het sterven
Is schrikkelyk genoeg, (schoon gy u zeker acht)
Dat zoo een hart daar door aan 't wank'len word gebragt.
Gy, myn Heer, moet haar hier toe bereiden,
Of kiezen, om haar van het leven te zien scheiden:
Te veel verwoedheid voert tot haar verderf my aan.
| |
| |
Hoe! Wat heeft zy dan misdaan?
Om haar belang zie ik een' waarden zoon verslaagen;
En nog durft gy, Barbaar, wat zy misdaan heeft, vraagen:
Dring my niet, meer daar van te zeggen; en beef vry,
Wanneer me één woord ontslipt, voor myne razerny.
Barst uit, Ontmenschte, ik zal u hooren zonder schroomen;
Maar spaar Mandane, en doe al 't onheil op my koomen.
Neen; 't is met moeite dat ik myne hand weêrhouw'.
Voor 't laatst, zy schikke zich tot Ariantes trouw.
Gy, wees gedachtig, Heer, als 'k u laat by haar blyven,
Dat gy gelast zyt, om haar hier toe aan te dryven.
'k Weet de grootheid uwer straf;
Maar sta veel ligt voor u gewenschter offer af:
Zoo fel een' haat, als ik haar toedraag, te verdooven,
En van 't genoegen van haar' dood my te berooven,
Dit is niet zonder smart. Doch, eind'lyk, 't moet geschiên.
Gy zult op deeze plaats terstond haar by u zien,
En weet genoeg, dat in dees weinige oogenblikken
Het aan u staat, om van haar levenslot te schikken;
En hoe hoognodig 't is, dat gy haar overreedt.
Wend alles daar toe aan: zorg, dat gy niets vergeet:
Neem by haar, moet het zyn, de schandelyke naamen
Van Ongetrouwen, van Ondankb'ren, zonder schaamen.
Vaar wel; neem toch den tyd tot haar behoud in acht;
En denk, dat ik haar met ontblooten zabel wacht.
| |
| |
| |
Vyfde tooneel.
Verbaast, ontsteld, en van een' doodschen schrik bestreeden,
Op 't hooren van dien last, zoo vol afgryslykheden,
Blyf ik gevoelloos voor alle and're rampen; en
'k Vergeet byna, dat ik voor 't eerst ver wonnen ben.
Hoe broos zyn, groote Goôn! de sterfelyke Magten!
Dat Opperheerschers, hoe verheeven, hun gedachten
Geduurig vesten op een' schrikkelyksten val!
Ik heb myn' naam gevoerd aan de einden van 't Heelal:
'k Heb groote Koningen voor myn gezicht doen beeven,
Hun staaten omgekeert, niets kon myn 'wensch weêrstreeven;
En 'k vinde in 't einde my verwonnen door een vrouw.
Nog is 't het minst, dat ik me in ketenen beschouw:
Die vrouw, na zy my heeft verwonnen, doet my schrikken.
'k Voel door haar woede myn' gevesten moed verwrikken;
Myn reden dwaalt; ik ben verbysterd in 't verstand.
Wat of ik zoeken kwam in dit barbaarsche Land?
ô Gy, naar welker bloed men tracht, zoo ongeduldig,
Aan geene misdaad als myn droeve liefde schuldig!
Koome ik van zóó verr', en met zoo een groot gerucht;
Voert de yver my hier heen, dryft my de teêrste zucht,
Om, nu ik eindelyk u wederom beschouwe,
U niets te zeggen als, ik wankele in myn trouwe?
En echter 't moet. Ik heb 't herroep'loos woord verstaan;
Het staal is vaardig, en men wacht om toe te slaan:
Ik mag niet twyf'len, of besluit om u te dooden.
Maar 'k hoor gerucht; men koomt. Ontzachelyke Goden!
Zy is het zelv! 't Is dus dat ik haar weder vind!
Wie kan ooit droeviger ontmoeten 't geen hy mint?
| |
| |
| |
Zesde tooneel.
Cyrus, Mandane, Cleone', Wachten.
Het is dan waar; en ik zie Cyrus voor myne oogen!
Ja, 'k ben het zelf, Mevrouw, van 't krygsgeluk bedroogen:
En 't Lot, op wiens gelaat men eer vertrouwen dorst,
Toont u den droefsten, voor den zegeryksten Vorst.
Daar 't zoo veel strengheid u betoont, kan ik niet klaagen,
Noch morren, dat ik meê gevoel hebb' van zyn slagen.
Held Cyrus ketens doen myn boeien ligter zyn:
Hy, zoo rampspoedig, geeft verzachting aan myn pyn.
Gy kent, Mevrouw, noch niet volkoomen de yslykheden,
Waar meê wy worden door 't verbitterd Lot bestreeden.
Hoe 't zy, myn ziel bravecrt zyn' allerwaarsten flag;
Helaas! Wat is 't, dat ik vermag?
My te beminnen: en dit kan myn' wensch volmaaken.
Vernieuwen we ons den gloed, de kracht van 't eerste blaaken;
Herroepen we ons die trouw, zoo heilig aangegaan;
Die liefde, door geen' tyd, noch rampspoed neêr te slaan;
Dien echt, die eenmaal voor altoos ons moest vereenen.
Zoo'n lief herdenken dryft alle onheil voor zich heenen!
Maar hoe! gy wend uw oog naar elders: gy ontstelt:
ô Hemel! Welk een nooddwang! Wat geweld!
| |
| |
Ach! Hoe beroert gy my, myn Heer! Wat moet ik vreezen?
Verklaar u: blaakt uw hart voor my niet als voor deezen?
Spreek, en stel myn ziel niet langer uit,
Ik Ariantes bruid! En moet ik deeze rede
Van u verstaan! Gy dan, gy zyt het, ach! te wreede!
Die my het kiezen van een' and 'ren bruîgom raadt?
'k Weet, dat gy tot myn' echt geschikt zyt: maar wat baat
De trouw, die gy my hebt geschonken, en zoo teder
Ja, ik verdien niet, dat uw boezem brand voor my.
Ontroof me uw liefde; denk, dat ik doemwaardig zy:
Verban me, als voorwerp van uw' haat, uit uw gedachten:
ô Goôn!.. Dat men my wegbreng', Wachten.
| |
Zevende tooneel.
Mandane, Cleone.
Waar ben ik, Cleoné, waar ben ik toegeraakt?
Wat lot is 't myne, en wat is my bekend gemaakt?
| |
| |
ô Heilloos onderhoud! ô dood'lyk samenspreeken!
Die Cyrus, dien ik hiet verwachtte om my te wreeken,
Die Cyrus, die in al myn' rampspoed, smaad en leed,
Myn laatste troost bleef, die alleen my hoopen deed,
Om wien ik riep, en smeekte, en, ligt, de Goôn verstoorde,
Die Cyrus koomt in 't einde; op dat hy my vermoorde!
Gy hebt, wat hy ten dienst eens Medeminnaars ried,
Gehoord. Wat wilde hy, wanneer hy my verliet,
Toch doen verstaan? Hy is... Waarom dus afgebrooken?
Ai my! de Wreede heeft ten halve slechts gesprooken.
't Is buiten twyfel, dat hy gruuwde voor den slag,
Dien hy my toebragt. Maar zyn zwygen, zyn gedrag,
Ja alles toont, hoe ik dit onderhoud beschouwe,
My niet dan al te klaar 't verbreeken zyner trouwe.
Mevrouw, verschoon my, zoo ik zeggen durv', dat gy
Te ras dien Vorst beticht van snoô verradery,
Op enkele achterdocht. Neen, geenszins is te schroomen,
Dat in zyn hart zoo vuil een misdaad op kan koomen.
Ontschuldig hem niet. Ach! Zyn misdryf is te klaar.
Hebt gy dan zelve niet gezien, hoe koel hy waar',
Toen myn standvaste vlam wierd voor zyn oog beleeden?
Zyn heim'lyk wroegen bleek in de afgebrooken reden:
Ik kan niet twyf'len, dat hy my verraad'. Hy is
Voor my nog wreeder dan ontmenschte Tomyris.
ô Ja, myn Cleoné, hy wil... Maar welk vermoeden,
Wat denkbeeld treft myn' geest, en voert dien aan tot woeden!
Zoo 'k Ariantes woord geloof, bied de Vorstin
Haar hand en Ryksstaf den ontrouwe, dien ik min.
Zou hy ze aanvaarden?...Kan ik twyf'len? Groote Goden!
Het hart van Cyrus kent noch min, noch haar geboden?
't Is enk'le staatzucht, die hem alles doet bestaan.
Voert hy zyn heirmagt uit het hart van Azië aan,
En rukt hy herwaarts, om myn boeien te verbreeken,
Hy voelt zich door den gloed van myne kroon ontsteeken:
| |
| |
Dit noopte hem, die prys docht hem der moeite waard.
Doch nu het Lot, gekeerd, zich tegen my verklaart,
Acht Cyrus zekerst, zich aan deezes zy te voegen,
En, my verlaatende, zyn staatzucht te vernoegen.
De ondank're mint niet, neen.
Nooit heerelyker blonk, dan op deez' dag, Mevrouw:
Dat hy een liefde, die u zeker zou verpletten,
Versmoort; u afstaat, om den bloeddorst paal te zetten.
Bewust, al wat de woede op Tomyris vermag,
Wykt hy, genoodzaakt, voor den storm, en stuit den slag,
Dien hy van 't onheil ziet op u te zullen vallen.
Waarom spaart hy my toch? hy zelf, het wreedst van allen!
Waant by, dat ballingschap, gevangenis en pyn,
Ja de akelige dood gelyk te stellen zyn
Aan 't onheil, van het geen wy minnen te verliezen?
Denkt hy, dat niet myn hart oneindig zou verkiezen
Alle ander noodlot dan dit eene te ondergaan?
Ach! Kan hy 't denken, nooit deed teedre min hem aan.
Maar vrucht'loos neemt gy voor, myn hoop weêr op te beuren:
Zyne onverschilligheid was duid'lyk te bespeuren.
Gewis, de ondankb're schenkt zyn hart, geheel zyn min
Aan Tomyris. Ik zwigt voor myne vyandin.
En moog'lyk dat deez 'dag...Neen, dat wy hen verkloeken;
Dat wy 't niet lyden. Vlieg, ga Ariantes zoeken.
Hy toon' zyn' yver in my straks te koomen zien,
En, mint hy my, dat hy me op myn begeeren dien'.
Ach! zoo hy Tomyris van Cyrus af durft scheuren,
Hoop hy vry; tot deez' pryz'mag hem myn hand gebeuren.
Einde van het tweede Bedryf. |
|