De Kaffers aan de zuidkust van Afrika

[p. 45]

Vijfde hoofdstuk.
Ligchamelijke sterkte der Kaffers.

Bij een gezond, wel geschapen en goed bewerktuigd ligchaam mag men te gelijk eene sterkte verwachten, welke met deze vooruitstelling overeenstemt. Dan, het is even gewis, dat deze krachten zich, zonder behoorlijke oefening, nimmer tot volkomenheid toe ontwikkelen. Van hier verrigt de min sterke, die intusschen door oefening en ervaring meerdere behendigheid verkregen heeft, elken zwaren arbeid met ongelijk meer gemak en gunstiger uitslag,

[p. 46]

dan hij, die veel sterker is, doch van dit zijn vermogen geen gebruik weet te maken.

Het uitwendige voorkomen der Kaffers laat geene bedenking overig wegens het bezit van eene buitengewone ligchamelijke sterkte, ofschoon hunne leefwijze en geringe behoeften hun geene gelegenheid verschaffen, om dezelve algemeen aan te kweeken. Het gebruik der Werpspies en Knods ontwikkelt in den Kaffer de kracht van den rechter arm; menigvuldige togten en de jagt oefenen hem in gaan en loopen: maar gebruikt men hem, om eenen zwaren last uit eenen wagen te tillen, eenen omgevallenen wagen weder op te rigten, een groot stuk rots uit den weg te ruimen enz., dan inderdaad schijnt de Kaffer krachteloos, en een Hottentot van ellendig aanzien, doch in den dienst van zijnen Huisheer aan zwaren arbeid gewoon, overtreft hem verre. Daarentegen brengen het de Kaffers in de hiervóór gemelde ligchaamsoefeningen tot eene ongemeene volkomenheid: meermalen was ik ooggetuige, dat Kapenaars, door hunne buitengewone sterkte alom vermaard, te vergeefs ijverden, om eene werpspies tot op dien afstand te voeren, waarop zulks door elken Kaffer geschiedde. Bij onder-

[p. 47]

scheidene gelegenheden zag ik Kaffers, die eenen weg van 30 tot 40 uren in den mogelijkst kortsten tijd hadden afgelegd, zonder eenig het minste blijk van bijzondere vermoeijenis aan den dag te leggen; zelfs was dan nog dikwerf een klein geschenk in staat, om hen tot den dans te overreden. Wanneer men, derhalve, bij de Kaffers eene algemeene ligchamelijke sterkte mist, dan is zulks gewis alleen als het gevolg aan te merken van de weinige behoeften, welke hun geene genoegzame gelegenheid ter oefening hunner krachten verschaffen.

Ondanks de nabijheid der zee en het aantal van rivieren, die het Land doorstroomen, heb ik niet éénen Kaffer ontmoet, die zwemmen konde. De Kaffers visschen nooit; slechts zelden vinden zij de rivieren ondoorwaadbaar, en juist daardoor nergens aanmoediging, om zich op het water te vertrouwen, en van hier welligt laat zich de reden verklaren, waarom zij zich niet in het zwemmen oefenen.