Het voorgeborchte

[p. 75]

Rijnsburch, vrij van ban,
geschreven op uitnoodiging van D^r G.D.I. Schotel.^*)

‘Gij zijt Petrus;’ op die steenrots heeft de Heer zijn Kerk gebouwd;
En de sleutels van de Heemlen zijn der Kerke toebetrouwd:
Wat ze op aarde heeft gebonden - moet gebonden zijn bij God;
Zoo dan - naar het woord des Heeren - schikt zij van het waereldlot.¹⁾

Op het graf van Koning Numa, dat Augustus' asch besluit,
Rijst een tempel naar de wolken, tusschen tombe en bouwval uit;
In de schaduw van zijn boogen, voor het Hout, dat Romes Wet
Met der volken vloek belaadde - ligt een Grijzaart in 't gebed.
Boven 't voorhoofd gloeit de vlamme van des Heeren Heilgen Geest;²⁾
Alle taal vloeit van zijn lippen sints het Christen Pinxterfeest;
Alle knie buigt zich ter aarde bij den zegen van zijn hand;³⁾
Alle hart verteert van rouwe, waar hij, zuchtend, straft en bant.⁴⁾

Achttien eeuwen vloden benen sints het woord des Heeren klonk,
Rome viel, en de Aarde aanbiddend voor het Kruishout nederzonk:
Achttien eeuwen - en de Grijzaart knielt nog steeds in 't Vatikaan;⁵⁾
En zijn mond doet in de talen aller volken zich verstaan;⁶⁾
En bij 't wenken van zijn vinger, trots het ongeloof der Tijd,⁷⁾
Beeft het nooit geroerd Brittanje; vliegt het wuft Parijs ten strijd!

Wat God te geven heeft - zijn Waarheid, en de schatten

Der Liefde - deed zijn zorg in gouden schaal bevatten;

Zijn Opperpriester giet haar over 't aardrijk uit.

Wee, wee, wiens zonde zich die bron der laving sluit,

En wien, voor 't vaderbrood, slechts voedingloze steenen,

Het nietig stof der aard, een spijze moet verleenen.⁸⁾

Wanneer het schepsel doolt, zijn God en Heer verzaakt -

Van 't Hem bestemde vuur zich-zelve' een offer maakt,

*) Zie het voortreflijk boek van den Heer Schotel: De Abdy van Rijnsburg ('s Hertogenbosch. 1851), bl. 337. De Abdij van Rijnsburch had het voorrecht verkregen, dat, in tijden van interdikt, over het geheele land uitgesproken, de Sakramenten aldaar mochten bediend en de H. Misse opgedragen worden.

1) Matth. c. xvi, v. 18, 19; c. xviii, v. 18, ib. v. 17. Joan c. xx, v. 21; Matth. c. xxviii, v. 18, 20. Matth. c. vii, v. 24, 219.

2) Acta Ap. c. i, v. 8; c. ii, v. 3; c. ii. vs. 6, conf. Matth. c. xxviii, 20.

3) Matth. c. x, v. 12, 13.

4) Joan. c. xx, v. 23.

5) Matth. c. xxviii, v. 20.

6) Joan. c. xxii, v. 17.

7) Luc. c. x, v. 16. Matth c. v, v. 14.

8) Matth. c. iii, v. 4; c. vii, v, 9, ib. v. 6.

[p. 76]

 

En 't innig krachtbesef, door d'adem Gods gegeven,

 

Niet aanwendt om tót God, maar Hem voorbij te streven -

 

Om niet meer knecht te zijn - maar Meester, die de wet

 

Aan zich, aan 't schepslendom, en aan God-zelven zet:¹⁾

 

Dan daalt er uit Gods Hand een stormwind, die op aarde

 

De menschen voortjaagt van de plek, die hen vergaârde;²⁾

 

Hem uit den Lusthof sluit, met zwarte nacht omhuld;³⁾

 

Hun taal en tong verwart; met afkeer hen vervult⁴⁾

 

Voor liefde, en wagen doet, met Lucifers genoten,⁵⁾

 

Tot straf der hovaardij ter Hel te zijn verstooten:

 

Men heeft gezien, dat dan de bergvloed, uit zijn boord⁶⁾

 

Gezweept en opgevoerd, van 't Zuiden naar het Noord,

 

Door dal en velden, steeds verbreedend, aan kwam golven,

 

En steden, mensch en vee, en bosschen overdolven

 

En 't land ontheisterd heeft, en 't oord ten meer herschiep -

 

Tot slechts een enkle tronk op 't vlak der waarren sliep.

 

Men heeft de zeën uit der aarde diepste kuilen

 

Zien wellen, bij 't gestroom der wolken, en bij 't huilen

 

Des noodweêrs; op den drang en 't buldren van d'orkaan

 

Verhief zich over 't land de toornige oceaan,

 

Trok vloed en meer tot zich en sloeg, bij 't hóoger klimmen,

 

De bergen van hun voet, en dreigde, aan gindsche kimmen,

 

Gehuwlijkt met de lucht, omarmd door 't wolkenheer -

 

Waar bliksemflits op -flits uit neêrstraalt - nimmer meer

 

Naar 't hart der aard gekeerd - met bergstof, vuur en dampen

 

Tot aan der Eeuwen eind een gruwbren strijd te kampen.

 

 

 

Maar 's Heeren Liefde sloot nooit gants des Heeren Huis:⁷⁾

 

Bij 't Christusfoltren wenkt den Moordenaar aan 't Kruis

 

Een open Hemel; en de Zondvloed deed zijn baren⁸⁾

 

Der menschen laatste wijk, den bergtop, overvaren:

 

Maar op der waatren rug, in heilge reddingsbark,

 

Dreef 't begenadigd zaad: - den Zondvloed blijft zijn Ark!

 

 

 

Den Zondvloed bleef zijn Ark. Als, om den wil van 't Kwade,

 

Des Heeren roede sláat - zalft ginder zijn Genade.

 

Wél wien zijn sterre blinkt ter middernacht des Lots!

 

Dit, Rijnsburch, was uw deel!- De Stedehouder Gods

 

Moog, met de roê des rechts, ons Holland moeten treffen -

 

't Was nooddruft voor zijn hart der straf éen plek te ontheffen;

 

Zijn toornend vaderrecht, ter liefde van het kind,

1) Matth. c. xviii, v. 3. Luc. c. xiv, v. 11, Marc. c. x, v. 43. Gen c. vi, v. 12 en 13.

2) Gen. c. iii, v. 8.

3) Gen. c. iv, v. 22.

4) Gen. c. xi, v. 4; v. 7, 8.

5) Gen. c. vi, v. 13.

6) Gen. c. vi, v. 17; c. vii.

7) Luc. c. xi. v. 10.

8) Luc. c. xxiii, v. 43.

[p. 77]

 

Een grens te stellen; zelf wat hem de handen bind'

 

Te weven - dat de Liefde, als naar het Godlijk voorbeeld,

 

In 't eind verschoon, verzoen, waar 't strenge Recht veroordeelt.

 

De zielezon des volks is aan den trans gebluscht.

 

De Priester dooft de lamp, die, boven de outaartreden,

 

Bij dag, bij nacht, bij 't klimmen der gebeden

 

Gegloord heeft, als het beeld van eeuwig licht en rust.

 

De Boetestoel staat leêg; het Tabernakel open:

 

Gods Geest is uit Gods Huis gegaan:

 

De steden zijn in rouw, 't is of, langs veld en baan,

 

De schimmen van voorheen hun graven zijn ontslopen.

 

De ban! de ban! - Gods Hand drukt zwáar op ons.

 

Geen zondaar kan zijn hart in 's Heeren Dienst verkwikken:

 

Het zegel ligt verscheurd des Bonds:¹⁾

 

't Is nacht - voor aller sombre blikken!

 

Maar neen! te Rijnsburch daagt nog licht!

 

Daar breekt de zon nog door de dampen;

 

Daar vlammen, schoon omfloerst, de kaarsen nog en lampen....

 

Dáar, dáar de schreden heengericht!

 

Dáar, in 't gesticht der vrome Vrouwen -

 

Ter eere van de Trits, die 's Heeren dierbaar Lijk

 

De balsemvaas niet kost onthoûen,²⁾

 

Al namen, in zijn nood, de Twaalven ook de wijk -³⁾

 

Dáar mag nog Offer zijn; dáar mag de Heer nog sterven,

 

Ten troost voor 't eeuwig Menschenleed;

 

Dáar mag zijn kostbaar Bloed nog de outerdwale verven,⁴⁾

 

Door 't vrouwenhart hem toegereed.

 

 

 

Bij 't smaden van het woord, de tucht des Heilgen Vaders,

 

Breek eindlijk, breek zijn straf de dijken van 't geduld -

 

't Zwichte alles voor den stroom, die uit gezwollen aders

 

Kastijdend nederbruist, ter wreking van de schuld -

 

Dat beemd en bosch verga - de hoogste tempeltinnen

 

Geen toevlucht zijn voor 't volk, dat zich te snood vergat!

 

De waatren stroomden stulp en slot en klooster binnen:

 

Te Rijnsburch vindt een ark haar veilig Ararat.⁵⁾

10 Dec. 1850.

1) Luc. c. xxii, v. 20; Deut. c. xix, v. 25-27.

2) Luc. c. xxiii, v. 56; c. xxiv, v. 1.

3) Ib. v. 11.

4) Matth. c. xxvi, v. 28, 29.

5) Gen. c. viii, v. 4.