Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en Zuid-Nederlandsche literatuur. Deel 2. 1ste en aanvang der 2de helft van de XVIIe eeuw
(1852)–J.A. Alberdingk Thijm–
Auteursrechtvrij
[pagina 408]
| |
Van 't zilvren licht, dat als een mane hing
Recht boven 't hooft van eenen Jongeling,
My toegestiert, gelijck het scheen van verre.
Geen afgedwaelde ontfangt de morgenstarre
Met meerder vreught, dan ick dien dageraet,
Behangen met een purperen gewaet.
Geen Engel zou zijn kleeding beter slingeren.
Hy vatte een boeck met slincke duim en vingeren,
En had den rugh eens adelaers beschreên,
Die zeegh met hem, recht voor my, naer beneên.
* *
St. Jan spreekt:
‘De zon omtrock nu ruim heur jarigh ront
En omgangk, dat dees hooftbelofteGa naar voetnoot1 stont;
Als Jesus ons dat toegezwore Wonder,
Zijn dierbaer bloet en lichaem, toereickte, onder
Gestalt van druif en air; een wonderspraeck
Voor aertsch vernuft, 't welck luistert naer den smaeck,
Of zwack gezicht, of riecken, ofte tasten:
Maer neen, Godts disch bekleedden wijzer gasten,
Die zich met reuck noch oogh noch mont noch hant
Berieden; maer het spits van hun verstant
Gewillighlijck en heiligh nederbogen
Voor lippen, die noit simpel kint bedrogen.
Zy steunden op dat wonderwoort van hem,
Op wien de Duif en 's Vaders donderstem
Van boven daelde, en donderde in hun ooren
Den last van naer dien lieven Zoon te hooren.
Zy hielden dien van Godt bevolen voet,
En nuttighden Godts lichaem en Godts bloet.
Stont Emaüs, men moght dat vleck oock vragen,
Wie 't lichaem des Gekruisten, na drie dagen,
Genoten, toen dieGa naar voetnoot2 eerst een pelgrim scheen
Door korstbreuck zich ontdeckte, en strax verdween.
Dien avont, toen de nacht begost te vallen,
Verscheen hy weêr, in 't midden van ons allen,
Gelijck een zon, en schiep by nacht den dagh,
Waer in men klaer al d'oude letters zagh:
En 't aengezicht van Moses streeck zijn klaerheit,
| |
[pagina 409]
| |
Voor 't krachtigh licht der opgereze waerheit.
Nu kenden wy, in zijne volle kracht,
Den jongsten aêm des Heilants: 't is volbraght.
Nu staerden wy op koortapijt, noch verven,
In twee gescheurt, toen 't Lam zich gaf tot sterven:
Maer 't oogh drong door in 't heilighdom der Joôn
En 't aertsgeheim, den Priestren zelfs verboôn:
Ja 't Wetboeck sprack: de beelden kregen tongen:
De schaduw weeck: de dagh quam opgedrongen.
O morgenzon! rijs op, en vaer om hoogh!
Wat zagh ick al, maer door een ander oogh!
‘O, riep ick, dat nu ieder vry aenmercke,
Hoe 't Paradijs den roozengaert der Kercke
Afbeelde, en 't hout, dat recht in 't midden stont,
Ons wees op 't kruis, daer Godt aen hing gewont;
Zoo kan hy zien, hoe Adam wiert gegeven
De voorsmaeck van 't gerecht, waer by wy leven
Met d'Engelen om strijt, eeuw in eeuw uit;
Daer 't open hof geen parlepoortenGa naar voetnoot3 sluit.
Hoe lust het my te plucken, en te passen
Op 't suickerooft, aen 's levens stam gewassen;
Waer op ick flux met al mijn krachten klim,
En Eva noode: ay, grootmoêr, zet de schim,
Om 't Wezen zelf, nu vry uit uw gedachten,
En leer het aertsch, om 't hemelsch, eens verachten.
Geen Cherubin keert hier met gloeiend' stael.
U uit den hof van dit wellustigh mael.
Hier nestelen geen slangen in de bladeren.
Dees appel voedt het leven in onze aderen,
En reckt den May der jongkheit zonder endt.
Zijn rijpe schel, van rijp noch mistGa naar voetnoot4 geschent,
Vermomt geen' worm die u in 't hart zal bijten,
En zulck een ry van kinderen doen krijten.
‘Toen kende ick eerst volmaeckt Melchisedech,
Die Kristus heet en ons ontmoet op wegh,
Met spijze van zijn eigen lijf, gegeven
Tot onderhoudt van 't nimmerstervend leven;
Terwijl het vleesch de werelt en 't gewelt
| |
[pagina 410]
| |
Des afgronds leit door 't kruis ter neêr gevelt.
Men breng' hem vry wat meer dan tienden tegen,
Dat 's lijf en ziel; die hy met rijcker zegen
Kan zalven dan oit hooft van Salem deê.
O Koning van rechtvaerdigheit en vre!
Uw Offer sterck' de helden, die vast reizen
Naer 't vregezicht der eeuwige palaizen,
Gebouwt om hoogh, op eenen vaster gront
Dan bergh of rots, waer op de tempel stont.
‘Toen bleeck het, hoe ons d'oude feesten nooden
Aan 's Heeren disch, op ongezuurde brooden
Van zuiverheit en waerheit; op het Lam
Dat al den last der werelt op zich nam,
En by het vier der liefde wiert gebraden,
Om met zijn vleesch de zielen te verzaden.
Wy streken toen ons harten, niet het huis,
Met Paeschbloet, dat aen 't outer van het Kruis
Verzoende al die met Godt in onvre zaten.
Aen d'offerspijs des Paeschlams, dat wy aten,
Uit Kristus hant, heeft niemant deel noch nut,
Die slaef der wet, noch dient in Levijs hut;
Maer zy alleen, die vry van Arons banden,
Vast yveren om vetter korenlanden
En beemden, dan den Vadren wiert belooft.
Het flaeuwe wort van stercker licht gedooft.
‘Voor 't lichaem, dat wy uit Godts hant ontfingen,
Weeck d'eerste garf, en wat van d'eerstelingen
Der ackervrucht ten offer wiert gebraght.
De toondischkorst verloor terstont haer kracht,
Toen 't nieuwe mael vereischte waerder gasten,
Dan 't out Verbont, ja harten, die door vasten
En ware boete en tranen en 't gebedt
Geheilight en geloutert, zonder smet
En bevende dit Heilighdom genaken,
Hetwelck begrijpt de wonderen der zaken,
Beduit door broot van Priester en Profeet;
Door 't legerbroot, dat tenten ommesmeet;
Door 't meel der weeuwe, in hongers noot verlegen.
Dees tafel schaft een' onuitputbren zegen,
| |
[pagina 411]
| |
En spijs, die voedt, en nimmermeer verteert;
Die over 't hooft des afgronts triomfeert;
Die 't lichaem niet versterckt voor veertigh dagen,
Maer langer dan de beenen 't lichaem dragen,
Ja maeckt het vlugh; zoo dat het in de lucht
Aen zijne ziel herknocht, den grave ontvlught,
En rein gevaeght, by Godt wort ingelaten
En d'Engelen, die 's werelts vuilnis haten.
‘Nu lagh het feest des berghs, die ieder noodt
Van wijt en zijdt, voor ons gedachten bloot:
Want Kristus, 't hooft, ter tafel hier beneden,
Verstreckt bancket voor al zijn medeleden,
En schenckt den wijn zijns bloets, die Maeghden baert.
Dees leckerny had Godt op 't lest gespaert.
Wat weldaet kost de Vader meer bewijzen,
Dan zielen met zijn eenigh kint te spijzen,
Des Vaders hart? O dierbaer dischgenot!
Ay, smaeck, hoe zoet, hoe vriendelijck is Godt!
Dit was het feest, dat Davits geest verweckte
Tot zangk en spel; toen Godt zijn tafel deckte,
En hem vereerde een boordevolle schael,
In 't aenzicht van zijn haters altemael.
Godt stelt, op dat geen profecye misse,
Zijn vrienden voor een feestgedachtenisse
Van wonderen, en spijst die hem ontzien,
En Jesus naem de schuldige eere biên.
Dit 's AssersGa naar voetnoot5 oegst, der Vorsten leckernyen.
Ghy adelaers, die vast, aen alle zyen,
Uw aes bespiet, en met der zielen oogh
Recht tegens 't licht kunt staren hemelhoogh;
Verzamelt hier, en valt, o Kristbeminden,
Op 't [heerlijckste] aes, dat ergens was te vinden.
De hemel geeft u, onder schijn van korst,
Zijn vleesch en bloet en doorgesteke borst.
|