Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en Zuid-Nederlandsche literatuur. Deel 2. 1ste en aanvang der 2de helft van de XVIIe eeuw

Verholen Wel-smaeck van het ‘Sedich leven, daghelycks broodt.’

[Door Lambert de Vos (gen. Vossius). - Zie bl. 318.]

Als ick in den druckers winckel

Desen boeck eerst heb ghesien:

Wel! docht ick, wel by gans krincken!¹

Wat heeft dit toch te bedien?

‘Dagh'lijcks broodt?’ heb ick mijn leven?

Wie brenght dit toch uyt den hoeck?

Ick en wist, mijn daghen, gheven

Soo een naem aen eenen boeck.

Drucker, seyd' ick, 'kmoet u vraeghen:

Ist niet Dagh'lijcks-broodt-gherecht

Dat wy eten alle daghen?

Ke!² dit valt te bijster slecht.

1 (Bastertvloek.)

2 (Uitroep.)

[p. 350]

 

Salmen eenen boeck soo heeten,

 

Om te maecken aenghenaem?

 

Sulcks en heb ick noyt gheweten:

 

Dit dunckt my gantsch onbequaem.

 

Set ick aen mijn gasten vooren

 

Anders niet dan ‘Dagh'lijcks broodt’

 

'Ksal misschien wel moeten hooren:

 

Daes maer kost ter nauwer noodt.

 

Quam my iemandt sus begroeten;

 

Ick souw segghen, Lieve knuys,

 

Spaert u kost, ick spaer mijn voeten;

 

‘Dagh'lijcks broodt’ dat heb ick t'huys.

 

Neen, me Vriendt, de schouw moest roocken,

 

Wilde ghy my krijghen me;

 

'Tmoester in de keucken smoocken,

 

Meer als 't ghister-auondt de.

 

Alsser iemandt sijne boecken

 

Wel wilt stellen opden toogh³:

 

Hy moet eenen Titel soecken,

 

Soet in d'oor, en schoon in d'oogh.

 

Wie sal desen boeck toch lesen,

 

Of hy schoon mach schijnen iet?

 

Soudt 't wat leckers kunnen wesen?

 

Dat en seght den Titel niet.

 

Vriendt, sprack hy, laet u ghesegghen:

 

Dit is een verborghen sin;

 

Die sal ick u uyt gaen legghen;

 

Want dit heeft Mistery in.

 

Als ghy gaet u gasten nooden,

 

Seght ghy dan: 'k heb wel ghekoockt?

 

'K heb ghebraden, en ghesoden?

 

Komt toch want mijn schouwe roockt?

 

Hebt ghy noyt ghelet voor desen,

 

Hoe het nooden nu gheschiedt?

 

Seghtmen niet: ‘ten sal maer wesen

 

Mette Poorci, anders niet?’

 

Als den Gast dan is gheseten:

 

Wat is 't eerste dat hy seydt?

 

Heer! wie sal die spijs al eten?

3 Aftrek.

[p. 351]

 

Daer is veel te veel bereydt.

 

Eveleens sult ghy hier vaeren;

 

Doet maer eens naer mijn vermaen:

 

Leest me daer eens twee dry blaeren,

 

Siet dan hoe 't u aen sal staen.

 

Ick begoste wat te lesen:

 

'T eerste bladt dat docht my goedt:

 

'T ander docht my beter wesen;

 

'T derde smaeckte suycker-soet.

 

Hem! seyd' ick, wel dit zijn saecken!

 

Hier wil ick wel zijn ghenoedt.

 

Kander noch iet beter smaecken?

 

Heetmen dit maer Dagh'lijcks Broodt?

 

Lieven heer! wat al suyckaeden!

 

Wat is hier Ambrosi-kost!

 

Och die hem eens mocht versaeden

 

In dien soet en nectar-most!

 

Wat een dranck wordt hier ghedroncken!

 

'T is al beter als den wijn.

 

Sulcks en wordt'er niet gheschoncken

 

Aen de tafel van Jupijn.

 

Dat ick, by de groote Goden!

 

Eens te gaste waer ghenoodt,

 

En ick waer hief oock ontboden:

 

'K hiel my aen dit Dagh'lijcks Broodt.

 

Waerom soud 't my hier verdrieten:

 

Daer ick al het selfste goedt,

 

Aen dees taefel, kan ghenieten,

 

Datmen by de Goden doet?

 

Ieder een moet dit wel weten:

 

Dat het oock alhier soo gaet;

 

Want ick eet, en ick blijf eten,

 

En 'k en worde niet versaet.

Tot den Leser.

Leser, wilt gheen vonnis strijcken

Van dat ick te seere pof;

Kom eet mé, 't sal anders blijcken;

Want het is hier open hof.

Dese taefel is ghemeyne,

[p. 352]

 

Eet en drinckt, dat u belieft:

 

Jonck en oudt, en groot en kleyne,

 

'T wordt hier al, van als gherieft.

 

Dese taefel (vremde saecken)

 

Staet jaer uyt jaer in gheset;

 

Hier aen kont ghy u vermaecken,

 

Dagh voor dagh met nieuw bancket.

's Boecks Nuttigheydt.

Vanden Born heeft u beschreven,

En tot sulcken broodt ghenoodt:

Daer ghy beter af kont leven,

Als by het ghebacken broodt.

Laet u van dit broodt besteden:

Ieder heeft dit oock van nood;

Want het leven sonder seden

Is gheen leven, maer de dood.