Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en Zuid-Nederlandsche literatuur. Deel 2. 1ste en aanvang der 2de helft van de XVIIe eeuw

Sedigh Leven, Daghelycks Broot.

[Door Henrick van de Putte, bekend onder den naam van Erycius Puteanus; uitgegeven met den pseudonyem van Honorius vanden Born; een van Nederlands beroemdste geleerden en beminnelijkste charakters, geb. te Venlo, 1574, studeerde te Keulen en te Leuven; werd Hoogleeraar te Milaan, historiograaf van den Koning van Spanje, opvolger te Leuven van Justus Lipsius; † te Leuven, 17 Sept., 1646. Oorsp. sp.]

Sedigh leven, daghlijcks broodt

Deyl ick uyt aen kleyn en groot:

Vroedt is hy, die daghlijcks doet,

Dat hem al sijn leven voedt.

Mensch.

Arm beghinsel: bloot in noodt,

Als ghy vielt uyt moeders schoot:

[p. 347]

 

Weenen was den eersten sanck,

 

Droefheydt duert u leven lanck.

Stadssterckte.

Hooge wallen schietmen neer,

Diepe grachten vultmen weer:

Deught en eendracht zy u macht,

Recht en reden wal en gracht.

Danckbaere vriendschap.

Het goedt ghy aen een ander doet,
Laet rusten in u stil ghemoedt:
Verheft het ghen' u wordt ghedaen;
Met danckbaerheydt blijft vriendschap staen.

Godts macht.

Godt is de Son, eeuw-groote macht,

Dry-straeligh Een,

In al Alleen:

Die hem verlaet, heeft niet dan nacht.

Godts wesen.

Godt is die is, het eerste goedt;

Is buyten tal,

Is boven al

Hy hoort en siet, al wat ghy doet.

Borgher.

Siet, o Borgher wat ghy zijt,

Wat betaemt naer eysch van tijdt:

Menght met eer al u ghewin:

Eer wat meer, ghewin wat min.

Godts waeghe.

Ons wercken zijn als winckel-waer,
Van Godt ghewoghen, licht of swaer:
Ten zy de goede swaerder gaen,
De waegh-schael wort met straf ghelaen.

Broodt-baecker.

U broodt zy groot, volwichtigh licht:

[p. 348]

 

Den deessem vast, met kneden dicht.

 

Ghy bidt, en backt u daghlijcks broodt;

 

Men bidt u oock, gheeft broodt in noodt.

Wond-meester.

Of ghehouwen, of ghesteken,

Meestert, plaestert, soo 't behoort:

Maeckt gheen maenden vande weken:

Traegh ghemeestert, haest vermoordt.

Lichte last.

'Tpack ghy draeght, en draeghen moet,
Draeght, en maeckt van 'tquaet u goedt:
Draeght verdraeght, set moedt by voedt:
Last wordt lust, en draeghen soet.

Sorgh-loos.

Om te leven sonder sorgh,

Om te handlen sonder stoot,

Moetmen schouwen schuldt en borgh,

Moetmen schouwen pleytens-noodt.

Wol.

Swarte wol en vat gheen verven,

Swarte siel en vat gheen vreughd:

Leeft, ghelijck ghy soeckt te sterven:

Rechte vreughd is niet dan deughd.

Metser.

By kalck en steen een rasche handt,
Een trouw trouweel; goe muer, goe wandt:
Met loot en draedt bestaet u werck,
Met moedt en maet staen deughden sterck.

Hovenier.

Ghy die spit en spaeyt in d'eerde,

Slaet somwijl u oogh om hoogh:

Houdt oudt-Adams ampt in weerde,

Die van hoogh den wasdom toogh.

[p. 349]

Kuyper.

Reepen¹, bodem, tim, en duyghen,

Gheven kuyp, of ton, of last:

Al u konst is binden buyghen:

Kuypt op maet, 't is vast dat past.

1 Hoepels.

Slot en sleutel.

Siet wat sleutel, siet wat slot:

Die² door-wrocht, dit slecht³ en bot:

Siet veel menschen, siet, doorsiet;

Buyten wat, en binnen niet.

2 (De sleutel.)

3 Eenvoudig.

Korteleere.

Korte Spreucken, langhe Sticht;

Scherpe sin, soet-amper Dicht;

Wijse leeringh, heyl-bericht:

Sonder Seden, man is wicht.