Gedichten uit de verschillende tijdperken der Noord- en Zuid-Nederlandsche literatuur. Deel 2. 1ste en aanvang der 2de helft van de XVIIe eeuw
(1852)–J.A. Alberdingk Thijm–
Auteursrechtvrij
[pagina 16]
| |
Voesters verdicht gezicht.[Uit het Vierde Deel van Granida (leg den toon op ni), Toonneelspel, door Hooft geschreven onmiddelijk na zijne te-rug-komst uit Italië (zie bl. 7 en GED. I, bl. 163). De onderstaande is Hoofts spelling van omst. 1620 tot omst. 1640.]
De Perzische herder Daifilo heeft, met haren wil, des Konings dochter doen ontvoeren; de Voedster, op de hand der gelieven, komt de afwezigheid der vermiste Princes bij den Vader en den Edelman Tisiphernes, aan wien ze verloofd was, goedmaken.
Koning. Voester. Tisiphernes.
Koning.
Wat brenght ghy, voester, ons dus schichtigh? quaedt of goedt?
Voester.
'Tbeliev' u Heer, uit my te hooren de geschiedenis;
En zelf te oord'len of 't voor quaet of goedt te dieden is;
De Koning met gheduldt aenhoore mijn vertrekGa naar voetnoot1.
Koning.
Spreek klaerlijk, niemandt en zal steuren uw ghesprek,
Voester.
Hoewel een eedel hart van uitghenome zinnen
All' eedel harten vroom, en deughdtzaem moet beminnen,
Zoo heeft natuur nochtans gehecht aen ons ghemoedt
Een trek, die ver den een' voor andren kiezen doet,
Om door vereende liefd' daer meê te zijn verbonden.
Als zulk een weederpaer ghetreft wordt, of gevonden,
Dan wast de liefd' gezwindt: zoo dat ze naer men vijndt,
Geen nieuwe vriendtschap, maer vriendtschaps vernieuwing schijnt,
Recht oft gepaert geweest al waeren onderlinge
Die zielen eer zy lijf, en 't wereldsch licht ontfinge'.
Des Tisiphernes zich niet belghe, dat mijn' Vrouw,
Als zy gistr'avondt zich tot slapen geven zouw,
Om 't aenstaend' huwelijk was droevigh en t' onvrede,
Om dat het haer ghemoedt niet gantschlijk en voldede.
| |
[pagina 17]
| |
De treurighe Prinses zeer veel en yvrigh badt
De groote Goden haer te gonnen 't gene dat
Die beter dan zy zelf voor 't best en schoonste kenden,
En konden, was het hun' geliefte, t'haerwaert zenden.
'Twoelziek ghedacht had nauw van 't bidden eindt gemaekt,
Als zy, en korts daer op, ik ben in slaep gheraekt.
Ik lagh in diepe rust, mijn leden overgoten
Met zachten slaep, en all' mijn' zinnen toeghesloten,
Mijn' ziel ghedompelt in een grondeloos vergeet,
Zoo dat de droomen ook, die buyten tijdts met leedt
En daeghschen arrebeydt des lichaems komen quellen,
Met hun vernieuwing niet vermoghten die t' ontstellen;
Wanneer een groot gheluydt heel schielijk d'ooren sloegh,
En overklaere glans mijn' vaek uyt d'ooghen joegh.
Ik hoorde zoo, en zagh, (o Goden leert my zeggen)
Dat d'opghetoghe ziel 't lijf onbeweeght liet legghen.
Ziet daer, de kamer leeft, en tziddert op de klank
En lieffelijke maet van hemelsch spel en zank.
Der neghen zusteren, gekroont met lauwertelghen.
D'ontspronghe vensters, opGa naar voetnoot2, en kunnen niet verzwelghen
Het helle licht, waer van de volle kamer blaekt,
Vloer, wandt, tapisseryGa naar voetnoot3, het welfsel vlammen braekt,
En alles zonder brandt, niet om vernielen móórdich,
Maer tot erkentenis der Godheidt teghenwoordigh.
De zangsters schikken zich in 't rond', en midden in
Den fraeyghevoeghden ring, verheft zich een' Godin;
Granid' in all's ghelijk; van welgheschikte leden,
Van eerewaerdt ghelaet, van trony net besneden,
Van olygroen ghezichtGa naar voetnoot4, van dichte vlechten blondt,
Van bleekheidt der gedaent', en roô koralen mondt.
Het hooft, tot teeken van haer' mannelijke luymen,
Dat dekt een blanke helm, en blikkert door de pluymen.
Maer haer voorzichtigh' arm ghewapent schijnt te zijn
Met eenen schildt van klaer doorzichtigh kristallijn;
En dat zy 's wijslijk bruykt, en niet en zoekt door dezen
Dan zoete vrede, blijkt aen haer bezadight wezen,
En den olyventak, een teghenteeken van't
Krijghsduyend grasGa naar voetnoot5, die zy reykt met haer' rechterhandt.
Zy wendt zich tot Granid', en Goddelijke zeden
| |
[pagina 18]
| |
Ontsluyten haeren mondt, met dusdanige reden,
Die goddelijke kracht,
Diep drukt' in mijn ghedacht:
‘Granid' ontwaekt! dat rust u buyten slaepe vinde!
Ziet hier Minerva, die noch inde wiegh u minde,
En haer' ghenade zandt. gheen mensch valt u te lót,
Maer in des hemels throon, de Liefd', een eeuwigh Godt.
Uw' liefde tot de liefd, doet liefd in liefde blaken,
Die kiest u tot zijn lief; ik zal het huw'lijk maken,
Ghy zult de weerliefd zijn, zijn Bruydt, en zijn Godin,
Een vrouw van staêghe liefd', niet van de wulpsche Min.
Uw vryer wacht omhoogh, wy zijn u koomen haelen.
Godinnen voert haer meê, de doorschijnige zaelen
Des hemels zullen zich niet schaemen dit sieraedt.
Voortaen Godin, uw hart van aerdtsche last ontslaet!’
Uit hadze. mit ontsteekt het wellustige speelen
Der negen zangstren, daer zy lieflijk onder queelen:
‘U ontslaet van d'aerdtsche last!
Beter past
U de Godheidt aen te trekken.
Zalige Godinne, wy
Voeren dy
Nae des hemels hooghste plekken,
Plekken altijdt hel en klaer,
Plekken, daer
Nemmer last kan lust bevlekken.’
Zoo ras zy dezen zank met spelen heffen óp,
Ontlaskt zichGa naar voetnoot6 het Palays tot boven in den tóp,
Het gulde welfzel splijt, en de gemetste dakken.
Granida voerenz' op Olijf en Laurentakken,
Dus zingend' hemelwaerts, al hoogh, en hooger-heen,
Vervolght van mijn gezicht, tot datz' er uit verdween,
Toen voeghde zich 't gebouw en alles in zijn' stede,
Bedarend', als ik meê ten langhen lesten deede.
Verbaesde sufheidt van mijn' leên allensjens streek,
Ik reez', en 't geen ik wel bezien had, overkeek.
Granidaes leêge koets tuyght dat der oude vrouwen
Ghezichten niet altijdt voor droomen zijn te houwen.
Hier is mijn gheest af vol, dit koom ik dienen aen.
| |
[pagina 19]
| |
De Koning oordeel nu na dat hy 't zal verstaen.
Koning.
Mijn' Dienaers, gaet terstondt wat hier af zy, bespooren.
Tisiph.
Mijn Heer, de vrouwe raest. Kon. Zoo deed zy noyt te vooren.
Tisiph.
Voorzeker raestze nu, al raesdze noyt misschien.
Voester.
Nocht oyt, nocht nu. Kon. 'k En weet. Tisiph. Men zal 't haest kunnen zien.
Ik spoey my derwaerts heen. Kon. Doet daer in uw behaghen,
En laet, op 't rascht, aen ons de tijding herwaerts draghen.
|