Handbuch der holländischen Umgangssprache
(1840)–A.J. van der Aa–
AuteursrechtvrijZamenspraken in de Neder- en Hoogduitsche talen, voorafgegaan van eene verzameling der meest gebruikelijke woorden
A.J. van der Aa, Handbuch der holländischen Umgangssprache. Ludwig Kohnen, Keulen en Aken / A. Bädeker, Rotterdam 1840
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
exemplaar The Bodleian Library, signatuur: 303499 f.11, scan van Google Books
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Handbuch der holländischen Umgangssprache van A.J. van der Aa uit 1840. Er is gebruik gemaakt van een door Stichting Vrijwilligersnetwerk Nederlandse Taal o.l.v. Nicoline van der Sijs en Hans Beelen aangeleverd bestand.
redactionele ingrepen
p. VII: in de inhoudsopgave is het onjuiste paginanummer 2 verbeterd in 20.
p. VIII: gebräuchlichlichsten → gebräuchlichsten: ‘Verzeichniß der gebräuchlichsten Redensarten’.
p. 12: mtaatschappij → maatschappij: ‘Burgerlijke en staatkundige maatschappij’.
p. 13: dei → die: ‘de zitting, die Sitzung’.
p. 16: be → de: ‘de mist’.
p. 25: Bruder? → Bruder.: ‘Sie irren, das war mein Bruder.’.
p. 26: ab? → ab.: ‘Die Tage nehmen merklich ab.’.
p. 29: Willen → Willem: ‘Ik bèn mèt Willem naar het bal geweést’.
p. 34: der der → der: ‘wegen der Gefahr’.
p. 55: zu zu → zu: ‘Wie spät wird er wieder zu Hause sein’.
p. 67: Ih → Ik: ‘Ik dank u zeer’.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina (II) is niet opgenomen in de lopende tekst.
[pagina I]
Handbuch
der
holländischen Umgangssprache.
ZAMENSPRAKEN
in de
NEDER- EN HOOGDUITSCHE TALEN,
voorafgegaan van eene verzameling
DER MEEST GEBRUIKELIJKE WOORDEN,
door
A.J. van der AA.
Köln und Aachen.Verlag von Ludwig Kohnen.
Rotterdam bei A. Baedeker.
1840.
[pagina VII]
Inhalt. Inhoud.| Seite | Bladzijde | ||
| Einleitung. | Inleiding. | ||
| Von Gott und dem Weltall | 1 | Van God en de voornaamste voorwerpen in het Heelal | 1 |
| Vom Menschen und seinen Gliedern | 1 | Van den mensch en zijne ligchaamsdeelen | 1 |
| Bewegungen der Menschen | 2 | Bewegingen der menschen | 2 |
| Körperliche Gebrechen, Krankheiten und Uebel des Menschen, und was darauf Bezug hat | 3 | Ligchaamsgebreken, ziekten en ongesteldheden van den mensch, en wat daar op betrekking heeft | 3 |
| Thiere | 4 | Dieren | 4 |
| Vögel | 4 | Vogelen | 4 |
| Insekten und kriechende Thiere | 5 | Bloedelooze en kruipende dieren | 5 |
| Gegenstände, die zur Nahrung des Menschen dienen, oder Bezug darauf haben | 6 | Voorwerpen welke tot voedsel der menschen dienen, of daarop betrekking hebben | 6 |
| Gemüse, Kräuter und Pflanzen | 7 | Groenten, kruiden en planten | 7 |
| Bäume und Früchte | 8 | Boomen en vruchten | 8 |
| Blumen | 9 | Bloemen | 9 |
| Kleidungsstücke u.s.w. | 9 | Kleederen, enz. | 9 |
| Von dem Hause, Hausgeräthe etc. | 10 | Van het huis, huisraad, enz. | 10 |
| Vom Tische | 11 | Van de Tafel | 11 |
| Beschäftigungen der Frauen | 11 | Bezigheden der vrouwen | 11 |
| Häusliche Gesellschaft | 12 | Huisselijke betrekkingen | 12 |
| Civil- und Militair-Behörden | 12 | Burgerlijke en staatkundige maatschappij | 12 |
| Bürgerliche Uebereinkünfte und Verträge | 12 | Burgerlijke verbindtenissen en overeenkomsten | 12 |
| Handwerker etc. | 14 | De ambachtslieden, enz. | 14 |
| Waaren | 15 | Koopwaaren | 15 |
| Die Luft und Lufterscheinungen | 15 | De lucht en de luchtverschijnselen | 15 |
| Vom Ackerbau | 16 | De land- of akkerbouw | 16 |
| Von den Religionen | 17 | De godsdiensten | 16 |
| Erziehung, Unterricht | 18 | Opvoeding, onderwijs | 18 |
| Von der Zeit | 20 | Van den tijd, enz. | 20 |
[pagina VIII]
Inhalt. Inhoud.| Gespräche | Zamenspraken | ||||
| Nr. | Seite | Nos | Bladzijde | ||
| 1 | Erkundigungen nach der Gesundheit | 22 | 1 | Om naar de gezondheid te vernemen | 22 |
| 2 | Mit einem kranken Freunde | 23 | 2 | Met eenen zieken vriend | 23 |
| 3 | Ueber die holländische Sprache | 24 | 3 | Over de hollandsche taal | 24 |
| 4 | Ueber die Monatstage und die Zeit | 25 | 4 | Over de dagen der maand en over ten tijd | 25 |
| 5 | Bei einem Spaziergange zur Sommerzeit | 27 | 5 | Op eene zomersche wandeling | 27 |
| 6 | Bei einem Spaziergange im Winter | 28 | 6 | Op eene wandeling in den winter | 28 |
| 7 | Zwischen mehrern jungen Leuten | 29 | 7 | Tusschen eenige jonge lieden | 29 |
| 8 | Dieselben über das Schreiben | 30 | 8 | Tusschen dezelfden over het schrijven | 30 |
| 9 | Besuch bei einer Dame | 32 | 9 | Bezoek bij eene dame | 32 |
| 10 | Fortzetzung | 33 | 10 | Vervolg | 33 |
| 11 | Zwischen zwei vertrauten Freunden | 36 | 11 | Tusschen twee gemeenzame vrienden | 36 |
| 12 | Zwischen zwei Brüdern | 37 | 12 | Tusschen twee broeders | 37 |
| 13 | Zwischen Mann und Frau über eine Feuersbrunst | 38 | 13 | Tusschen man en vrouw over eenen brand | 38 |
| 14 | Verschiedene Fragen nach bekannten Personen | 43 | 14 | Onderscheidene vragen naar kennissen | 43 |
| 15 | Gespräch beim Frühstück | 45 | 15 | Gesprek bij het ontbijt | 45 |
| 16 | In einem Garten | 47 | 16 | In eenen tuin | 47 |
| 17 | Beim Mittagessen | 48 | 17 | Onder het middagmaal | 48 |
| 18 | Fortsetzung beim Nachtische | 52 | 18 | Vervolg bij het nageregt | 52 |
| 19 | Um sich zu erkundigen, wo Jemand wohnt | 54 | 19 | Om te vernemen war iemand woont | 54 |
| 20 | Fortsetzung | 55 | 20 | Vervolg | 55 |
| 21 | Zwischen einigen Reisenden, die in der Gegend vom Haag zusammentreffen | 57 | 21 | Tusschen eenige reizigers die elkander bij den Haag ontmoeten | 57 |
| 22 | Fortsetzung im Gasthause zu Hillegom | 60 | 22 | Vervolg in eene herberg te Hillegom | 60 |
| 23 | Fortsetzung, im Nachtquartier | 63 | 23 | Vervolg, in het nachtverblijf | 63 |
| 24 | Fortsetzung, beim Erwachen | 69 | 24 | Vervolg, bij het ontwaken | 69 |
| 25 | Verzeichniß der gebräuchlichsten Redensarten | 70 | 25 | Lijst van eenige spreekmanieren | 70 |