Zutphens liedboek

[p. 64]

[6. Ich armes kusselinn klein]^*

I^I
Ich armes kůsselinn klein,
mien gedancken sintt mannicherley.
es nachttes flieg ich alleyne,
so ellendich důr datt woltt.

II^II
Als ander wolttfoglinn schlapen,
end sinnen in or nest,
so flieg ich mytt der vlen:
so ist mien fliegen best.

III^III
So flieg ick datt woltt fast vme,
aůff manchen gronnen zv̊v̊ig,
frůchtt findtt ich mancherleye,¹
die schmack ist my vnglich.

IV^IV
Die nost ist my enntweichen,
dar ich aůff zv̊v̊ rostenne plach;
die loefferkens sein aůffgereyssen,
des trv̊v̊r ich nach vnd tag.

V^V
Konntt ich denn nost fergetten,
die my gros lidenn thůtt ann!
hartzelett wolt ich fergetten:
ick kans aff gev̊v̊esen nytt.

VI^VI
Ich warde dar aff gedrongen,
fan manchnich wolttfogel geschrey,
fan den olden as den jongen,
or sanck was mancherley.

⁺VII^VII
Och můttet² nv̊v̊ sienn gescheiden,
mienn alder lieůeste nost,
so far ich affer die heide
rechtt wie kůtzelin³ thůtt.

VIII^VIII
Gott mott den nost⁴ behůden,
die my gros liden ann thůtt.
hie machtt my scheidens mv̊v̊,
end krennckett mi minnen moett.

* (H. blz. 117-118)
Inhoud
Afscheidslied. De minnaar vergelijkt zich met een kleine nachtuil, die zijn tak, d.i. zijn geliefde, waar hij zo heerlijk kon rusten, heeft moeten verlaten. Het botte geschreeuw van de bosvogels heeft hem van zijn tak verdreven, de nijders hebben hun samenzijn verstoord. Nu dwaalt hij rusteloos rond, begeleid door de uil, die hem gezelschap houdt, en weet zich geen raad.

I 1 kůsselinn: mhd. kûze ‘Kauz’, kleine uil; 2 mannicherley: mhd. menegerleie: zeer verschillend van soort; 4 ellendich: verlaten.

II 6 sinnen: zijn; 7-8 vle: uil. De uil als de grote broer kan de kleine zich verlaten voelende ‘Kauz’ bescherming bieden.

III 9-12 de kleine uil bezoekt hier en daar nog wel eens een andere tak en eet van zijn vruchten, maar de smaak ervan is niet altijd best.

1 ‘r’ boven het woord toegevoegd.

IV 13 nost: tak. Hier het symbool van de geliefde; ennttweichen: van mij weggegaan; 15 loefferkens: de bladeren; aůffgereyssen: auff = af? Vgl. mhd. aberizzen: afrukken.

V 17-20 kon ik de tak maar vergeten, die mij nu zo veel verdriet veroorzaakt. Wat mijn hart pijn doet zou ik nu wel willen vergeten; affgev̊v̊esen: afwijzen. Ik kan er maar niet van loskomen.

VI 21-24 van de ‘nost’ werd het uiltje door het geschreeuw van de vele bosvogels verdrongen. Wordt hiermede niet het geroddel van de afgunstige nijders bedoeld?

+ 6r

VII 25-28 hij schikt zich in zijn lot en doet wat van hem als uiltje verwacht wordt; 27 affer: over; 28 rechtt: net zoals.

2 H.: ich muss.

3 id. das keuzlein.

VIII 29-32 de minnaar bidt tot God zijn geliefde te sparen; 31 hie: de nost; mv̊v̊: vermoeid. Ik word door het afscheid van hem zo vermoeid; 32 krenncket -moett: maakt mij zo helemaal moedeloos.

4 ‘nost’ later boven de woorden toegevoegd.

[p. 65]

Concordanties en melodieën

3. Darf. Ldhs. nr. 29; Hs. Brussel Ms. II, 144 fol. 119v; Ldhs. Manderscheid nr. 39

4. Joh. Otts Ldb. nr. 59; Grassliedl. nr. 28; Georg Forsters Ldb. III nr. 4 en 11 en 23; Ochsenkuhn fol. 78v

Literatuur en bundels

2. L. Uhland nr. 14A; Erk-Böhme nr. 432

+ 5v