Zutphens liedboek

[p. 58]

[3. Die lieffte ist blintt, ser onbekantt]^*

I^I
Die lieffte¹ ist blintt, ser onbekantt,
sie komptt aldar man sie nytt ensenntt.²
datt finde ick³ hir beschaeffen,
beschreben,
mein freůntt⁴ will my begeben etc.

⁺II^II
Mein sůtte lieff wontt al hir vmbtrentt,
vann hor so kryg ich khain konnsentt:
wo solde ich freůide genessen,
genesen,⁵
hett kost sartein mein jůnge leffenn etc.

III^III
Or armekens blanck, or liepkenns rott,
or borstiens⁶ ronder dann ain klott:
sie heft mienn⁷ hartt vmb begreben,
begreben,⁸
denn block den můst ich schlepen.

IV^IV
Frav̊v̊ Venis, frav̊v̊, west my getrav̊v̊,
end sprennckeltt my mitt den kolden tav̊v̊,
ich barnne⁹ inn jv̊v̊er liefften.
end schneydt enntwie¹⁰ datt liefften¹¹ tav̊v̊;
datt wil ich fůren aůff minnen mav̊v̊,
bedůren,
den block will ich verhůrenn etc.

V^V
Gesellekens fin, komptt her zv̊v̊ my,
end ich bin dinn end dv̊v̊ bist myn¹²;
op¹³ my wilstv̊v̊ nyett achtten.
ghy speltt so gerne datt¹⁴ minnen spell
bey nachtte¹⁵,
op my wilstv̊v̊ nytt achtten etc.

⁺VI^VI
Nv̊v̊ istes altomalle gedaenn,
or bůixken statt or op zv̊v̊¹⁶ ghan,
inn schande:
datt¹⁷ schon kintt¹⁸ wringtt¹⁹ sinn hannde etc.

* (M. blz. 84)
Inhoud
Liefdesklacht. Na een algemene inleiding maakt de dichter ons bekend met zijn gemoedstoestand. De beschrijving van het uiterlijk van zijn aangebedene wordt gevolgd door een aanroeping van Vrouw Venus. Het gedrag van zijn geliefde blijkt uit haar aansporing tot de ‘gesellekens’ om met haar het liefdesspel te bedrijven. ‘Dat doe jij zo graag maar mij moet je niet’ laat hij haar weten. Nu is ze zwanger en kan treuren om haar lichtzinnigheid.
Het gedicht is zeer corrupt overgeleverd. Aan de strofenindeling ligt bovenstaande interpretatie ten grondslag.

I 1-5 Een algemene opmerking van de dichter noemt de liefde blind, ze ziet niet waar ze gewenst is, en dwaas, omdat ze zonder onderscheidingsvermogen rondgaat. Ze komt ook bij onverantwoordelijke ‘gesellekens’, die het voorwerp van hun kortstondige liefde met de brokken laten zitten; 1 blintt: dom; onbekantt: dwaas; 2 senntt: mhd. senen = verlangen naar; 3 beschaeffen: mhd. beschreiffen; 5 freůntt: lief, meisje; begeben: mhd. verlaten.

1 E.M.M. lieftte.

2 id. enseintt.

3 id. ich.

4 id. frenntt.

+ 3v

II 6 sůtte: lief; vmbtrentt: in de buurt; 7 hor: haar; konnsentt: toestemming. Hij mag met haar niet omgaan; 8 wo: hoe; freůide: vreugde; genessen: genieten: Hoe zou ik blij kunnen zijn?; 10 sartein: zeker.

5 id. gewesen.

III 11-12 de traditionele ideale lichamelijke eigenschappen van de geliefde; 12 klott: bal; 13 vmb: rondom; begreben = begrijpen: overvallen; 15 block: de zin is: zij heeft mij helemaal ingepalmd, ik zat gevangen in het blok en moest deze last meetorsen. De liefde wordt vergeleken met het blok van de misdadiger.

6 id. borstjens.

7 id. mien.

8 id. Begroben; voor ‘begreben’ doorgehaald ‘de’.

IV 16 Frav̊v̊ Venis: Venus als de godin van de liefde kan verlichting brengen door ervoor te zorgen, dat de minnaar verhoord wordt; 17 kolden tav̊v̊: koele dauw, d.i. de aanblik van zijn geliefde; 18 barnne: brand. 19 schneydtt: snijdt de liefdesknoop door; tav̊v̊: liefdesknoop of de banden met de geliefde; 20 mav̊v̊: hij wil het op zijn mouw laten naaien ten teken dat hij weer vrij man is; 21 bedůren: treuren over. Ik kan dan alleen nog maar treuren; 22 verhůrenn: Maar dan kan ik het blok wel verhuren, overdoen aan iemand anders, nu ik toch weer vrij man ben!

9 id. barme.

10 id. tauwe.

11 id. liefstenn.

V 23-24 het meisje roept haar vriendjes, aan wie ze zich zonder restrictie overgeeft. De minnaar echter komt niet aan bod; 25-28 de afgewezen geliefde wendt zich tot zijn beminde en verwijt haar, dat ze wel met anderen, maar niet met hem 's nachts de liefde bedrijven wil; 28 achtten: acht slaan op.

12 Voor 'myn doorgehaalde ‘b’.

13 De regel op-achtten door E.M.M. overgeslagen.

14 E.M.M. dat.

15 id. nachte.

+ 4r

VI 30 bůixken: buik; op--ghan: opzwellen. Ze is nu zwanger geworden; 32 nu is ze wanhopig!

16 id. zu.

17 id. dat.

18 id. kint.

19 id. wringt.