Yang. Jaargang 40

[p. 567]

[YANG 40ste jaargang nr. 4 - december 2004]

Vooraf

Niet wegzappen, hoe groot de verleiding misschien ook is. De toestand in letterland is immers desastreus? Men hoort het overal: de literaire kritiek is al lang geleden verworden tot ofwel onmiddellijk als ‘elitair’ betiteld gemummel in de marge, ofwel tot al even rap als ‘populistisch’ betitelde propaganda in kranten en bijlagen. Die behoren dan ook nog eens tot concerns waarvan ook de literaire uitgeverijen deel uitmaken: kritiek als vestzak-broekzak-operatie; de criticus als vazal. Van een literair debat is feitelijk al in geen jaren sprake meer. En van de auteurs zelf is nog maar heel weinig te verwachten: opportunistische ijdeltuiten die zich laten fêteren op festivals waar de séjourskosten de honoraria verre overstijgen, kleine zelfstandigen met een noodzakelijk conservatief gemoed, wandelende atavismen.

Men zou voor minder van kanaal wisselen en de literatuur de rug toekeren.

Maar we zappen niet. We nemen, in de persoon van redacteur Bert Bultinck, onverdroten de Vlaamse literatuurkritiek nog eens onder de loep, en dat niet om er ons kokhalzend van af te wenden, maar juist met de bedoeling om voor die kritiek een blijvende plaats te vinden daar waar ze nu meer en meer het loodje legt: in de kranten, voor een breder publiek. En we blijven zelf het goede voorbeeld geven door in dit nummer met reviews te komen over de grote modernist Ezra Pound (door Peter Cockelbergh), wiens poëtische werk nu eindelijk eens verzameld werd in een gedegen editie; over Stefan Hertmans, wiens laatste roman aanleiding is zijn twee eerste nog eens uit de kast te halen (door Bert Bultinck); en over het magnum opus van yang's voormalige writer-in-residence Paul Verhaeghen, zijn Omega Minor - hier besproken door een andere voormalige writer-in-residence, Jeroen Theunissen, die we tot onze grote vreugde tevens verwelkomen als nieuw redactielid.

[p. 568]

Naast literaire kritiek is er ook maatschappijkritiek, al lagen die twee zaken in yang altijd al dicht bij elkaar. Daniël Rovers schreef een ‘anti-opiniestuk’ over de lawine aan opniestukjes die in Nederland verscheen naar aanleiding van de moord op Theo van Gogh: ‘Help, een man met een baard!’Voor zover het nog gezegd moet worden: de dood van Van Gogh was de definitieve déconfiture van ‘Nederland Gidsland’, en met name de intellectuelen leverden aan de door zogeheten ‘kwaliteitskranten’ flink opgezweepte hysterie een beschamende bijdrage.

En dan is er uiteraard proza en poëzie. De Berlijnse auteur Ulrike Draesner publiceert een knap door Inge Arteel vertaald kort verhaal; Jeroen Theunissen draagt bij met een lang gedicht, en de in Nederland woonachtige Vlaamse dichteres Els Moors debuteert in dit nummer.

Rudi Visker ten slotte, levert zijn laatste bijdrage als writer-in-residence: ‘Een vreemde gast’, over de moeilijkheid ons te verhouden met het vreemde in onszelf en de ander. Na essays over angst en over de dood, sluit hij op die manier weer aan bij het essay waar hij het afgelopen jaar mee begon, dat over de vraag naar de vreemdheid van de multiculturele ander. Ook hier werd niet gezapt, maar met liefde, angst en concentratie gekeken.

Wij wensen u niets anders toe in het komende jaar.

De redactie