‘Niets van dit alles is geschreven’
Alain-Fourniers onvoltooide schetsen voor een tweede roman
Colombe blanchet Esquisses d'un second roman door Alain-Fournier Le Cherche Midi Editeur/Amor Fati, 240 p., f 37,85
Mels de Jong
Door zijn vroege dood, hij sneuvelde al in de eerste maand van de Eerste Wereldoorlog, is Alain-Fournier de auteur van één boek gebleven: Le grand Meaulnes, dat net een jaar eerder was uitgekomen. De speurtocht naar de Zuivere Liefde en Vriendschap die het onderwerp van het boek is, was hiermee tot een abrupt einde gekomen. Dat het tragische einde van de auteur de faam van het boek geen kwaad heeft gedaan, laat zich - achteraf - voorspellen. Hoewel de kritiek bij het verschijnen niet onverdeeld gunstig was, begon Le grand Meaulnes na de oorlog aan een ware triomftocht. Het werd het ‘cultboek’ van al die jongeren voor wie de scheiding tussen droom en daad nog niet door praktische bezwaren tot stand was gekomen. En nog steeds moet men sterk in zijn schoenen staan om niet onder de bekoring te komen van de zwaar aangezette romantiek van het verhaal en van de prachtige evocatie van het landschap van Le Berry, gelegen in het hart van Frankrijk, tussen de Cher en de Loire. De honderdste geboortedag van Alain-Fournier werd enige jaren geleden in zijn geboortestreek op stemmige wijze herdacht met opvoeringen op de binnenplaats van een kasteel van een openluchtspel dat betrekking had op zijn boek, met exposities, en natuurlijk met nieuwe drukken van Le grand Meaulnes en van zijn correspondentie.
Alain Fournier
Uit deze correspondentie, en ook uit een inleiding van zijn vriend en zwager Jacques Rivière bij verspreid werk van Fournier, verschenen onder de titel: Miracles, was al bekend dat Fournier in zijn laatste jaren bezig was aan een tweede roman die als titel Colombe Blanchet zou krijgen. Het dossier waarin zich de schetsen en aanzetten voor het boek bevonden droeg een opdracht van Fournier die luidde: ‘Niets van dit alles is geschreven en moet niet (als zodanig) gepubliceerd worden.’ Toch gebeurde dit onlangs, omdat de samenstellers van mening waren dat de opdracht, vijfenzeventig jaren na Fourniers dood, zijn dwingende karakter had verloren. Bovendien meenden zij dat het publiek er recht op had om te weten in welke richting Fournier zich als schrijver zou hebben ontwikkeld als hij was blijven leven.
André Thébault, illustratie voor ‘Le grand Meaulnes’
Dit laatste punt levert geen verrassing op. Men moet niet vergeten dat Fournier al aan het boek werkte nog voordat Le grand Meaulnes was gepubliceerd en dat het dus onwaarschijnlijk was dat hij, ongetwijfeld nog in de ban van dat werk, voor een drastisch andere thematiek zou hebben gekozen. En inderdaad worden we weer verplaatst naar een klein provinciestadje waar de hoofdpersoon. Justin Chaumet, zojuist een aanstelling heeft gekregen als hulponderwijzer. ‘Justin’ is op zoek naar de liefde en vindt die bij de aantrekkelijke Laurence, die op dit vlak weinig problemen kent. Te weinig in ieder geval voor Justin, die net als zijn alter ego uit Le grand Meaulnes bevangen is door een
[Vervolg op pagina 7]
Auteursrechtelijk beschermd