Blaas- en strijkinstrumenten
‘Erotik im Film’ staat in kleine lettertjes als subtitel onder Signale der Sinnlichkeit van Wolf Donner en Jurgen Menningen. Zowel de uitgave (in de Filmbibliothek, Heyne, importeur Van Ditmar, f 21,45) als covergirl Bo Derek wekken de verwachting van een zoveelste verzameling stoute plaatjes uit al dan niet stoute rolprenten. Het zwaartepunt blijkt te liggen op de tekst die driehonderd pagina's lang alle denkbare en ondenkbare seksuele symbolen en metaforen opsomt - van branding, watervallen en tuinslangen tot blaas- en strijkinstrumenten - en daarbij uiterst sporadisch refereert aan films. Behalve in de selectie foto's die het genoemde aanschouwelijk maken: zo zien we na ‘Runde Sachen’ Dorothy Lamour, Joanne Woodward en Sophia Loren met ballonnen. Voor het grootste deel betreft dat geen filmsèenes, maar (al dan niet in de marge van films) geposeerde pin-up-foto's die met anonieme modellen ook in willekeurige mannenmagazines hadden kunnen staan. Dit visuele betoog is dus al even misleidend als de ondertitel, terwijl nergens wordt ingegaan op het erotiserend effect van specifiek filmische middelen, als camerastandpunten en -bewegingen of montage en beeldrijm.
In de inleiding melden de auteurs de matige en oppervlakkige kwaliteit van bestaande filmliteratuur over hun onderwerp: sie sagen Erotik und meinen Sex. Hun bibliografie vermeldt op vele honderen titels (van Erotische Pflanzkunde tot Sportbegriffe von A-Z) slechts weinig specifieke filmboeken. De eigen tekst verraadt ook de beperkingen van hun aanpak: ze hebben veel (bloem)gelezen en een fotoarchief doorgeploegd, maar in vrijwel niets geven ze blijk ooit naar films te hebben gekeken. Blijft zonder die bouwvalige brug naar de cinema een interessante of leesbare inventarisering over? De toch al amechtig makende citeerwoede gaat vergezeld van afwisselend vette oubolligheid en pseudo-literaire bevlogenheid tot een verbale diarree waarin elke Sinnlichkeit wordt gesmoord. Het hoofdstuk ‘Schmuckkästchen, Steckdosen, die Rutschiputschi und andere Bilder für die weibliche Intimität’ heb ik overgeslagen om te bewaren voor een vlaag van psychisch masochisme. Yul Brynners kale kop uitgezonderd zijn de tekst en beeld uitsluitend heteroseksueel en objectvrouw gericht. Pocketformaat en drukkwaliteit blijken rampzalig voor de foto's die vaak fout (of helemaal niet) zijn benoemd.
AvI
Auteursrechtelijk beschermd
