Vertaald
Farooq Khalid, Pakistani van geboorte, werkt als schrijver en vertaler in Amsterdam. Zijn omvangrijke roman Sijah Aine verscheen in 1987 als Black Mirrors bij Jonathan Cape. Zwarte spiegels, de Nederlandse vertaling (uit het Urdu) is nu verschenen bij uitgeverij Veen (vertaling Johan ter Haar, 344 p., f 36,90). Louise Fresco beschreef in de Boekenbijlage (4 juli 1987) Zwarte spiegels als ‘een Bosschiaans caleidoscopisch beeld van de menselijke worsteling met goed en kwaad en de ambivalentie die daaruit voortvloeit’. Khalids roman speelt zich af in en rondom het sjofele Bara Dari Hotel in een sloppenwijk van een niet nader genoemde grote Aziatische stad. In de kleine, vaak raamloze kamertjes van het hotel, de smerige badkamers en de krotten daarachter heersen dood, rotting, armoede en geweld. Het verhaal begint met de vondst van het lijkje van een pasgeboren baby onder een trap in het hotel. Het is het begin van een uiterst complexe geschiedenis, waarin het uiteindelijk gaat om de vraag hoe de mens bepaalt hoe hij moet leven. Louise Fresco oordeelde dat de filosofische lading het verhaal vrij moeilijk toegankelijk maakt, en dat ook de verteltrant gecompliceerd is, ‘maar misschien wil Khalid hiermee tevens aangeven dat het leven principieel onaf is, dat mensen uit het niets opkomen en weer verdwijnen zonder dat hun rol in het grote geheel aan iemand verklaard wordt of de waarde van hun daden wordt beoordeeld’. The Radiant Way is de titel van een boekje waaruit Engelse kinderen in de jaren dertig leerden lezen. In Margaret Drabbles twee jaar geleden verschenen roman is het ook de naam van een eufore televisieserie over de veranderingen in de Engelse samenleving in de jaren zestig. De roman The Radiant Way neemt hetzelfde thema op en werkt het uit voor de jaren zeventig en tachtig, waarin van euforie geen sprake
meer is en waarin er vooral in Engeland veranderingen hebben plaatsgevonden die geen verstandig of sociaal hoopvol mens voor mogelijk had gehouden. In haar oeuvre heeft Margaret Drabble een kennelijke behoefte gehad om geschiedenis te schrijven, om vast te leggen ‘wie es eigentlich gewesen’ is, schreef Nienke Begemann in haar recensie van The Radiant Way (Boekenbijlage, 30 januari 1988). Het boek werd vertaald door Ann Meehan als De lichtende weg (De Prom-Anthos, 454 p., f 45,-). Drabble schildert het persoonlijke en politieke leven van drie vriendinnen Esther, Liz en Alix, waarin op beide terreinen aardverschuivingen plaatsvinden. Een indrukwekkend panorama, schreef Nienke Begemann, die zich overrompeld voelde door Drabbles literaire competentie: ‘Sinds ze de Oxford Companion to English Literature (1985) heeft bewerkt, lijkt het of ze een nog steviger greep juist op de professionele kant van haar materiaal heeft gekregen - op een volstrekt acceptabele, niet pedante, doorleefde wijze komt de wonderbaarlijke Engelse literatuur op iedere bladzijde opnieuw tot leven. The Radiant Way is het beste antwoord op ons aller angst voor de mediacultuur dat ik in lange tijd gehoord heb.’