Vrij Nederland. Boekenbijlage 1988

Poetry International Hebreeuws

Tijdens Poetry International 1988 in De Doelen in Rotterdam (nog tot zaterdag 25 juni) staat speciaal de Hebreeuwse poëzie in de aandacht. Aanwezig zijn onder meer Yehuda Amichai, Meir Wieseltier, Ory Bernstein en Nathan Zach. Werk van deze dichters staat ook in de zojuist bij Meulenhoff verschenen bloemlezing Aan de oever van de wijde zee - Zeven Hebreeuwse dichters van nu (88 p., f 37,50), vertaald door Tamir Herzberg en Shulamith Bamberger en ingeleid door Rueven Kritz en Haya Hoffman. De vijf gedichten die hierbij zijn afgedrukt komen uit deze bundel.

Tegen Afscheid

Mijn kleermaker is tegen afscheid.
Daarom, zei hij, gaat hij niet meer weg. Hij wil niet
scheiden van zijn enige dochter. Hij is beslist
tegen afscheid.

Ooit nam hij afscheid van zijn vrouw en hij heeft haar
niet weergezien (Auschwitz). Hij nam afscheid
van zijn zusters en ook hen
zag hij niet weer (Buchenwald). Ooit
nam hij afscheid van zijn moeder (zijn vader ging dood
op hoge leeftijd). Nu is hij
tegen afscheid.

In Berlijn was hij een kennis en goede vriend
van mijn vader. Ze maakten samen een mooie tijd door
in dat Berlijn. Die tijd is voorbij.
Van nu af aan
gaat hij nooit meer weg. Hij is beslist
(mijn vader is inmiddels gestorven)
tegen afscheid.

Nathan Zach (1930); vertaling: Tamir Herzberg

Identiteit

ik ben een beest dat luistert naar de naam mens
en met mijn ogen zie ik mens
niets dan mens en in de hele wereld
zie ik mens niets dan mens
leeg is de wereld en er is niets dan mens
zelfs in de woestijn is niets dan geenmens
overal waar ik kom is niets dan geenmens
de kleur en de smuk van het licht
bij geen mens de zuurstof om te ademen
en de wereld is mens niets dan mens

Meir Wieseltier (1941); vertaling: Tamir Herzberg

Trots

Ik zeg je, zelfs rotsen breken,
en niet uit ouderdom.
Jaren liggen ze op hun rug in de kou en de hitte,
zoveel jaren,
het geeft bijna een indruk van rust.
Ze komen niet van hun plaats,
en zo blijven de barsten verborgen.
Een soort trots.
Wachtend zien zij de jaren voorbijgaan.
Degene die hen stuk zou slaan
is nog niet gekomen.
En zo tiert het mos, de zeewieren warrelen en de

zee spoelt aan en terug,

en het is alsof ze roerloos liggen.
Tot er een zeehondje komt om zich langs de rotsen

te wrijven,

hij komt en gaat weg.
En opeens is de steen gescheurd.
Ik heb je toch gezegd,
als rotsen breken, gebeurt het bij verrassing.
En zeker bij mensen.

Dahlia Ravikovitch (1936); vertaling: Shulamith Bamberger

Van drie of vier in een kamer

Van drie of vier in een kamer
staat er altijd wel één bij het raam,
gedwongen het onrecht te zien tussen de struiken
en de branden op de heuvel.
En hoe mensen die heel zijn vertrokken
's avonds als kleingeld worden thuisgebracht.

Van drie of vier in een kamer
staat er altijd wel één bij het raam
met zijn donkere haar boven zijn gedachten.
Achter hem, de woorden.
En vóór hem de stemmen, zwervend zonder rugzak,
harten zonder proviand, profetieën zonder water
en grote stenen die ongeopend
terug zijn gebracht, als brieven zonder
adres en zonder ontvanger.

Yehuda Amichai (1924); vertaling: Tamir Herzberg

Een hond achter de liefde aan

Nadat je me had verlaten
heb ik een speurhond laten ruiken
aan mijn borst en aan mijn buik. Hij
zal zijn neusgaten vullen en eropuit gaan
om je te vinden.

Ik hoop dat hij zal vinden en dat hij
de ballen van je minnaar zal verscheuren
en zijn pik afbijten,
of tenminste dat hij mij tussen zijn tanden
je kousen brengt.

Yehuda Amichai