Vrij Nederland. Boekenbijlage 1983

[p. 28]

Detectives
Vervolg van pagina 21

Het eerste, Moord in het Vierkant, heb ik niet gelezen maar de kritieken erop waren blijkens de achterflap tamelijk positief: ‘Hellinga Sr. wordt mogelijk de W.H. van Eemlandt van de jaren '80.’

Moord om heroïne leest in ieder geval als een trein. De auteur kent het genre en maakt daar goed gebruik van. De dikke dorpsarts Joris Joris lijkt sterk op Nero Wolf uit het werk van Rex Stout. De dorpsarts is zo dik dat hij in speciaal geconstrueerde auto's moet rijden, hij heeft een stille, deskundige en verknochte huisknecht die op tijd de pilsjes laat aanrukken, want net als Nero Wolf kan dokter Joris zonder bier niet goed nadenken. Zo'n dikke, weinig beweeglijke speurder heeft natuurlijk een keur van knechten nodig en die zijn er ook in overvloed. Een ex-rechercheur, een schoonzoon en nog een vriend van die schoonzoon, een puissant rijke jongen. Vooral de laatste staat steeds ‘zichtbaar brandend van verlangen klaar om iets nuttigs te ondernemen’. Hij is in het bezit van een uitzonderlijke auto, een fraaie Italiaan, ook wel locormotief genoemd, die helaas in Amsterdam onbruikbaar is voor recherchewerk, want je moet er altijd bij staan, anders wordt hij vernield. Je kan trouwens geen stap in een Amsterdams hotel-urinoir zetten of de junkies staan achter je om je te bedreigen. De intrige speelt zich af in de herensociëteit in het dorpje Bikhoven. Joris Joris bedenkt daar zelfs de niesproef om de verdachte te ontmaskeren. Er wordt ook de hele tijd naar gezichten gespeurd, want de auteur heeft een groot geloof in het feit dat mensen zich door een onverwachte reactie zullen verraden. Met die positieve grondhouding tegenover de misdaad, en met een goed gebruik van de trucjes uit het genre is dokter Joris Joris een man geworden waar nog veel van valt te verwachten in de serie Moord in, Moord om en Moord tijdens.

Felix Thijssen

Even goede berichten over het derde Charlie Mann-boek van Felix Thijssen. Van het groepje gangsters waarmee de schrijver in het boek Wildschut begon, houdt hij er telkens genoeg in leven om weer een mooi vervolg te bedenken. Dit derde boek, Ratteval, gaat over een transactie met gestolen aandelen. Charlie Mann verdient daar als tussenpersoon een paar miljoen aan, maar het levert hem de vijandschap op van Massenet, een buitengewone oplichter waar de Amsterdamse politie, vóór de stiptheidsactie, al tien jaar op loerde. Massenet zet al zijn hulptroepen - en hij heeft gangsters bij de vleet - in om Charlie Mann klein te krijgen. Charlie's vriendin - ook nog bekend uit Wildschut - wordt in die strijd, doodgemarteld, het slachtoffer.

Het verhaal is vakkundig gemaakt en spannend. Thijssen schrijft tamelijk vlak en clichématig. Treinen rommelen altijd stations binnen. Massenet is ‘lelijk, te dik, zwaar behaard, week en kwabberig, had spillebenen en een wrede mond’. Ook de scènes zijn vrijwel altijd ontleend aan het gangbare flimcliché, met als vreemd hoogtepunt een verlaten parkeerplaats langs de grote weg bij Hoevelaken waar Charlie bij een verlaten telefooncel wacht tot om negen uur precies de telefoon zal gaan rinkelen.

Veel geweld, veel bloed en als een lijk zuchtend in de badkuip glijdt, noteert de schrijver ironisch: ‘De badkuipen begonnen zich te vullen met lijken.’

Wat dat betreft zit je overal ter wereld goed, of het nu Moskou, Miami of Medenblik is.

■