Literair nieuws
Het Letterkundig Museum in Den Haag is in moeilijkheden geraakt omdat het niet kan verhuizen naar de nieuwe behuizing in de Koninklijke Bibliotheekcomplex bij het Centraal Station in Den Haag. De huurprijs is zo gigantisch, en de middelen van het Museum zijn zo beperkt, dat CRM eerst met aanvullende financiële voorzieningen moet komen. Gewerkt wordt er niettemin wel op het museum, getuige het nieuwe nummer van het huisorgaan Juffrouw Ida, waarin allerlei wetenswaardigs over allerlei Nederlandse schrijvers staan, en aan de reeks facsimile's van handschriften uit de collectie van het museum die nu verschenen is. Het zijn mooi geproduceerde handschriften van de volgende dichters en gedichten: Herman Gorters Bij de dood van A.W., Luceberts School der poëzie, Nijhoffs De Moeder de Vrouw, Roland Holst' De Ploeger en Vasalis' Het ezeltje. De handschriften zijn gevat in een kartonnen omslag en voorzien van een verantwoording. Ze zijn alleen als reeks te krijgen door overmaking van f25, - op giro 495619 t.n.v. het Letterkundig Museum onder vermelding van ‘5 facsimile's’.
* * *
‘Als het parlement op zaterdagmorgen kan vergaderen over de crisis rond de Falkland Eilanden (getipt voor de Most Brilliant International Farce of the Year), dan zouden ze het volgende weekend bij elkaar moeten komen om de kwesties te behandelen die worden opgeworpen door het boek van Jeremy Seabrook,’ schrijft John Mortimer in The Sunday Times over het boek Unemployment. Dat is iets anders dan het inmiddels beruchte boek van professor Heertje, want Seabrook schrijft een onthutsende geschiedenis van de werkeloosheid sinds de jaren dertig en geeft een beeld van de huidige situatie dat er niet om liegt. ‘A unavoidable, truth-telling and deeply painful book’. (Uitgegeven door Quartet, geïmporteerd door Nilsson & Lamm, 226 p., f51,20)
Lucebert: School der poëzie
* * *
Op drieëntwintigjarige leeftijd, in augustus 1965, ging de Amerikaan Duane Michals naar Brussel. Met een schuchter gemoed, want zijn doel was de schilder René Magritte. De foto's die Michals toen maakte heeft hij nu pas in een klein boekje gepubliceerd. Boeken met en over het werk van Magritte zijn niet zeldzaam, maar dat belooft A Visit with Magritte by Duane Michals wel te worden. Zelden ziet men zulke foto's waarop Magritte tegelijk zo ongedwongen en zo geraffineerd poseert in zijn kamers, aan zijn bureau, in de tuin met een schilderij met daarop geschilderd een koffer - overjas en bolhoed op - en met zijn vrouw. Michals foto's behoren zelf tot de wereld van Magritte's schilderijen, alsof Magritte hem aanwijzingen heeft gegeven. (Uitgegeven door Matrix, Rhode Island; o.m. te koop bij Premsela in Amsterdam, f 35,75).
* * *
Bij een reeks als Past Masters, uitgegeven door Oxford University Press en geredigeerd door Keith Thomas, vraagt men zich af of in Nederland een dergelijke serie ook niet mogelijk zou zijn: boekjes van gemiddeld honderd pagina's over filosofen, dichters en schrijvers, geschreven door kenners. Het is een reeks waarin het werk centraal staat. Deze maand zijn er weer zes nieuwe deeltjes uitgekomen, terwijl op de binnenkant van de boekjes ook al wordt aangekondigd wat ons de komende jaren te wachten staat. De nieuwe delen zijn: Coleridge, Kant, Carlyle, Darwin, Tolstoi en Berkeley. (Geïmporteerd door Van Ditmar, f8,20 per deel).
* * *
Er zijn ook mensen die zich niet storen aan de overmatige belangstelling voor de persoon en het werk van Virginia Woolf. (In Engeland beschouwt men het als een verdienste als iemand niets van haar gelezen heeft.) Toch moet die belangstelling ook weer niet overschat worden; immers, hoeveel mensen in Nederland kunnen het nieuwe deel van haar dagboeken, deel IV 1931-1935, aanschaffen als het f80,85 kost? Het boek is het zeker waard, want het beslaat de tijd waarin Virginia Woolf The Waves voltooide en werkte aan The Years. (Anthony Burgess: ‘Ah, if only her novels were half as good as her Diaries.’) Virginia Woolfs biograaf, Quentin Bell, was de zoon van Virginia's zuster, Vanessa, getrouwd met Clive Bell. Als onmisbare aanvulling op alles wat men Bloomsburiana noemt heeft hij, samen met Angelica Garnett, het fotoalbum van de familie Bell uitgegeven: Vanessa Bell's Family Album. De onverzadigbaren op het terrein van de Bloomsburiana zullen niet teleurgesteld worden, al treft men in dit album minder de grote wereld van Bloomsbury aan: het zijn geen foto's van beroemdheden, maar van huiselijke taferelen. Sober, ongedwongen, geen al te officiële poses, dat is het belangrijkste kenmerk van deze foto's, alsof ze alleen voor de aardigheid en eigen genoegen zijn genomen. Het boek is uitgegeven door Jill Norman & Hobhouse LTD en wordt, evenals het nieuwe deel dagboeken, geïmporteerd door Keesing. (f56,90)
* * *
In The Observer van 2 mei j.l. schrijft John Weightman over de nieuwe biografie over Alben Camus van Patrick McCarthy (die eerder een biografie over Céline heeft geschreven die als Penguin te krijgen is). Hij wijst erop dat Camus al geruime tijd buiten Frankrijk meer waardering ondervindt dan in Frankrijk zelf. Biografieën of boeken van enige betekenis zijn er de laatste twintig jaar niet verschenen. Wél in Amerika, waar in 1979 de grote biografie van Herbert Lottman verscheen. McCarthy signaleert in zijn biografie een lichte kentering en mogelijk is daarvan het Album Camus een voorbeeld. Deze door Gallimard uitgegeven Albums komen uit als het verzamelde werk van een schrijver volledig in de Pleiade-reeks is opgenomen en er verschijnt maar één oplage van, wat tot gevolg heeft dat bepaalde Albums, zoals dat over Céline - dat in 1976 uitkwam - al snel veel meer waard is. Het nieuwe Album Camus, samengesteld en geschreven door Roger Grenier, geeft een beeld van Camus in de vorm van een schets van zijn leven en middels talloze foto's en documenten. Voor wie belangstelling heeft voor het werk van Camus is het weer een fascinerende collectie: jeugdfoto's, knipsels van zijn eerste artikelen over de Algerijnse kwestie, foto's van de toneelstukken, foto's met Malraux, Leiris, Picasso etc. Ook de voorpagina's van de kranten die berichten over het auto-ongeluk waaraan Camus bezweek. De naam van E. du Perron komt er zelfs in voor. (f29,50
CP
* * *
Op drie achtereen volgende woensdagen organiseert de Stichting Literaire Aktiviteiten Amsterdam (SLAA) 3 forums met 3 generaties over Menno ter Braak, politiek en cultuur. Op woensdag 26 mei komen, onder voorzitterschap van H.J.A. Hofland, Arthur Lehning, Adriaan Morriën, Gerard Walschap, Konrad Merz en Anton Constandse aan het woord. Woensdag 2 juni, voorzitter G. van Benthem van den Bergh: H. Drion, J. Goudsblom, Jan Rogier, Fritz de Jong, H.J.A Hofland. Woensdag 9 juni, voorzitter J. van Tijn, onder meer: Jaap Goedegebuure, F. Bulhof, Bart Tromp, Carel Peeters en A.F. van Oudvorst. Het is niet de bedoeling dat de forumleden zich beperken tot de periode van het interbellum, maar het juist zullen hebben over de doorwerking en de verandering van de ideeën uit de jaren dertig. De avonden worden gehouden in De Nieuwe Kerk en staan in het teken van de manifestatie Berlijn-Amsterdam. Er is een brochure gemaakt waarin onder meer een bloemlezing van uitspraken over Ter Braak is opgenomen gedaan door intellectuelen sinds 1940.
CP