Vrij Nederland. Boekenbijlage 1982

Jules Deelder
Vervolg van pagina 39

stapte, had ik het plat.’ Mooie, vooral komisch én ironisch verhaalde herinneringen volgen, maar de mooiste momenten voor de eerste klas Rheingold reizende auteur (en de lezer) breken nog aan: ‘In Arnhem kwamen de petten aan boord.’ De hoera-petten van Heinz Eins und Heins Zwei treffen in de bagage een ietwat geblakerde lepel aan en de reis van de gevierde auteur krijgt een voortijdig einde. Aanvankelijk weet hij de heren aardig om de tuin te leiden, maar de twee zakjes dope (waarvan een half reeds voor het vertrek ingespoten) komen toch op tafel. Met achterlating van de nappa-marken keert Deelder ten slotte terug op vaderlandse bodem om dan van zijn ‘contact’ te horen dat een van de geconfisceerde zakjes per abuis coke bevatte. ‘...stel je voor, dat ik voor m'n vertrek nou eens de helft van dat ándere zakje in één keer de bloedbaan had binnengejaagd...?! Schöne Welt! Dan had ik Gouda nog geeneens gehaald!’

Schöne Welt bevat ook nog commentaar bij het gedicht ‘Tragisch’ uit Dag en nacht geopend (1970):

Toen M. van 8-hoog
naar beneden sprong
en onder zich de auto's zag, dacht
hij nog 1 keer aan zijn dinkytoys.

Vooral aan die ene.

Deelder vertelt waar hij dit gedicht schreef, hoe hij verwonderd andere letters dan ‘M.’ invulde maar het toch maar bij ‘M.’ liet. Na publikatie, vijf jaar later, komt een vriendin op bezoek, leest de gedichtenbundel en zegt dan: ‘Dit gaat zeker over Max (...) Die is laatst met ouwejaar toch van de Lijnbaanflat gesprongen...’ Er ging een steek door m'n hart. Nu wist ik het, wie M. was, wiens lot ik vijf jaar tevoren zo duidelijk voorschreven had.

Wat zegt u? Toeval? Of magische werkelijkheid? Gezien door de ‘Rotterdamse camera’. Achthoog vanaf een flatgebouw lijkt de wereld heel diep, maar je valt wel te pletter op de aardoppervlakte. ‘Tragisch’. Hoewel... het verhaal óver het gedicht raakt ‘dieper’ dan het gedicht zelve. Misschien is realistische non- of neon-poëzie een vruchtbare voedingsbodem voor realistisch proza. Jules Deelder wekt althans de indruk voor de juistheid van dat vermoeden.

■