De blauw geruite kiel
Vijfde jaargang nummer 13
Vrouwenstaking
Aukje Holtrop
Abortusdemonstratie (foto Hans van den Bogaard)
Als je moeder op maandag 30 maart 's ochtends een kopje thee inschenkt, moet je niet gek opkijken. Ze staakt dan namelijk en mensen die staken doen zo'n dag niet wat ze anders altijd wel doen. Dus geen thee en koffie, geen bedden opmaken, geen boodschappen en geen eten koken. Dat kan een leuke dag thuis worden, vooral als je helemaal niet gewend bent om huishoudelijk werk te doen.
Maar het gaat bij die vrouwenstaking niet om de leuke dag die huisgenoten van vrouwen eraan overhouden. Het gaat om een protest tegen de abortuswet, die binnenkort in de Eerste Kamer behandeld wordt. De Tweede Kamer heeft die wet al aangenomen en als de Eerste Kamer dat ook doet, dan zitten we met een abortuswet waar heel veel vrouwen het slachtoffer van kunnen worden. En met kinderen die geboren gaan worden terwijl hun moeders dat op dat moment niet willen.
Er is de afgelopen jaren heel veel en op heel veel verschillende manieren actie gevoerd om een vrijere abortuswet te krijgen. Demonstraties, handtekeningenacties, artikelen in kranten en tijdschriften, televisie-uitzendingen. En het gevolg van die acties was dat steeds meer mensen (vrouwen en mannen) vóór een vrije abortuswet gingen voelen. Een meerderheid van het Nederlandse volk zelfs. Toch nam de volksvertegenwoordiging een wet aan die vrouwen onnodige beperkingen oplegt. En waarom? Om de regering te sparen, om geen ruzies te krijgen met partijen die je over een paar maanden nodig hebt na de verkiezingen. En omdat heel veel mensen (en dat zijn dan wel voornamelijk mannen) geen idee hebben waar het om gaat als een vrouw abortus wil.
Omdat al die acties uiteindelijk op niets zijn uitgelopen, hebben vrouwen besloten om het enige wapen dat dan nog overblijft: een staking, uit te proberen. En wees eerlijk, dat zou fantastische resultaten hebben als veel vrouwen eraan meedoen. Ga maar na: binnenshuis zou erg veel werk blijven liggen, en sommige huishoudens zouden gewoon in de soep draaien. En buitenshuis? Waar werken de meeste vrouwen? Op scholen als onderwijzeres, op kantoor als typiste, secretaresse, koffiejuffrouw, telefoniste. Als schoonmaaksters, werksters, gezinshulpen. In ziekenhuizen. Er zijn weinig plaatsen waar vrouwen niet werken. Vaak doen ze werk dat niet erg opvalt, maar waar geen kantoor of bedrijf zonder zou kunnen. Als ze een dag zouden staken, zou dat pas goed opvallen.
In IJsland hebben de vrouwen in 1975 een dag gestaakt en inderdaad, het hele openbare leven lag stil: er werden geen telefoonverbindingen gemaakt, de scholen waren dicht, de winkels werden gesloten. Brieven werden niet getypt en erg lekker hebben de IJslanders die dag niet gegeten. Voor de rest zijn er heel weinig echte vrouwenstakingen bekend uit de geschiedenis. Er zijn wel acties gevoerd door vrouwen die de sluiting van een bedrijf wilden voorkomen waar (bijna) alleen vrouwen werkten en vrouwen hebben natuurlijk vaak meegestaakt met hun mannen en collega's als die voor hoger loon en tegen werkloosheid staakten. Maar een staking die je ook binnenshuis kunt merken, die niet alleen op het fabrieksterrein of op een kantoor of school plaatsvindt, dat is in Nederland nog nooit vertoond. Zullen er veel vrouwen meedoen? Dat is de grote vraag. In de eerste plaats worden ze bij deze staking tegengewerkt door de vakbonden. Die zijn tegen en dat betekent dat vrouwen die toch staken geen geld uit de stakingskas krijgen en zelfs ontslagen kunnen worden. De vakbeweging vindt de vrouwenstaking niet zo goed omdat het volgens hen niet om een politiek doel gaat. Ze bedoelen daarmee dat vakbonden zich druk moeten maken om lonen en werkgelegenheid, maar niet om politieke onderwerpen die daarbuiten staan. Mensie die zouden willen staken om zich te verzetten tegen een atoomoorlog zouden dus om diezelfde reden niet om steun van de vakbonden kunnen rekenen. Het is een raar standpunt omdat het de politiek opsplitst in doelen waarvoor je wel mag staken en waarvoor je niet mag staken.
Vrouwen die buitenshuis werken en toch staken, kunnen dus moeilijkheden verwachten. En binnenshuis? Hoeveel vrouwen zullen, uit aardigheid of omdat ze tegen de onbeschrijflijke rotzooi opzien, toch gewoon doorwerken? Dat hangt dus voor een groot deel van de andere gezinsleden af. Jongens, neem je moeder en je zusjes (ja, die ook) die dag dus het werk uit handen, spoor ze aan om te staken en bedenk eens, terwijl je met een kletsnatte afdroogdoek in je handen staat, hoeveel werk er dagelijks voor vrouwen gedaan wordt en hoe oneerlijk het is dat de Grote Politieke Beslissingen ook als ze direct over vrouwen gaan, zoals bij abortus, over de hoofden van veel vrouwen heen, genomen worden.
Auteursrechtelijk beschermd
