De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 9

XVII^de Nederlandsch Congres te Mechelen.

(Vervolg)
Maandag 25 augustus.

Algemeene Vergadering op den stedelijken Schouwburg. Ten 10 ure wordt de algemeene vergadering onder voorzitterschap van den heer Geets geopend, die, na in

[p. 466]

eene prachtige redevoering de verbroederende beteekenis van dit Congres te hebben doen uitscheiden, ten slotte den wensch uitdrukt de aanstaande Belgische nationale feesten van 1880 met het oog op Noord- en Zuidnederland, onder den naam van Verzoeningsfeesten geboekt te zien. Na eene korte aanspraak van den heer Jan Van Beers, die voorzitter was uitgeroepen, werd het Hoofdbureel volgenderwijze samengesteld:

Ondervoorzitters: MM. J. Alberdingck, Thijm, d^r Lubach, Julius Vuylsteke en W. Geets.

Secretarissen: MM. d^r Jan ten Brink, Johan Gram, d^r Paul Fredericq, Emm. Hiel.

1^e Afdeeling.	Voorzitter: prof. Heremans; ondervoorzitters: MM. Taco, De Beer en d^r Hansen; secretarissen: MM. Van Blaricum en C.A. Van Der Cruyssen.
2^e Afdeeling.	Voorzitter: d^r Beynen; ondervoorzitters: d^r Beckering Vinkers en Van der Auwera; secretarissen: MM. Nanninga Uiterdijk en Vorsterman Van Oijen.
3^e Afdeeling.	Voorzitter: M. Max Rooses; ondervoorzitters: MM. d^r Van Vloten en P. Benoit; secretarissen: MM. Huef Van Buren en Ern. Van der Ven.
4^e Afdeeling.	Voorzitter: M.J. De Geyter; ondervoorzitters: MM. Van Lee en Jul. Sabbe; secretarissen: MM. Arthur Cornette en Th. Coopman.

Inmiddels meldt men de aankomst in de zaal van Baron Gerricke Van Herwijnen, Nederland's afgezant te Brussel, en van den heer Onderwijsminister Van Humbeeck, die door den Voorzitter verwelkomd worden en onmiddellijk aan het hoofdbureel plaats nemen. Aan beide heeren wordt eene recht hartelijke ovatie gebracht: heel de zaal berst in daverend handgeklap los, voor dit hoogst vereerend bezoek. 't Is (naar wij meenen) de eerste maal dat een Belgisch minister een Nederlandsch Congres met zijne tegenwoordigheid vereert, en die hooge belangstelling van den heer Van Humbeeck in de werkzaamheden van Neerlands taalgeleerden laat ons verhopen, dat eindelijk volledig recht zal wedervaren aan de gegronde eischen onzer vlaamsche bevolking op het taalge-

[p. 467]

bied. - Daarna geeft de secretaris lezing van de ingekomene stukken, tusschen welke zich een platduitsche brief bevindt, die door een aanwezige, uit Crefeld, voorgelezen wordt.

*_**

De heeren Congresleden begeven zich daarop naar de zittingen der vier Afdeelingen, die in de zalen van het Stadhuis gehouden worden.

1^e Afdeeling.	(Deze afdeeling heeft den eersten dag geene zitting gehouden).
2^e Afdeeling.	De voorzitter d^r Beynen, opent de zitting met eene warme toespraak. - M. Van den Bosch (Antwerpen) spreekt met bijval over het onderwijs der vaderlandsche geschiedenis in België. Hij zou dat onderricht volledîger en doelmatiger willen zien geven. ‘Men leert op onze scholen veelal geschiedenis bij middel van veldslagen en tractaten, terwijl de eigentlijke geschiedenis, den toestand des volks, en de zedelijke gevolgen der woelingen daarbij geheel verwaarloosd worden.’ De abt d^r Brouwers beveelt het beoefenen van de geschiedenis der beide Nederlanden aan, waardoor de eenheîd oneindig veel zou winnen. - M. Van Blaricum betreurt het dat de geschiedenis in België zoo weinig grondig en degelijk wordt onderwezen. Hij haalt enkele voorbeelden aan, ten bewijze zijner zienswijze, die echter niet zoo onbepaald door de Belgische leden wordt bijgestemd.
3^e Afdeeling.	De heer E. Van der Ven (Antwerpen) handelt over den toestand van het Nederlandsche Tooneel in België. Spreker wijst op het verval van het Nationaal Tooneel, en hoopt dat Stads- en Staatsbesturen hunnen stoffelijken en zedelijken steun zullen leenen om de opbeuring van het tooneel te bewerken. Zeer scherp, soms al te scherp, valt spreker het Tooneelgezelschap van Antwerpen en zijnen bestuurder aan. De heer Jacobson ('s Hage) meent dat men niet alles aan Staat of Stad moet vragen en men het bijzonder initiatief niet mag verzuimen. De Zuidnederlanders beklagen zich over den

[p. 468]

toestand van hun Tooneel, maar waarom hebben zij zich niet bij het Tooneelverbond aangesloten, dat in Holland eene tooneelschool heeft ingericht en reeds uitmuntende leerlingen heeft geleverd? - Dr J. ten Brink ('s Hage) herinnert dat het Tooneelverbond eene schepping van 't Congres is. - M. Dodd (Brussel) wenscht, dat de Staat aan de Nationale Schouwburgen toelagen vergunne om een bepaald getal nationale stukken te kunnen opvoeren. - M. Peter Benoit ontwikkelt nu zijn voorstel ter inrichting van een Koninklijk Muziekconservatorium te Antwerpen; hij verzoekt ten slotte de volgende punten aan de Algemeene Vergadering te onderwerpen: 1^o De Antwerpsche Muziekschool zal verheven worden tot een Koninklijk Vlaamsch Conservatorium, met bijvoeging eener Tooneelschool; 2^o Het Congres spoort de Zuidnederlandsche broeders aan, lid te worden van het Nederlandsch Tooneelverbond. 3^o Het Congres verzoekt aan 't staatsbestuur en de regeering der steden Brussel, Gent en Antwerpen, jaarlijks op beurt een prijskamp in te stellen voor het schrijven van Nederlandsche Tooneelwerken. Algemeen goedgekeurd.

4^e Afdeeling.

De heer J. Scherpenseel (Brussel) behandelt de vraag: in hoeverre de beoefening der taal invloed heeft op de stoffelijke belangen van het volk. Er wordt de wensch uitgedrukt, dat de toekomende Regelings-commissiën het goede voorbeeld mogen volgen van die van Mechelen, om ook de gemeenschappelijke stoffelijke belangen van Noord- en Zuidnederland steeds aan het dagorde van het Congres te brengen.

*_**

In de Algemeene Vergadering komt in de eerste plaats de abt Brouwers aan het woord, om een verslag voor te dragen over het stichten eener boekerij op het Slot te Muiden. Na die kleurrijke voordracht van den knappen redenaar neemt de heer Alberdingck Thijm het woord over een onderwerp dat met het vorige nauw in verband staat: het 3de eeuwfeest

[p. 469]

van den geschiedschrijver P.C. Hooft, dat in 1881 gansch Nederland door gevierd zal worden. - De heer Ten Brinck herneemt zijn voorstel, vóor een drietal jaren te Brussel gedaan, tot stichting van eene Nederlandsche Société des gens de lettres voor de verspreiding van Nederlandsche werken, tevens ter ondersteuning van behoeftige letterkundigen. - Prof. Micheels keurt dit voorstel goed; doch om onze bevolking de letterprodukten onzer schrijvers te doen genieten, zegt hij, moet men eerst en vooral het taal- en letterkundig onderwijs in de scholen bevorderen. De Hollandsche schrijvers worden hier te lande niet algemeen genoeg verstaan en zijn er derhalve niet genoeg gekend. - De heer J. Dyserinck leest eene voordracht over ‘de viering onzer corypheën op het gebied van kunst en letteren, voor het Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres een deugdelijk middel ter handhaving en veredeling der Nationaliteit van Noord en Zuid.’

Te half vijf werd deze eerste Algemeene Vergadering gesloten.

(Slot volgt.)

W.v.C.