De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 9

[p. 421]

XVII^e Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres.

(Bijzondere briefwisseling uit Mechelen.)

Waarde vriend Hoofdopsteller,

Na de verslagen der verschillige dagbladen over het XVII^e Taal- en Letterkundig Congres, en over de feesten te dier gelegenheid in onze stad ingericht, zal 't moeielijk zijn uwen lezers daarover nog iets nieuws meê te deelen. Om aan uw verzoek te voldoen, zal ik niettemin trachten een trouw en bondig overzicht van de werkzaamheden te geven, allereerst een oogenblikje verwijlende bij de feestplechtigheden, die ter eere van de Congresleden plaatsgrepen.

_**_*

Nooit hebben wij onze moederstad zóó fraai versierd, zóó prachtig uitgedoscht gezien als op den 24 Augustus, - dag waarop de ontvangst der heeren Congresleden zou geschieden. Van 's morgens vroeg reeds was gansch de stad te been: aan burgershuis en nederige werkmanswoning wapperden de nationale kleuren van beide Nederlanden, en de toebereidselen die aan vensterramen en balkons werden gedaan, beloofden ons, dat de verlichting waardig zou zijn van de Mechelsche bevolking, die te recht om haren kunst- en schoonheidszin bekend is.

Omtrent 8 ure 's avonds, toen de laatste trein was aangestoomd, vergaderden de Congressisten in de wachtzaal, waar de heer Willem Geets, Voorzitter der Regelings-Commissie, hun een kort, maar hartelijk en welgemeend welkom toeriep. ‘Mechelen - zei hij o.a. - is thans maar één hart en één geest om de Congresleden te ontvangen, te groeten en hun een onthaal te gunnen zóó breed, zóó vriendelijk, zóó aangenaam en zóó gul als maar mogelijk is. Heeren broeders van Noord en Zuid, weest welkom hier; wij ontvangen u met open hart en opene armen.’

Onmiddellijk daarna namen onze vreemde gasten op de estrade plaats, die vóór het station was opgeslagen, ten einde

[p. 422]

den prachtigen Lichtstoet te bewonderen, die zoozeer van de eensgezindheid en van het esthetisch gevoel der Mechelsche bevolking getuigde. Ik zal natuurlijk die dertig groepen niet afzonderlijk bespreken. 'k Wil slechts uwe aandacht inroepen op de voornaamste maatschappijen en de bijzonderste triomfwagens van dien heerlijken stoet, welken men elders te vergeefs zou pogen in te richten.

_**_*

De letterkundige maatschappij de Lischbloem, welke haren naam aan eene aloude rederijkkamer ontleent, was in den stoet door een' triomfwagen vertegenwoordigd, waarop eenige lieve meisjes, die de dames bloemruikertjes en een Gek die gelegenheidsversjes rondstrooide. - De triomfwagen van den zangkring l'Echo de la Dyle verbeeldde ‘Holland en België, de kunsten en wetenschappen beschermende.’ Niet min dan 24 leden, allen in zijden en fluweelen kostumen gehuld, stelden de groote mannen voor van Noord en Zuid. - De Aurore vertoonde een esbattement: ‘Die clughte van Jonkher van Vindelyne’, door de rederijkkamer de Boonbloem, ten jare 1522, in onze stad gegeven. Die ‘clughte’ werd op den doortocht van den stoet gezongen, terwijl het referein: ‘Djou! djou! djou! wacht du voor de sotskap’ in koor werd herhaald.

Muntte de Echo door de rijkdom en frischheid der kleedijen uit, de Aurore, integendeel, bekwam den palm voor hare eigenaardige en schitterende verlichting.

De samenstelling dezer drie groepen zal uwen lezers een denkbeeld geven van den prachtigen stoet, uit 200 ruiters en 3 duizend personen bestaande, die, in eene zee van licht, op 24 Augustus Mechelen's straten doorkruiste, onder het spelen der fanfaren- en harmoniemaatschappijen; het luiden der klokken en het overheerlijk spel van onzen beroemden beiaard.

_**_*

't Was half tien toen we in den schouwburg aankwamen, waar de heer Burgemeester Verhaghen, van het Schepencollege en den gemeenteraad omringd, de heeren Congresleden in

[p. 423]

eene sierlijke Nederlandsche redevoering welkom heette. ‘De gulhartige ontvangst - sprak hij - u door onze bevolking voorbehouden, bewijze u hoe zeer deze door bewondering getroffen is over de pogingen door onze Belgische, Hollandsche en andere vreemde broeders aangewend, om de Nederlandsche taal te louteren, te huldigen en te verspreiden.

Wij wenschen u den besten uitslag. Onze nederige maar kundige en werkzame stad van het vrije België, welker bestuurders met hart en ziel aan de vlaamsche taal verknocht zijn, stelt belang in uwe werkzaamheid en juicht om uwe edele gevoelens.’

Deze woorden, op den toon der innige overtuiging uitgesproken, verwekten eene onbeschrijfelijke geestdrift.

Mr. Van Eck, afgevaardigde van Holland, dankte daarna de heeren Burgemeester, Schepenen en gansch de bevolking, voor het schitterend onthaal van de Congresleden. Na hem dronk M. Heremans, afgevaardigde van het Belgisch bestuur, ‘op den goeden gang der werkzaamheden, maar allereerst op de Mechelsche vrouwen, hier zoo lief en talrijk aanwezig, - op heel de bevolking en hare waardige vertegenwoordigers: de heeren Burgemeester, Schepenen en raadsleden.’

Hiermede liep de officiëele plechtigheid ten einde.

Een groot getal Congressisten begaven zich onmiddellijk daarna naar het lokaal van het Willemsfonds, waar de heer Geets den dames hulde bracht, en Prof. Heremans, algemeene voorzitter van het Fonds, eene redevoering hield, ‘overtuigd’ zoo als hij zegde ‘dat de Vlaamsche geest van het Willemsfonds door het Congres zich meer en meer zou verspreiden.’ Hierop bracht M^r Jan Ten Brinck een gloeienden toast aan Mechelen, ‘aan de wakkere stad’ die de Congresleden zoo broederlijk had ontvangen.

Ook het volk was bij de feestelijkheden van dien avond niet vergeten: kostelooze vertooningen werden door de Dijlezonen en de Moedertaal gegeven, die druk werden bijgewoond en waarover de plaatselijke dagbladen met ophef hebben gesproken.

_**_*

[p. 424]

's Anderendaags, ten 10 ure, werd in de schouwburgszaal de Algemeene Vergadering door den heer Geets geopend, die bij deze gelegenheid eene redevoering uitsprak, waarin hij het Congres van Mechelen ‘eene voorbereiding’ noemde tot de feesten die in 1880 in Brussel zullen gevierd worden, feesten, die in onze geschiedenis geboekt zullen staan onder den naam van Verzoeningsfeesten.’ Tevens berichtte hij der vergadering dat Z.M. de Koning het beschermheerschap van het Congres had aanvaard, en dat de Regelings-Commissie benoemd had:

Beschermende leden: B^on Gericke van Herwijnen, gezant van Nederland, te Brussel; M.G. Rolin Jaequemyns, minister van Binnenlandsche Zaken; M.P. Van Humbeeck, minister van Openbaar Onderwijs en ridder E. Pycke d'Ideghem, gouverneur der provincie Antwerpen.

Eereleden: MM. P.A. Verhaghen, burgemeester, eerevoorzitter; de Cannart d'Hamale, senator; Eug. de Kerckhove, volksvertegenwoordiger; J. Andries, V. De Jode, L. Pouppez de Kettenis en Ern. Vermeulen, schepenen.

Verder stelde hij voor Belgie's gevierden dichter Jan Van Beers tot voorzitter te benoemen, voorstel dat met handgeklap en toejuichingen werd aangenomen. De heer Van Beers dankte voor de eer die hem te beurt viel, en hoopte dat deze bijeenkomsten haar broederlijk karakter zouden behouden, dat ze slechts een vriendschappelijk gekeuvel zouden zijn over de belangen van beide Nederlanden.

Het bureel der Algemeene Vergadering werd als volgt samengesteld: Ondervoorzitters: MM. Alberdingk-Thijm, D^r Lubach (Kampen), Julius Vuylsteke (Gent), en W. Geets, Secretarissen: MM. J. Ten Brink, Johan Gram, Paul Fredericq en Em. Hiel.

Middelerwijl hadden de heeren baron Gerricke van Herwijnen en Minister Van Humbeeck hunne intrede in de zaal gedaan, waar ze door den heer J. Van Beers verwelkomd en bedankt werden de hooge belangstelling die zij het Congres toedragen.

Na lezing van de ingekomene stukken, namen de zittingen der Afdeelingen oogenblikkelijk aanvang.

(Wordt voortgezet.)

W.V.C.