|
| |
Kunstkroniek.
Tooneel- en letterkunde.
- Prijskampen. - Ziehier den uitslag van den wedstrijd voor het verzamelen van Vlaamsche Idiotismen, uitgeschreven door de ‘Zuidnederlandsche Maatschappij van taalkunde.’ - De jury, samengesteld uit de heeren Heremans, voorzitter der maatschappij, P. Willems, ondervoorzitter, J. Bols, secretaris, Schuermans, Ternest en Van Droogenbroeck, leden, heeft in de zitting van 2 Mei ll. over de toegezonden handschriften uitspraak gedaan:
De eerste prijs (600 fr.) is toegewezen aan de Bijdrage tot het Hagelandsch Taaleigen, met kenspreuk ‘Want het ni en hölpt, 't En zal toch ni letten.’ De schrijver is de heer J.F. Tuerlinckx, onderwijzer te Neerlinter. - Een tweede prijs wordt niet gegeven. - De derde prijs (200 fr.) is toegewezen aan het Haspengouwsch Idioticon met de kenspreuk: ‘Het behoorde voor ons, Nederlanders, eene wet te zijn, dat elk gewest, elke gemeente van ons land, het zijne bijbracht tot beschaving en verrijking der moedertaal.’ Snellaert, 1635. De schrijver is de heer Aug. Rutten, onderwijzer te Godsenhoven. - Aan het handschrift met kenspreuk ‘Vox populi, vox Dei’ wordt een geschenk in boeken gestemd ter waarde van 50 fr. De schrijver wordt verzocht zijnen naam bekend te maken aan den secretaris der Maatschappij, den heer J. Bols, Bestierder van 't collegie, te Aerschot. - Een tweede wedstrijd voor het verzamelen van Vlaamsche Idiotismen zal weldra door dezelfde Maatschappij uitgeschreven worden.
De uitgave van het Gentsche letterblad ‘De Eendracht,’ die in 't begin dezes jaars voorloopig werd gestaakt, zal eer- | |
| |
lang worden voortgezet. De bestuurder M. Hendrik Keurvels meldt dat de inhoud van het blad merkelijk zal worden vermeerderd.
| |
Toonkunde.
- Prijskampen. - De heer Edw. Gregoir, componist en schrijver van onderscheidene werken over de geschiedenis der toonkunst, heeft onlangs een nieuwen en schitterenden bijval behaald. Zijne verhandeling over het Leven en de Werken van Fr. Gossec is bekroond geworden door de ‘Société des Sciences, des Lettres et des Arts du Hainaut.’ Dit opstel zal door de zorgen van gemelde vereeniging worden in het licht gegeven.
- Korts na de zoo prachtige vertolking van Nicolaï's Bonifacius te Antwerpen, heeft onze ijvervolle ‘Société de Musique’ ons op een ander meesterwerk in het oratorisch genre vergast, nl. ‘Comala’ van den gevierden Deenschen componist Niels W. Gade. De uitvoering van dit heerlijk zanggedicht, waarvan de poëzie aan Ossiaan is ontleend, is buitengewoon schitterend geweest. Aan Mej. Mina Sleeckx was de schoone, maar zeker niet gemakkelijke titelrol opgedragen. Die keuze was ook allergelukkigst: Comala is voor onze jonge zangeres een echte triomf geweest. Dit was, overigens, zooals wij reeds zegden, het geval met de gansche uitvoering. Het orkest en de koren - vooral het dameskoor - hadden zeker een ruim aandeel in den algemeenen bijval. Buiten gemeld werk bevatte nog het programma een paar keurige stukken van minderen omvang: een ouverture van Hanssens en een zangstuk van Heinze. - Zijn wij wèl ingelicht, zoo heeft thans de Muziekmaatschappij Verdi's Te Deum in studie. Dat belooft voorzeker een echt genotrijk toonkundig feest.
- De keus der toonkundige werken, die op het aanstaande Nationaal Festival te Brugge zullen worden uitgevoerd, ontmoet hier te lande de algemeene goedkeuring, en te oordeelen naar de repetitiën, die onder de kundige leiding van Gheluwe met buitengewonen ijver worden voortgezet, mag men zich een overheerlijken uitslag verwachten. Den eersten dag zal, behalve de ouverture van Beethoven's ‘Leonore,’ nog worden uitgevoerd: een oud-Vlaamsch Madrigaal (XVIe eeuw),
| |
| |
een orkeststuk van een Waalschen, en een ander van een Noordnederlandschen componist, het Te Deum van Hanssens, een werk van de Bériot (vertolkt door den uitmuntenden violonist Maurice Leenders, bestuurder der muziekschool van Doornik) alsook Van Gheluwe's cantate ‘De Wind.’ - De tweede dag zal uitsluitelijk worden toegewijd aan twee omvangrijke werken onzer Vlaamsche toonkunst: de symphonie (in mi-b.) van Hendrik Waelput, en het onlangs in Holland uitgevoerde oratorium ‘Lucifer’ van Peter Benoit.
- Koning Oscar van Zweden, die zich als dichter een welverdienden roem heeft verworven, heeft een oratorio in drie deelen geschreven, waarvan de Zweedsche componist Ivar Halstraem de muziek heeft vervaardigd.
| |
Beeldende kunsten.
- Prijskampen. - Volgens het verslag der jury, die door Staats- en Stadsbestuur was aangesteld om de projekten te beoordeelen, die in den wedstrijd tot het opbouwen van een nieuw Museüm te Antwerpen hadden meêgedongen, heeft de Gemeenteraad beslist dat de uitgeloofde prijzen niet zullen worden toegekend, en de wedstrijd opnieuw zal worden uitgeschreven. - De voorname reden, dat geen enkel der ingezonden plannen ter uitvoering wordt aangenomen, is dat de auteurs ervan niet genoeg rekening hebben gehouden van de bepaling aangaande de op 2,000,000 frs. beraamde kosten van het nieuw gebouw. Het zou, meent de jury, volstrekt onmogelijk wezen een dier overigens verdienstelijke projekten uit te voeren zonder de bepaalde som verre te overschrijden. - Om het programma van dien nieuwen bouwkundigen wedstrijd op te maken, zal eene bijzondere commissie worden aangesteld. De uitgeloofde som van 15,000 frs. blijft beschikbaar, om, als premiën, aan de twee of drie beste werken te worden toegekend. - Alleen de vijf eerste mededingers uit het vorig concoers mogen aan den nieuwen wedstrijd deelnemen. Een voorstel om aan de mededingers den Vlaamschen bouwstijl als verplichtend op te leggen, vond geene voldoende ondersteuning. De keuze van den stijl blijft derhalve vrij; maar wij hopen wel dat de jury, ingeval van gelijke verdiensten, den eigen Vlaamschen
| |
| |
bouwtrant boven den uitheemsch en verkiezen zal.
- De veiling der schilderijengalerie-De Bom, welke verleden maand te Antwerpen plaats had, heeft de som van 138,081 frs. opgebracht. Eene schilderij van Dyckmans, getiteld ‘De vrouw van den Zeeman’ werd 18,000 frs. verkocht. Ziehier de prijzen, die enkele andere oude of moderne schilderijen hebben bereikt: ‘Een dronken Bacchus van P.P. Rubens, 6,000 fr.; ‘Christus van 't kruis afgedaan’ van Quinten Massys, 1,200 frs.; ‘Het eetmaal van Bacchus’ van De Vos, 1,000 fr:; ‘St-Jan de prediker van Jan Steen, 1,100 fr.; Een herbergtooneeltje van Van Ostade, 1,400 fr.; een Landschap van Lamorinière, 6,600 fr.; ‘Paardenstal’ van Van Kuyck, 2,900 fr.; een genretafereel van Verlat, 4,700 fr.
| |
Vlaamsche belangen.
- Zooals te voorzien was is de nieuwe wet, betrekkelijk het gebruik onzer Moedertaal in bestuurzaken, ook door het Senaat met algemeene stemmen bekrachtigd geworden. In de discussie, die niet lang heeft geduurd, heeft Baron Osy de wet, zooals zij nu is, zeer terecht voorgesteld als zijnde slechts een eerste stap, een minimum van hetgeen de Vlamingen in rechte zijn op bestuurlijk gebied te vorderen. Het doel van het oorspronkelijke Wetsontwerp was: het taalgebruik te regelen in de driedubbele sfeer van Gemeente-, Provincie en Staatsbestuur, en dit wel in volkomen overeenstemming met art. 23 onzer Grondwet. Inderdaad, in een land waar het gebruik der talen vrij wordt verklaard, moet de keuze der taal wel degelijk aan het publiek, en niet aan de door het volk bezoldigde beambten overgelaten zijn. Zoolang dus, betoogde Baron Osy, het gebruik der Vlaamsche taal niet verplichtend wezen zal ook voor de Gemeentelijke en Provinciale akten, zoolang zullen wij over officieële miskenning onzer taalrechten te klagen hebben. Wil men dus de éénheid van België, de verbroedering (niet de versmelting) der beide rassen, Walen en Vlamingen, op duurzame wijze bevestigen, zoo is er geen ander middel mogelijk dan eene volkomen rechtherstelling. Al te lang reeds werd de taal der meerderheid (het Nederlandsch) voor de taal der minderheid achteruit gesteld!
|
|
Auteursrechtvrij