De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 7

[p. 464]

Boekbeoordeeling.

I.
Het Vallkennest, eene Maaslandsche geschiedenis uit de dagen der Bokkenrijders, door Lodewijk Janssens. Antwerpen, drukkerij V.A. Van der Ouderaa, Kerkstraat, 19, 1876.
Wat een Vader lijden kak, eene ware geschiedenis uit de Limburgsche Kempen, door denzelfde, Antwerpen, id., 1876.
De koning der boschjagers of de slag van Woeringen, historische tafereelen uit de XIII^e eeuw, door denzelfde. Antwerpen, id., 1877.
Arm Grietje, geschiedenis van een boerenkind, door denzelfde. Aerschot, drukkerij F.X. Ingelberts-Van de Weyer, 1877.

De vier bovenstaande werken werden ons te gelijk door den schrijver ter beoordeeling gezonden, ofschoon de twee eersten reeds in de loop van verleden jaar verschenen.

Men zal voorzeker van ons niet vergen dat wij van ieder dezer boeken eene wijdloopige ontleding schrijven; dit zou ons al te verre leiden, verder dan de ruimte toelaat, waarover het ons vergund is in den Kunstbode te beschikken.

Het doet ons genoegen, volmondig te kunnen erkennen, dat de lezing van die werken ons vrij goed heeft bevallen. Het Valkennest is, zooals de titel zegt, een verhaal uit den tijd der Bokkenrijders, over welke bindersbende reeds zooveel geschreven, maar toch nog niet alles gezegd is. - De titel van ‘Wat een Vader lijden kan’ schijnt ons niet gelukkig, omdat hij aan een van Conscience's schoonste novellen doet denken; doch het boekje zelf bevat eene hartroerende geschiedenis uitde Limburgsche Kempen. - ‘De Koning der Boschjagers’ is een geschiedkundige roman, waarin de schrijver ons met de zeden en gebruiken van die geduchte baanstroopers bekend maakt en den den Veldslag van Woeringen in al zijne ijselijk-

[p. 465]

heden afmaalt. In ‘Arm Grietje’ worden, op eenvoudig-gemoedelijke wijze de lotgevallen meegedeeld eener arme boerendeerne, die haar dorp verlaat, om in de stad te gaan wonen, waar zij haar ongeluk vindt.

Wij houden het voor gansch onnoodig, hier te verklaren, welk dezer werken wij als het beste beschouwen: alle vier schijnen ons lezenswaardig. De heer L. Janssens vertelt gemakkelijk en zonder eenigen eigenwaan. Men ondervindt al spoedig dat hij volkomen bekend is met de landstreek en de zeden der lieden die hij beschrijft, iets wat op verre na niet van elken novellist kan worden gezegd. Huiselijke tooneeltjes en natuurtafereelen weet hij mot gevoel en naar het leven te schilderen en ons in lang verleden tijden terug te tooveren; voegen wij daarbij dat de karakters, op enkele uitzonderingen na, vrij goed getypeerd zijn.

‘Maar,’ zal men ons wellicht vragen: ‘is er op die vier boeken dan niets af te keuren? - Zijn de onderwerpen wel oorspronkelijk en laat de samenhang niets te wenschen? - Is de heer Janssens de taal wel meester? Zijn de volzinnen goed gevormd en is het vervoegen sommiger werkwoorden hem wel eigen? - Is er hier of daar niet eenige gerektheid in zijnen schrijfstijl? Kortom, werkt hij niet al te overhaastig om iets goeds en degelijks te leveren?’

Het antwoord op al die vragen zullen wij liefst aan anderen overlaten. Genoog zij het te zeggen, dat die boeken over het algemeen eene genoeglijke lezing opleveren, dat Janssens' schrijftrant vloeiend en aangenaam is. - En dat wij niet alléen van deze meening zijn, bewijst het ruime debiet dat zijne werken genieten, in zooverre dat ‘Het Valkennest’ op een jaar tijds is uitverkocht en er nu eene tweede uitgave ter perse ligt.

Overigens, en dit is eene ontegensprekelijke waarheid, er is gebrek aan vlaamsche romans. En dat de schrijver medehelpt voorzien in eene wezenlijke leemte, is iets waarvoor hij dank verdient. Het is dan ook met voldoening dat wij van hem een vijfden roman aankondigen, namelijk: ‘Reginald van Valkenburg, Limburgsche tafreelen uit de dagen der Tempeliers,’ die reeds binnen eenige dagen het licht zal zien. Wij

[p. 466]

zijn overtuigd dat, waar het hem nog aan eene volmaakte taalkennis mangelt, hij met eenige studie daarin wel zal weten te voorzien; want hij zal begrijpen dat dit in zijn eigen belang is. Intusschen verdient hij aanmoediging om het geleverde, al is zijn letterarbeid ook niet volmaakt. ‘Die 't beter kan, die make 't beter!’ dit wenschen wij van harte. Bitsige kritiek is gemakkelijk; maar zelf iets goeds voor den dag brengen, is eene àndere zaak!

Antwerpen.

J. Staes.