De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 7

[p. 279]

In de ‘Société de Musique’.

Ingericht ter vertolking van werken aller nationaliteiten en uit alle tijdstippen, zoo mag de Société de Musique aanzien worden als ons Antwerpsch Muziekmuseüm, in samen werking met onze Muziekschool. Deze tegenstelling alleen zegt dan ook in één woord al het gewicht van haar doel en van haren invloed op Antwerpen's jonge kunstwereld. De concerten dier Societeit, onder leiding van meester Benoit, vormen om zoo te zeggen een cursus van Schoonheidsleer waarvan het nut niet te ontkennen valt. Hare over 't algemeen zoo technisch volmaakte als esthetisch beredeneerde uitvoeringen, geven ons niet alleen het middel om de kunststrekkingen der vreemde natiën te leeren kennen in hunne componisten, zij zijn ons ook een toets, waardoor wij immer meer ons zelf in ons leeren onderscheiden; zij sporen ons tevens aan tot voortdurigen strijd, om ook ónzen eigenaard op eene degelijke hoogte te brengen.

Het Concert van 9 April 1.1. bracht ons in aanraking met vier verschillige Noorder-kunstnationaliteiten. Holland was er vertegenwoordigd door den Engelenzang van G. Mordach en de Psalm 84 van J.H. Verhulst. Het eerste, alhoewel niet uitschitterend door hooge vlucht, is een goed stuk, vol innig godsdienstig gevoel, een weinig te godsdienstig misschien; het spreekt te veel tot den geest en te weinig tot het hart. Het tweede, opgevat in een meer gomoedelijken zin, laat meer plaats aan het menschelijk gevoel; voor ons nochthans is het nòg te geleerd; er is te veel trant in de Noord-Nederlanders.

De Schotsche ballade The Blue Bell of Scotland, en To Anthea van J.L. Haston, zijn twee pareltjes, die, voorgedragen met eene volle, sympathieke alto-stem, eenen eigenaardig naïven en toch innig dramatieken indruk te weeg brachten.

De twee fragmenten uit het zangspel Hans Heiling van H. Marschner zijn twee goede proeven van Duitsche nietklassieke muziek; dat is geestig en fijn; dat behaagt.

In de Terzetts van R. Schumann en de Liebeslieder (Walzer)

[p. 280]

van J. Brahms, heeft Benoit nog eens doen blijken, welk eene uiterste fijnheid van uitdrukking men kan verkrijgen bij middel van het doelmatig toegepaste rubato. Zijn de Terzetts schoon, de Liebeslieder voornamelijk zijn pereltjes van het reinste water; dat sprankelt en tintelt vol zwierige levenslust. Niets zoo gemoedelijk schertsend als het zesde: Am Donau Strande, da steht ein Haus; niets zoo dartel als het nu en dan terugkomend: Wenn ich ein kleiner hübscher Vogel wär.

Als treffende tegenstelling is Die Heilige Nacht van Niels Gade een stuk van majestatische gehalte en breede kracht. Godsdienstig en indrukwekkend plechtig, treft het de ziel, en verheft ze tot de bespiegeling van het oneindige. Niels W. Gade is een groote, en, wat meer zegt, niet verduitschte Deen.

Het feest werd gesloten met een fragment uit Benoit's Lucifer. Zelfs met de vereenvoudigde begeleiding van piano en harmonium, voelde men nog al den gloed, al de primitieve kracht, die Benoit's eerste Vlaamsch Oratorio kenmerken.

_**_*

Benevens dergelijke maandelijksche séances, geeft de Société de Musique in het jaar ook eenige concerten op groote schaal, met orkest. Het laatste groot concert - het sluitingsfeest van 14 Mei 11. - bracht ons ten gehoore de vier eerste nummers van Huberti's ‘Laatste Zonnestraal’, een pianoconcerto van J.N. Hummel, en eene brok uit Schumann's ‘Faust’.

Opgevat in breeden Oratorio-stijl, getuigt Huberti's werk van eenen ongemeen dramatieken geest, maar de strekking naar het realistische ontaardt er al te dikwijls in plompheid. De componist hoeft niet te toonen wat hij durft doen gevoelen, maar wel hoe hij zelf gevoelt. Gevoelt Huberti nu zoo? wij gelooven het niet, zulks is niet vol te houden.

In tegenstelling met Jan Blockx, die, zijne verwen nooit op 't doek brengende dan bij middel van fijne penseeltjes, meestal zeer mager, en dikwijls kleurloos blijft door te weinig, smijt Huberti met de éene hand gansch zijn palet

[p. 281]

op 't doek, en borstelt met de andere zijne kleuren zoo dwaas door elkaar, dat men er schier géene meer van onderscheidt; daardoor wordt hij meestal niet enkel kleurloos door te veel, maar ruw daarbij. Huberti's ‘Laatste Zonnestraal’ is over 't algemeen ongezond, iets als eene nachtmerrie. Ieder nummer afzonderlijk zou wel kunnen gesmaakt worden, maar het werk is niet aldus opgevat.

Het nummer 1 is zeer schoon afgewerkt in eene donkergroene kleur, maar te vol leven, om nummer 2 niet onsmakelijk te maken. Twee schoone zetten uit dit laatste nummer zijn:

‘De duinen, bergen van gevoelloos zand

staren het aan

als reuzen’

en

‘Hel schemert het West’

de éene als kontrast van vorm, de tweede door zijne bruingele tinten. Het begin van de Sopraan-solo uit nummer 3 is wat lam; maar

‘In den gaarde klinken zoete zangen’

is lief en gemollig gevormd. Dit nummer is echter te langdradig; gerokken gemoedelijkheid verveelt, een gebrek dat nummer 4 insgelijks misvormt.

Als geheel beschouwd deed dit stuk op ons een effekt als gekabbelde melk: dit ligt daar, zoo met klompen verdrongen, in... men weet niet wàt. Hoe het komt? Wij denken: niet genoeg ‘bebroeid’, en mochten wij nog eene andere meening wagen, wij zouden zeggen dat de Vlaamsche zinsbouw Huberti wat op hol heeft gejaagd.

Dit alles belet niet dat Huberti een onzer krachtigste componisten is, wij hekelen alleen zijne manier van zich uit te drukken.

De piano-concerto van Hummel is eerder naïef dan grootsch hier en daar in de repliques van het orkest wat plat. De uiterst fijne uitvoering van dit stuk is een ware triomf geweest, zoo voor de onovertrefbare virtuose Mevr. Schnitzler-Selb als voor den Dirigent en zijn orkest: eene echte Festi-

[p. 282]

vals-uitvoering! In het schoone levendige Alla Espagnola voelde men als 't ware de handeling, door den zwier van het inhoudend rubato.

De ‘Faust’ van R. Schumann is bekend, doch nog te weinig. Dit is een meesterstuk, welks schoonheden ons te ver zouden leiden in de bespreking. Wij wijzen enkel nog eens op de betooverende Sopraan-solo ‘Jene Rosen’ het hoogepunt van 't stuk, zoo lief, zoo gevoelvol gezegd door Jufvr. Sleeckx, en op de zoetvloeiende Quatuor voor vrouwenstemmen ‘Freudig empfangen wir’. Uitgezonderd eenige kleine haperingen der kooren, werd ook dit stuk zeer goed uitgevoerd, zoo onder oogpunt van algemeene kleur en zamenhang als van schakeeringen. Dit concert sloot dan ook waardig de afloopende reeks der feesten van dit jaar, tevens alles belovende voor den naasten winter.

Huibr. De Vrye.