|
| |
Kunstkroniek.
15 Juni - 15 Augusti.
Tooneel- en letterkunde.
- Prijskampen. - De maatschappij ‘Vooruit!’ van Ingelmunster, onder kenspreuk ‘Geen' taal, geen volk!’ schrijft tegen den aanstaanden winter den volgenden Tooneelprijs amp uit:
Voor 't opvoeren van een Drama (zonder vrouwrollen): 1e prijs, 100 fr. en een zilveren verguld eermetaal; 2e prijs, 50 fr. en een id. - Voor een Blijspel (zonder vrouwrollen): 1e prijs, 50 fr. en een zilv. verg. eermetaal; 2e prijs, 25 fr. en een id. - Beste tooneelspeler: een zilveren eermetaal. - Elke mededingende kring zal daarenboven eene herinneringsmedaie ontvangen.
- In den Nationalen Tooneelprijskamp van Hoop en Liefde, te Antwerpen (op 22, 23, 24 en 29 Augusti e.k.) zullen de volgende vereenigingen optreden: De Kruisbroeders(Kortrijk)' De Ware Vlamingen (Ruysbroeck), Voor Eer en Kunst (Geeraardsbergen), De Fonteinisten (Gent), De Tony's Vrienden (Lier), De Ware Vrienden (Hasselt),De Groeiende Boom (Lier), Van de Sande's Genootschap (Ukkel), De Vlaamsche Ster (IJperen), Voor Taal en Kunst(Borgerhout), De Verbroedering (Antwerpen), De jonge Tooneelisten (id.), De Lauwertak (id. De Vlaamsche Zonen (id.) en De Jonge Vlamingen (id.)
| |
| |
- Aan den Declamatiewedstrijd, die op 11 en 12 Julij 1. in de Gentsche maatschappij ‘Moed en Vlijt’ plaats greep, hebben niet minder dan 75 liefhebbers deelgenomen. De uitgeloofde prijzen werden toegekend aan de hoeren: Pil (Dixmude), C. Van Duyse (Lokeren), A. de Schepper (Dendermonde), F. Schuermans (Antwerpen), L. Geers (Kortrijk), K. Dumont (Antwerpen), Van Gyseghem (Lokeren), Queeckers (Lier), De Frenne (Eecloo) en Mispreuve (Singhem).
- De prijskamp voor Openbare Voordracht (Nederlandsche lezing) door ‘de Morgenstar’ van Brussel uitgeschreven everde den volgenden uitslag op:
Voor Brussel en voorsteden: 1e prijs, M. Van Loo (Schaarbeeck); 2de, M.E. Van Mol (Brussel). - Voor buiten Brussel: 1e prijs, M.F. Claes (Mechelen); 2de, M. Arth. de Lantsheer (Antwerpen).
- Volgens de Lierenaar zou Mevr. Tony Bergmaan van plan wezen met de 5000 fr., als gouvernementsprijs aan ‘Ernest Staes’ toegekend, een letterkundigen prijs te stichten, die alzoo den naam haars betreurden echtgenoots vereeuwigen zal.
- Voor den Novellenprijskamp door de Liersche Afdeeling van het Willemsfonds uitgeschreven, zijn 24 stukken ter mededinging ingezonden.
- Ter gelegenheid van het 25jarig Jubelfeest der Morgenstar van Brussel, gaf deze vereeniging op zondag jl. eene kostelooze tooneelvoorstelling, waarin de twee in haren wedstrijd met den 1sten prijs bekroonde stukken werden opgevoerd. Albert en Valentine door Van den Kieboom is een lieve comedie, welke hoe eenvoudig ook van inhoud, tochbij 't publiek belangstelling opwekt. Het blijspel ‘Jong bij jong, Oud bij oud’ door N. Theelen, is het werk van een jongen schrijver, die veel van zich verwachten laat. Enkele, tooneelen van zijn keurig geschreven stukje zouden misschien wel eenige met zorg gedane verkorting wenschelijk maken.
Dezelfde opmerking schijnt ons in zekere mate toepasselijk ep het tooneelspel ‘De Naäpers’ door Em. Van Goethem, dat met algemeene stemmen den 2n prijs in gemelden wedstrijd
| |
| |
bekwam. Wij hadden het genoegen dit stuk te lezen en vinden het overigens den gelukkigen schrijver van ‘'t Wiegje’ alleszins waardig.
- De voorloopige Inrichtingscommissie voor den Nationalen Schouwburg te Brussel, heeft eenen omzendbrief rondgezonden, om tot stichting van het benoodigde kapitaal van 60,000 fr. de medehulp van al de voorstanders der Vlaamsche Beweging in te roepen. Zooals wij reeds in ons vorig nr meldden is dit kapitaal in aandeden van slechts 50 fr. gesplitst, die overigens op de gemakkelijkste wijze kunnen uitbetaald worden, namelijk 10 fr. bij 't opstellen van den notariëelen akt, die de Naamlooze Maatschappij wettiglijk sticht; vervolgens 5 fr. per maand tot beloop van 40 fr. storting; de overige 10 fr. zullen eerst dàn worden ingevorderd wanneer daartoe behoefte zou bestaan. De statuten bepalen 5 % intrest. - Voor de inschrijving wende men zich tot den Notaris M.E. Stroobant, Zuidstraat, 138; of tot M.S. Rooryck, Koninklijkestraat, 128; of tot Prof. E. Van Driessche, Presidentstraat, 10, te Brussel.
De stichting van een een Nederlandschen Schouwburg in België's hoofdstad is geene onderneming van enkel plaatselijk maar wel van algemeen Vlaamsch belang. Daarom roepen wij de ernstige aandacht onzer lezers daarop in Zulke taak moet niet op de schouders van eenigen, maar wel op de gansche Vlaamsche Beweging rusten.
- Onder de nieuw benoemde leden der Maatschappij van Nederl. Letterkunde te Leiden, bemerken wij: uit Noordnederland, de heeren K. Drossaert van Vlaardingen, T.H. De Beer van Goos, E. Douwes Dekker (Multatuli); - Uit Zuidnederland, de heeren Dés. Delcroix van Brussel, Dr C.J. Hansen van Antwerpen en Ed. Van Even van Leuven.
- Op Zaterdag 10 Juli jl. bood de Antwerpsche Rederijk kamer ‘De Olijftak’ haren ijvervollen Voorzitter M. Em. Rosseels in het foyer van den koninklijken Schouwburg een groot letterkundig en Muzikaal feest aan, dat zeer bijval vond. De heer Hendr. Altenrath, bestuurder onzer Nijverheidschool, hield er eene wetenschappelijke voordracht, met opheldering bij middel van vergrootte lichtbeelden.
| |
| |
- De heer W. Fauconnier is tot bestuurder van het Nederlandsch Tooneel te Gent, voor het speelsaisoen 1875-76, herbenoemd. Die keus zal door het tooneelminnend publiek van Vlaanderen's hoofdstad ten volle worden beaamd.
- Een nieuwe dichtbundel van Em. Hiel, getiteld: ‘De Waarheid in het Leven’ waaruit wij onzen lezers vroeger eenige fragmenten hebben meêgedeeld, zal in November e.k. het licht zien en met etsen van Dillens versierd zijn. - Ook de aangekondigde 2de reeks Gedichten van Lt Van de Weghe ligt ter pers, bij De Schepper van Dendermonde, en zal denkelijk nog in den loop van dit jaar verschijnen. Wij wenschen aan beide uitgaven veel bijval toe.
- De Commissie tot het oprichten van een Gedenkteeken aan den Gentschen tooneeldichter wijlen Karel Ondereet heeft ten voordeele van dit werk een Tombola van boeken en kunstwerken, schilderijen, teekeningen, muziekstukken, enz. ingericht, die ongetwijfeld bij de talrijke vereerders van Ondereet's nagedachtenis een goed onthaal vinden zal. Men gelieve de voorwerpen voor de Tombola te zenden: Estaminet-Fauconnier te Gent.
- Bij het ter pers leggen vernemen wij dat de Gemeenteraad van Antwerpen met algemeene stemmen het voorstel heeft aangenomen, strekkende om het beroemde Huis Plantijn Moretus ten prijze van 2,200,000 fr. aan te koopen. Ziedaar een nieuw Museüm van onschatbare waarde voor de Scheldestad. In ons volgend nummer zullen wij over die zoo belangrijke kunstcollectie eenige bijzonderheden mededeelen.
- Wij hadden dezer dagen gelegenheid, in gezelschap van eenige tooneelvrienden, een bezoek af te leggen in den nieuwen Alhambra-Schouwburg der heeren Veyrière en Driessens. Dit lokaal, dat thans bijna gansch is voltooid en reeds tijdens de aanstaande Gemeentefeesten ingehuldigd wordt, is even schoon als volledig ingericht. Aan de Tooneelzaal, die ruimte genoeg heeft om een 12 à 1300tal personen te bevatten, is eene buitengewone zorg besteed. Uit den bouwstijl Louis XVI is over 't algemeen goed partij getrokken. De beide balkons, vooral
| |
| |
de eerste, die met fraaie bas-reliefs en prachtbeelden is versierd, voldoen uitstekend en het plafond is, evenals de frises boven het tooneel, sober, maar lief van schildering. De verschillige decoratiewerken, zoowel van beeldhouw- als van schilderkunst (vervaardigd door de heeren Wiertz van Antwerpen en Herman van Brussel) getuigen van een in dit vak zeer geoefend talent. De geheele zaal, aangenaam verlicht door een nieuw systeem van kroonluchter levert een smaak vollen, bevalligen aanblik op. De jeugdige bouwmeester M. Hendrik Hartogs heeft hiermeê een veelbelovend debuut gedaan.
Reeds met den aanstaanden winter wordt de Alhambra ter beschikking van het tooneel, in allerlei talen of genres, gesteld. Wij vestigen er de aandacht op der Nederlandsche troepen of maatschappijen, die wenschen in Antwerpen voorstellingen te geven, 't Schijnt ons daartoe onder alle opzichten uitstekend geschikt.
| |
Toonkunde.
- Eene nieuwe onderscheiding is aan den talentvollen bestuurder onzer Muziekschool, te beurt gevallen. Het Bestuur van het Istituto Italiano, te Napels, tot algemeene ontwikkeling van kunsten en wetenschappen, heeft Benoit tot Eerelid benoemd, en hem, benevens het Diploma, de aan dit lidmaatschap verbonden medalie van 1e klas geschonken. De heer ridder C.J. Fiorilli, voorzitter van het Italiaansch Instituut, had bij het diploma een zeer vleienden brief gevoegd, dien wij in onze volgende aflevering zullen mededeelen, even als het antwoord van Benoit.
- Een ander onzer medewerkers van den Kunstbode, de heer Alfons Goovaerts, is tot lid van het Institut philosophique de l'Aquitaine (Afd. Schoone Kunsten) benoemd. Onze lezers zullen ook déze eervolle benoeming met genoegen vernemen. Een nieuw bewijs hoe ook in het buitenland de verdiensten der Vlaamsche kunstenaars naar waarde worden geschat.
- De eerste vertooningen van ‘Liederik’, de nieuwe opera der heeren Mertens en Billiet, zullen plaats hebben op Zaterdag 21, Woensdag 25 en Zaterdag 28 dezer maand, in den Nederlandschen Schouwburg te Antwerpen.
| |
| |
| |
Beeldende kunsten.
- Prijskampen. - Ziehier den uitslag van den wedstrijd van Bouwkunde (Prijs van Rome): De eerste prijs werd toegekend aan M. De Coster, der Akademie van Antwerpen; de 2e prijs in verdeeling aan de heeren Van Rysselberghe, der Akademie van Antwerpen, en Allard, der Akademie van Brussel.
- In den wedstrijd voor het maken van een plan voor een nieuw Stadhuis te St-Nicolaas heeft de heer P. Vande Kerchove van Gent den eersten prijs behaald. De tweede viel ten deel aan M. Van Dyck van Antwerpen en de derde aan M.J. Baes van St-Joos-ten-Oode.
- De algemeene Tentoonstelling van Beeldende Kunsten te Brussel wordt den 15 Augusti e.k. geopend. De sluiting is op 15 October vastgesteld. - Ook in de vereeniging Arti et Ami citioe van Amsterdam zal in de maand October eene dergelijke expositie worden geopend.
- Vrij belangwekkend was de laatste Tentoonstelling door de Afdeeling Schoone Kunsten en Nijverheid in Mertensvereeniging ingericht. Met bijzonder genoegen zagen wij er o.a. de zeldzame collectie Chineesche versierselen en spreuken van M.N. Cuperus; akwarellen van de heeren Verbuecken en Altenrath, het ontwerp eener ‘Eetzaal in Renaissance stijl’ van M.M. Franck, Labaer, Schaeffer en Verbuecken; beeldhouwwerken van M.M. Kerckx, Leurs, Josi, enz. en schilderijen van M.M. De Wit, Goossens, Hens, Van Deuren en Schneyder. Het landschap ‘October’ van laatstgenoemden kunstenaar beviel ons bijzonder goed. Ofschoon blijkbaar met wat overhaasting afgewerkt, onderscheidt zich dit tafereel door aanmerkelijke hoedanigheden. De heer Schneyder is op goeden weg.
- De vermaarde Duitsche beeldhouwer Drake - dezelfde meester bij wien onze Vlaamsche landgenoot Karel De Kesel, die thans in het Parijzer salon zooveel bijval vindt, zijne studiën voltrok - heeft een prachtig standbeeld van Alexander Von Humbold vervaardigd, bestemd om in Fairmound-Park te Philadelphia te worden geplaatst.
| |
| |
| |
Vlaamsche belangen.
- Uit goede bron vernemen wij dat te Glabbeek bij Thienen eene maatschappij is tot stand gekomen, met het doel de Vlaamsche Beweging krachtdadig te helpen ondersteunen. Onlangs had de openingszitting plaats, waarin de heer Doctor Lenaerts, voorzitter, het woord voerde. In mannelijke en gespierde taal deed hij al de zoo hatelijke als krenkende miskenningen van ons taalrecht in België uitschijnen. Hij gispte naar behooren de anti-nationale gedragslijn onzer bestuurders en eindigde met den hoopvollen wensch dat moed en volharding beslissend over onwil en vooroordeel mogen zegepralen. De Kunstbode sluit zich volgaarne aan bij het edel streven van den nog jeugdigen ‘Vlaamschen Wekker’ en hoopt dat die vaderlandslievende pogingen verdiende onder steuning mogen vinden.
- Op voorstel van M. Peeters-Verellen, heeft de Provincieraad van Antwerpen besloten dat voortaan het gebruik der Nederlandsche taal zal verplichtend wezen voor al de provinciale bestuurzaken. Bij gevolg zullen de beambten gehouden zijn onze moedertaal te bezigen; de briefwisseling zal enkel in het fransch mogen geschieden voor die gemeenten of personen die zulks uitdrukkelijk vragen. De heeren Gheyssens, Van Boghout en de Buisseret verdedigden dit voorstel, dat, ondanks de kleingeestige tegenkanting van M. Solvyns, met algemeene stemmen (min 2) werd aangenomen.
- In een artikeltje van het ‘Volksblad’ van Goes, over het internationaal Postverdrag, verheugt zich de heer D.B. (de Beer) omdat, zegt hij, ‘de leden der Commissie hebben ingezien, dat Noord en Zuid dichter bij elkander behooren.’ - Moge het al waar zijn dat het betrekkelijk het Brievenport het tarief tusschen Holland en België voordeelig werd gewijzigd, aangaande de drukwerken nogtans geeft die nieuwe postverordening den Noord- on Zuidnederlanders geene reden tot voldoening, integendeel! Zoo wordt b.v. voor 't verzenden van een dagblad het port van 4 centiemen (2 cents) thans op 5 centiemen gebracht, en voor boeken, tijdschriften, enz. in dezelfde verhouding verhoogd. Kunnen wij dus den lof, dien het Volksblad aan 't nieuwe postverdrag toezwaait, niet onvoorwaardelijk bijstemmen, dit neemt niet weg dat wij het in
| |
| |
princiep volkomen éŋs zijn met den verdienstelijken schrijver van bovenbedoeld artikel: ‘dat de staatkundige grenzen der beide taal verwante rijken geene grenzen zijn voor de zonen van éénen stam, voor hen die ééne taal spreken, voor menschen die in zoo duizenderlei opzicht dezelfde behoeften en dezelfde belangen hebben.’
| |
Necrologie.
- Hendr. Versnaeyen, ondervoorzitter van den Wijngaard, overleden te Brussel. - De afgestorvene, algemeen als een rondborstig Vlaming bekend, was een broeder van den dichter Karel Versnaeyen.
- Jan Edw. Roeland, letterkundige, overleden te St-Pieters-Jette bij Brussel, in den weinig gevorderden ouderdom van 38 jaren. De Vlaamsche letteren verliezen in hem een zeer begaafden beoefenaar, die zich vooral als dramatisch schrijver een welverdienden roem verwierf. Onder zijne meest gekende stukken noemen wij de dramas ‘Zonder naam niet zonder hart’ en ‘Gemeene Kerels’ en het blijspel ‘Een liedje van Moeder’, In 1870 werd hij te Leuven door de rederijkkamer het ‘Kersouwken’ bekroond met eene novelle getiteld: ‘Arm Trezeken’. Benige dagen voor zijn afsterven viel hem nog een dubbele lauwer in de Morgenstar ten deel.
Bij Roeland's begrafenis waren vele Vlaamsche vrienden aanwezig, en afgevaardigden van al de Vlaamsche kringen der Hoofdstad. Aan den Wijngaard werd het initiatief opgedragen eene inschrijving te openen, om op het graf van den betreurden taalbroeder een gedenkteeken op te richten.
- Prof. Nelis, schoolopziener, onlangs op 70jarigen leeftijd te Antwerpen overleden. - Bij zijn graf bracht de heer de Bom, bureeloverste op het Stadhuis, verdiende hulde aan de nagedachtenis van den heer Nelis: ‘Toen de Vlaamsche letterkunde hier te lande, in de jaren 34 en 35, heropgebeurd werd, was hij een van diegenen, welke de jonge taalbeoefenaars van dien tijd, zooals Conscience en Th. Van Ryswijck met raad en daad aanmoedigden en ondersteunden.’ De heer Nelis was destijds voorzitter van den Olijftak.
N.B. De lijst der ‘Verschenen werken’ in 't volgend nummer.
|
|
Auteursrechtvrij