De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 4

De Tentoonstelling van Beeldende Kunsten te Gent. - 1874.-

Derde artikel.

L. De Winne, - J.M. Nisen, - P. Van Havermaet, - P. Verhaert, - J. Pauwels, - E. Schepens, - J. Maeterlinck, - L. Herbo, - Mevr. Geefs, - Mevr. Ad. Piré, - Dillens, - Th. Gérard, - Heyermans, - Fr. De Wilde, - Fr. Vinck, - V. Van Hove, - Verhoeven-Ball, - Van den Bussche, - P. Van der Ouderaa, - Wittkamp, - Carpentier, - J. Platteel, - F. Haseleer, - F. Meerts, - A. Corkole, - C. Cap, - De Bleye, - Van Kemmel, - Pol. Thery, - Lybaert, - J, Capeinick, - Mej. De Vigne.

Zooals wij in ons vorig artikel aanmerkten, waren onze Belgische Portretschilders te Gent op waardige wijze vertegenwoordigd. Onder deuitstekendsten herdenken we er vooral twee, wier namen ons onwillekeurig naast elkander in de pen komen: wij bedoelen de hoeren L. DE WINNE van Brussel en J.M. NISEN van Luik. Beiden zijn gewis reeds lang als meesters in het vak bekend, doch ditmaal hebben ze waarlijk zich zelven overtroffen. Schoon! wonder-

[p. 517]

schoon! Dàt is kunst en van goed allooi! Zulke onberispelijke teekening, treffende juistheid van toon en volmaakte gelijkenis troffen wij bij weinig anderen aan; - ook niet bij den heer VAN HAVERMAET (Antwerpen), een specialist die zich reeds roem verwierf, doch ons ditmaal geenszins op zijn gewone hoogte scheen. Bij de goede portretschilders noemen wij nog de hoeren P. VERHAERT (Antwerpen) J. PAUWELS, E. SCHEPENS en Jos. MAERTELINCK (Gent), L. HERBO (Brussel). Wie wij ook niet onvermeld mogen laten zijn de dames Fanny GEEFS en Adèle PIRÉ-DAUTZENBERG. De eerste is sedert lang ten gunstigste in de kunstwereld bekend; de tweede bewijst dat zij zich gewetensvol op de beoefening der kunst toelegt. Een compliment aan die beide dames is dus geen loutere beleefdheidsvorm-tegenover de schoone kunne.

In het ‘Genre’ schijnt Mevr. Geefs minder goed te slagen. Althans heerscht in de figuren van haar ‘Toevertrouwd geheim’ gemis aan uitdrukking. Vandaar dat de zin dier schilderij den toeschouwer ontsnapt, ofwel dat de handeling hem onbeduidend moet voorkomen. Zeker zijn het twee lieve bekoorlijke Evaskinderen, die Mevr. Geefs' bedreven penseel ons daar op 't doek heeft gebracht, doch dat is ook alles. Geen trek op beider gelaat die te kennen geeft dat er hier van een ‘toevertrouwd geheim’ kwestie is. En toch zal men wel niet ontkennen dat gelaatsuitdrukking eene hoofdvereischte in beeldende kunst is. Zie maar eens b.v. naar Adolf DILLENS (Brussel); hoe deze daaruit partij weet te trekken in zijn eigenaardig tafereel: ‘De Dag der Jonkheid.’ Andermaal noodt ons de geestige schilder op een bezoek bij zijne Zeeuwsche boeren waar hij zich zoo bijzonder goed t' huis gevoelt. Thans stelt hij ons eene boerenkermis in Zuid-Beveland voor. In eene herbergtent, waarboven lustig de nederlandsche driekleurylag wappert, zitten een aantal flinke boeren en boerinnen smakelijk te vrijen. Zie, hoe schoon, hoe sprekend schoon schetst zich op aller gelaat, vooral op dat der meisjes, wat in het har omgaat. De eene lacht omdat heur minnaar haar zoo be-

[p. 518]

hendig een kusje heeft... ontstolen; eene andere luistert blozend, maar met blijkbaar welgevallen, naar al de ‘mooie dingen’ die hij haar in 't oor fezelt; nog eene andere neemt de kenspreuk: ‘Een Zeeuw liegt nooit’ zoo maar niet op de letter aan, en geeft met blik en gebaarden duidelijk te kennen dat ze zich geen blauwe bloempjes op de mouw willen laten speten. Ginds in 't verschiet ziet men de kermis met al hare vermakelijkheden: kramers, goochelaars, koordedansers, muziekanten enz. enz.; dààr ‘daar woelt en krioelt het alles dooreen.’

Wel moge, in sommige deelen, teekening of kleur wat zwak, wat veronachtzaamd wezen, immer dragen Adolf Dillens' zeeuwsche dorpstafereeltjes een oorspronkelijk, een echt zeeuwsch karakter.

Zijne naamverwanten de heer en Hendrik en Albrecht DILLENS zijn insgelijks op goeden weg. ‘De toekomende Zeebonk,’ van den laatste bezit verdiensten.

Een genreschilder die ons uitermate veel genoegen doet is de heer Th. GERARD (Brussel). ‘Het bezoek der Grootouders’ houden we voor een meesterstuk in zijn slach. Bij een voortreffelijken smaak in 't kiezen zijner onderwerpen paart de heer GERARD een zeldzaam talent van typeeren, eene keurige teekening, een behaaglijke samenstelling en een aangenaam koloriet. 't Is een van die schilders bij wien het schoonheidsgevoel ten zeerste is ontwikkeld.

‘De Zondagmorgen’ van den heer HEYERMANS (Antwerpen) is een gemoedelijk tafereel. Het Vlaamsche volksleven schijnt het gebied te wezen, waarop Heyermans' begaafd penseel bij voorkeur, en met zeer goed gevolg werkzaam is.

Ook het landelijk stukje dat de heer Fr. DE WILDE, van St-Nikolaas, ons onder den titel ‘De Zondagsche Wandeling’ voorstelt, verraadt veel aanleg.

Aan den heer Frans VINCK(Antw.) die zijn talent verspilt met op het spoor van den onnavolgbaren Leys te blijven voorthinken, herhalen wij onze aanmerking van vóór drie jaren: dat hij ongelijk heeft zich aldus aan die middeleeuwsche schilderwijze te verslaven, in plaats van in zich zelven en in de natunr de bron zijner ingeving te zoeken.

[p. 519]

Op het gebied der Genreschildering stippen we verder aan: MM. Victor VAN HOVE, in wiens ‘Oude Vader’ gevoel en karakter ligt, iets wat in zijn grootere schilderij totaal ontbreekt: - VERHOEVEN-BALL met ‘Goudrischjes’ die flink geborsteld mogen heeten; - VAN DEN BUSSCHE, wat al te melodramatiek; - P. VAN DER OUDERAA, een knap schilder maar die ons evenals M. WITTKAMP aan beters heeft gewoon gemaakt; - CARPENTIER met ‘Het verhaal van den slag,’ diep gevoeld en juist getroffen; - Jan PLATTEEL, genre-Dillens; - F. HASELEER, met een goed geslaagd lichteffect; - Frans MEERTS, Aug. CORKOLE en Const. CAP, drie humoristen van den echten stempel; - DE BLEYE, nog weinig gekend, maar die reeds geest en talent verraadt en er zeker komen zal, als hij zijn eigenen weg volgt en zich van vreemden invloed vrijmaakt; - VAN KEMMEL, met een ‘Witten Donderdag,’ - echt Vlaamsch van opvatting, doch waarvan de uitvoering niet ten volle gelukt is; - Pol. THERY, met twee zeer kleine, maar vast niet onaardige stukjes; - LYBAERT. die veel belooft, enz. enz. - In het bloemen-schilderen onderscheidt zich onder de nationale kunstenaars vooral de heer Jan CAPEINICK. De juffrouwen Emma en Malvina DE VIGNE leverden insgelijks bevallige bloemenstukjes.

De beschikbare ruimte laat ons thans niet toe onze beoordeeling van het Gentsch kunstsalon tot het einde op te nemen. Derhalve zullen wij er de volgende maand nog, ten slotte, 4^de artikel aan toewijden.

A.J. COSYN.