De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 4

Kunstkroniek.
15 September - 15 October.

Tooneel- en letterkunde.

- Prijskampen. - Ziehier den uitslag van den tooneelprijskamp, door de ‘Vrije Kunst’ te Antwerpen ingericht:

Drama. 1^ste. Prijs: ‘Dilettantenclub’ van Amsterdam; - 2^de. Prijs: ‘Vlamingen vooruit!’ van Leuven; - 3^de. Prijs: ‘Thalia’ van Dordrecht.

Blijspel. 1^ste. Prijs: ‘Vlamingen vooruit!’ van Leuven; - 2^de. Prijs: ‘Dijlezonen’ van Mechelen; - 3^de. Prijs: ‘Witte waterbloem’ van Ninove.

Persoonlijke prijzen werden toegekend aan de dames Heilbron, Gasseé, Rachel en Poelman, en aan de heeren Schaumans en De Bie.

- Het verslag der Jury, die ditmaal den 3jaarlijkschen prijs voor de dramatische letterkunde hoeft toegewezen, is in den Moniteur verschenen. De mededingende stukken waren ten getalle van 34. Ziehier in alphabetische orde de namen dor schrijvers: M.M.P. Billiet, B. Block, G. Coryn, D. Delcroix (bekroond), Mej. Rosa De Maseneir, V. De Meyer-Roelandts, K. Denys, J. Ducaju, P. Fredericq, Hendrikx, C.P. Kerstenne, F.E. Lauwers, J. Peeters, J. Roeland, R. Similion, J. Van den Brande, F. Van de Sande, J. Van Eeckhout, Em. Van Goethem, en J. Van Hoorde.

De Jury drukt de meening uit, dat indien het aantal

[p. 475]

stukken ditmaal geringer is dan vroeger, de oorzaak daarvan moet gezocht worden in eenige der wijzigingen aan het Premiënstelsel toegebracht, dat in 1860 werd ingevoerd.

- Aan den Vlaamschen Declamatieprijskamp, die onlangs te Eecke (Noorden van Frankrijk) plaats greep, hebben een 70tal personen, zoowel uit Fransche Vlaanderen als uit België deel genomen. Zelfs trad aldaar een Noordnederlander op, en wel de heer Baron van Heemstra, uit den Haag, die aan de inrichtende maatschappij aldaar eene gouden medalie heeft vereerd, Ook het Willemsfonds van Gent had daartoe een bijzonderen prijs uitgeloofd.

- De heer Jul. De Geyter is door den Gemeenteraad van Antwerpen tot lid van den Tooneelraad benoemd, in vervanging van M.C. Simillion, die niet heeft aanvaard.

- Even als te Gent is nu ook te Antwerpen eene afdeeling van het ‘Nederlandsch Tooneelverbond’ gesticht. Tot bestuurleden worden gekozen de heeren: Jan Van Beers, J. De Geyter, H. van den Bosch, C.J. Hansen en J. Veders. In Noordnederland wint het Verbond gestadig veld. Zoo werden in den laatsten tijd te Zwolle en te Gorinchem nieuwe afdeelingen tot stand gebracht.

- De Commissie van toezicht en beheer over de tooneelschool van het Tooneelverbond heeft zich dezer dagen ingericht. Zij is samengesteld uit de heeren mr. G. van Tienhoven, dr. B.J. Stokvis, J. Elias Hacke, H.J. Schimmel, H. de Veer, J.G. de Hoop Scheffer en H. Binger.

- In een kring van tooneel- en letterkundigen heeft de heer Desiré Delcroix onlangs te Gent lezing gegeven van zijn bekroond historisch drama ‘Philippina van Vlaanderen.’ Een vriend, die deze lezing heeft bijgewoond, schrijft ons dat dit werk, onder louter litterarisch opzicht beschouwd, uitstekende hoedanigheden bevat; doch dat naar zijn inzien de opvoering daarvan bepaald tot de onmogelijkheden behoort. Een der talrijke tooneelen o.a. moet den Slag der Gulden Sporen op den Groningenkouter verbeelden, waarin niet slechts men-

[p. 476]

schen, maar ook een groot aantal paarden een vrij wat meer dan figureerende rol zouden moeten vervullen. Misschien zal de schrijver, die in de dramatische bewerking van zijn vorig stuk ‘Lena’ zoo uitmuntend slaagde, ook dit nieuw werk mits eenige wijziging, wel voor 't tooneel geschikt kunnen maken.

- De levensbeschrijving van Marnix van St-Aldegonde door den heer Van der Have (welke met den eersten prijs door de Antwersche maatschappij de Olijftak bekroond werd) zal binnen kort aan de inschrijvers van het Willems-Fonds gezonden worden.

- De Heer Constantin Biart van Antwerpen legt de laatste hand aan eenen moeilijken en gewichtigen arbeid, die den roem van Nederlands grootsten dichter, Joost ean Vondel, in het buitenland merkelijk uitbreiden zal.

Wat Mev. Lina Schneider in het Duitsch gedaan heeft voor enkele werken van Vondel, dat heeft de heer Biart in het Fransch gedaan voor negen zijner treurspelen: Lucifer, Adam, in balingschap, Palamedes, Maria Stuart, Noach, Joseph in Dothan, Joseph in Egypte, Gijsbrecht van Amstel en de Leeuwendalers.

- Aan den heer A. Van Neste-Vitse, letterkundige en schoolbestuurder te Oostende, werd onlangs eene zeer vleiende hulde gebracht. Bij gelegenheid van de 30^ste verjaring zijner ambtsbekleeding, hebben zijne oud-leerlingen, ten getalle van 400, hem zijn portret aangeboden, vergezeld van een schoon bronzen kunstwerk.

- De Antwerpsche letterkring ‘Vlaanderen's jongste Telgen’ vierde verleden maand zijn tweejarig bestaan met eene groote tooneel-en letterkundige zitting. De heer Leo Brahm, voorzitter, sprak de feestrede uit.

Toonkunde.

- Prijskampen. - Op 26 September jl. had in het Hertoglijk Paleis te Brussel met veel bijval de uitvoering plaats van de cantate ‘Torquato Tasso's dood,’ gedicht van den heer Van Droogenbroeck, muziek van den heer Fl. Van Duyse, tweeden bekroonde in den grooten prijskamp van

[p. 477]

muzikale compositïe in 1874. De koren werden gezongen door een dertigtal leden der Koninklijke Koormaatschappij van Gent, de soli door den heer Blauwaert en Mej. Balcaen.

- Het toekomende jaar viert de Koninklijke Koormaatschappij van Gent de 25^e verjaring harer instelling, door eene reeks feesten, die ten geschikten tijde zullen bekend gemaakt worden. Wij weten dat aan het hoofd van haar programma voorkomt een groote internationale Prijskamp voor Koorzang, waarvoor prijzen van groote waarde toegekend worden.

- Van den gunstig gekenden Vlaamschen componist M. Karel Miry verschijnen thans, bij den uitgever M. Van der Poorten te Gent, eene reeks nieuwe Liederen en Koren ten gebruike van de Lagere Scholen. De tekst dezer liederen is aan de beste nederlandsche schrijvers ontleend. Wij komen op deze belangrijke uitgave terug.

Beeldende kunsten.

- Prijskampen. - De Koninklijke Akademië van Belgie heeft besloten den door haar uitgeloofden prijs van 1000 fr. in het vak der toegepaste kunsten niet toe te wijzen; doch zij heeft, ten titel van aanmoediging, eene som van 500 fr. toegestaan aan een der ingezonden stukken. - De prijs van 600 fr. voor de beste gravuur is toegekend aan die van den heer J. Demannez, Erasmus voorstellend.

- In het Paleis van Sydenham (Engeland) zijn, voor de buitenlandsche kunstenaars, de volgenden prijskampen uitgeschreven:

A.	Voor de beste Historieschilderij, Geschiedkundig genre, of elk ander onderwerp, waarin de figuren overheerschend zijn: 1 gouden medalie; 4 zilveren en 3 bronzen. Groot moduul, met diploma.
B.	Voor de beste tafereelen in elk ander genre: Landschap, Dierenschildering, Zeegezichten, Doode natuur, enz.: Zelfde prijzen.
C.	(Bijzonder concoers voor artisten en liefhebbers). Voor het beste tafereel, onverschillig van welke school of welk genre, door een nu nog levenden kunstenaar sedert de laatste vijf jaren geschilderd: 1 gouden medalie en 625 fr. in geld.

[p. 478]

De prijzen zullen in de loop der maand April e.k. worden toegekend.

- In den loop dezer maand zullen de sterk waterplaten, in den prijskamp van het Journal des Beaux-arts bekroond, in het Album voor 1874 worden uitgegeven. Dit album is alleen voor de abonnementen verkrijgbaar gesteld.

- In gemeld kunstblad heeft de bestuurder M. Ad. Siret onlangs eene belangrijke studie medegedeeld over wijlen Fritz Van de Kerchove, een nauwelijks Iljarigen knaap, die reeds met veel talent de schilderkunst beoefende en het vorig jaar te Brugge overleed. Hij laat een werk na, bestaande uit 350 panneeltjes, waarvan er 150 in bezit der familie zijn. De overige waren door Fritz zelven aan de armen en de vrienden uitgedeeld. De heer Siret dringt er op aan - en wij stemmen volgaarne deze edelmoedige gedachte bij - dat de nagelaten werken van dit ‘wonderkind’ eerlang te Brussel zouden worden tentoongesteld.

- De Vlaamsche beeldhouwer Ed. Colinet, heeft zich te Brugge een gothiek huis doen bouwen, in den zuiversten styl, gestoffeerd met meubelen van den tijd. In eene groote zaal bevindt zich eene merkwaardige verzameling stopen en versieringen van het gothisch en het renaissance- tijdstip.

- In navolging van hetgeen sedert jaren door de stichting van het Van Crombrugghe's Genootschap te Gent werd verwezenlijkt, is te Antwerpen onder den naam van Mertens-Vereeniging, eene volksmaatschappij gesticht, waar wetenschap, nijverheid en schoone kunsten beoefend en ontwikkeld zullen worden.

- De groote Tentoonstelling van Kunstnijverheid, tegenwoordig in de nieuwe Hallen te Brussel open, is alleszins belangrijk en wordt zeer druk bezocht. In ons volgend n^r. hierover nader.

Necrologie.

- Willem De Marteau, letterkundige, verleden maand te Antwerpen in den ouderdom van 45 jaren overleden. - Hij heeft zich vooral als begaafd gelegenheids-

[p. 479]

dichter doen kennen, alsook door de uitgave van een' dichtbundel, getiteld ‘Weemoed.’

- A. Vanden Bergh, kunstschilder, op zeer jeugdigen leeftijd te Antwerpen overleden. - De kunst verliest in hem een' beoefe naar, van wien men de schoonste verwachtingen koesteren mocht. De jonge kunstenaar bezweek als slachtoffer van eene borstkwaal, die misschien wel het gevolg was van zijn te onverpoosden arbeid. Eene verdienstelijke schilderij getiteld: ‘Van Hort die zijn tafereel tegen de beeldstormers verdedigt,’ waarover wij vroeger in ons tijdschrift met lof hebben gesproken, prijkt thans op de tentoonstelling van Gent.

- Johanna Van Damme, echtgenoote van onzen ieverigen medewerker den dichter Emanuel Hiel, is in den nog jeugdlgen ouderdom van 38 jaren te Brussel overleden. Zij laat zes kinderen achter. De heer Theofiel Coopman heeft onlangs, in de Zweep, aan de nagedachtenis der brave, diepbetreurde vrouw een treffend rouwdicht gewijd.

- Edw. Vermandel, letterkundige, overleden te Gent in den ouderdom van 55 jaren. - Men heeft van hem een ‘Vlaamsche Poetiek’ met voorbeelden uit Zuidnederlandsche dichters. Hij schreef ook artikelen voor tijdschriften, inzonderheid voor de Eendracht.

- A.M. Cornet, kunstschilder, overleden te Antwerpen. - Zijn bijzonderste vak was de genreschildering. In de laatste jaren hield hij zich veel met het herstellen van schilderijen bezig.

- D. Buddingh, talentvol noordnederlandsch schrijver en kunstkenner. - Hij was lid van verscheidene letter- en oudheidskundige vereenigingen. Hij schreef o.a. ‘het Westland’ een oudheidkundig werk van veel verdienste, gaf een werk uit over ‘De Vaste school en Wetenschap in de Vereenigde Staten’ en hield zich onledig met opzoekingen betrekkelijk de geboorteplaats van Jacob Van Maerlant.

- Th. Gheldolf, lid van de Maatschappij De Noordstar, oudlid van den Wijngaard, dezer dagen overleden te Brussel in den jeugdigen ouderdom van 25 jaren. - Hij was een bedreven steengraveerder.

[p. 480]

Verschenen werken.

-	De Halletoren. Maandblad voor het oprichten van een gedenkteeken aan Breidel en De Coninc. Brugge bij Edw. Gaillard en C^ie 1^e en 2^e nummer. - Prijs 3 fr. 's jaars.
-	Verhalen uit de Vaderlandsche Geschiedenis, door L.F. David. Gent, drukkerij van Vander Poorten. 147 blz.
-	Stukken en Brokken. Mengelingen over Opvoeding en Onderwijs, door J.A. Torfs. Lier bij Van Inn en C^o. 190 Blz.
-	Nieuwe Koren en Liederen, door K. Miry, 8 eerste nummers. Gent, bij Van der Poorten. - Prijs (per 12 N^rs) 3. 50 fr.
-	Nederlandsche Letterkunde. De voornaamste schrijvers der vier laatste eeuwen, door D. De Groot, L. Leopold en R.R. Rijkens. 3^de vermeerderde druk. Groningen bij Wolters. - Prijs 3 gl. 75.
-	Chefs d'OEuvre de l'École Hollandaise, anciens et modernes en oléographie d'après des tableaux des peintres les plus renommés, a vec texte polyglotte de W.J. Hofdyk. Amsterdam chez Jan Leendertz. - Prix 9 flor. pr. 12 livraisons.
-	De Geheimen van een Klooster, roman door J. Rademacher, Laatste aflevering. Antwerpen, bij J. Mees. - Prijs (compleet) 7 fr.
-	Victor's Nichtjes. Bekroond blijspel door Emiel Van Goethem en Jozef Van Hoorde. Gent, bij de schrijvers. - Prijs 1 fr.
-	Marnix van St.-Aldegonde, bekroonde levensbeschrijving door J. Vander Have. Haarlem, bij W.C. De Graaff.
-	Het Nederlandsch Tooneel, Kunstblad. Verschijnende tweemaal per week. Antwerpen-Redactiebureel; Twaalfmaandenstraat 1. - Prijs per tooneeljaar 4 fr.

Aangekondigde werken.

-	Het Gesticht van Dankaart. Tooneelspel in één bedrijf (ééne vrouwrol) door Hendrik Van Eyck. Uitgave ten voordeele der Middelbare Meisjesschool van Aalst. Gent bij Willem Rogghé. - Inschrijvingsprijs 75 centiemen.
-	De Juridische Spectator. Tijdschrift. Arnhem bij Thieme. - Prijs per jaargang 8 gl.
-	Een Vrouwenhater. roman door P.F. Bruinings. 3 dln. Amsterdam bij de geb. Kraay. - Prijs 5 gl. 90.
-	Beelden uit Zaanland's verleden, door C. Honigh. Met 6 oorspr. etsen van J. Taanman. Amsterdam bij L. Van Bakkenes en C^ie. - Prijs 3 gl.
-	Half ontloken. Dichtbloemen door Karel Delmotte. Gent, bij den schrijver, - Inteekenprijs 3 fr.