De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 4

Kunstkroniek

Tooneel- en letterkunde.

- Prijskampen. Ziehier den volledigen uitslag van den Tooneellotterkundigen prijskamp, door ‘de Wijngaard’ van Brussel uitgeschreven, en dien wij reeds in ons vorig nummer gedeeltelijk hebben vermeld:

1^e Prijs met algemeene stemmen, aan het stuk ‘Vriend Cobus’ tooneelspel in 2 bedrijven door Emiel Van Goethem, van Gent.

[p. 427]

2^e Prijs, in verdeeling aan de stukken: ‘Typen,’ tooneelspel in 3 bedrijven door B. Block, van Gent, en ‘Mijnheer Vander Zijpen’ tooneelspel in 3 bedrijven door V. Lefèvre, van Brussel.

De Jury bestond uit de heeren Eug. Stroobant, Em. Van Driessche, J. Dodd, K. Versnaeyen en J. Van Droogenbroeck.

- De Declamatieprijskamp, die op 15 en 16 Augusti in het lokaal der ‘Vrijheidsliefde’ van Gent plaats vond, heeft den volgenden uitslag opgeleverd:

Alleenspraken. Deftig vak. Eerste klas; 1^e Prijs, M.J. Queeekers (Lier;) 2^e Prijs, M.A. De Vuist (Wetteren). - Tweede klas: 1^e prijs, M.G. Van Duyse, (Lokeren) en Ed. De Bollen (Antwerpen); 2^e Prijs J. Bollen (Mechelen). Eervolle (melding aan M.J. De Pooter (Lokeren) en J. De Vriendt (Brussel).

Boertig vak. Eerste klas: Eénige prijs, M.A. Wante (Berchem bij Audenaarde). Eervolle melding aan M. Ed. De Frenne (Eekloo.)- Tweede klas: 1^e Prijs, M.H. De Vliegher (Eekloo); 2^e Prijs, W. Lenaerts (Mechelen.) Eervolle melding aan M.P. Gillis (Melle).

Tweespraken. Deftig vak, Eenige prijs, M.M. Ed. De Bollen en K. Buyse (Antwerpen).

Boertigvak. Eenige prijs, M.M.E. De Frenne en H. De Vliegher.

De volgende hoeren maakten deel van de Jury: Block Capeinick, De Cort, L. De Vriese, Minnaert, Van Rentergem, Wannyn, Wiemer en Wytinck.

- De maatschappij ‘Taal- en Liederkrans’ van Koekelberg, bij Brussel, heeft tegen 11 en 12 October e.k. den volgenden internationalen prijskamp uitgeschreven:

Tooneelletterkunde. - Voor het opstellen van: 1^o. Eene ernstige alleenspraak; - 2^o Eene boertige alleenspraak; - 3^o. een vaderlandsch lied, een minnelied en een luimig lied. Prijs voor elk dezer drie vakken: een een zilveren verguld eermetaal. - De stukken moeten ongeteekend zijn, maar met eene kenspreuk bekleed, welke herhaald moet wezen op een gesloten briefje, dat den

[p. 428]

naam des schrijvers behelst. In te zenden vóór 25 September e.k. aan M. Wouters, (Bestuurlid) te Koekelberg.

Dramatische uitgalming. Alleenspraken. Ernstig vak Eerste klas. 1^ste. prijs: een zilveren verguld eermetaal en 25 fr.; 2^de prijs: een idem. - Tweede klas. 1^e prijs, een zilveren verguld eermetaal; 2^de. prijs, een idem. -

Boertig vak: Eenige Klas. 1^e. prijs, een zilveren verguld eermetaal en 25 frank; 2^de. een zilveren idem. - Eene kopie der voor te dragen stukken moet vóór 25 September worden ingezonden.

Staatkundige welsprekendheid. (Oefening tot het vormen van sprekers in openbare plechtigheden, meetings, volksvoordrachten, enz.) Eenige prijs: een gouden eermetaal, geschonken door het Comiteit van den Vlaamschen Penning te Brussel. De kampers moeten zich vóór 25 September aanmelden.

Zangkunde. Voor het uitvoeren van een oorspronkelijk Nederlandsch lied. 1^e. prijs: een zilveren verguld eermetaal; - 2^de. prijs een idem. Eene kopie der liederen (woorden en muziek) moet vóór 25 September worden ingezonden.

- Voor den tooneelletterkundigen prijskamp, door het Antwerpsche Leescomiteit uitgeschreven, zijn 54 stukken ingezonden, waaronder meest tooneel- en blijspelen. De Jury bestaat uit de heeren L. Jacobs-Beeckmans, P. Genard, Ed. Rigelé, Jan Van Beers en Jos. Van den Brande.

- De dubbele zegepraal, door onzen medewerker M^r. G. Antheunis-Conscience in den prijskamp van den Olijftak behaald, is in de Westvlaamsche stad Thourout, 's dichters verblijfplaats, op feestelijke wijze gevierd geworden. ‘Nationale vaandels, zegt een lokaal blad, wapperden overal bij het vernemen dezer blijde tijding; 's avonds werd hij (M. Antheunis) met eene serenade vereerd, en zijne talrijke vrienden wenschten hem geluk over een zegepraal die hem een heerlijke plaáts in de vaderlandsche letterkunde verworven heeft.’

- De nieuwe Nederlandsche Schouwburg van Antwerpen is op Zondag 16 Augustus jl. plechtig ingehuldigd ge-

[p. 429]

worden. In de eerste plaats werd namens het Gemeentebestuur door den heer Burgemeester de feestrede uitgesproken, waarbij hij o.a. de hoop en den wensch uitte: ‘dat deze schouwburg moge zijn een kunsttempel in den vollen zin van het woord, eene plaats van edele uitspanning en vermaak, maar ook en vooral eene leerschool, die een machtigen en gunstigen invloed zal uitoefenen op de gewoonten en zeden van het volk.’

Na deze redevoering, die luidruchtig toegejuicht werd, zong de maatschappij Gretry de Vrede-cantate’ van Richard Hol. Daarop volgden de Melomanen van Gent, die, met medewerking van het orkest der Antwerpsche muziekschool, ons op eene prachtige heruitvoering van Vanden Eede's ‘Brutus’ vergastten, onder eigen leiding van den componist.

Met het dramatisch gedeelte van het feest was het gezelschap van den heer Victor Driessens gelast. De vertooning was zeer goed verzorgd. Vooreerst speelde men Paul Billiet's gekend blijspel ‘Help u zelven’ Deze kleine schets uit het Antwerpsen volksleven genoot veel bijval. Doch de ‘great attraction’ der voorstelling was stellig Glanor's beroemde comedie ‘Uitgaan’, die thans voor de eerste maal in België werd opgevoerd. Over dit stuk, dat hier even als in Noordnederland een zeer gunstig onthaal vond, heeft onze medewerker M. Fr. Smit Kleine vroeger in onzen Kunstbode eene beoordeeling gegeven. Zeggen we dus enkel dat dit lief tooneelspel over 't algemeen op uitstekende wijze werd vertolkt.

Dit werk zal denkelijk nog wel binst het aanstaande tooneelseizoen worden heropgevoerd. Bovendien hopen wij meermaals gelegenheid te hebben met stukken van dien aard kennis te maken. Reeds vernamen wij met genoegen dat de heer Driessens in zijn prospectus aan het publiek heeft medegedeeld dat hij zijn gezelschap met eenige verdienstelijke artisten heeft vermeerderd, en hij voornemens is een aantal aan de Vaderlandsche geschiedenis ontleende stukken op te voeren.

- Het groot letterkundig feest dat des anderdaags in den nieuwen Schouwburg plaats had, mag als vervolg der inhuldiging worden beschouwd. Deze feestelijke zitting, waarop de

[p. 430]

Rederijkkamer de Olyftak de Noord-en Zuidnederlandsche letterkundigen ter verbroedering had uitgenoodigd, werd voorgezeten door den heer Julius De Geyter, die de deelnemers den welkomstgroet toestuurde, waarna de heer Emanuel Rosseels de feestrede uitsprak.

Vervolgens trad als spreker op de ook ten onzent zeer gunstig gekende Prof. Van Vloten, Van Bloemendaal, die ons zijn verslag voordroeg over de stukken uit den Marnixprijskamp, een verslag zóó buitengewoon belangrijk dat het op zichzelven als eene voortreffelijke verhandeling over dit onderwerp kan worden beschouwd.

Verder werden gedichten voorgelezen of redevoeringen uitgesproken door de volgende heeren: D^r J.P. Hasebroeck van Amsterdam, Em. Hiel van Brussel, D^r Jan Ten Brink van den Haag, G. Antheunis-Conscienee van Turnhout, J. Brown van Voorburg ('s Hage) en J. Borrias van Arnhem. - De drie laatstgenoemden lazen hunne door den Olyftah bekroonde liederen voor.

Als eene merkwaardige bijzonderheid verdient te worden aangestipt dat Z.M. de Koning, vergezeld van H.M. de Koningin en H.H. Princes Louisa, aan dit Nederlandsch Letterfeest een bezoek hebben gebracht.

Bij 's Konings vertrek werden aan Z.M. namens de inrichters van het feest de volgende woorden toegestuurd door den voorzitter M. De Geyter:

‘Wij danken U voor het bezoek, waarmede gij ons vereert. Dat bezoek heeft voor ons allen deze beteekenis: de Koning der Belgen brengt hulde aan de Nederlandsche letteren.’

Antwoordde nu Leopold II in Nederlandsch? Neen. Hij zegde in het Fransch dat hij inderdaad aan zijn bezoek die beteekenis hechtte, dat hij, even als de Koningin, met genoegen de pogingen had vastgesteld die aldus in het belang der Vlaamsche taal en letteren worden aangewend, en vroeg verschooning, dat hij, alhoewel onze taal sprekend (?), er aan houden moest in eene zoo plechtige omstandigheid als deze liefst de taal te gebruiken die hem het meest eigen is!

Deze letterkundige zitting werd gevolgd door een muziekaal

[p. 431]

feest, waarvan wij verder onder de rubriek Toonkunde een beknopt verslag mededeelen. Vermelden wij hier nog ten slotte het groot Banket van den Olyftak, dat des avonds de Noorden Zuidnederlandsche letterkundigen in het Café de l'Univers vereenigde.

Toonkunde.

- De toonkundige zittting, die tijdens het feest van den Olijftak in den nieuwen Schouwburg werd gehouden, mag terecht zeer belangrijk worden genoemd.

Behalve een paar heerlijke koren door den Lokerschen kring ‘Geene kunst zonder nijd’ op onverbeterlijke wijze voorgedragen, hadden wij het genoegen een viertal hoogst begaafde kunstenaressen toe te juichen, die nimmer in gebreke blijven als het de opluistering van een nederlandsch kunstfeest geldt: wij bedoelen de dames De Give-Ledelier. Ad. Biemans, Mina Sleeckx en M. Thomas. De eerstgenoemde zong met buitengewonen bijval een aria uit een nieuwe vlaamsche opera ‘Liederik de Rentmeester’ door Paul Billiet en Jos. Mertens. Verders mogen wij niet vergeten melding te maken van de heeren J. Bosiers en P. De Pooter, die zich - de eerste op het klavier, de andere op de viool - als twee uitstekende virtuozen hebben voorgedaan.

Tusschen het eerste en het tweede gedeelte van dit muzikaal feest, werden de medaliën overhandigd aan de bebekroonden in den prijskamp van den Olijftak, nl. de heeren Antheunis, Brown, Borrias, Van der Have, Van den Bosch en Van Bergen.

- In de openbare examen, die verleden maand tusschen de leerlingen onzer Muziekschool plaats hadden, werd door de klas van lyrische voordracht o.a. een bedrijf uit Benoit's opera ‘Isa’ opgevoerd. De bijzonderste rol werd op schitterende wijze vervuld door Mejuffer M. Thomas.

Vlaamsche belangen.

Bij koninklijk besluit wordt bepaald dat de Vlaamsche vertaling van het Wetboek van Crimineel Onderzoek, welke in uitvoering van art. 12 der Wet van 17 Augusti 1873 werd vervaardigd, in den Moni-

[p. 432]

teur zal worden aangekondigd, en opgenomen in de Verzameling der Wetten.

- Op Zondag 30 Aug. jl. is bij Gaillard en C^ie te Brugge het 1^e n^r. verschenen van ‘de Halletoren’ een Maandblad, dat zich ten doel stelt propagande te maken voor het aan Breidel en De Coninck op te richten standbeeld, in 't bijzonder, en de bevordering der Vlaamsche Beweging, in 't algemeen. Het blad is opgeluisterd met eene keurige allegorische titelplaat, geteekend door twee voorname Vlaamsche Schilders, en gegraveerd door den heer C. Poot van Brugge. Opdat de ‘Halletoren’ door elkeen, door vriend en vijand der Vlaamsche grondbeginselen zou worden gelezen, zijn de artikelen gedeeltelijk 't Vlaamsch, gedeeltelijk ook in 't Fransch opgesteld. - Dit eerste nummer, dat behalve een verslag van de Breidel-Commissie, eene reeks artikelen over Vlaamsche taal- en kunstbelangen, onderscheidt zich door een' geest van degelijkheid, die deze nieuwe uitgave bij het Vlaamsch publiek ten zeerste aanbeveelt.

Necrologie.

- Willem De Mol, talentvolle Vlaamsche toondichter, den 9 dezer schielijk overleden te Marseille. - Hoe jong ook, had de heer De Mol zich reeds door verscheidene hoogst verdienstelijke werken doen kennen. In den voorlaatsten staatsprijskamp werd hij bekroond met eene op Nederlandschen tekst bewerkte cantate, en schreef buiten deze verscheidene symphoniën, koren en liederen. Zijne melodie, ‘Ik ken een lied’ op woorden van M. Antbeunis-Conscience getoondicht, geniet eene buitengewone populariteit. Hij legde thans de laatste hand aan een groot oratorio ‘De Levenstijden’, poëzie van Em. Hiel, een zeer belangrijk gewrocht, dat ongelukkig door zijn vroegtijdig afsterven onvoltooid is gebleven.

De nationale kunst verliest in hem een uitstekend beoefenaar, de Vlaamsche zaak een overtuigd voorstander, en wij allen die hem zoo innig lief hadden, een edelhartigen vriend.

N.-B. - Door plaatsgebrek is de lijst der Verschenen Werken tot het volgend nummer verschoven.