niet verwachten dat hij mee naar beneden tuimelt in de neerwaartse spiraal van commercialisering, vervlakking en consumptie waar bijvoorbeeld de media of het onderwijs in zijn terecht gekomen. Dat zou gelijk staan met artistieke zelfmoord. Het gevolg van dit alles is, zoals gezegd, marginalisering van de kunstenaar. Maar kunst mag dan haar eigen dynamiek hebben, ze blijft haar wortels in de samenleving hebben, - een boeiend fenomeen. Kunst als autonoom zinstichtend systeem staat niet los van de realiteit. Samengevat: A93 mag je beschouwen als een moment van reflectie over de kunsten in Europa, een geconcentreerd gebeuren waarop het artistiek verleden en heden van Europa op een zo levendig mogelijke manier aan bod kan komen.’
- Voor literatuur is er het zgn. Cahier-project: vertoog en literatuur waar een groep van Vlaamse auteurs vrij heftig tegen geprotesteerd heeft. In die zin dat er voor de literatuur zelf geen aandacht is, alleen voor denkwerk over literatuur.
- Het is een misverstand. Wat stellen de schrijvers voor? Dat hun werk via vertalingen gepromoot wordt, vooral dat. A93 kan daar onmogelijk aan beginnen. Dat is een zaak van een permanent vertaal-beleid en van uitgeverijen. Alleen al de keuze zou heel wat problemen opleveren. Elsschot, Boon en Claus: natuurlijk, maar wie dan nog aan de beurt moet komen, is zeer de vraag. Wat we wel zullen doen is vertaalde Vlaamse literatuur samenbrengen en ook de boekhandel zal ongetwijfeld inspelen op de actualiteit van A93 dat talrijke buitenlanders naar Antwerpen zal brengen.
- Wat behelst het Cahier-project?
- Uitgangspunt is de stelling dat de grondvorm van het intellectuele bedrijf niet het literaire spektakel of het wetenschappelijke congres is, maar het bedachtzaam lezen en schrijven. ‘Het is traditioneel en bescheiden, ongewoon en uitzonderlijk. Het is ongewoon binnen de context van een groot, officieel kunstenfestival en het is uitzonderlijk voor Vlaanderen. (...) Op een plaats waar men allicht feestgedruis en veel bekende gezichten zou verwachten, wordt aandacht gevraagd voor teksten en voor beelden die weinig lawaai maken. (De god van de stilte) vraagt om aandacht voor het nul- Cahier (een reflectie over het interessante als intellectueel criterium en als intellectuele waarde); voorts voor een reeks werkschriften met bijdragen van een honderdtal Europese auteurs onder wie 35 Vlamingen, die in het Nederlands en in tenminste één andere Europese taal zullen verschijnen; voor een imaginaire wandeling in een televisiefilm over de stad en voor twee volumes met een anthologie van Vlaams kritisch proza over de kunsten.’
- Hoe werd het concept-A93 ingevuld voor de beeldende kunsten?
- Er zijn drie centrale tentoonstellingen over actuele kunst in Europa. In het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten zullen een twintigtal hedendaagse kunstenaars uit Europese landen werk tonen dat getuigt voor de relatie die actuele kunst heeft met het verleden. De vormgeving, de atmosfeer of de titels zijn referenties naar de geschiedenis. ‘Er is geen scheidingslijn tussen het heden en het verleden. Het verleden wordt in dezelfde mate door het heden veranderd als het heden onder leiding staat van het verleden. Kunstwerken hebben het vermogen zich los te maken van de tijd waarin ze zijn gemaakt; ze zijn een aanwezigheid, een realiteit in het hier en nu.’
In het Openluchtmuseum voor beeldhouwkunst Middelheim komt een tentoonstelling van tien à vijftien belangrijke kunstenaars, wier sculpturen ook zullen worden aangekocht voor de vaste collectie van het museum.
In het Museum van hedendaagse kunst - Antwerpen, dat tegen '93 met twee nieuwe vleugels zal uitgebouwd zijn, gaan drie buitenlandse tentoonstellingsmakers dynamische exposities opzetten met jonge kunstenaars.
Daarnaast zullen in '93 talrijke exposities georganiseerd worden in andere musea en galeries, aansluitend bij het concept-A93, inzonderheid ook met werk van Vlaamse kunstenaars.
- Er is ook een reeks historische tentoonstellingen waarover we lezen dat ze een antwoord willen geven op vragen als: Wat betekende Antwerpen voor Europa en omgekeerd? Wat betekent het verleden voor ons?
- Er zijn er een zestal.
In het Hessenhuis komt het Verhaal van een metropool: kunstwerken vertellen het verhaal van de stad die in de 16de en 17de eeuw uitgroeide tot een metropool. Omstreeks 1550 bereikt Antwerpen het hoogtepunt van zijn financiële macht. De strijd tussen de Nederlanden en Spanje, protestanten en katholieken leidt in 1585 tot de Val van Antwerpen. Aan onverdraagzaamheid gaat de stad ten onder.
In de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal die in '93 volledig gerestaureerd zal zijn, organiseert de v.z.w. Museum voor religieuze kunst m.m.v. de Provincie Antwerpen een tentoonstelling van Antwerpse retabels uit de 15de en 16de eeuw. De geëxposeerde stukken zullen onder supervisie van het Koninklijk Instituut voor het kunstpatrimonium worden gerestaureerd zodat de bruikleengevers hun retabels na A93 als nieuw zullen terugkrijgen.
In het Museum Plantin-Moretus is er een tentoonstelling van tientallen drukken, prenten, tekeningen, houtblokken, koperplaten en botanische preparaten onder het thema De botanica in de Zuidelijke Nederlanden (1500-1650).
Rubens' Cantoor is de tentoonstelling in het Rubenshuis met tekeningen van Willem Panneels uit het Kopenhaagse Koninklijk Prentenkabinet, die een beeld geven van Rubens' studiemateriaal en documentatie die door Panneels werden gekopieerd.
In het Museum voor Schone Kunsten komt een prachtige tentoonstelling gewijd aan het oeuvre van Jacob Jordaens, 400 jaar na zijn geboortejaar. Jordaens: na Rubens en Van Dyck de leidinggevende schilder van de Zuidelijke Nederlanden.
Ten slotte komt er in het Bouwcentrum een tentoonstelling die gewijd is aan de Antwerpse Wereldtentoonstellingen van 1885, 1894 en 1930 onder de titel De panoramische droom.
Auteursrechtelijk beschermd
