Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 29

[p. 117]

[Prijskampen en onderscheidingen, Op korte golf, Bibliotheek]

[Redactie: de stukjes ‘Prijskampen en onderscheidingen’, ‘Korte golf’ en ‘Bibliotheek’ staan in het origineel steeds naast elkaar, maar zijn in deze digitale uitgave steeds onder elkaar geplaatst]

prijskampen en onderscheidingen
Bericht tijdig insturen:
Kunstecho's van ‘Vlaanderen’, Warschaustraat 12 bus 3, 8400 Oostende

A. Literatuur

AALST - De Literaire Prijs Dirk Martens (20.000 fr.) werd toegekend aan Paul Koeck voor zijn roman ‘De Celbezoeker’. Jury: H. Bousset, W.M. Roggeman, F.J. Verdoodt en M. Wauters.

ANTWERPEN - De Jaarlijkse Essef-prijs (S.F.) werd toegekend aan Hugo Raes, wegens de plaats die de Science Fiction in zijn werk inneemt, n.a.v. het Essef-Festival. - Dichter Bert Peleman (65) werd op 19-4 gehuldigd in het Osterrieth-huis met o.m. feestrede van Anton van Wilderode. Tevens werden er zijn ‘Verzamelde gedichten’ gepresenteerd (Orion Brugge) evenals het Hulde-album Bert Peleman’ (24 × 36 cm., vollinnen band, 106 blz., 950 fr.; Br. 062.2746420.18 G. Wittebols). Samensteller is Gust Wittebols. - Voor een Toneelwerk voor de jeugd organiseert het Antwerps ‘Koninklijk Jeugdteater’ de Toneelprijs Corry Lievens' voor de vijfde maal. Inlichtingen op secretariaat t.n.v. Gerda van Cleemput, Paul van Ostaijenlaan 37, 2050 Antwerpen. - De Intern. Zangwedstrijd Mina Bolotine werd gewonnen door Catriona Bell (mezzo-sopraan, Schotl.; tevens prijs van het publiek), gevolgd door Rudolf Sinzing (bariton, Zwits.), Dirk van Croonenborgh (bas, Antw.), Ninsu Lee (bariton, Japan), Dina Grossberger (mezzosopraan en Gabriella Corsten (sopr. Nd.). Er waren 30 deelnemers uit 14 landen. - De Pernathprijs voor poëzie kreeg Leonard Nolens voor een onuitgegeven bundel.

BRUGGE - Letterkundige Staf Weyts (70) werd vereerd met de pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice en werd Ridder in de Leopoldsorde.

BRUSSEL - Libert Vander Kerken s.j., (^o Heppen 1910) hoogleraar in de wijsbegeerte aan de Universitaire Faculteit St.-Ignatius te Antwerpen, werd bekroond met de Prijs van de Scriptores Christiani voor zijn essay ‘Mensen willen gelukkig zijn’. Hij promoveerde op een proefschrift over esthetica in 1945 aan de KUL. - De Europese Poëzieprijs 1980 kent drie Europese en 3 × 8 vermeldingen toe. De Vlaamse deelneming bestaat uit de prijswinneaars cat. b., c. en d. van de Poëzieprijs van de Vl. Club Brussel. Een Vlaming zetelt in de internationale jury, die in december 1980 delibereert. Elk EEG-land duidt zes deelnemers aan en twee juryleden. - De minister van de Nederlandse Gemeenschap zal driejaarlijks een prijs van 100.000 fr. uitreiken aan personen of verenigingen, die zich op het gebied van het Sociaal-cultureel werk hebben verdienstelijk gemaakt. Kandidaten mogen schriftelijk worden voorgedragen voor 1 juni bij het Bestuur voor Volksontwikkeling, Sainctelettesquare 13, 1000 Brussel door: Hoge Raad voor Samenlevingsopbouw, Hoge Raad voor Volksontwikkeling, elke erkende vereniging, dienst of instelling op het gebied van het vormings- en ontwikkelingswerk, de samenlevingsopbouw of de amateuristische kunstbeoefening, door een universiteit, universitaire instelling of school. Kandidaturen dienen een curriculum en een omstandige motivering te omvatten. De minister beslist na kennismaking van het verslag van de jury. De prijs kan ook niet worden toegekend. - Het Gemeentekrediet looft een ‘Aanmoedigingsprijs’ (50.000 fr) uit ter bevordering van een betere kennis van de plaatselijke, gewestelijke en provinciale geschiedenis van België. Zowel het globale werk van een (al dan niet universitair geschoolde) vorser als de aktiviteit van verenigingen komt in aanmerking. Inlichtingen: Cultureel Centrum Gemeentekrediet, Pachecolaan 44, 1000 Brussel. - Glaxo schrijft zoals elk jaar zijn Prijs ter popularisering van de wetenschap uit (300.000 fr.). De prijs zal worden toegekend aan twee wetenschappelijke auteurs voor werken gepubliceerd of verspreid na 1 januari 1978. De bepaling van wetenschappelijk en medisch auteur is zo ruim mogelijk op te vatten: schrijvers, gespecialiseerd of niet, auteurs, dagbladreporters, onafhankelijke journalisten, scriptschrijvers voor radio en televisie. Een speciale prijs wordt toegekend aan jonge auteurs die na 1 januari 1949 zijn geboren. De jury bestaat uit de professoren Schell (Gent), Peperstraete (Leuven), Polk (Brussel) en Van Houtte (Antwerpen) en uit de h. Knapen (BRT). Inschrijvingsformulier tot 25 september bij Glaxo Belgium, Blanchestraat 15, bus 5, 1050 Brussel. Tel. [phone]. - De Arkprijs voor jonge auteurs van het N.V.T. werd toegekend aan Lucienne Stassaert (44) voor ‘Parfait amour’.

DEN HAAG - ANTWERPEN - De Alg.-Ned.-Verbondwedstrijd ‘Ontdek de topjoernalist’ onderscheidde een aantal Vlamingen voor individueel werk. Aldus voor de groep 17-20 j. zijn de laureaten Katrien Demuynck (Ieper) en Vera de Lie (Ekeren); eerv. vermeldingen kregen Stefan Leenders (Lommel), Annick Sackx (Gent), Semra Cakar (Gent), Luc van Peteghem (Gent) en Robert Maes (Hemiksem). Voor de groep 20-25 j. waren er slechts eervolle vermeldingen, nl. de drie Vlamingen Roland Bergeys (Hove), Geertrui Parmentier (Gent) en Luc Lierman (Knokke-Heist). Voor deze twee leeftijdsgroepen was er duidelijk een kwaliteitsoverwicht van Vlaamse zijde.

DEURLE - De Vlaamse poëziedagen 1980 brengen vier prijzen: De ‘Basiel de Craeneprijs’ (5.000 fr.) voor dichters, die nog niet bij een uitgever een bundel publiceerden. Max. 3 ongepubliceerde gedichten, getypt op 5 ex., uiterlijk 30 juni insturen. - De ‘Prijs van de Vlaamse Poëziedagen’ (20.000 fr.) voor alle Vlaamse dichters, voor een bundel met minimuum 20 gedichten, getypt, 5 ex. anoniem met identificatieomslag, uiterlijk 30-6 insturen. - De ‘Prijs

korte golf
Berichten tijdig insturen:
Kunstecho's van ‘Vlaanderen’,
Warschaustraat 12 bus 3, 8400 Oostende

1. Literatuur

*	Letterkundige Johan Ballegeer introduceerde de tentoonstelling Piet Van den Buys (Oostende) en André Seurynck (Knokke). Zijn jeugdboek ‘De scheepsjongen van de Keyserinne’ wordt bij Standaard/Antwerpen herdrukt.
*	Willy Balyon presenteerde de dichtbundel ‘Een venster in de muur van de stilte’ (uitg. Wedrego Heerlen) in de Heerlense Stadsschouwburg op 20-4, met voorlezing uit eigen werk van Paul Haimon, Maurice Trippas en Mark Journée.
*	‘Sint Benedictus Pater Europae’ verschijnt in het Mercatorfonds o.l.v. Dom Pieter Batselier, met internationale medewerking, over de Geschiedenis van het benedictijns monachisme (33 × 25 cm, 44 blz., 200 kleur- en 300 zw.-w.-illustraties, gebonden, met koker, zes talen; 2.900 fr. bij inschrijving).
*	Conservator Fernand Baudouin sprak op 5-3, 26-3 en 23-4 over de schilderkunst in de Nederlanden in het Centre d'études Néerlandaises van de Rijselse Universiteit III (Villeneuve d'Asq).
*	‘Kindlief, ik hou van je’ is een mooi album van Jan Bax over het kind, verschenen bij Lannoo/Tielt (160 blz., 20 kleurfoto's, 20 kleurtekeningen, tientallen zwart-wit-illustraties, gebonden, 220 × 280, 690 fr.).
*	De monografie van 1978 over Maurits Bilcke (Málaga) kreeg een Engelse uitgave onder de titel ‘Maurits Bilcke, Bio-Bibliography’. (Impenta del Mediterraneo, Fuengirola-Málaga).
*	De nieuwe dichtbundel ‘Als boomstammen in de sneeuw’ van Daniel Billiet verschijnt in de Slibreeks.
*	Prof. J. Boets sprak op 22-3 voor het halfjaars congres van de Zuidnederlandse Mij, over G. Gezelle.
*	‘Hoe anders werd het’ is een nieuw boek van Marc Boey over de laatste 25 jaar op Vlaams gebied (‘Westpocket’ 9, Uitg. De Nederlanden, 140 blz., tot 1 juni 224 fr., pr. 000.0882192.74: IJzerbedevaart, Diksmuide).
*	Letterkundige en verteller Boschvogel houdt van 15 juni tot 15 sept. ‘Guido Gezellewandelzoektocht’ te Brugge. Hij schreef ervoor een wedstrijdtekst (100.000 fr. prijzen). Inlichtingen bij het Nat. Secret. D.F., Leuven. Zijn ‘De Brugse mastbeklimmer’ verschijnt als feuilleton in de ‘Gazette van Detroit’ (US).
*	Letterkundige Fernand Bonneure introduceerde de grafiektentoonstelling in Gaselwest-Kortrijk.
*	Hendrik Brugmans, Steven de Broey, Clem de Ridder, Omer Tanghe, Roger Vanhopplinus e.a. publiceerden ‘Voorboden van een nieuwe lente. Tien zielsportretten van prominente christenen’. (Uitg. Europa Diest, 223 blz.). O.m. over Anton van Wilderode.
*	Letterkundige Phil Bosmans sprak over zijn Bond Zonder Naam voor de Vlaamse TV.
*	Letterkundige Willy Copmans presenteerde ‘150 Jaar Volksleven’ van Jack Verstappen in het Kasterleese Masereelcentrum.
*	De letterkundigen Marcel de Backer, Bob de Winne, Christine Guirlande en Maria Sesselle namen deel aan een literaire avond van Spectraal in de Tuinbouwschool Melle op 26-3.
*	Documentaire voordracht van Dr. Michiel de Bruyne over Rodenbach o.m. op 6-3 te Roeselare. Hij is voorzitter geworden van de vzw Rodenbach-

[p. 118]

KG 2 Literatuur

	Stichting. Hij hield ook een wandelvoordracht op 1-5 over ‘Rodenbach, mens en mythe’.
*	Op 30-4 werd het 5e jaarboek ‘De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas Français’ door Jozef Deleu gepubliceerd (265 blz., 600 fr., ‘Ons Erfdeel’, Murissonstraat 160, 8530 Rekkem). Medewerking van o.m. Luc Devliegher en Cyriel Moeyaert.
*	Letterkundige Karel de Lille sprak op de 52e Frans-Vlaamse Cultuurdagen (Waregem) in het Plenum.
*	Onze ere-deken literatuur André Demedts sprak de academische rede uit bij de opening van het P.M. Lijsternest. Hij sprak over Streuvels o.m. in Oostende op 25-3.
*	Letterkundige Joris Denoo publiceerde zo net zijn debuutroman ‘De stiftenridder & ondergetekende’ (Uitg. Yang / Gent, 118 blz.).
*	Willem Denys (ps. Peegie) is opnieuw de voornaamste auteur van de humoristische Almanak 1980 ‘'t Manneke uit de Mane’.
*	Letterkundige Valère Depauw trad op voor de Vlaamse TV. op 21-3.
*	Letterkundige Raoul-M. de Puydt hield een wetenschappelijke voordracht over ‘De H. Godelieve v. Gistel’ op 19-10 op een ontmoetingsavond te Edingen.
*	Aan de kunstmonografie ‘Jan de Smedt. Na een kwarteeuw’ werd medegewerkt o.a. door Dr. Raph. de Smedt, (Leven en werk), Prof. Dr. Carlo Heyman (Inleiding), Dr. Lydia Schoonbaert (Jan de Smedt als intimist) en Thérèse Urbin Choffray (L'importance du dessin dans l'oeuvre de Jan de Smedt).
*	Prof. Dr. Broeder Firmin de Smidt en Dr. Elisabeth Dhanens publiceerden het monumentaal kunstboek ‘De Sint-Baafskathedraal te Gent’: 300 blz., 40 kleur- en 225 zwartwit-illustraties, vollinnen band; 2.500 fr., Uitg. Lannoo Tielt.
*	De bundel ‘20 Vlaamse Dichteressen’ samengesteld door Norbert de Winne, werd gepresenteerd in de poëzieavond ‘Poëzie in de Wijnkelder’ in Antwerpen. Voorsteller was Remi de Cnodder.
*	Kunstcriticus Jan D'Haese introduceerde o.m. de tentoonstellingen ‘Schilders van het licht’ (Deurle), en Willy Bosschem (Oostkamp).
*	Letterkundige Roger Ducatteuw zat het Streuvelscomité voor, dat de feesten organiseerde n.a.v. de opening van het P.M. Lijsternest.
*	Marcel Duchateau, Karel J. Geirlandt en Lydia M.A. Schoonbaert werkten mede aan de Lannoouitgave ‘Belgische tekenaars van Ensor tot Magrite’, een luxueuze verzameling van 36 prenten van twaalf beroemde tekenaars, op 1.250 genummerde exx., waarvan slechts 500 in de handel (32 × 45 cm, 12 tekstmappen, linnen band en casette met goudstempel, 3.500 fr., pr. 000.0010099.11 Lannoo, Tielt).
*	Kunstcriticus Marcel Duchateau hield de inleiding van de Retrospectieve Prosper De Troyer in gal. De Vuyst Lokeren op 28-3, waar ook zijn kunstmonografie over de artiest werd gepresenteerd (Uitg. Lannoo). Hij introduceerde nog de tentoonstelling M.C. Huybrechs en Victor Lecossois (Vichte).
*	De tweede reeks ‘Kortrijkse Figuren’ van Fred Germonprez werd pas uitgegeven door het ‘Komitee voor Initiatief van het Kortrijkse’ (320 fr., br. 717.0300433.02 K.I.K., Kortrijk). Het bevat 44 figuren, 205 blz., geïllustr. De eerste reeks verscheen in 1968.
*	Van Jos Ghysen verscheen de bundel kortverhalen ‘Het is nog niet morgen’ (Uitg. Heideland Hasselt, 119 blz.).
*	Jeugdschrijfster Christine Guirlande hield schoollezingen en voordrachten in Opstal, Buggenhout, Watermaal-Bosvoorde, Grembergen, Moerzeke en

[Prijshampen]

van Deurle’ (7.000 fr.): gedichten verschenen in Vl. tijdschriften van 1-7-79 tot 30-6-80. - De ‘J.L. De Belderprijs’: voor poëzie in de geest van J.L.D.; alle bundels ingestuurd voor de Prijs der Poëziedagen komen in aanmerking. - Insturen: Comité der Vlaamse Poëziedagen, t.a.v. Willy Tibergien, Nazarethstraat 41, 9720 De Pinte.

GENT - Voor de Poëzieprijs van Spectraal waren er 624 gedichten van 238 auteurs. Laureaten zijn Theo Fransen uit Gent, Willy Balyon uit Heerlen (Nl.) en Herman Leenders uit Brugge. Een 40-tal werken werden bekroond met een kunstwerk of ere-diploma. Jury: Chr. Guirlande, N. Baert, M. de Backer, R. Turkry, Jo Verbrugghen. De eerste groep geselecteerden bestaat uit: Wilfried Adams, Herman Boon, Phil Cailliau, Roland Cassiman, Léon Charita, Marie-José Dehaene, Gerda De Vrieze, Norbert De Winne, Car Flanders, Brenda Frans, Elfriede Hendrix, Hervé J. Casier, Erik Kempinck, Maria Sesselle, Denijs Van Killegem en Geert Willem. - Hans Melen kreeg het gouden ereteken van St. Bavo van het bisdom Gent tijdens de hulde hem gebracht door de V.K.O.S. naar aanleiding van zijn 65e verjaardag en zijn 25-jarig penningmeesterschap.

HASSELT - Kinderboeken en jeugdromans kunnen vóór 15 september worden ingezonden voor de Mathias Kemp-prijs die resp. 1.200 gulden (18.000 fr.) en 1.500 gulden (22.000 fr.) bedraagt Inlichtingen: Trudo Hoewaer, Toekomststraat 29, 3500 Hasselt

HILVERSUM - Voor de Poëzieprijs van 't Kofschip (20.000 fr.) dient men vóór 15 juni anoniem één gedicht getypt op 5 exx. te sturen naar Postbus 1313, 1200 BH Hilversum onder vermelding ‘Poëzieprijs 1980’, over het thema ‘toerisme’ in ruime zin (met identificatieomslag). Jury: Marc Braet, Paul de Vree, Wouter Kotte, Ton Luiting, Guy Luyten en Frits Standaert. De prijs wordt onder de naam ‘Poëzieprijs stad Blankenberge’ geproclameerd op 6-9. Volledig reglement aanvragen: K.K., Vinkenlaan 11, 1730 Zellik.

IZEGEM - De Stedelijke wedstrijd ‘Iets Cursiefs’ betreft Cartoens, Gedichten (5 getypte exemplaren) en Kursiefjes. Eremetalen en prijzen van de stad, de sted. Cult. raad, VTB en Agonia, telkens afzonderlijk voor Izegemnaars en niet-Izegemnaars. Inzenden uiterlijk 5 sept.; proclamatie eind september, met voordracht door de kring Agonica. Volledig reglement aanvragen: VTB, Kruisstraat 9.

KNOKKE-HEIST - Het NCMV Knokke-Heist heeft m.m.v. Davidsfonds en gemeente zijn wedstrijdreglement bekendgemaakt voor ‘Het beste Kinderboek 1980’. Het moet een onuitgegeven boek zijn voor lezers tussen 10 en 14 jaar. De wedstrijd staat open voor alle Nederlandsschrijvenden en de deelnemers zenden hun in viervoud getikt werk vóór 15 september naar: ‘Wedstrijd Jeugdliteratuur,’ p.a. Jozef Bassens, Kerkstraat 88, 8390 Knokke-Heist, tel. [phone].

KORTRIJK - De auteur Omer Tanghe werd door het stadsbestuur gehuldigd bij het verschijnen van zijn twintigste boek (‘Noordpoolmissionarissen’, uitg. Lannoo Tielt).

LANAKEN - De Poëzieprijzen van het tds. Schuim gingen naar Angelo di Berardino (1e), Romain-John van de Maele (2e) en Godelieve Thiebaut (3e). Aansluitend was er een Neer van Tina-prijs voor André de Clercq en een Schuimprijs voor het beste gedicht uit tds. ‘Appel’ voor Gery Florizoone. De Schuimprijzen voor Haikoe kregen Wanda Reumer (1e) en Simon Buschman (2e) uit Nederland en Lieve Mignon (3e) uit Edegem. Voor kortverhaal werden twee 2e prijzen ex aequo toegekend aan Dries Dumon en Han Grüschke. De bloemlezing met de bekroonde en geselecteerde teksten is te bestellen op Br. 235. 0036090.18 Schuim Hasselt (195 fr.).

LIEDEKERKE - Het Gemeentebestuur organiseert de literaire wedstrijd Liedekerke in Letters, die open staat voor allen. Gevraagd: van 5 tot 15 getypte quarto-vellen van ca. 30 regels over ‘Liedekerke en alles wat daarmee in verband kan gebracht worden.’ Twee categorieën: Jeugd (16 à 19 j.) en Volwassenen. Onder schuilnaam insturen vóór 5 juni: t.a.v.. Schepen van Cultuur, Steinfurtdreef, 1770 Liedekerke. Reglement bij het gemeentebestuur.

MERENDREE - N.a.v. de 100e verjaardag van wijlen Basiel de Craene, oprichter der Poëziedagen van Bachte-Maria-Leerne en Merendree (nu Deurle) wordt hem hulde gebracht op 30 en 31-8, met o.m. herdenkingsmis, tentoonstelling en Poëziewedstrijd. Ongepubliceerde en onbekroonde gedichten (max. drie) insturen uiterlijk 27-6: B. de Craene-comité, Veldestraat 8, 9841 Nevele-Merendree. Prijzen: 5.000, 3.000 en 1.000 fr.

MORTSEL - Aan dichter-beeldhouwer Renaat Lagae (80) werd hulde gebracht door het Gemeentebestuur op 11-4, met o.m. een academische rede van Juliaan Haest.

MÜNSTER (BRD) - De Vondelprijs werd toegekend aan de Vlaamse dichter Anton Van Wilderode.

RONSE - De Oscar Delghustprijs 1980 (25.000 fr.) voor een in het Nederlands of in het Frans geschreven studie betreffende de geschiedenis of de folklore van de stad Ronse en omliggende heeft als uiterste inschrijfdatum 1 december 1980: Fonds Oscar Delghust, Stadhuis.

ST.-MICHIELS-BRUGGE - De Rederijkerskamer ‘De Gezellen van de Heilige Michiel’ schrijft de 8e tweejaarlijkse poëziewedstrijd voor de jeugd uit. Wie in 1980 de leeftijd van 25 jaar niet bereikt, kan deelnemen. Inzenden vóór 15 september 1980. Reglement: André Savaete, Kranenburg 12, 8200 Brugge.

SINT-TRUIDEN - De Prijs voor sprookjes van tijdschrift ‘Appel’ had 101 inzendingen, waarvan 30 uit Nederland. Jury: Philippe Rotsaert, Bernadette Hayen, Kristel Vincken en Gilbert Boonen. De 1e prijs: Gerda Van Erkel (35 j.) uit Borgerhout; 2e prijs: gelijk: Frans Van Steenkiste (44 j.) uit Gavere en Sofie Van der Waaij uit Vleuten (Ned.) Prijs der

[p. 119]

[Prijskampen]

jongeren: Frank Decat uit Sint-Truiden (16 j.). Er werden teksten geslecteerd van Hans Inne (41 j.) uit Kessel-Lo, Maria Maesen (48 j.) uit Hasselt, Sjoerd Olderman (38 j.) uit Den Haag en Liliane Hertogs (19 j.) uit Hamont Na het SF-verhaal en het sprookje is thans het humoristisch verhaal aan de beurt: alle vormen van humor, knarsende, absurde, zwarte en dies meer. Teksten worden verwacht vóór 1 nov. '80 op adres ‘Appel’, Vliegveldlaan, 116, 3815 Brustem. Gevraagd: maximum 5 bladzijden van 50 regels en 50 aanslagen, persklaar, getypt in drievoud, plus twee antwoordzegels voor administratiekosten. De laureaat ontvangt een originele illustratie van zijn tekst door een Sint-Truidens kunstenaar. De jury onder voorzitterschap van Dries Janssen.

TIELT - De Bronzen Medaille Schönste Bücher aus aller Welt van de Leipziger Buchmesse werd uitgereikt aan Directeur Jan Lannoo op 9-3. Op 18-3 werd de Gouden Legpenning Plantin Moretus hem uitgereikt in de Int. Boekenbeurs te Brussel. - De Uitg. Lannoo en de BGJG schrijven een Jeugdliteratuurprijs uit (30.000 fr.). Oorspronkelijke werken indienen in drievoud vóór 1-10 bij Uitg. Lannoo: volledig verhaal, ca. 120 getypte blz. van 30 regels, voor 12-16 jarigen, betreffend een eigentijdse gezinssituatie, onder kenspreuk met identificatie-envelop. Jury: H. Masui, M. de Kerf, J. Ducheyne, J. Van kerkhoven en Cyriel Verleyen. Uitspraak in mei 1981. Reglement aanvragen bij Lannoo.

B. Plastische kunsten

ANTWERPEN - Door de Lionsclub Antwerpen-Voorkempen werd de jaarlijkse prijs voor aquarelkunst toegekend. In totaal werden 232 werken ingestuurd voor deze wedstrijd. Door de jury werd aanvankelijk een 60-tal inzendingen geselecteerd en tijdens een tentoonstelling te Antwerpen voorgesteld. De eerste prijs werd toegekend aan twee aquarellen van Hugo De Smaele uit Gent, terwijl drie deelnemers voor de tweede prijs werden aangeduid: Achilles Cools uit Geel, Achilles Hutsebaut uit Aalst en Bruno Van Dijck uit Antwerpen. Eervolle vermeldingen gingen naar Nest Van Damme (Antwerpen), Ghislain Kuyle (Poperinge), Christiane B. Delaet (Merksem), Marc Goos (Borgerhout), Stan Van Houtven (Nijlen), Werner Paenen (Ekeren), Robert Devriendt (Sint-Andries-Brugge) en Jos Belde (Merksem). - Meer dan honderd werken van jonge kunstenaars werden vanaf 21-3 geveild bij Campo, na een wedstrijd, die werd georganiseerd door de service klub Ronde Tafel 25. De eerste prijs voor schilderwerken ging naar Ginette Aerens (Gent) die voor grafische werken naar Katleen De Buck (Dendermonde) en die voor de tekeningen naar Marc Marien (Lier-Mechelen). - De Conf. v. Antwerpse Schepenen v. Cultuur stelt een Beeldhouwprijskamp in met drie prijzen (30.000, 20.000 en 10.000 fr), voor beeldhouwers wonend in Vlaanderen (Brussel dus natuurlijk inbegrepen) en niet ouder dan 40 j. op 31-12-80. Inschrijvingsformulieren (100 fr.) indienen: Directie Kon. Academie, Mutsaertstraat 31, uiterlijk 30 sept.; evenals drie werken (max. 2 m. en 85 kg.) vóór 30-10. Op hoger adres gedetailleerd reglement en inschrijvingsformulieren aanvragen. Jury: Th. van Looy, M. Mazy, M van Jole, R. Cornelissen en J. Kets. - De Prijs voor Tekenkunst J. Minne werd toegekend aan Hugo Besard (Brasschaat), gevolgd door Jan van de Weghe (Knokke-Heist) en Willie Lambrecht (Brugge). - Aan kunstschilder-graficus Romain Malfliet wordt een huldetentoonstelling gewijd in het Mercatorgebouw (tot 2-6) en aan zijn boek over de stad wordt een luxe-editie gewijd.

BERCHEM - Van Cléprijs voor schilderkunst (100.000 fr.) en Sportaprijs voor grafiek (25.000 fr.) in 1980, om p. Van Clé te herdenken die 25 jaar geleden stierf. Voor kunstenaars die 18 jaar en ouder zijn. Inlichtingen en reglement bij Sporta, Roucourtstr. 1, 2600 Berchem, tel. [phone]. - De 3e Prijs v. Schilderkunst Ver. Staatsrivierloodsen over ‘Schelde en Havens’ (30.000, 20.000 en bijkomende prijzen). Jury: G. Gepts, W. van den Bussche, W. Juwet, Th. van Looy, F. Danckaert, G. Gaudaen en W. Bierwerts. Inleveren op 3 en 4-10 gal. De Groote Witte Arend. Reglement: Secr. L.S.V. Rijsheuvelstraat 62, 6200 Berchem

BOECHOUT - De prijzen voor schilderkunst van Boechout en ‘Jan N. Cockx’ werden toegekend. In totaal hadden 104 deelnemers ruim 300 werken ingezonden. Eerste prijs: Annemarie Verpoucke uit Oostende; tweede prijs: Walter Philips uit Meise-Wolvertem. Jacky Duyck (Dilbeek) en J.R. Van Geldrop (Deurne) verwierven een eervolle vermelding. De prijs Jan Norbert Cockx werd toegekend aan Monique Geysen uit Kortrijk. De geselecteerde inzendingen worden geëxposeerd in galerij Luka van 6 tot 25 juni.

BRUSSEL - De tweejaarlijkse Felix De Boeck-prijs wordt dit jaar voorbehouden aan kunstenaars uit de pottenbakkerij.. De prijs bedraagt 60.000 fr. en wordt toegekend aan de laureaat van een wedstrijd voor kunstvolle gebruiksvoorwerpen, zowel in aardewerk als in steengoed en porselein. Inschrijvingsformulier en reglement aan te vragen bij: A. Verthe, sekretaris F. De Boeck-fonds, Veydstraat 11, bus 1, 1050 Brussel. - De Godecharle wedstrijd 1979 kreeg drie laureaten. Voor beeldhouwkunst: Eddy Walrave uit Adinkerke (jury: R. Poot, F. Debonnaires, N. Neujean en Pol Spilliaert). Voor schilderkunst: Herman Maes uit Koersel (jury: Cl. Lyr, Alechinsky, J. Cobbaert, K. Dierickx en J. Lussie). Voor architectuur Paul Robbrecht uit Gent (jury: V.G. Martiny, J. Baele, R. Bastin, R. Braem, J. Bruggemans). - Voor de Prijs Jonge Belgische Schilderkunst waren er 175 inzendingen. Geen prijs, maar vier onderscheidingen werden toegekend: Luc Coeckelbergh, Daniel Deltour, Philippe de Luyck en Veronica Janssens. De tentoonstelling was in het Paleis v. Schone Kunsten tot 5-4. Luc Coeckelberghs is uit Meensel-Kiezegem, de anderen uit Brussel. Volgend jaar wordt een nieuwe wedstrijdformule geëxperimenteerd.

KG 3 Literatuur

	Melle. Haar jeugdroman ‘Juana, een Ayamarakind’ werd herdrukt (Uitg. van Hyfte, Ertvelde).
*	Letterkundige Juliaan Haest publiceerde een monografie over schilder Jules van Ael (90 blz.) en een essay over dichter Ferdinand Vercnocke (150 fr.) bij het Artiestenfonds / Antwerpen. Ook hield hij de gelegenheidstoespraak voor dichter-beeldhouwer Renaat Lagae (80) te Mortsel.
*	Letterkundigen Elfrieda Hendrix, Guy Lambrechts en Bert Willems namen deel aan het Literair Café in Canarie-St.-Truiden op 7-12-79.
*	De tweedelige roman ‘Vingerwijzing’ is het debuut van Jan Keppens, een indringing in de psychologie van geestesgestoorden (Reinaert-reeks Zele, 186 blz.).
*	Letterkundige Miel Kersten publiceerde ‘Dichter-Essayist Hans Melen als nr. 43 in de Uitgaven van de Ver. v. Kath. Oostvl. Schrijvers.
*	‘Labialen op O’, dichtbundel van Juul Kinnaer, werd nr. 11 van de Boekweitserie der Ver. v. Limb. Auteurs (90 fr., br. 550.7985900.77 J. Kinnaer, Landen).
*	Lettterkundige Gie Laenen sprak over jeugdliteratuur op 25-4 in de Boechoutse Sfinks.
*	Een huldenummer Antoon Lowyck werd uitgegeven door het tds. ‘Ons Heem’ onder redactie van Hervé Stalpaert.
*	Van Ton Luiting verscheen bij 't Kofschip Dilbeek de verzamelbundel ‘Kompas op Kotte’ (150 fr., Br. 431.9114461.20 Kofschip - Kring Zellik). Ook publiceerde hij op 44 exx. ‘Love for sale’, een blbliofiele dichtprent (350 fr. Br. 701.0123231.64 De Schutting Pers).
*	Tom Luiting en Guy Luyten zijn samenstellers van de bloemlezing ‘Reisoogst’, van 't Kofschip (300 fr., br. 431.9114461.20 Kofschip - Kring Zellik).
*	‘In de schaduw van de thuya’ is de nieuwe bundel haikoe's en puntdichten van Gie Luyten met illustraties van Piet Vandenberghe. Hij werd door Bart Mesotten gepresenteerd in C.C. Casino - Beringen op 22-12.
*	De sociale roman ‘Doppen’ van wijlen Marcel Matthijs wordt in juni verfilmd.
*	Prof. Dr. Paul Mommaers (UFSIA) publiceerde bij Orion/Brugge en Gottmer/Nijmegen ‘De Vizioenen van Hadewijch, Vertaling en commentaar’ (reeks ‘Spiritualiteit’ dl. 15 en suppl. 450 fr. 160 + 64 blz.). Zijn ‘Wat is mystiek’ (1977) kreeg nu een Duitse vertaling bij het Insel Verlag, Frankfurt.
*	Het Kunstboek ‘M. Werner, Leven en werk’ van Willy Otte werd gepresenteerd bij de opening van de tentoonstelling in het Latems Museum v. Mod. Kunsten (96 blz., 27 × 21 cm, linnen band, 1.000 fr., Br. 290.0385083.14, M. Werner, Deurle). Otte introduceerde ook de door hem samengestelde expo ‘Het paard gezien door 22 kunstenaars’ in de Roeselaarse Vrije Landbouwschool (van 28 tot 31-3).
*	Ons redactielid Dr. Henri Pauwels, Departementshoofd in de Kon. Musea v. Sch. K. van Brussel, hield er een voordracht op 29-4 over ‘Schilder en Atelier in de 15e E. en het begin van de 16e E.’.
*	Letterkundige Bert Peleman hield de hulde-rede Armand Preud'homme in de Kortrijkse Stadsschouwburg op 19-3.
*	Aan dichter Bert Peleman (65) wordt een Huldealbum gewijd (24 × 36 cm, vollinnen, 106 blz., 950 fr.). Zijn ‘Verzamelde gedichten’ verschenen in de Orion-Reeks ‘De Gulden Veder’, bloemlezing eveneens samengesteld door Gust Wittebols (Luxeuitgave: 950 fr. - gewone: 650 fr.). Bert Pelemans publiceerde onlangs nog een ‘Gezelle Bloemlezing’ met vertalingen in elf talen, ingeleid door Albert Westerlinck en geïllustreerd door Regnier de Herde, in het pas gestichte Ortelius-Boekenfonds (30,5 × 25 cm,

[p. 120]

KG 4 Literatuur

	linnen band en stofwikkel, 890 fr.). Alle bestellingen kunnen gedaan op Brk. 062.2746420.18 Gust Wittebols, Oud-Heverlee.
*	Dichter Fons Roets debuteerde met de bundel ‘Als mens een beetje bloem’ (Jasmijnlaan 1, Oostende).
*	Dichter Dirk Rommens las poëzie bij de opening der tentoonstelling Sabine Rommens (Zele).
*	Prof. Herman Servotte publiceerde bij Acco / Leuven ‘Language into Meaning’, ca. 20 analyses van Engelse gedichten met inleiding over de gebruikte metode.
*	Dichter Eric Soenens stuurt gratis aan wie erom vraagt zijn tweede dichtbundel ‘Beelden en Verbeelding’ als ‘poëtische handdruk voor iedereen’: 1, rue Jules Auffret, 93000 Bobigny (France).
*	De novelle ‘Een blijde dag’ van onze eerste eredeken-literatuur Stijn Streuvels werd voor de TV verfilmd, spijtig genoeg door mensen die weinig bekend zijn met de Westvlaamse leefwereld vóór 1914.
*	‘Schots en Scheef’ is een verhaal van Emmy Swerts pas verschenen in de Vl. Filmpjes.
*	‘Noordpoolmissionarissen’ is een nieuw boek van Omer Tanghe o.m. over de bekende P. Frans Van de Velde.
*	Letterkundige René Turkry introduceerde o.m. de tentoonstelling Marcel Veldeman (Zandvliet) en Renée Kempen (Ekeren).
*	Van Roger Vanbrabant verscheen de nieuwe dichtbundel ‘De stilte van de tortel’. Hij werd voorgesteld op 1-5 in Taverne Kanarie van St.-Truiden. Illustraties van André Loriers en Raoul Chanet. Bestellen door storting van 120 fr. op Br. 335.0482788.65, R. Vanbrabant, St.-Truiden. Uitgave Argus, St.-Truiden-Hilversum.
*	Kunsthistoricus Raf vanden Abeele opende in de Latemse Galerij de poëzieavond en de tentoonstelling ‘Culturele Missie Catalonië (5 tot 20-4).
*	‘Maaseik en zijn Maaslandse taal’, een werk van bijna zes decennia van Kan. Emiel van der Donck, verscheen in eigen beheer: 575 fr., bij de auteur: Kempischesteenweg 410.
*	Van Renée van Hekken verscheen de poëziebundel ‘Landschappen’ in de mooie reeks ‘Bladen voor de poëzie’ van Orion-Colibrant / Brugge (64 blz.). Dit jaar verschijnt ook nog van haar de roman ‘Ernest’.
*	Letterkundige Alfons van Impe nam ontslag uit het ‘Herdenkingscomité 150 jaar België’ omdat hij als voorzitter van ‘Vlamingen in de wereld’ wil protesteren tegen het weigeren van subsidies voor een intern. bijeenkomst van landgenoten uit het buitenland in Brussel.
*	Letterkundige Wilfried Vannerum opende de tentoonstelling ‘Jonge Opwijkse Kunstenaars’ op 4-4.
*	Letterkundige Julien Van Remoortere publiceert bij Lannoo ‘Met de auto door Europa’, twintig veertiendaagse tochten. Pas verscheen, eveneens bij Lannoo, ‘Paul Kerkhof, een leven voor de gastronomie’. De Clauwaert gaf onlangs zijn SF-roman ‘West West’ uit. In ‘Het Rijk der Vrouw’ kwamen verschillende reeksen van hem, zoals de interviews ‘Mijn man is artiest’ en een oorlogsreeks, die ook als boek zal verschijnen bij Helios, en de reeksen ‘Dat museum kan uw kind boeien’ en ‘Was die oude tijd wel zo goed’. Zijn roman ‘Anti Love Story’, die aan zijn tweede druk toe is, wordt verfilmd (abortusprobleem) te Oostende voor twee afleveringen van 50 minuten, gespeeld door amateurs. De Nederlandse Tros bracht in 30 delen zijn ‘Planteneter’, die reeds door de BRT-radio werd uitgezonden. Bij Altiora Averbode verscheen zijn nieuwe jeugdroman ‘Ik zal niet in je spoortje lopen’ (leven als 16-jarige zoon v. een minister). Zijn 2e Jan-zondervreesboek ‘Het Spookhuis’ verscheen bij Helios.

[Prijskampen]

-	Voor de Eterniet-Architectuurwedstrijd waren er 420 inzendingen. De prijzen gingen voor groepswoningbouw naar Ralph Erskine (U.K.), voor een eengezinswoning Joanna van Heyningen en Birker Howard (U.K.), voor vrijetijds-gebouwen Norman Foster (U.K.). De grote prijs kreeg Benisch & Partner (Würtemberg). Vermeldingen kregen J. Raman en F. Schaffrath (Gent).
-	De Dunhill Distinction voor uitzonderlijke Belg. Kunstambachters kregen Michèle de Belle-Froid (inbind.), Colette van Steyvoort (kant), Louis Leloup (glazenier) en Lucien Bossier (meubel).
-	Kunstschilder Arthur Hellebaut ontving de zilveren medaille ‘Mérite Artistique Européen’ (Parijs) en de bronzen medaille van de VBKB (Brussel).
	DEINZE - Een retrospectieve ‘40 jaar Smith’ (22-3 - 27-4) werd gehouden door het stadsbestuur in het Museum van Deinze en Leiestreek, n.a.v. de 60e verjaardag van Kunstschilder Jos. Fred. Smith. Een kunstmap wordt door het Stadsbestuur uitgegeven, m.m.v. de Commissie v.h. Museum en de Kunst- en Oudheidkundige Kring (503 leden!), waarvan hij bestuurslid is.
	DENDERMONDE - Voor de Benedictusprijs voor affiche waren er 53 inzendingen uit 11 landen. Deze kregen geen prijzen van de jury (P. Batselier, F. Baudin, W. Nimmegeers, H. Rapp, D. Rau, P. Vereecke). Zeven werden geselecteerd voor tentoonstelling: Leon Belaen uit Izegem, Jef Bultinck uit Mariakerke-Gent, Pierre-Marie Emmanuel uit Plouharnel, Werner Majorahn uit München, Max Arnold uit Erps-Kwerps, Karl Meersman uit Temse en Regina Rynja uit Londen. Voor de Benedictusprijs voor beeldhouwkunst waren er 54 inzendingen. Maar ook deze jury gaf geen hoofdprijzen (P. Batselier, F. de Cloedt, Fr. de Buyst, T. Schneider-Manzell, N. Steenbergen, D. Rau). Een eervolle vermelding 20.000 fr.) ging ex-aequo naar Leo De Buysere uit Oostwinkel en Oda Swagemakers uit Schoten, een vermelding (10.000 fr.) krijgt Frans De Vree uit Aalst; een van 5.000 fr. Edmund Pointner uit Salzburg. Geselecteerd voor de tentoonstelling: Joseph Belling uit Maria-Laach, Hans Claesen uit Tilburg, Arthur Crampton uit Calne (GB), Paul De Bruyne uit Gent, Giancarlo Friason uit Bresseo (I) en Thérèse Glorieux uit Mont St.-Aubert. De Noordstarprijs voor de beste Vlaamse deelnemer werd verdeeld over de twee eersten. - Kunstschilder-Letterkundige Marcel de Backer ontving de Gouden Medaille van de Mérite Artistique Européen.
	GENT - Kunstschilder Jos Trotteyn (70) wordt een huldetentoonstelling gewijd van 11 tot 23-5 in gal. Vyncke - van Eyck.
	HASSELT - De Limburgse provinciale prijs voor plastische kunsten wordt voor 1980 voorbehouden aan de beeldhouwkunst (40.000 fr.). Als beeldhouwkunst gelden werken van overwegend driedimensionele aard waarin alle uitdrukkingsvormen zijn toegelaten. De wedstrijd staat open voor alle kunstenaars die in Limburg geboren zijn of er wonen op 23 mei 1980, vervaldag van de inzending van de werken. Reglement en inschrijvingsformulier moeten schriftelijk aangevraagd worden bij de Provinciale Dienst voor Cultuur, Provinciaal Begijnhof, Zuivelmarkt 33, 3500 Hasselt. - De stad wil een beeld-fontein als symbool van de Hasseltse geneverindustrie oprichten. Daartoe wordt een Het Borrelmanneke-prijskamp ingericht. Belgen kunnen anoniem (met identificatie-omslag) een à drie ontwerp-model(len) insturen tot 12 sept. Inlichtingen o.m. over het terrein, en volledig reglement aanvragen: Stadsbestuur, Cult. Dienst, Stadhuis, 3500 Hasselt. Jury is het College van Burgemeester en Schepenen. Er zijn een aantal prijzen en/of vermeldingen voor een totaal van 50.000 fr.
	IZEGEM - Voor de afdeling ‘Cartoons’ van de Sted. Wedstrijd ‘Iets Cursiefs’, zie de rubriek ‘Literatuur’.
	KNOKKE-HEIST - De prijs van het publiek en de persprijs van de Cartoenale 1979 werd uitgereikt, respectievelijk aan Elijk Holzhaus uit Amsterdam en Jals Smolinski uit Küssnacht (Zwits.). De internationale jury maakte uit de 1.600 inzendingen voor 1980 een selectie. Op de wereldkartoenale '80 zijn 36 landen vertegenwoordigd. Ook dit jaar zullen de geselecteerde kartoens worden tentoongesteld in de zaal van Laguna Beach te Knokke.
	LEUVEN - Voor het Ere-metaal van de stad worden vier kunstenaars gekozen tussen degenen die sedert drie jaar het district bewonen en voorgesteld worden. Zij krijgen een gezamenlijke tentoonstelling in het Sted. Museum, waarvan één werk door de stad à 15.000 fr. wordt aangekocht. - Voor de jaarlijkse Prijs van de stad (50.000 fr.) wordt telken jare een andere plastische discipline aangeduid. Aanvragen tot deelname vóór 1 september bij dhr. Burgemeester. Drie werken moeten tussen 1 en 10 october ingediend worden. Volledig reglement aanvragen bij de ‘Vrienden Musea van Leuven’, Stedelijk Museum, Savoyestraat 8. - De ‘Cultuurraad der Leuvense Studenten vzw’ schrijft een affichewedstrijd uit. Bedoeling is, ‘Klapstuk’ 80 aan te kondigen, het cultureel jongerenfestival dat door 't Stuc voor oktober wordt georganiseerd. Inlichtingen: Van Evenstraat 20, 3000 Leuven, tel. [phone].
	MECHELEN - Aan de Prijs M. Bernaerts 1980-81-82 (1980: Schilderkunst: 100.000 fr; Beeldhouwkunst: 140.000 fr.; 1982: Grafische kunst: 60.000 fr.) mogen deelnemen: de Belgische kunstenaars of zij die sinds 6 maanden in België verblijven. Uiterste inschrijfdatum vóór 31 mei van het wedstrijdjaar: Kunstgalerij M. Bernaerts, Mechelse Galerij N.V., Overheide 34 - 2800 Mechelen. - Tel. [phone].
	OOSTENDE - Voor de jury van de Europaprijs 1980 werd beroep gedaan op: Wolfgang Becker (Aken), Bernard Denvir (Londen), Jean Dypréau (Brussel), Karel Geirlandt (Brussel), Anne Troncke (Parijs), Istvan Szenassy (Maastricht) en Ragnar von Holten (Stockholm). In-

[p. 121]

[Prijskampen]

schrijving tot 1 juni (Feestpaleis, Wapenplein), en inlevering van 14 tot 21 juni (Kon. Galerijen). Tentoonstelling van 30-8 tot 28-9 (Kursaal). Prijzen: 300.000 fr., 75.000 fr., 40.000 fr., gouden, zilveren, bronzen medailles.

PARIJS - Kunstschilder en Fotograaf Marcel de Backer ontving de bronzen medaille ‘Arts, sciences, lettres’ van de Parijse Société Académique

ROESELARE - Voor schilders en beeldhouwers organiseert de vzw Nieuwe Stichting Alfons Blomme een wedstrijd ter aanmoediging van beginnende kunstenaars. Hij bedraagt 100.000 fr. voor schilderwerk en 100.000 fr. voor beeldhouwwerk. In dit Rodenbachjaar wordt verwacht dat de deelnemers zich laten inspireren door de Roeselaarse dichter. Komen in aanmerking: alle Nederlandstalige kandidaten van Belgische nationaliteit (18 jaar op 1-8), die nog geen artistieke prijs hebben behaald, uitgezonderd in het kunstonderwijs. Reglement en deelnemingsformulier: Julien Vangroenweghe, Gentseheirweg 127, 8700 Izegem. Tel. [phone].

UKKEL - Kunstschilder Frans van der Haeghen (70) krijgt een huldetentoonstelling in het Candelaershuys van zijn woonplaats (Brugmannlaan 433) van 7 tot 15-6.

VENETIE - Voor de Biënnale, die op 1 juni begint, waren de Vlaamse kunstenaars aan de beurt. Het werden de cartoonisten Gal en Hugoké en de schilders Jan Burssens en Pjeroo Roobjee. Dit gebeurde op advies van de Nat. Comm. v. Plast. Kunsten.

C. Muziek, toneel, film

ANTWERPEN - De Van Peene-Miryprijs van de V.T.B., i.s.m. de Vereniging van Vlaamse Toneelauteurs, wordt jaarlijks uitgeloofd ter bevordering van de Nederlandstalige toneelliteratuur. (50.000 Bfr.). Voor een persoon, vereniging, instelling, of de toneelgroep (beroeps-, semi-professioneel, of amateur-gezelschap) die zich in een speeljaar verdienstelijk heeft gemaakt voor het propageren van Nederlandstalig toneelwerk van levende auteurs. Wie meent in aanmerking te komen moet een omstandig aktiviteitenverslag overmaken vóór 15 juni aan de V.T.B., St.-Jakobsmarkt 45. - De driejaarlijkse Hendrik Caspeele-prijs van de VTB 1980 voor opera- en operettezang wordt toegekend aan een Vlaamse zanger(es) van de KVO, de opera Gent en Munt. Toekenning in juli. - De dr. Oskar de Gruyterprijs van de VTB ter aanmoediging van de Vlaamse beroepstoneelkunst, bekroont een opmerkelijke prestatie tijdens het afgelopen toneelseizoen. De prijs bestaat uit een penning en een som van 50.000 fr., afwisselend aan een dame of een heer. De leden van alle beroepsgezelschappen komen in aanmerking alsook de Vlaamse actrices en acteurs die er als gast optreden. Alle toneelrecensenten van de Vlaamse dagbladpers vormen de jury, die in juni samenkomt, om dit jaar een acteur aan te duiden. In septemberoktober wordt de prijs overhandigd. Bovendien is er ook een gelijkwaardige prijs voor een regisseur of regisseuse.

BOLZANO - Voor de 32e Internationale Wedstrijd voor piano F. Busoni 1980 zijn er prijzen van 2.500.000, 800.000, 600.000, 500.000 en 400.000 Lires. Mogen deelnemen: de pianisten geboren na 29 juni 1948 (maar vóór 1 juli 1965). Uiterste datum voor inschrijving: vóór 1 juli 1980: Segreteria del Concorso Busoni, Conservatorio statale di musica C. Monteverdi, Piazza Domenicani 19 - I-39100 Bolzano. Tel. 23.5.79.

BRUGGE - Het Ballet Olivia Geerolf vierde op 26 en 27-3 zijn tienjarig bestaan.

BRUSSEL - De Tenuto-wedstrijd 1980 ingericht door de BRT-RTBF kreeg negen laureaten. Daarvan zijn er slechts drie Vlamingen: Luc Devos (St.-Genesius-Rode), Liliane Bocken (Maaseik) en Willem Brioen (Lier), naast een Japanner, een Bulgaarse en vier francofonen. Eens te meer lijken in deze wedstrijd, die voor de promotie van jonge artiesten zo belangrijk is, de jonge Vlamingen in de verdrukking te komen. Zo dit op kwaliteit zou berusten dan begrijpen we niet hoe in andere wedstrijden de Vlamingen het zo veel beter doen. - De 19de Bert Leysenprijs voor televisie van de BRT werd toegekend aan Roland Lommé voor de historische dokumentaire ‘35 jaar later’, uitgezonden n.a.v. de 35ste verjaardag van de landing van de geallieerden in Normandië. - De Stichting Theater en Cultuur, heeft om de theaterbeoefening in het middelbaar onderwijs te steunen, het Toneeltornooi ‘Victor De Ruyterprijs’ uitgeschreven. Er kwamen uit de vijf Vlaamse provincies en Komen-Moeskroen 33 inschrijvingen, zes van officiële en 27 van het vrij onderwijs. Laureaten zijn 17- en 18-jarige leerlingen van het St.-Jozefscollege te Hasselt met ‘Acht stomme weken, moeder!’ van Arnold Whesker. De laureaten werden uitgenodigd voor een galavoorstelling in de K.V.S. te Brussel op 20 april waar hen de Victor De Ruytertrofee werd overhandigd. De groep wordt ook een culturele reis naar New York aangeboden. Finalisten waren nog: Don Bosco, Zwijnaarde, St.-J. Berchmans Genk, St.-Jozefsinstit. Kortrijk en St.-Lutgardis Antwerpen. - Over Militaire monumenten wordt een Foto-, dia- en filmwedstrijd, uitgeschreven door de Historische Dienst van de Krijgsmacht, met 500.000 fr. prijzen (niet alleen zuilen, gedenkplatenvoorstellingen, symbolische standbeelden, graven, maar ook materiaal zoals tanks, vliegtuigen enz. vanaf 1830 tot nu). Insturen vóór 20 mei 1980. Reglement en inlichtingen: Historische Dienst van de Krijgsmacht, Kortenberglaan 79, bus 3, 1040 Brussel, tel. [phone]. - De Belgische Stichting Roeping schonk beurzen van 100.000 fr. o.m. aan Karlien Missine (22, Roeselare; studies eurythmie) en Geert Dehouse (21, Antwerpen; pianist). Er waren maar 3 vlaamse laureaten op 12. Dit wijst niet alleen op een te francofone directie en jury, maar ook op tekort aan bekendmaking in Vlaanderen. Kunnen deelnemen alle jongeren van 18 tot 30 j., die steun nodig hebben om hun roeping te realiseren. Inlichtingen p.a. Bank Brussel Lambert te Brussel.

KG 5 Literatuur

	Ook komt er een 13-delige TV-jeugdfeuilleton van hem, dat zich afspeelt in de Hoge Venen. Zijn ‘Met de auto door West-Vlaanderen’ is aan zijn zesde druk bij Lannoo, en ‘Met de auto en te voet door Oost-Vlaanderen’ wordt herwerkt. Eveneens voor Lannoo bereidt hij een luxueus boek over Ieper i.s.m. Carlos de Vooght. ‘Wandelen in de Ardennen’ komt er in het najaar (50 wandelingen, die de auteur 600 km te voet deden afleggen). Zijn SF-roman ‘Het verboden boek van Krista O’ verschijnt in het Frans bij Duculot / Gembloux.
*	Tot sfeerschepping in de kript van de IJzertoren zal er een permanente licht- en klankinstallatie werken, met teksten van Anton van Wilderode, op initiatief van VTB-VAB. Hij hield de feestrede bij de inhuldiging van het Blauwvoetmonument in het Roeselaarse Klein Seminarie. De originele tekeningen bij zijn bibliofiele Vergilius-uitgave werden tot 21-4 vertoond in het AMVC.
*	Letterkundige Jaak Venken las uit eigen werk op 6-3 in boekhandel Spanjaard - Geleen (Ned. L.). Hij publiceerde de bundel verhalen ‘Troebele vertelsels uit de Maaskant’.
*	‘Zoetzout’ is een nieuwe reeks korte teksten van Louis Verbeeck, verschenen bij Uitg. Heideland (102 blz.).
*	Letterkundige Luc Verbeke publiceert verder zijn ‘KFV-Mededelingen’, orgaan van het Komitee voor Frans-Vlaanderen v.z.w., dat uw steun inwacht op Br. 49.1003761.50.
*	‘Op de trappen van Algiers’ is een nieuwe gevoelvolle dichtbundel van Eriek Verpale (Uitg. van Hyfte / Ertvelde, 40 blz., 195 fr.).
*	Letterkundige Karel Vertommen werd benoemd tot Officier in de Kroonorde.
*	Prof. Frans Vyncke, was inleider van de tentoonstelling ‘Polen gezien door kunstenaars van bij ons’ in Gent.
*	Kunstcriticus Hector Waterschoot presenteerde de Masereel-tentoonstelling in de Dendermondse Sted. Academie.
*	Van Staf Weyts verschijnt een vierde druk van zijn kinder- en jeugdboek ‘Wispel en Kwispel’.
*	Letterkundige Guido Wulms publiceerde in tds. Appel over Alfred Weustenraad.

2. Muziek, toneel, ballet, film

*	De acteur Frank Aendenboom speelt een hoofdrol in ‘Cause Célèbre’ (T. Rattigan) bij de Antwerpse KNS.
*	De Cappella Concinite o.l.v. Karel Aerts, evenals de Leuvense Schola Cantorum vieren hun 15 respectievelijk 25 j. bestaan. Ter viering: Passieconcert in St.-Kwintens Leuven op 29-3, waarmee zij groot succes behaalden in Parijs (St. Séverin). Als Lustrumuitgave: platenkoffer met vijf Eufoda-grammofoonplaten, o.m. Dufay, Palestrina, Gregoriaans, Pergolesi en Brahms (1.650 fr. bij het Davidsfonds). Het koor trad ook op voor BRT-3 op 3-4.
*	Organist Jef Anseeuw concerteerde op 30-3 in de Izegemse Capucijnenkerk voor de radiomis van BRT-1.
*	De eerste opvoering van het massaspel ‘Gudrun’ naar Albrecht Rodenbach, in regie van Tine Balder heeft plaats in de Roeselaarse Expohallen 28-5; nadien nog op 30 en 31-5; 1, 6, 8 en 9-6.
*	Wijlen musicus Herman Bernolet beëindigde nog zijn reeks van twaalf orgelbegeleidingen van het officiële kerkzangboek ‘Zingt Jubilate’ (uitg. De Garve Brugge).
*	Het nieuw programma ‘Opus 13’ van Imago Tijl (Neerpelt) o.l.v. Alicia Borghten o.m. in het Dommelhof in maart. Verder in Turnhout, Mönchen-

[p. 122]

KG 6 Muziek, toneel, ballet, film

	gladbach, Xanten, Hamont en Diksmuide. Tournée in juli in Centraal-Duitsland en Berlijn.
*	Drie leerlingen van Jeanne Brabants (Ballet van Vlaanderen) werden uitgenodigd voor het ‘Gala der Groszen Talente’, bekroning van de Münchner Ballet Tage in het Münchner Nationaltheater op 24-3. Optreden o.m. in de Oostendse Kursaal (18-4) en in het ballet-festival ‘150 jaar België’ (Antwerpen, Brussel, Luik en Charleroi). Haar nieuw ballet ‘Ode’ werd op 3-5 in de KVO gepresenteerd.
*	‘Tredecim’ van Peter Cabus op 11-3 voor BRT-3 door het Klarinettenkwartet van België. Deze zender wijdde een ‘Autochtoon’-programma aan hem op 18-3 met o.m. ‘Muziek voor snaren’ op. 1, ‘Trio op. 5’, ‘Eligie op. 7’, ‘Episodes op. 10’ en ‘Varazioni op. 11’. Op 1-4 ‘Concerto grosso voor 4 klarinetten, strijkorkest en slagwerk’.
*	Musicus Frits Celis is muziekdirecteur voor de opvoering van Verdi's ‘Otello’ in de Antwerpse Opera.
*	Aan componist Ivo Ceulemans wijdde BRT-3 een ‘Autochtoon’-programma op 8-4 met ‘Suite’, ‘Strijkkwartet n^o 3’, ‘Concerto voor viool en orkest’ (1^o d.), Meimadrigaal' en ‘Intermezzo’.
*	Het ‘Houtblazerstrio’ van Jan Decadt wordt uitgevoerd op 14-7 in het ontmoetingscentrum - Harelbeke voor het Tenuto-TV-programma. ‘Vijf liederen van hem kwamen op BRT-3 op 4-4.
*	Altviool Paul de Clerck concerteerde o.m. op 25-4 (H. Familiekerk, Edegem) en 24-4 (Paleis voor Schone Kunsten Brussel ‘First Meeting’). Met zijn zuster Kristine (fluit) in het Galaconcert van Clair Matin te Ukkel.
*	De ‘Messias’ van Haendel werd uitgevoerd door de Cantores o.l.v. Aimé de Haene, o.m. in de Brugse Kon. Schouwburg op 3-4. Verder zingt het koor ook o.m. voor het Festival van Vlaanderen in Brugge op -8.
*	‘Hiawatha's lied’ van Martinus de Jong op 2-3 in BRT-3. Zijn ‘Aphoristische Triptiek’ op 31-3.
*	Orgelconcert van Robert Deleersnijder, gal. H. Godderis Veurne tot besluit van tentoonstelling José van Gucht op 10-4.
*	Concert van de Izegemse Scola Cantorum ‘Cantemus Domino’ o.l.v. Robert Depicker bij de Izegemse Capucijnen op 30-3 (BRT-1).
*	Het Veremanskoor en de Scola Gregoriana voeren een mis uit voor het Festival van Vlaanderen-Brugge op 3-8 o.l.v. Roger Deruwe. Hij kwam voor BRT-3 op 5-4. Gregoriaans Antwerps Kathedraalconcert op 4-7.
*	De tenor Sylvain Deruwe o.m. voor BRT-3 op 16 mei.
*	‘Zingt Jubilate 2’, het tweede album met dubbele LP bij het officiële kerkzangboek, verscheen met commentaar van Ignace de Sutter en met 27 liederen gezongen door het koor van het Lemmensinstituut o.l.v. Paul Schollaert (2 LP of cassetten met uitlegboekje: 550 fr.).
*	Ter herdenking van wijlen Lode de Vocht werd in de St.-Jacobskerk begin april tijdens een Eucharistieviering zijn Engelenmis uitgevoerd.
*	In regie van Bert de Wildeman en vertaling van Dré Vandaele presenteert het WT Antigone Kortrijk ‘2 × 2 op de canapé’ (M. Camoletti), vanaf 25-4.
*	De Mariakantorij uit St.-Niklaas o.l.v. Jos D'Hollander, in de Dendermondse Abdijkerk op 20-4.
*	CVKV-voorzitter-muziek Kamiel D'Hooghe concerteerde aan het orgel van Elewijt 2(1-3) en Boxtel (Nl., 13-4). Verder in St.-Niklaas-Tereken (8-5) en Strombeek-Bever (10-5), waar hij het nieuwe orgel inspeelt. Hij was jurylid voor de orgelwedstrijd van Boxtel van 11 tot 13-4. Hij sprak voor de jeugd over zijn conservatiroum van Brussel voor BRT-3 op 5-4.
*	Musicus Lode Dieltiens leidde een atelier over

[Prijskampen]

-	De Prijs Emile Doehaerd 1981 (25.000 fr.) wordt uitgeschreven voor de toondichter van een Concertino voor klarinet en strijkorkest van 15 minuten. Mogen deelnemen: de componisten van Belgische nationaliteit die de leeftijd van 45 jaar niet bereikt hebben op 31 december van het jaar van de wedstrijd. Vóór 15 december 1980 inschrijven: Mej. A. Van Steenbergen, secretaris-generaal van het Cebedem vzw., Gasthuisstr. 31, Bus 2 - 1000 Brussel.
-	De Intern. Muziekwedstrijd Kon. Elisabeth 1980 voor viool zet in op 26 mei en wordt uitgezonden door BRT-3.
-	De eerste Noord-Zuid-trofee, tweej. prijs van de Vlaams-Nederlandse radio- en tv-coproducties, werd toegekend aan ‘Tussen wal en schip’. Tekst van Libera Carlier en verfilming van Eimert Kruidhof, in productie van Hubert van Herreweghe, met Dora van der Groen en Kees Brusse in de hoofdrollen.
	CANNES - De Vlaamse film ‘De Witte van Zichem’ werd niet geselecteerd voor deelname aan het Festival van Cannes. Dat zal degenen verheugen die van mening zijn dat de geest van de roman van Claes erin wordt verraden en het Vlaamse volk belachelijk gemaakt.
	DILBEEK - De auteur en acteur Paul Billiet werd op 3-3 gevierd n.a.v. zijn 60 jaar toneelleven. Hem werd het gulden eremetaal van de provincie overhandigd.
	GENT - De Frans Roggenprijs 1980 (50.000 fr.) beloont een uitzonderlijke toneelprestatie. De prijs kan uitgereikt aan een acteur, een toneelgezelschap, een decorontwerper, een musicus, een regisseur of een fotograaf. Uitreiking op 12 mei na de eerste voorstelling van ‘Herfstromance’ die als postume hulde voor Frans Roggen negenmaal wordt opgevoerd in de V.T.B.-schouwburg, Paddenhoek 4, te Gent. - De jury van de Noordstarfonds-Prijs voor Amateurstoneel heeft beslist dat volgende groepen zullen deelnemen: De Moedertaal (Mechelen), Broedermin (Antwerpen), Streven (Mortsel), Erasmus (Anderlecht), De Margriet-De Morgenster (Leuven), De Alsembloem (Alsembrg), Forum (Zolder), Groep Pol Stas (Sint-Truiden), Vrank en Vrij (Wetteren), Reynaert (Melsele), Yver doet Leren (Gent), De Bacchanten (Oostende), Kunst Adelt (Steenbrugge), Kunst en Eendracht (WaregemW, Hoger Op Stasegem (Harelbeke) Als zestiende groep zal ‘Wil om Kunst’ uit Aarlen (Luxemburg) mogen deelnemen. Er werd door 45 kringen gekandideerd. De jury bestond uit: Jet Naessens, Guido Cafmeyer, Dré Poppe, Boudewijn Vander Plaetse en Paul van Morckhoven. De wedstrijdvoorstellingen worden gespeeld in de periode tussen 1 oktober 1980 en 1 februari 1981.
	HASSELT - Op 30 mei 1981 wordt een standbeeld van de Vlaamse componist Armand Preud'homme op de grasmat van het Cultureel Centrum onthuld. Zulks gebeurt in samenwerking met het Hasseltse stadsbestuur. - Het A Capella-koor (dir. Jan Rouwet) vierde zijn 35-jarig bestaan vanaf 30-3 met een passieconcert (Johannespassie van Celles).
	HERENTHOUT - Tijdens een concert, georganiseerd n.a.v. het vijfjarig bestaan van het Kempisch Jeugdfanfare-Orkest (dir. Georges Follman) werden de prijzen overhandigd aan de laureaten van de door dit orkest uitgeschreven tweejaarlijkse wedstrijd voor muziek voor jeugdorkesten. Laureaten onder 15 inzenders werden: de Nederlandse componist Kees Vlak (met ‘Slovenian Dances’) en de Belg André Waignien (met ‘Children Suite’).
	MONTREUX (Zw.) - Het Gemengd Koor ‘Musica Nova’ uit Boom behaalde o.l.v. Roger Leens op de Intern. Koorwedstrijd van Montreux (10 - 13-4) de Premier Prix (4.00 Zw. Fr.) avec Félicitations du Jury en de Prix du Public (1.00 Zw. Fr.). Er werden een twintigtal koren onderscheiden uit twaalf landen.
	MÜNCHEN-GLADBACH - De Benedictus-Preis van de stad werd toegekend aan Dr. Jeannine Lambrecht-Douliez, directrice en adjunct-conservator van het Antwerps Vleeshuis. De prijs gaat naar personen die zich verdienstelijk maakten op het gebied van de kunstbeschrijving of de folklore. Jeannine Douliez - dochter van Prof. Jan Douliez - is gespecialiseerd in de geschiedenis van de muziekinstrumenten.
	MÜNCHEN - 29e internationale wedstrijd wordt ingericht door de Radio-instituten van de Bondsrepubliek Duitsland. Er zijn verscheidene prijzen in speciën (Zang, Alto, Duo voor piano's, Trompet, Blazerskwintet). Mogen deelnemen: Zangers (zangers en zangeressen) (geboren tussen 1950 en 1960) en instrumentisten (geboren tussen 1950 en 1963). Voor blazerskwintet: twee uitvoerende kunstenaars mogen geboren zijn tussen 1945 en 1963). Inschrijven vóór 1 juli 1980: Internationaler Musikwettbewerb, Bayerischer Rundfunk, D-8000 München 2 (West-Duitsland). Reglement: Goethe Institut Brussel, Deutsche Bibliothek, Belliardstraat 58 - 1040 Brussel - Tel. [phone].
	NEERPELT - Het 28e Europees Muziekfestival voor de Jeugd bekroonde ‘cum laude’ 31 koren waarvan 13 Belgische. Tien koren kregen ‘maxima cum laude’, waarvan één uit eigen land: het kinderkoor ‘De orgelpijpe’ (Heverlee). De Vlaamse ‘cum laude’-bekroonden zijn: De Nachtegaaltjes (Neerpelt), De Mereltjes (Neerpelt), De Karekieten (Dilsen), Halleluja (Aalst), Nikojo Canteando (Brugge), Die Ghespeelkens (Wilrijk), Humaniora Virga Jesse (Hasselt), Si Bengkok (Kwatrecht), Meisjeskoor Sjaloom (Waregem), Amabile (Gent), Jeugdkoor Rundadinella (Kluisbergen) en het Merksems Kinderkoor van Lieve Suys.
	OOSTENDE - Toneelkring Nut en Vermaak, voorgezeten door regisseur Alfons Maes, werd gehuldigd n.a.v. zijn honderdjarig bestaan. Voorzitter Alfons Maes ontving van Burgemeester Piers de Gouden Medaille van de stad. Het eeuwfeestprogramma bevatte o.m. een Retrospectieve tentoonstelling en Jubileumvertoningen op 18 en 19-4 in het Feestpaleis van ‘Kink in de Kabel’.

[p. 123]

[Prijskampen]

PARIJS - De eerste grote prijs van het Festival International du film d'art in het ‘Centre Pompidou’ is toegekend aan de Belgische film ‘Art Nouveau’ van Pol Dehert, over het ontstaan van de ‘Jugendstil’ of ‘Art Nouveau’. De 25 minuten durende film op 35 mm-formaat werd eenparig bekroond, o.m. wegens ‘de nauwgezetheid van zijn betoog en zijn filmische kwaliteiten’. Aan het festival namen 120 films uit 19 landen deel.

TONGEREN - De Prov. Muziekprijs werd door gouverneur Vandermeulen uitgereikt aan de Tongenaar Filip Boesmans in het Gallo-Romeins museum. De musicus is te Luik gevestigd.

WAREGEM - Het Gaverjuweel voor amateurgezelschappen, uit Oost- en West-Vlaanderen, wordt dit jaar voor de eerste keer uitgeschreven. Deze tweejaarlijkse kompetitie wordt georganiseerd door de Waregemse Kultuurraad i.s.m. gemeentebestuur en C.C. De Schakel. Voorstellingen in december en januari. Vaste tegemoetkoming van 10.000 fr. voor elke deelnemende toneelkring; prijzen van 30.000 tot 10.000 fr. Reglement en inschrijvingsformulieren bij de directie van De Schakel,, Zuiderlaan 39, 8790 Waregem; tel. [phone], t.a.v. Ria Merlier. Inschrijven vóór 31 mei.

Hartelijke gelukwensen vanwege Kunstenaarsverbond en Tijdschrift aan alle kunstenaars die een onderscheiding ontvingen.

uit het leven van kunsten en letteren

ANTWERPEN - Uit het programma van het Int. Cult. Centrum (Meir) lichten we: Performances van: Bernard Villers en Dominique Lawalrée (18-3), Hesitate and Demonstrate (22-3), Keiji Uematsu (15-4), Marc Chaimowicz (17-4), Michel Journiae (29-4), Mich. Gibbs (6-5) en Orlan (12-5). - Concerten van o.m. Sylvia Traey (20-4) en Rigo Messens (9-5). - Tentoonstellingen o.m. van Karen Shaw (22-3 - 20-4), Steve Kahn (29-3 tot 27-4), Jay Maisel (idem), Orlan (10-5 tot 6-6), Han Jansen (31-5 tot 22-6), M. Journiae (29-4 tot 4-5). - Het Prov. Mus. Sterckshof presenteert ‘Textiel uit het museum Mayer van den Bergh’ en ‘150 jaar België - momenten uit de fotografie’. Tot 1 juni. - Het Davidsfonds organiseert poëzie- en muziekavonden met de show Sinds 1831, met woordkunstenaars en musici. Twee delen: ‘Der Oud'ren fierheid’ en ‘Gezellig met Gezelle’. Het geheel wil een evocatie zijn, niet een recital. Première was op 21-3 in KB. Torengebouw. Bestellen: Davidsfonds t.a.v. Jaak Kusters, Blijde Inkomstraat 79 Leuven (tel. [phone]). - In de KVO werden Tien jonge choreografen gepresenteerd (9 vlamingen) n.a.v. de Rijkspedagogische Leergangen voor Dans, opgericht door Jeanne Brabant, directrice van het K. Ballet v. Vlaanderen, op 20 en 27-4. - Tweede Beurs van het Religieuze Boek St.-Berlindis tot 16-3; inleider was Prof. Herwig Arts (UFSIA). - Het Interfederaal Centrum Vlaams Amateurtoneel (I.C.V.A.) organiseert een cursus ‘Regie-Initiatie’, om het tekort aan goede liefhebbers-regisseurs te verhelpen. Augustijner Theater, IJzerenwaag 6 op 19, 27 mei en 2, 9 en 16 juni.

ANTWERPEN - BRUSSEL - De tentoonstelling ‘Kunstambacht uit Europese Abdijen’ had plaats in de Kredietbank te Brussel vanaf 21-4 en te Antwerpen vanaf 30-5. Organisatie ‘Scheppende Handen’.

AS - Imaginair Museum Jan van Eyck is een fotogr. tentoonstelling in St.-Aldegondis, m.m.v. Prov. Cult. Dienst, Noordstar-Boerhave e.a. van 29-3 tot 24-5.

BARCELONA - Expositie, n.a.v. de ‘Catalaanse Missie’ van Open Kring (tds. Getuigenis), werd deelgenomen door o.m. Willy Bosschem, Anita Claassens, Hugo De Putter, Cyr Frimout, Karl Heeremans, Walter Brems, Jan Sileghem, Jacques Van Damme en Roger Van Bulck, L. Cornelis, L. De Blok, Diana De Loose, H. Driesschaert, J.P. De Coster, Magda Kint, J. Nyssen, A. Vereecken e.a. Bovendien werd een bloemlezing van Vlaamse dichters, met Catalaanse vertaling, gepresenteerd en voorlezingen in de Universiteit van Barcelona.

BRUGGE - Een Gezellesymposium (voorz. J. de Muelenaere) werd op 2-5 in de gotische zaal van het stadhuis georganiseerd door het Gezellegenootschap (Kapellen), m.m.v. stad, provincie en Min. v. Cultuur. Sprekers waren Prof. Dr. Pierre Brachim van de Parijse Sorbonne (‘Gij badt op eenen berg alleen), Anton van Wilderode (lyriek van Gezelle) en Dr. Nienke Bakker van het WNT-Leiden (Gezelles woorden). Tentoonstelling in het Provinciaal Hof tot 4 mei. - 4e Cursus over ‘Restauratie en onderhoud van monumenten: 18 tot 27-7 in het Europacollege. Inschrijven: Jeunesse et Patrimoine, Fondation Européenne de la Culture, 9 av. Fr. Roosevelt, 75008 Paris (tel. [phone]). - In Spermalie organiseert de V. Fed. v. Jonge Koren een Int. Koorweek voor volwassenen van 3 tot 10 oogst. Inschrijven: Heirnislaan 37, 9000 Gent. Een Int Koorweek voor de Jeugd eveneens in Spermalie van 5 tot 10 oogst.

BRUSSEL - Voor het volledig programma van het Festival van Vlaanderen en van de artistieke programma's van 150 jaar België verwijzen we naar het Secr. Nat. Herdenkingsfeesten 1980 (Komediantenstraat 17, 1000 Brussel) of het Vlaams Secretariaat (Poel 1, 9000 Gent), evenals de toeristische diensten der provinciehoofdsteden. Voor de in de herfst erbij aansluitende Europalia 80 - 150 j. België: Secr. Europalia, Koningstraat 10, 1000 Brussel, tel. [phone].

KG 7 Muziek, toneel, ballet, film

	Meerstemmig volks- en kerklied op 10 en 11-4 in de 5e Leuvense Muziekdagen van Madrigaal en Lemmens-instituut.
*	Hoboïst Paul Dombrecht concerteerde, met het Amphion Ensemble, als solist op 13-3 in het Oostendse feestpaleis. Verder leidde hij het Vocaal en Instrumentaal Ensemble van het Brussels Vl. Conservatorium o.m. op 24-4. Hij musiceerde voor BRT-3 op 17-3.
*	Musicus Stefaan Dombrecht organiseerde en leidde een audio-visueel Passieconcert in zijn Oostendse St.-Pieter-en-Paulus-kerk. Eveneens in de Gistelse dekanale kerk (28-3).
*	Hobo Paul Dombrecht concerteert voor BRT-3 op 4-5 en 27-5.
*	Organist Chris Dubois speelt o.m. op 27-6 voor de Antwerpe Kathedraalconcerten. Eveneens op 12-8 in Abdij Steenbrugge voor het Brugs Festival van Vlaanderen met Pro Cantione Antiqua.
*	De Chorale Cecilia o.l.v. Frans Dubois tradt o.m. op voor het Festival van Vlaanderen - Kortrijk op 29-4 te Heule in een Gezelle-van Hoofconcert.
*	De Kon. Chorale Caecilia van Antwerpen o.l.v. Frans Dubois o.m. voor BRT-3 op 16 mei.
*	Pianist Johan Duyck concerteerde o.m. in het Brugs Concertgebouw op 29-3.
*	Tenor Rik Fabry trad op o.m. te Genk op 28-4 in het Academieconcert.
*	Teater Poëzien van Mieke Felix presenteert als nieuwe programma's ‘De droom van een belachelijk mens’ (F. Dostojewski) in april, ‘Middagbioscoop voor halve prijs’ vanaf 2 mei en ‘Tussen de tanden Verdi fluiten en Bach’ door haarzelf voorgebracht vanaf 18 mei. De twee laatste zijn reisprodukties (bestellen: T.P., Raveschootstr. 1, Gent. tel. [phone]). Het programma ‘Dames, juffrouwen, heren’ wordt in april en mei twaalf maal vertoond in diverse plaatsen. Passiegedichten van Guido Gezelle werden door haar voorgedragen op een passieavond in de Oostendse en Gistelse dekanale kerken.
*	Het Kempisch Jeugdorkest o.l.v. Georges Follman hield een lustrumconcert in de Paasperiode n.a.v. de proclamatie van de door het orkest uitgeschreven prijskamp voor jeugdcomposities. Het zal ook deelnemen aan de muziekwedstrijd van Kerkrade. Het werd reeds bekroond in Neerpelt (1975) en in Peace Gardens (North Dakota US, 1976).
*	Concert van de Schola Cantorum Cantate Domino in de Kerk van Grembergen o.l.v. Michael Gheys (30-4).
*	De Gentse Schola Cantorum o.l.v. Prosper Goethals gaf een concert ‘Zingen naar Pasen toe’ o.m. in de kerk van Doornzele (7-3) en van Aarsele (28-3).
*	‘De Passie van ons Heer’ van Michel de Ghelderode, in een bewerking en regie van Alfons Goris, werd door Toneel Heverlee opnieuw opgevoerd in maart en april.
*	Pianovirtuoos Robert Groslot hield een recital op 12-3 in het Brussels Museum v. Oude kunst.
*	De sopraan Monique Hanoulle zong o.m. voor BRT-3 op 4-4.
*	Voordrachtgever René Herman, erkend door het Min. v. Ned. Cult., stelt een uitvoerige documentatie ter beschikking voor belangstellenden in zijn voordrachtenprogramma (Mortselsteenweg 114, 2100 Deurne-Zuid).
*	De virtuozen Johan Huys en Rigo Messens traden op in de jubilerende Concert-hernieuwingsconcerten op 25 en 26-4 in St.-Pietersabdij Gent.
*	Gedichten van Gezelle e.a. werden voorgedragen door Rosa Jonckheere in Cult. Centrum Lovendegem begin februari.
*	In regie van Leo Laerenbergh speelde Tejater Konvent Antwerpen ‘De zwarte Eksellentie’.
*	Het koor ‘Audite Nova’ o.l.v. Roger Leens hield

[p. 124]

KG 8 Muziek, toneel, ballet, film

	een passieconcert o.m. op 18-3 in St.-Antonius-Brasschaat.
*	Koor Alonda o.l.v. Ivan Leyre gaf de Mattheus Passion van Bach in Ter Hulpen op 23-3, in Merksem op 30-3, in Brasschaat-Donk op 1-4.
*	Op voorstel van Eugeen Lievens hebben elf componisten aanvaard muziek te plaatsen op teksten van Claus, voor een concert van zijn Vlaams Mobiel Ensemble op 28-1, m.m.v. BRT-3 (uitgezonden op 13-3).
*	De actrice Rita Lommée speelde de hoofdrol in ‘Bedden’ v.D. Frenkel Frank (de Korre, Brugge). Zij was presentatrice o.m. voor het concert van ‘Divertimento’ in het Brugse Concertgebouw.
*	Het koor ‘Colliemando’ o.l.v. Arnold Looze zong o.m. bij de onthulling van de Rodenbach-gedenkplaat in het Roeselaarse Klein Seminarie.
*	Dit jaar werden ook drie lenteconcerten georganiseerd ter herdenking van wijlen Georges Maes (13, 17 en 22) door het zijn naam dragend fonds in het Oostends Feestpaleis.
*	In regie van Oswald Maes speelde toneelkring Kunst Adelt (Assebroek) ‘Dingen van vroeger’ van 9 tot 30 maart.
*	In regie van Guido Malbrancke bracht het Toneelgezelschap Reynaert (St.-Kruis) ‘De twaalf gezworenen’ (R. Rose).
*	‘De wase lijsters’ van Zuster Maria-Rita zongen voor BRT-3 op 29-4.
*	Pianist Marc Matthys hield een recital op 20 en 21-3 in het Gents Provinciaal Gouvernement, in het kader van de Recitals van jonge Oostvlaamse musici, telken jare ingericht door het Provinciebestuur.
*	De acteur Werner Merhottein speelt een hoofdrol bij het Merksems Kamertheater in ‘Veilig alibi’ (A. Chen).
*	Concert van cello Rigo Messens o.m. in het I.C.C. Antwerpen op 9 mei te 12.40 u.
*	Regisseur Hein Nackaerts hield de academische rede op 27-4 n.a.v. de gouwdag van het Algem. Westvlaams Toneel in Kachtem.
*	‘Repleatur Os meum’ van Vic Nees door het Aarschots jeugdkoor op 27-3 bij BRT-3.
*	Aan Flor Peeters werd een programma ‘Autochtoon’ gewijd door BRT-3 op 23-3 (heruitzending). Zijn ‘Schoone woord met zoeten zang’ op BRT-3 op 27-3.
*	‘Concertino op 12-2 voor clavecimbel en positief orgel’ van Flor Peeters werd uitgevoerd voor BRT-3 respectievelijk door Raymond Schroyens en Kamiel D'Hooghe.
*	Het Kortrijks Gemengd Koor o.l.v. Herman Roelstraete hield op 13-3 een koorconcert ‘Gezelle-Tinel’ in de Kortrijkse Lievevrouwekerk. Het koor zal een plaatopname verzorgen van het ‘Integraal oeuvre Gezelle-Tinel’. Herman Roelstraete houdt verder o.m. een Festival van Vlaanderen-orgelconcert in de kerk van Hulste op 6-6.
*	Voorlezing van het Markusevangelie door Tine Ruysschaert o.m. Tielt (O.L.V.-Kerk 19-3), Heverlee (St.-Antonius-kerk, 13-3), Ganshoren (St.-Martinus, 14-3) en een tournee van twee weken in Nederland. Zij geeft op 4-6 een poëzie-avond over Ned. poëzie op het Int. Poëziefestival van Potnibrady (Tsjek.). Haar Gezelleprogramma ‘Als de ziele luistert’ gaat in première op 10-6 en wordt op LP gepubliceerd. Zij las ook het ‘Lijdensverhaal’ op de Eucharistieviering te Ingooigem n.a.v. de opening van het Prov. Museum Lijsternest.
*	De ‘Missa 6 Vocibus’ van Joseph Ryelandt wordt studieonderwerp van de Int. Koorweek v. Volwassenen van de VFJK te Brugge in augustus.
*	Passieconcert door de ensembles van het Lemmensinstituut o.l.v. Paul Schollaert, o.m. op 28-3 in het Leuvens Lemmensinstituut. Eveneens een Ant-

[Kunsten en letteren]

-	In de Albertina Bibliotheek: ‘Michel de Ghelderode of de Komedie van de Schone Schijn’ (1898-1962), expositie samengesteld door Prof. Rol. Beyen (KUL), van 26-4 tot 7-6 in de Schenkingenzaal.
-	‘De affiche als kunstvorm in België 1900-1980’ in gal. ASLK, Kreupelenstraat, tot 4-5. Rijk geïllustreerde cataloog.
-	Voordrachten in de K. Musea voor Kunst en Geschiedenis o.m. door Lic. M. van Raemdonck (De Islam en het ‘verbeelden’ in de kunst, 4-5), P.J. Parr (Archeology of Petra, 6-5), K. Veendam (Assyr. rechtspraak, 9-5), Lic. R. Speetjens (Petra, 11-5), C. Temmerman (Petra, 1-6), L.E. Van der Elst) (Christendom en ‘verbeelden’ in de kunst, 8-6), A. de Raadt (Gr.-Orthod. en ‘verbeelden’, 15-6). Tremplin 2 en Start, zijn eveneens in het Pal. v. Sch. K., een reeks tentoonstellingen (respect. m.m.v. Min. v. Fr. en van Ned. Cult.) voor jonge actuele kunstenaars, die nog niet te Brussel exposeerden In de kleine zalen van het PSK van april 80 tot febr. 81.
-	Voor het IVe Int. Festival der Jeugdorkesten (12 - 13-7) (programma ‘150 j. België’) mag wel een francofoon maar geen Vlaams jeugdorkest optreden. (Paleis voor Schone Kunsten).
-	In de Expositiezaal 3B tot 10 mei kunstambachten uit het kunstpatrimonium van de provincie Antwerpen; uit dit van Limburg van 14 tot 31 mei.
	DAMME - Nederlandse Cultuur biedt i.s.m. de stad Damme Vlaamse jongeren (18-25 j.) de mogelijkheid om in augustus 1980 te werken aan het bouwkundig erfdeel in Damme. Deelneming in de onkosten: 2.500 fr. (logies, voeding, documentatie en verzekering). Inlichtingen: Nederlandse Cultuur, Jozef II-straat 30, 1040 Brussel.
	DIEST - Het Middeleeuws spel ‘Elckerlyc’, in een gedeeltelijke ‘bewerking’ van Teirlinck, wordt uitgevoerd in de Lievevrouwekerk van 17-5 tot 7-6. Dertien vertoningen, in regie van Bert van Eekert, door Toneelgezelschap Uilenspiegel. Secret.: Leiegrachtstraat 6, 3293 Kaggevinne-Diest. Plaatsbesprekingen: ‘Violet’, Grote Markt, Diest (19-21 u.), tel. [phone].
	GELUWE - Een visie in de hedendaagse kunst vertoonde constructivistisch werk van Johan Debuysere, Albert Verstraete, Jaak Vuylsteke, Gerard Lannoye, Willem Cole, Yvan d'Hondt en Erik Dierynck.
	GENK - De leraars van de Sted. Academie voor Plastische Kunsten exposeerden er hun werken tot 7 april.
	GENT - Ook dit jaar organiseerde het Provinciebestuur Recitals van jonge Oostvlaamse musici in het Gouvernementsgebouw. Op 6 en 7-3: Anne-Marie Rogiest (alt), op 13 en 14-3 Vinciane Meert (piano) en Nico Baltussen (viool, op 20 en 21-3 Hilde Pas (viool) en Marc Matthys. Wegens het succes dezer concerten mochten de musici twee dagen naeen hun recital voordragen. - Polen gezien door kunstenaars van bij ons was een tentoonstelling ingericht door ‘Open Kring’ van 21-3 tot 5-4, in de ASLK Korte Meer. - Het derde Spectraal Kunstkijkboek van Lisette De Backer werd gepresenteerd in gal. Van Vlaanderens Molen te Vinderhoute samen met een groepstentoonstelling van werken der kunstenaars uit de drie kijkboeken. Deel III (315 fr. + 30 fr. port, Br. 001.0069.223-41 Spectraal) presenteert 23 kunstenaars. Artiesten kunnen zich kandidaat stellen voor een volgend Kijkboek door documentatie en curriculum vitae te sturen: M. De Backer, Rijsenbergstraat 390. De twee eerste delen (uitverkocht) kostten 295 fr. elk en niet 925 fr zoals door een zetfout vermeld staat in ons nr. 174, K.G. 7. - ‘68... Kunst in Europa’ is een tentoonstelling m.m.v. het Mus. v. Hed. Kunst vanaf 20-6, in het Gravensteen, dat 800 j. bestaan viert. Ook een tentoonstelling hiernopens in het gebouw zelf en in het Museum v. Volkskunde (mei-juni). - ‘Catharina in de kunst’. Iconogr. tentoonstelling in het Dominikanenklooster n.a.v. het 6e eeuwfeest van het overlijden van Catharina van Siëna. - Kunstkring Het Palet in Raf Verhoestzaal Gentbrugge tot 11-5.
	HASSELT - In het Limburgs Openluchtpantheon aan het Cult. Centrum wordt een nieuw monument opgericht voor de Limburgse Schrijvers Peter van Doorland en Denys de Kartuizer. De eerste (1454 Zelem - 1507) schreef ‘Elckerlyc’, de tweede Denys van Leeuwen (1402 Rijkel - 1471) schreef 150 werken heruitgegeven in 42 zware in quarto-delen. Bijdragen storten op Br. 404.3061961.14 Stichting ‘Haspan’, Hasselt. - Werken verworven door de Staat in 1978-1979 Provinciaal Begijnhof van 27-3 tot 6-4, door de Prov. Cult. dienst. Ingeleid door minister mevrouw de Backer. - ‘Muziek in Hasselt’ is de titel van een brochure die twee keer per jaar door de Sted. Cult. Dienst gepubliceerd wordt met alle muziek-programma's van de Limburgse hoofdstad, o.a. deze van het Stedelijk Conservatorium, dat einde 1980 zijn eeuwfeest viert en bij die gelegenheid verhuist naar zijn nieuw gebouw tegenover het Cultureel Centrum. Daar wordt ook de Academie v. Beelden Kunsten ondergebracht en is een concertzaal voorzien (240 plaatsen). - De tentoonstelling ‘Harmonies en Fanfares in 150 jaar België’, samengesteld door Camiel Swinnen voor het Cult. Centrum Gemeentekrediet, is te bezichtigen in het Hasseltse Cult. Centrum (13-6 - 6-7). - De Limburgse Federatie van Jeugd en Muziek onderzoekt de mogelijkheid tot het oprichten van een ‘Limburgs Jeugdorkest’, dat zijn leden uit de ganse provincie zou betrekken.
	IEPER - Voordrachten in het Prov. Mus. v. Hed. Kunst: ‘De taak van het Museum voor Moderne Kunst’ (Ellen Joosten, 18-4), De kunst vóór 1945’ (Phil Mertens, 2-5), In de conferentiezaal van de Lakenhalle, om 20 u (18-4 en 2-5 en 11 u (31-5).

[p. 125]

[Kunsten en letteren]

INGELMUNSTER - Kunstkring Krea houdt zijn Jaarlijkse Groepstentoonstelling van 15 tot 18 mei in de Gemeent. Feestzaal, met 33 leden o.m. Lucien Coppens, Julien Dewiele, Roger Pattyn, Roger Remmerie en Eddie Verfaillie. Een meer beperkte expo in gal. St.-Hermes Ronse van 7-6 tot 8-7.

KACHTEM - Gouwdag van het Alg. Westvl. Toneel op 26-4 met spreekbeurt van Hein Nackaert en voorstelling door de plaatselijke jubilerende toneelkring ‘De Lanteern’.

KALMTHOUT - Grafieken van studenten van het Antwerpse St.-Lucaspaviljoen gemaakt in het Arboretum Kalmthout, worden er vertoond tot 1 juni.

KASTERLEE - Het Davidsfonds, m.m.v. de Heemkundige Kring, exposeerde werken van talrijke lokale kunstenaars, vanaf 7-3, n.a.v. 50 jaar DF-Kasterlee. Aldus waren er boeken van volg. auteurs: P.J. De Ceuster, Dr. Jan Van Gorp, Angèle Witvrouwen, Mieke Dierckx, Steven Debroey, Ludovic Leysen, Hugo Heylen, Louis Pulmans, Jos Van Rooy (†), E.H. Louis Campforts, Frans De Peuter, Jef Lievens, Dr. De Bie, Adolf Jacobs, Flor Peeters, Flor Prims. Bovendien grafiek van Staf Avonds, Dany Borgmans, Hubert De Strijcker, Hilda Gevers, Gilberte Goffaux, Mia Hannes, Dree Leysen, Dorien Peeters, Louis Pulmans, Maggy Pulmans, Rita Pulmans, Max Selen, Carine Swannet, Georgette Van den Putte, Betty Van de Velden, Jan Van de Werf, Ann Van Gorp, Jan Van Pelt, Paul Verbeeck, Gerd Vercaigne.

KNOKKE - In Scharpoord ‘Affiches uit de Belle Epoque’ tot 4 mei; ‘Jonge Belg. keramisten’ van 21-6 tot 15-9.

KORTRIJK - Het 18e Festival van Vlaanderen - Kortrijk werd door voorzitter Maurice Denaux begin maart gepresenteerd. Het programma bevat o.m. het thema ‘Flandria Illustra’ (orgel- en beiaardconcerten met herontdekte Vlaamse composities uit 16e tot 18e Eeuw), ‘Guido Gezelle’ en ‘Jef van Hoof’. Verder een schitterende groep buitenlandse ensembles zoals: Northern Sinfonia of England, Amerikaanse Universitaire Koren, Nat. Orkest v. Poolse radio, Stuttgarter Philharmoniker, Boston Symphony Players, Scottish National Orchestra, Ensemble Orchestral de Paris, Mozarteum Orkest, Corbetta Ensemble, Amsterdam Philharmonisch Orkest en Residentie-orkest Den Haag. Solisten als Margaret Marshall, Konstanty Kulka, Vlad. Askenazy, Heather Harper, Martin Finke, Christa Romer e.a. Volledig programma en bespreking: Bureau v. Toerisme, Stadhuis (tel. [phone], toestel 208). - Woord en beeld na 1945, een belangrijke tentoonstelling samengesteld door de Fac. v. Lett. en Wijsb. in de KULAK-Campus van 10 tot 25 mei (Hall Faculteitsgebouw, op werkdagen van 9 tot 18 u.). Het betreft drie literaire stromingen in de nederlandstalige literatuur (experimentelen - neo-realisme - neo-romantiek) en hun tegenhangers in de plast. kunsten. Aansluitend wordt een kunstboek gepubliceerd waarin beeldende kunst en poëzie zijn behandeld. De initiatiefnemer is Prof. Piet Thomas. - Belangrijke Intern. Textieltentoonstelling in Kon. Academie tot 7-4 op initiatief van Dir. Jan vande Kerckhove en leraar Marc van Hee, met degelijke cataloog.

KUURNE - BEERNEM - Artiestenfoor en kunstmarkt op 1-6 in Kuurne op 8-6 in Beernem.

LATEM - Vlaamse Fantastiek van 5 tot 20 april in de Latemse Galerij, met werk van o.m. Willy Bosschem, Walter Brems, Anita Claessens, Luc De Blok, Jean-Pierre De Coster, Diena De Loose, Hugo De Putter, Herwig Driesschaert, Ronald Ergo, Cyr Frimout, Karl Heeremans, Magda Kint, Emile Maeyens, Johan Nyssen, Roger Van Bulck, Raf Van Cauwenberghe, Jacques Vandamme, Philippe Vanderschaeghe en André Vereecken.

LEUVEN - Sinds 1831 is een literair-muzikaal programma n.a.v. het Gezelle-jaar en de in 1831 ontstane Vlaamse Beweging. Dus tweedelig: ‘Der Oud'ren fierheid’ (Vlaamse bewegingteksten) en ‘Gezellig met Gezelle’ (G.G.-antologie) Voordracht van Jini Brasseur en Francis Verdoodt; muzikale omlijsting van Wilfried Joris en Els van den Eynde. Bestellen: Jini Brasseur (H. Verriestlaan 9, 3200 Kessel-Lo) of Francis Verdoodt (Nachtegalenlaan 10, 2820 Bonheiden). Opgenomen in de programmatie van D.F. en B.G.J.G., m.m.v. Noordstar-Boerhave. - Het Instituut voor middeleeuwse studies van de KUL organiseerde van 19 tot 21 mei haar tiende internationaal colloquium ‘Benedictus Pater Europae’ voor de periode 780-1050. Dit i.s.m. het secretariaat van het Benedictuscentenarium. Het colloquium wordt gehouden in het fakulteitsgebouw Letteren en Wijsbegeerte. Aansluitend wordt er de tentoonstelling ‘Benedictus in de Hed. Kunst’ geopend (tot 6 juni); organisatie ‘Scheppende Handen’. - ‘Hedendaagse kunst in Bretagne’ vanaf 17-5 tot 1-6 in het Stedelijk Museum. - Het St.-Jorisretabel werd voorlopig terug opgenomen in het Museum v. Oude Kunst en Geschiedenis, in afwachting van een rechtsuitspraak, die hopelijk ten voordele van een restitutie aan Leuven zal gebeuren.

MECHELEN - Retrospectieve Mechelen in het oeuvre van Alfred Ost in het Cult. Centrum, 10 tot 26-5. Openingsrede door criticus Remi de Cnodder. Catalogus met o.m. 25 reprodukties; bij de 200 stukken worden geëxposeerd. Samensteller is conservator M. Bafcop.

MENEN - 20e Boekenweek van de Grensstreek 7 tot 16-3 in St.-Aloyisiuscollege met benadrukking van het kunstboek. Met o.m. een panelgesprek van André Demedts, Fred Germonprez en W. Spillebeen, o.l.v. Luc Decorte.

MENEN - TIENEN - Tentoonstelling Lijn-Kleur-Volume in Ontmoetingscentrum Menen tot tot 25-5. Van 24-5 tot 15-6 in Sted. Museum Het Toreke Tienen.

OOSTENDE - Traditiegetrouw begint het Oostends museum ‘Religieuze Kunst’ met een dubbele Paastentoonstelling van 29-3 tot 15-5. In de bovenzaal een Hommage Joska Soos

KG 9 Muziek, toneel, ballet, film

	werps kathedraalconcert op 27-6. Hij leidde het atelier ‘Veelstemmig koormuziek’ in de Leuvense Muziekdagen van Madrigaal en Lemmensinstituut. Verder een koorconcert op 29-6 eveneens in het Instituut, op 29-4 in Borgloon en op 8-5 in Tongeren.
*	‘Vijf stukken voor piano’ van Daniel Schroyens op BRT-3 (4-5).
*	Over het koorwerk van Raymond Schroyens was er een uitzending van BRT-3 op 25-4.
*	Het Westvlaams Jeugdorkest o.l.v. Frans Soete concerteerde o.m. op 17-4 in de Roeselaarse H.-Hartkerk. Eveneens op 6-3 voor BRT-3 in het programma ‘Jonge vertolkers’.
*	Het Antwerps Kathedraalkoor concerteerde o.l.v. Jan Schrooten o.m. op 3-4 (Mattheuspassion) en bereidt zijn jaarconcerten voor 11 en 13-5. Jubelmis op 19-5 in St.-Jacobs Antwerpen.
*	In regie van Joris Sustronck had op 8-3 de lustrumviering ‘Tien jaar Leieland’ te Kortrijk plaats. Ook bracht hij commentaar voor het Klankdiaprogramma ‘Frans-Vlaanderen of de Westhoek’ (bestellen t.n.v. Guy Demey, Sionstraat 26, 8500 Kortrijk, tel. [phone]). Tevens verzorgde hij de bindteksten bij de Preudhomme-viering in de Kortrijkse Schouwburg op 19-3.
*	Musicus Camiel Swinnen organiseerde de tentoonstelling ‘Harmonies en fanfares in 150 j. België’ voor het Gemeentekrediet. O.m. Studio 44 Passage 44 Brussel.
*	Het Oostendse koor ‘Tonada’ o.l.v. Aimée Thonon houdt een concertreis in juni in Finland, de twintigste buitenlandse concertreis (o.a. in Helsinki, Espoo, Tapiola en Matinkulae). Het koor trad op - met Tonadissima - in het Oostendse Feestpaleis op 26-4.
*	Pianoconcert van Sylvia Traey, 20-5 in Int. Cult. Centrum Meir Antwerpen voor Soroptimist Intern. Club o.m. Eveneens voor ‘Ontmoetingen jeugd 150’ op 29-6 te Opheylissen. Zij speelde voor BRT-3 op 3-4.
*	‘Onder de toren’ van Werner van Cleemput op 22-3 voor BRT-3 door muziekkapel van de Rijkswacht.
*	Woordkunstenaar Jos van der Veken introduceerde de tentoonstelling Antoon Vermeylen (Borgerhout).
*	De Hasseltse Tijl poppenspeler Werner Vandeweert, hield talrijke vertoningen, o.m. in 't Leuvens Kersouwke op 30-3. In het Hasselts Cultureel Centrum in maart, met ‘Het land van de electrische zon’ en ‘Vrouw Holle’.
*	Musicus Jos van Immerseel hield een concert o.m. in het Antwerpse Vleeshuis (meesterrecital, 14-3). Verder ook in het Festival van Vlaanderenprogramma voor Brugge op 3-8.
*	Regisseur Remi van Duyn leidt de Bacchanten te Oostende in ‘Het Reservaat’ op 9-5.
*	Organist Jo van Eetvelde o.m. op 4-7 voor de Antwerpse Kathedraalconcerten.
*	Kristiaan van Ingelgem speelde orgel o.m. voor BRT-3 op 5-4.
*	Lustrumconcert van het Leuvens Kamerkoor ‘Collegium Cantorum’ o.l.v. Leo van Nevel op 19-3 in Heverlee.
*	Dirigent Marcel Van Quickelberghe presenteert met zijn gemengd koor en orkest ‘Zanglust’ uit Tielt een Galaconcert in de nieuwe Stadsschouwburg in Tielt op 6-6. Eveneens op 11-10 in C.C. Westrand in Dilbeek.
*	De Hasseltse ‘Mirelle Singers’ o.l.v. René Vanstreels ondernamen een concertreis in Duitsland. Zijn ‘Petit Concert’ voor piano en trompet werd uitgevoerd op het Lerarenconcert der Genker academie. Hij houdt een beiaardconcert o.m. op 29-6 op de Hasseltse kathedraaltoren. Ook was hij pianist-begeleider voor het Fedekam-solistentornooi

[p. 126]

KG 10 Plastische kunsten

	in Hoeselt.
*	Het koor ‘In Dulci Jubilo’ o.l.v. Ria Vanwing o.m. in St.-Quintinus Hasselt op 29-6.
*	Het Westvlaams Orkest o.l.v. Dirk Varendonck concerteerde o.m. op 2-83 (St.-Theresia, Bredene).
*	Bariton Renaat Verbruggen zong o.m. op 1-4 voor BRT-3.
*	BRT-3 wijdde een programma ‘Autochtoon’ aan wijlen Renaat Veremans (onze tweede ere-dekenmuziek) met uitvoering van ‘In Memoriam Felix Timmermans’, ‘Herfst blaast in de horen’, Ik kan U niet vergeten’, ‘Eerste symfonie’ en ‘Concerto voor hoorn en orkest’.
*	‘Praeludium en fuga in Es’, ‘O salutaris’ en ‘O quam suavis es’ van Herman Verschraegen voor BRT-3 op 13-5.
*	‘Vier miniaturen voor blaaskwintet’ van Peter Welffens kwam op BRT-3 op 21-4.
*	Concert voorbereid door Juliaan Wilmots van het Vocaal Ensemble en Groot Koor, in het K.V. Conservatorium Brussel op 26-3.
*	Zangvoordracht van mevr. Rika Witdouck-Demoen, Cult. Centrum Lovendegem begin februari.
*	De actrice Veerle Wyffels speelt in ‘Colas Breugnon’ bij de Antwerpse K.N.S.

3. Plastische kunsten

*	Glaswerken van Armand en Herman Blondeel en Armand Calders, Univ. Campus Diepenbeek tot 19-4.
*	Renaat Bosschaert publiceerde Gezelle-grafiek. Vooreerst de bundel ‘12 gedichten van G.G.’ met 5 houtgravures, 200 genummerde en gesigneerde exx. op velijn van Arches, 30 × 41, intekenprijs 1.500 fr. Vervolgens een ets op ‘Roozenmond’ (G.G.) gedrukt op handgeschept papier Richard de Bas, 54 × 33, 80 genummerde exx., intekenprijs 2.500 fr. Bestellen door storting op pr. 000.0694434. 14 Grabo, Baron Ruzettelaan 395, Assebroek (waar inzage mogelijk is).
*	Ons redactielid Willy Bosschem werd gelast met de decoratie van de aak ‘West-Vlaanderen - Kunstprovincie’ voor de Maas- en Schelde waterstoet n.a.v. ‘150 jaar België’ (7-6 tot 21-7).
*	Kunstschilder Willy Bosteels, gal. Iserda Oostende eind maart.
*	Werken van Fernand Bouckaert, in ‘Meiboeket’ gal. da Vinci Waregem tot 14-5.
*	Van beeldhouwer Maurice Brams werden sculpturen ingelast in het Vlaams TV-programma over ‘Manipuleren van de vruchtbaarheid bij de mens’ (18-3). Verder nam hij ook deel aan de expo ‘Levend Hout’ van Scheppende Handen (o.a. Leuven 6 tot 14-5, centrum 't Stuc). Hij hield op 21-5 een voordracht over de geboorte van een sculptuur voor de Literaire Kring van Tessenderlo.
*	R. Bruyninckx, Hélène Keil en Marcase, met Art made in Belgium, gal. Tamara C.C. Hasselt tot 7-4.
*	Schilderijen, ecoplasten en pentekeningen van André Bulthé, Bank Brussel Lambert Veurne 28-3 tot 16-4.
*	Werken van Jacquelène Castermans in Cult. Centrum Maasmechelen tot 7-4.
*	Werken van kunstschilder John Chesterman, gemeentehuis Oost-Duinkerke 17 tot 31-7. Doorlopend: Albert I-laan 177, Nieuwpoort.
*	Werken van Luce Cleeren in Kunstkalender ‘Grafiek van heden 1980’, Cult. Centrum Caryatide en drukk. Nevada. Etsen in Restaurant Lof der zotheid Leuven tot 15-4. Werken in Salon 80 in het Grand Palais te Parijs, waar zij assistente is in Atelier 63. Nam deel aan ‘Hed. Grafiek uit Limburg’ en ‘Grafiek in de Benelux’.
*	Werk van Marie Josée Clerx, Lange Meer, Heks-Heers tot 29-4 (Naïve kunst).

[Kunsten en letteren]

de Sovar, een Hongaar, die als religieus schilder de richting van het sjamanisme volgt. In de benedenzaal Jan van Saene met pastels en penseeltekeningen, o.m. gewijd aan het Hooglied. - Festival van het amateurtoneel van 9 tot 18-5 met De Baccanten - Oostende (9-5), Streven - Mortsel (10-5), De Goudbloem - St.-Niklaas (11-5), KVGO (14-5), Multatuli - Gent (16-5), Harlekijntje (17-5), Keurgroep Nat. Vl. Kr. Toneelverbond Oost-Vlaanderen (18-5) en Prov. Toneelgroep Ant. KNTV. Inrichter is schepen Jan Felix. - Toneelkring Nut en Vermaak, voorgezeten door letterkundige en regisseur Alfons Maes,

OOSTMALLE-BERINGEN - Het Muziekkamp van het Muziekverbond van België werd van 8 tot 12-4 gehouden in de Kempen, met 80 deelnemers.

PERK - Aan een tentoonstelling ten voordele van het Fabioladorp 4 ‘Ons tehuis - Brabant’ voor mentaal gehandicapten, werden werken afgestaan o.m. door Felix de Boeck, S. de Buck, A. van Schuylenbergh, R. Vansevenant, E. Hoorne, L. Jacobs, Fr. Minnaert, J. Duyck, C. Tarras, M. de Pau, J. de Puydt, K. van Landuyt, R. de Saegher, Kristien, G. Bouckaert, J. van derAa, P. Kennes. Inleider was ons redactielid Marcel Duchateau

ROESELARE - In het teken van de Rodenbachviering o.m. ‘Gudrun’-opvoeringen eind mei en begin juni. - Histor. en biograf. tentoonstelling in het Sted. Museum Arsenaal m.m.v. het Provinciebestuur (20-6 - 13-7). - Openluchttentoonstelling van plast. kunsten in de Rodenbachwijk (21 - 22-5). - Een Kunst- en cultuurhappening werd op 26 en 27-4 ingericht door de Jonge Econ. Kamer van Roeselare-Izegem met: tentoonstelling van ca. 50 kunstenaars uit de streek, artistieke attracties, fotowedstrijd, voordrachten, zangkooroptredens, enz. - Op 26 juni werd op het stadhuis de vzw Albrecht Rodenbachstichting opgericht, om werk en ideeën van Albrecht Rodenbach bekend te maken door een fonds ter financiering van een Rodenbachprijs: om de drie jaar aan een creatie op cultureel vlak waarin de ideeën van Rodenbach zich weerspiegelen. Om ervan lid te worden minimum 1.000 fr. storten op Br. 712-0110732-41vzw Albrecht Rodenbachstichting. Aanvraag is ingediend voor belastingsvrijstelling. De lijst der leden wordt gepubliceerd; een feestelijke bijeenkomst wordt voorzien bij de opvoeringen van ‘Gudrun’ te Roeselare. - Het tweede colloquium van het Jozef Lootens-fonds gaat over ‘Cyriel Verschaeve en Rodenbach’ op 31 mei in het Stadhuis. Sprekers: Dom Eligius Dekkers, Prof. P. Thomas, Dr. K. Wauters, Prof H. Vandermoere. Lic. Romain Vanlandschoot. Inschrijven uiterlijk 27 mei (100 fr.): J. Lootensfonds, Ruzettelaan 433, 8320 Brugge.

SCHAARBEEK - Minister van de Nederlandse Gemeenschap Rika De Backer-Van Ocken wil de beoefening en de studie van de volkscultuur bevorderen door de oprichting van een Centrum voor Vlaamse Volkscultuur, o.m. een biblioteek en een documentatieafdeling. Voorlopig in het Min. v. Cultuur, Gallaitstraat, Schaarbeek.

SCHELDERODE - ‘Flora in Arte’, internationale tentoonstelling van bloemen in de kunst aansluitend bij de Gentse Floraliën, van 12-4 tot 29-5 in gal. Kunstforum.

'S HERTOGENBOSCH - Benedictus in de Hedendaagse Kunst was een Benedictus Centenarium tentoonstelling, ingericht m.m.v. ‘Scheppende Handen’ Gent tot 19-4 in de St.-Jankathedraal.

ST.-NIKLAAS - De educatieve tentoonstelling ‘Schule des Sehens’ van Oskar Kokoschka wordt door het stadsbestuur geëxposeerd tot 4-5 in Kasteel Walburg: aquarellen ontstaan tijdens zijn zomercursus te Salzburg in 1962. De tentoonstelling (een initiatief van Jan Buytaert, oudleerling van Kokoschka) werd verlengd tot 25 mei. - ‘Het Waasland’, foto-tentoonstelling van de leerlingen van de Academie, afdeling fotografie o.l.v. Walter de Mulder, tot 12 mei in de Bank Brussel Lambert.

ST.-TRUIDEN - Het lit. tds. ‘Argus’ doet een oproep tot wie met ‘Lezen op school’ te maken heeft. Leerlingen, studenten, taalleraren, docenten lerarenopleiding, samenstellers van bloemlezingen, ouders, enz. worden uitgenodigd ervaringen, bevindingen, meningen, onderzoekresultaten, grieven in te zenden. Roger Vanbrabant, Hasseltsesteenweg 73, 3800 Sint-Truiden.

TONGEREN - ST.-TRUIDEN - HASSELT - Het Programma van de Basilica concerten (Festival van Vlaanderen) en inschrijvingen kunnen aangevraagd: Festivalsecretariaat, Kielenstraat 15, 3700 Tongeren (Hasselt: Cult. Centrum). De concerten hebben plaats in Hasselt (29-5, 5-6, 15-6, 17-6 en 27-6), in Tongeren (30 en 31-5, 7 - 14 - 21 - 28-6, 17-6 en 27-6), in Tongeren (30 en 31-5, 7 - 14 - 21 - 28-6, 4-7), op 7 zondagen in Zuid-Limburg (1 - 8 - 15 - 22 - 29-5, 6-7) en in St.-Truiden (4 - 12 - 18 - 25-6, 2-7). Noteren we ook de Orgel-trip 4 (1-7) en de Basilica 6 (Rolduc en Kerkrade 31-5).

VLETEREN - Het nieuw cultureel en artistiek tijdschrift ‘Ambrozijn’ wordt op 10 mei gepresenteerd in ‘De Sceure’ (Veurnestraat). Redactie t.n.v. Edgard Storme, Nieuwstraat 1; abonn. 300 fr. br. 385.0120704.02 Cult. Kring Ambrozijn.

WICHELEN - Een bundel gedichten van inwoners der drie deelgemeenten wordt voorbereid. Secr. A. Rasschaert, Stationstraat (100 fr.).

[p. 127]

bibliotheek

Werk van en over leden

VALERE DEPAUW, En toen begon de vreemde droom. Uitgeverij Orion, Brugge en B. Gottmer, Nijmegen, 163 blz., 350 fr. - Na ‘Op weg naar Montségur’ en ‘Troubadour tussen kruis en vuur’ is het met ‘En toen begon de vreemde droom’ de derde maal dat Valère Depauw zich op het magisch-realistische pad begeeft. Het is een gevaarlijke en moeilijk te begane weg die uit de realiteit in de wereld van het irreële voert. Eén enkele struikelsteen in de waarschijnlijkheid van het verhaalde, één enkele mislukte magische ingreep en de hele opbouw van gebeuren en spanning stort voor de geïntrigeerde lezer in mekaar. Zeggen wij alvast dat de auteur noch de ene noch de andere fout beging, maar met vaste hand en zekere stap ons meeneemt in het beleven van die vreemde droom die de jonge vrouw Lucia, secretaresse aan een academisch instituut, waar men ook de parapsychologie bestudeert, als een tastbaar vreemd avontuur overkomt. Ook voor de Pool Jan Kaminski wordt het een overrompelende ervaring. Voor beide boeiende jonge mensen, voor wie God en eeuwig leven geen vraagtekens zijn, betekent de irreële droom-belevenis een liefderealiteit, die mede door haar ‘buitengwoon’ karakter diep ontroert. Als wij nu nog onderstrepen dat Valère Depauw een beheerst en gaaf proza schrijft, gekruid met poëzie en religieuze diepgang, dan weet men meteen dat hij o.i. met deze ‘vreemde droom’ zijn reeds zo veelzijdig oeuvre met een zeer geslaagd oorspronkelijk boek verrijkt heeft.

RENE MELIS, Er is geen weg terug, Uitgeverij De Vlijt N.V., Antwerpen, geb. 124 blz., 235 fr. - De auteur noteert in zijn ‘woord vooraf’ dat er blijkbaar boeken geschreven worden voor een bepaald publiek. Hij zegt dan ook te geloven in een literatuur voor bejaarden. Meteen is het duidelijk dat hij ‘Er is geen weg terug’ voor de zestig-plussers geschreven heeft. En wij twijfelen er niet aan dat zij deze roman gretig zullen lezen want zij spelen een belangrijke rol in wat er in gebeurt. Het is het eerste boek van een trilogie die de schrijver als een kroniek bedoelt van het wel en wee van Vlaamse mensen die na wereldoorlog nummer twee terecht komen in een wervelend getij van een veranderende maatschappij. En ook een rustig dorp in de buurt van een levendige stad aan onze kust, ontsnapt niet aan deze ‘kering’. De hoofdfiguren Nelles De Jongh en zijn zoon Jo, bijgenaamd ‘de rosse’, maken inderdaad heel wat mee samen met hun streekgenoten. Alle verzet ten spijt zullen zij de vernieuwingen van de welvaart, ieder op hun eigen wijze moeten ondergaan en vooralsnog valt de grote verandering mee. Hoe het echter verder evolueert zullen deel twee en drie van de trilogie ons laten meebeleven eenmaal dat zij zullen verschenen zijn. Zeggen wij alvast dat René Melis zich vergist wanneer hij denkt dat alleen 60-plussers door zijn roman geboeid worden. De auteur is een goed verteller. Er zit ‘vaart’ in zijn verhaal en elke volwassen lezer die er aan begint zal ‘doorlezen’, met spanning en waardering voor de vlotte stijl waarin het geschreven werd. ‘Er is geen weg terug’ is een sympathiek menselijk volksboek.

JOS VAN DER VEKEN, Zo maar ietjes. Staalboekje van allerhande geestige teksten. Uitgave: eigen beheer, E. Rollierstr. 7, 2060 Merksem. Geb. 100 fr. + 10 fr. port. - Het is opvallend hoe de uitgaven van gebundelde cursiefjes, kolderteksten, of gewoon spirituele verhalen teruggelopen zijn. Net of onze auteurs de kapitale uitspraak van Annie M.G. Schmidt: ‘Lachen mag van God’, vergeten zijn. Jos Van der Veken weet het in ieder geval nog. Zijn ‘Zo maar ietjes’ zijn daar een treffende illustratie van. Soms ook is het lachen met een bijsmaakje. Wat helemaal niet schaadt. Het boekje is ideaal om op zak te steken als je naar de dokter of de tandarts moet. Of om cadeau te doen aan een zieke die zoveel grijze uren in een kliniek moet ‘wachten’. Met woorden en gedachten spelen ligt Jos Van der Veken zeer goed en zijn ‘ietjes’ zijn niet ‘nietjes’. Wat dacht je van volgende (S)Limerick.

De ouderdomsdeken van Wakken / die deed aan bevruchting bij slakken. /

Hij stopte bij vier / omdat er zo'n dier / zulks doet op zijn duizend gemakken.

Veel leute met dit boekje wenst U

Rik Jacobs

GILBERT COGHE, Vele huizen heb ik bewoond, Druk. Terryn, Westrozebeke, 1978, illustr. van Frans Corneille, 44 blz. - Ronddwalen en minutenlang verwijlen in de vele huizen die Gilbert Coghe bewoond heeft, noopt tot geleidelijke maar finaal onvoorwaardelijke overgave. De dichter ervaart het leven als een aarzelend voortschuiven door wentelende seizoenen en wisselende landschappen, gevonnist tot eenzaamheid door specifieke eigenheid. Toch herkent de auteur fragmentarisch projecties van zichzelf in zijn onmiddellijke entourage. Zo betast hij huiverend zijn oorsprong doorheen de snel verwaaiende herinnering aan grootmoeder en weet hij zich dun uitgezaaid in eigen kroost. De bundel als totaliteit ademt het voorzichtige pogen uit, beide generatiepolen naar elkaar toe te schuiven, omdat de dichter op de raaklijn de oplossing voor het metafysische enigma van het eigen bestaan vermoed.

Luc Daems

KAREL DE BUSSCHERE: Guido Gezelle. Uitgeverij Orion, Brugge - B. Gottmer, Nijmegen (Grote Ontmoetingen 36), 1980, 115 blz., 198 fr. - De Gezelle-monografie van Karel de Busschere is aan haar vierde druk toe. De grondstructuur van de vorige edities bleef bewaard, maar de auteur heeft de tekst herzien en bijgewerkt, op basis van de vele Gezelle-publikaties der laatste jaren. Na het boeiende ‘levensverhaal’ wordt ‘al zijn werk’ voorgesteld en ook aandacht gevestigd op totdusver minder belichte facetten van Gezelles bedrijvigheid. Wie weet b.v. dat hij, een paar jaar vóór zijn dood, ‘Hennen van Merchtenen's Cornicke van Brabant’ heeft uitgegeven of nog de ‘Geschiedenis der H. Elisabeth van Ungarn’ hertaalde? De bijzonderste wijziging is de ruim uitgewerkte - uiteraard niet volledige - bibliografie en de meer dan 270 voetnoten, onderaan de bladzijden, die de lezer een documentatie van onschat-

KG 11 Plastische kunsten

*	Werk van Jan Cobbaert, Aquarellen en gouaches, C.C. Heusden-Zolder tot 4-5.
*	Werken van Achilles Cools, Teaterhotel, Antwerpen, tot 30-4.
*	Werken van Marie-Louise Cools, gal. Nico Vandaele Brugge tot 25-4.
*	Keramische sculpturen van Antoine Richard Crül, Huidevettershuis Brugge, 6 tot 20-4.
*	Kunstschilder Marcel de Backer in Cyclus ‘Actuele Schilderkunst’, De Keyser Hotel Antwerpen tot 31-3; gelijktijdige gal. Le Miroir Brussel. Nadien in Gemeent. Tentoonstellingszaal Borgerhout van 15 tot 27-5. Neemt ook deel aan 17^o Salon ‘Les Arts en Europe’ Rogiercentrum Brussel (21-5 - 4-6) en ‘Belgium Today’ San Francisco (20-4 - 20-5).
*	Recente werken van Paul Deblauwe, gal. Haeck, Interieur, Knokke-Heist 15-3 tot. 1-7.
*	De Litho ‘Moeder en kind’ van onze ere-deken Felix de Boeck wordt uitgegeven ten voordele van de vzw Rodenbachstichting, waarvan hij erelid werd. Oplage 100 genummerde en gesigneerde exx., 76 × 46 cm (litho 60,5 × 34 cm), velin d'arche, vijftien kleuren-litho door Les Ateliers Moulot - Parijs. Tot 15 mei: 9.000 fr.; nadien 11.000 fr.; bestellen door storting op Br. 712.1100362.77, Lannoo, Tielt. Daar kan ook een mooie presentatiefolder, met tekst van Lut Dusar aangevraagd.
*	Beeldhouwwerk van Jeanne de Dijn in beeldengalerij van Kunstforum Schelderode tot 7-4. Eveneens in gal. Campo 12-2 tot 8-3 (‘Overzicht van de hedendaagse Beelhouwkunst in België’).
*	Schilderijen en grafiek van Regnier de Herde, Villa Salomé Zulte van 19-4 tot 17-5. Hij verzorgde ook illustraties voor de veeltalige Gezelle-bloemlezing van Bert Peleman.
*	Schilderijen van Jos de Mey, Stichting Veranneman, Kruishoutem tot 26-4.
*	Werken van Fernand Demonseau, G. Galerij tot 27-4.
*	‘Wandtapijten’ van Hilde Denis in abdij Averbode van 18 tot 25-4.
*	Werken van Mia Deprez, van Vlaenderens Molen Vinderhoute van 19-4 tot 4-5.
*	Werken van Hugo de Putter in Metz (Fr.) tijdens de Belgische week.
*	Werken van Renaat de Smedt, gal. Kerkenhoek Latem tot 27-4; ook in groepstentoonstellingen (St.-Niklaas, Merksem, Vindehoute, Latem). Hij werd opgenomen in het Spectraal Kunst-Kijkboek III.
*	Etsen en akwarellen van Albert de Vree, Open Atelier Westerhelling Nijmegen, tot 2-5, m.m.v. Belg. Ambassade.
*	Graficus Robert Devriendt kreeg een eervolle vermelding in de Lions Club wedstrijd Antwerpen-Voorkempen. Tot 27-3 in de Kredietbank te Antwerpen.
*	Graficus Marc de Wintere, C.C. de Schakel, Waregem, 23-3 tot 6-4.
*	Werken van Julien Dewiele, Gem. Feestzaal Ingelmunster (14 - 18-5) en gal. St.-Hermes Ronse (7-6 - 8-7).
*	Werk van Stefaan Ducatteuw, gal. da Vinci, Waregem tot 23-4.
*	Werken van Liliane Duvivier, Gal. ASLK Oostduinkerke van 1 tot 15-4. Verder permanent recent werk in Kunstgalerij Duvivier, Spaans Paviljoenstraat, Veurne. ‘70 illustraties van het Oud Testament’, Kerk van de Biest, Waregem van 29-3 tot 14-4.
*	Schilderijen, tekeningen en etsen van Yvonne Erauw, Gal. ‘Anders’ Zottegem 18-4 tot 4-5. Neemt deel aan ‘Kunst in Europa’, Rogiercentrum, Brussel tot 6-6. Kreeg vermelding in Prijs v. stad Leuven en in Prijs v. Grimbergen.
*	Graficus André Gastmans was inleider van de internationale Ex-libristentoonstelling in de Hall

[p. 128]

KG 12 Plastische kunsten

	van het Tieltse stadhuis op 11-4.
*	Schilderijen van Herman Gijsels, gemeentehuis C.C. Westerlo tot 24-3.
*	Schilderijen, tekeningen en aquarellen van Urbain Grard, gal. Lord Nelsen Turnhout, 1 tot 30-5. Samen met KVZS in Cult. Centrum de Warande Turnhout van 19 tot 28-9.
*	Werken van Wolfgang Hagedorn, Verhaerenmuseum St.-Amands-aan-de Schelde tot 13-4.
*	Werken van Arthur Hellebaut, gal. de Eik Antwerpen tot 6 mei.
*	Schilderwerken van Herman Hertogs, gal. Malpertuis Kluisbergen-Kwaremont.
*	Werken van Luc Hoenraet in het Grand Palais (Parijs) met ‘Jeunesse Horizons’. Ook in het Ac. Z. Jette tot 23-5.
*	Werken van Luc Hoenraet en Theo Humblet (aquarellen en gouaches) C.C. Heusden-Zolder tot 4-5.
*	Werken van Gerty Hoewaer, Leolux. Intern. Centrum Eindhoven tot 9 mei.
*	Zes Exlibris van Emiel Hoorne zullen, samen met het inspirerende gedicht, verschijnen bij Uitg. Rödol Frederikshavn (Denemarken). Het betreft 4-kleur zeefdrukken op machinegestreken papier, met portfolio (170 × 170 mm, 350 gesign. exx., vóór 12-6 550 fr., Br. 390.0950905.69, Em. Hoorne Waarmaarde).
*	Graficus Donald Huûghe publiceerde een Rodenbachlitho: oplage 300 ex., 990 fr. Bestellen bij kunstenaar: Bollenstraat 29 Roeselare.
*	Naïeve kunst van Marie-Christine Huybrechs Vehta C.C. Oude kerk Vichte tot 27-4. Voordien tot 24-3 in haar eigen atelier De Kemenade Kortrijk.
*	Kunstschilder Hubert Jacobs met gewassen tekeningen over de jubilerende gemeente Werchter in het Oude Gemeentehuis tot 4 mei. Over hem verschijnt vanwege zijn vrienden een kunstboek (30 ill., ca. 85 blz.) met tekst van Robert Verpoylt.
*	Werk van Jef Janssens, gal. Kerkenhoek Latem tot 27-4.
*	Aquarellen en Gouaches van Marie-Madeleine Jorissen en Magda Kint, C.C. Heusden-Zolder tot 4-5.
*	Werken van Renée Kempen, Kunstcentrum Hof de Bist Ekeren tot 4-5.
*	Werken van Paul Kennes, gal. Nikè Elewijt-Zemst tot 27-4.
*	Werken van Juul Keppens, eigen atelier Konkelgoedstraat 29 Lebbeke van 29-3 tot 20-4. Presentatie van huldeboek ‘Juul Keppens 70’.
*	Grafisch werk van Jan Keustermans, Gemeentekrediet Zoersel tot 20-4. Lode Keustermans, gal. Den Bellaert Antwerpen tot 14-4.
*	Glasramen van Jos Knaepen en Michel Martens, Univ. Campus Diepenbeek tot 19-4.
*	Werken van Ghislain Kuyle, Gasthuiskapel Borgloon tot 14-4.
*	Naïeve kunst van wijlen Victor Lecossois, Vehta C.C. Oude kerk Vichte van 11 tot 27-4.
*	Keramiek van Piet Lemahieu (Plem) in eigen atelier Rode Kruisstraat 29, Roeselare. Werken van Piet en Elsje Lemahieu gal. Elckerlijc Mariakerke tot 24-4.
*	Spreekbeurt over batik door Lut Lenoir in de Oostendse Kunstgilde op 7-3.
*	Werken van Liberta, gal. Kerkstoel Heist-op-de-Berg februari.
*	Werken van Alain Lombaert, gem. Casino Koksijde, 17 tot 31-7.
*	Een schildersfamilie exposeert: ‘5 × Lucas’, Sted. Kunstgalerij Halle 3 tot 11-5, nl. Jozef Lucas, zijn zoon Vic, zijn dochters Lise en Jenne en zijn kleinzoon Paul.
*	Het Blauwvoetmonument van Cyriel Maertens werd door Gouverneur O. Vanneste ingehuldigd

[Bibliotheek]

bare waarde ter hand stellen. Alle belangrijke Gezelle-opstellen worden in hun direct verband vermeld. Het blijft voor Karel de Busschere, zelfs na jarenlange vertrouwdheid met zijn onderwerp, een krachttoer om zoveel materiaal samen te brengen binnen het bestek van een ‘ontmoeting’. Toch is het geheel vlot leesbaar door de kernachtige, vaak plastische stijl. Als eerst inleiding tot de vereerde ‘heer ende meester’ is er, meen ik, geen beter werk aanwijsbaar en is deze met grote liefde geschreven monografie onmisbaar. Het grotere lettertype en de illustraties maken de uitgave bovendien heel wat aantrekkelijker als dit bij de vorige het geval was.

r.d.v.p.

JOOS FLORQUIN, Ten huize van... deel 16, Davidsfonds Leuven, Keurreeks nr. 148, 352 blz., zw.-w. illustraties, 345 fr. - Dit zestiende deel staat onder de eindredactie van de trouwe medewerkers van wijlen prof. J. Florquin, Annie van Avermaet en Fons Fraeters, maar verschilt verder in niets van de intussen beroemd geworden 15 vorige delen: een reeks interessante portretten, ons gebracht in de onderhoudende stijl die we van Florquin gewoon waren. Bij voorbaat drukken we de hoop uit dat dit niet het laatste deel van de reeks wordt, wat meteen ons vertrouwen in de samenstellers inhoudt. In dit 16de deel komen achtereenvolgens aan bod: prof dr. Frank Baur († 1969), de eminente Gezelle-Rodenbachkenner; uitgever Eugeen De Bock; componist Louis de Meester; kunstschilder Hubert Malfait († 1971); sportjournalist Pol Jacquemyns († 1977); prof. dr. Alfons Vranckx († 1979), minister van Justitie; ridder Jan de Spot, cursiefjesschrijver en bankier; prof. dr. Robert Vandeputte, gouverneur van de Nat. Bank; August van Istendael, voorzitter Caritas Catholica; Mgr. Pieter Jan Broeckx († 1968). Zoals u direct merkt: weer een zeer gevarieerd gezelschap, waarbij tal van interessante onderwerpen worden aangesneden. Tenandere als u het personenregister van 6 bladzijden lengte doorleest, bent u er onmiddellijk van overtuigd dat dit deel voor zijn voorgangers in documentaire waarde in niets moet onderdoen. Achterin het boek wordt ieder van de behandelde persoonlijkheden telkens met een paar foto's bedacht.

R.d.

ANDRE DESPRETZ, Een zomers Lint in een Veld vol Distels (Yang Poëzie Reeks, Gent, 1979, 48 blz.; te bestellen door overschrijving van 120 fr. op prk. 000-0901164-34 van A.D., Karthuizerlaan, 44B - 9810 Drongen-Gent). - Deze debuutbundel van ons medelid bestaat, in omgekeerde orde evenwel vergeleken met de titel (en waarom?), uit twee delen: ‘Een veld vol distels’ (16 gedichten) en ‘Een zomers Lint’ (17 ged.). Omdat de auteur durft te associëren vanuit zijn onverwisselbare persoon en zijn individuele leefwereld, tekent zich voor het oog van de lezer gaandeweg een specifiek silhouet van een mens af. En ook de stem die vernomen wordt, heeft een onloochenbaar eigen volume en timbre: ietwat korrelig, wat korzelig, zelfs aleens knorrend, maar eerlijk o.i., vrij spontaan en nooit sentimenteel. Ergens zou men geneigd zijn de manier waarop als neoromantiek te beschouwen (heimwee naar de jeugdjaren, bezinning op een vroeger tehuis, ervaren van gemis, volop en vaak bepaald zwaar rijmend in menig gedicht, antieke voorwerpen en groeisels) ware het niet dat de woordenschat, de beeldspraak en de zakelijke benadering (‘Hij keelt weer een konijn; snijdt d'ogen uit de kop’, ‘Op een laat terras, bij een pittig glas kop'ge pinard’) even duidelijk naar het (neo)realisme verwijzen. Buiten elke stilistische richting om dachten wij zelfs even te maken te hebben met een eerder aparte buitenstaander, onafhankelijk... als Omer Karel de Laey omtrent de eeuwwende. Grosso modo gezien kunnen wij het werk ten andere, in de lijn van die eigenste O.K. de Laey, ‘Flandria Illustrata’ (1ste deel) en ‘Francia Illustrata’ (2de deel) noemen: een gelijkaardige medaillonkunst, snel uitgevoerde aquarelletjes van taal over steden en plekken en personages, vol concreta en realia... (‘stoppelbaards als 'n clochard’). Mooie beelden (‘Opnieuw een lelie op de lippen’, ‘De hitte van een rood tapijt’, ‘Kanker van maretak’) wisselen af - een enkele, zeldzame keer althans - met al van anderen vernomen visies (‘De dag ontsluit zoals een oesterschelp’, zie Paul Snoek, maar in zuiverder taal dan: ‘De dag ging open als een oesterschelp’), met ondingen van Nederlands (o.a. ‘'t wonder der wijnstok’, ‘Het gladde water der doop’, ‘de aangewreten jongen’) en met fijne taalvondstjes als ‘'t hazeslaapje van de poes’. Een strofe ter illustratie: ‘Het mes. / In 't huis der donderkoppen en gevelde bomen / Wist ik, de jaarringen nog week, de stage drinker, / De ruige, sluwe stroper, éénorig als Van Gogh, / Gesloten als een blok en met een blik die netelt’.

RUDOLF VAN DE PERRE, De gekleurde wereld (30 gedichten uit de hedendaagse Noorden Zuidnederlandse letterkunde benaderd en verklaard, met een inleiding door Van Wilderode), Orion, Brugge, 1979. - Een bezig, begaafd lezer als Van de Perre - zelf onderwijsmens, dichter, essayist, criticus - lijkt me wel zo ongeveer het ideale medium te zijn tussen het poëzienminnend publiek (‘Ik hou van die moderne gedichten maar voor mij blijven ze toch moeilijk!’) en de kunstenaar (die - nog altijd - niet democratisch genoeg ingesteld blijkt te zijn om de allerelementairste, b.v. anekdotische, uitleg i.v.m. zijn schepping te verstrekken). Het is hier niet de plaats om de twee gemeenplaatsen van alibi's te gaan weerleggen of te willen nuanceren waarmee men steevast komt aandraven: ‘Het gedicht moet voor zichzelf spreken!’ en ‘Ik weet niet wat ik met die verzen bedoeld en gewild heb’. Alleen besluiten wij er uit dat er de facto, én in den volke én in het onderwijsmilieu vooral, behoefte aan goede goeroes ter zake blijft bestaan. En zo iemand is Rudolf Van de Perre, ons redactielid, ongetwijfeld. Deze ‘verkenningen in het voorland van onze literatuur’ gebeuren behoedzaam... aanwijzend wat tot beter begrip getoond moet worden, verklarend wat allicht ongezien zou blijven, als vraag en als vermoeden bestempelend wat zich als dusdanig aanbiedt, zachtaardig uitnodigend om mee te creëren eerder dan epaterend. Van Wilderode stelt het zo: ‘Van de Perre vormt poëzie-lezers’. Natuurlijk hangt de waarde van een dergelijke uitgave in aanzienlijke mate van de selectie af. Ons heeft de weloverwogen, weelderige diversiteit ervan getroffen: vertrekkend vanuit aparte gedichten (die ongetwijfeld aan zijn individuele smaak beantwoord zullen hebben), is Van de Perre erin geslaagd én de markantste dichters der onderscheiden generaties én de belangrijkste stromingen én de bonte verscheidenheid der menselijke bestaanservaringen én de gamma der poëtische technieken mee aan bod te laten komen. Speciaal weze hier vermeld het zeldzaam evenwicht tussen Vlaanderen en Holland

[p. 129]

[Bibliotheek]

plus de overbrugging van de afstanden jong - oud, klassiek - modern, open - hermetisch. Alleen is het ons een raadsel gebleven waarom noch Roland Jooris noch Cees Buddingh' noch het neorealisme überhaupt in dit zo rijk georchestreerde boek mochten meespelen. Wellicht omdat er aan die contouren bepaald weinig toe te voegen is omwille van hun vanzelfsprekendheid? Dit met handschriften en reprodukties geïllustreerd werk werd al tweemaal bekroond: het kreeg de Arthur Merghelynckprijs van de Academie (1976-1978) en de prijs voor het essay van de provincie Oost-Vlaanderen (1979). Van harte en zonder reserve warm aanbevolen, want het is een applausje waard. Overwaard!!!

IVE SILLOC, 3 Bundels - prozapoëmen, haikoes, semioes, aforismen, gedichten. Uitgeverij Johan Engelen, 26 Baksveld, 3180 Westerlo, 1979, 115 blz. met een inleiding door de auteur. - ‘Ik wil met mijn poëzie, mijn schrijfseltjes, mijn Sillocjes de mens in aanraking brengen met zichzelf, zijn geest van voedsel voorzien (zoals wij allen toch “soep en patatten eten”). Maar zo of zo opgediend, zal voor de ene lekker zijn wat voor de ander niet deugt. Soms moet je iets leren eten’... lezen wij in het voorwoord (de plaatsing der woorden, de zinsbouw en de interpunctie hebben wij maar aangepast, want het is een miserabel taalsoepje wat wij in die inleiding binnengelepeld krijgen. Meer aandacht daarin voor elementaire stijl, Silloc!) Ondertussen echter zal menigeen dit dichterlijke etentje inderdaad wel lusten - vooral dan wie op levenswijsheden, bezinning, reflectie, spitsvondigheden, diversiteit etcetera uit is eerder dan op vormtechnische volmaaktheid. Een ‘ghenoughelyck ende profytelyck boexcksken’ voor wie allerlei druksels-ter-gelegenheid wil stofferen. Posterpoëzie van het betere soort. Jong van mentaliteit en zeer mooi uitgegeven (parelgrijze kaft, plastic ringverbinding). En ook dit nog (eerlijk is eerlijk): afgezien van de inleiding vertonen de eigenlijke teksten een vrij behoorlijk en zuiver taalgehalte.

GIE LAENEN, Twee en twee is vier - een boek over vriendschap, Reeks Lannoo's juniorboeken, Tielt, 1979, 127 blz., 160 fr. - Gie Laenen, één van onze betere jeugdschrijvers en een zeer actief iemand in de wereld der jonge mensen, heeft een goed verhaal gepubliceerd over de vriendschap binnen de middenmoot der tieners. Thomas en Nikolaas, Krisje en Jan vinden mekaar, vormen een hartekring, proberen een viervuldigheid van geluk. De jungle van het schoolmilieu vernietigt die jonge poging. Via diverse stilistische procédés (brief, kaart, dagboekfragment, stukje opstel, dialoog, beschrijving, epische geheeltjes etc.) slaagt Laenen erin interessante plekken kritisch en inzichtelijk te leren doorgronden: de liefde, de verwijdering der scheiding, de waarde van de natuur, de moderne schoolfabriek, de vrijheid, de beginnende geslachtelijkheid, de homoseksualiteit, het familiale gegeven, de kunst (zeer mooie passages i.v.m. muziek en beeldende expressie!) en zo voort. Vooral het feit dat hier - eindelijk eens! - een meer verfijnde levensstijl geprojecteerd wordt, stemt ons positief. Dat er, stilistisch gezien, enige beïnvloeding vanuit Jef Geeraerts' ‘Indian Summer’ (‘De Vogels’ en ‘De zeer goede Plek’) valt te noteren, kan onze warme waardering niet verminderen. In ieder opzicht zeer bruikbaar voor de vierdes, derdes en tweedes van het secundair onderwijs... dit gave, optrekkende, zuivere portret van Thomas d'Outrié.

Wie hun waarde uit hun leed verwierven, n.a.v. de Verzamelde Gedichten van GABRIELLE DEMEDTS, ‘De Gulden Veder’, Oriont-Colibrant, Brugge, 1979, 142 blz., met een inleiding door de dichteres zelf. Ik draag het verhaal met mij mee van een vrouw, die, als kind, van haar 11de jaar in de kliniek lag en daar almaar injecties kreeg voor een beenderkwaal. Haar gehavende meisjespop, uit die periode bewaard, is van onder tot boven met naalden doorprikt, doorstoken, ‘doorstekt’. Daaraan moest ik denken bij deze poëzie. En ook naar die mooie, ivoren, Oosterse beeldjes gingen mijn gedachten uit... vrouwengestalten, door doktoren gebruikt om een ziekte te lokaliseren, in strakke schoonheid gestrekt, sereen maar van een eerder harde waarachtigheid. In ons tijdschrift is G. Demedts veelvuldig aan bod gekomen (zie o.a. ‘West-Vlaanderen’ 1956 en 1959, ‘Vlaanderen’ 1960 en 1979), zodat het niet makkelijk zal worden daar nog iets aan toe te voegen. Toch willen wij het proberen, al was het maar omdat G. Demedts een der eerste dames bij ons in Vlaanderen geweest is die persoonlijkheid genoeg had om tegen bepaalde vooroordelen op te durven en op te kunnen tornen. Van Edvrard Munch tot Wolfgang Borchert (via zovele anderen ook) is ‘de kreet’ (‘der Aufschrei’) een dominante geworden in 's levens benadering vanuit de diverse moderne kunstvormen. Bij G. Demedts echter lijkt ons de kreet der ontzetting al geslaakt en werd het rijpere stadium bereikt, met name dit van ‘de vraag’. En daarmee is zeker niet bedoeld het ‘kurieusneuzen’ van onvolwassen vraagstaarten! Zelfs aan het Shakespeariaanse ‘Who can tell me who I am?’ - het informeren naar de eigen individualiteit - is deze voldragen vrouw al voorbij. Het groeisel dat boven heel dit zielsgebied uitsteekt is o.i. het zo typisch filosofische vraagteken: ‘Waarom? Why?’

Hoe? En wat? En waartoe?
Derf ik voor allen een geluk?
Is 't al met recht ons aangedaan?
Is er zachtheid te verwachten van een dier in de klem?

Als haast vanzelfsprekende uitschietsels aan die ‘boom van groot verdriet’ (maar welk part heeft daarin de existentiële weemoed, het specifiek Demedtse levenservaren?) zijn er de vragen naar de andere, het andere:

En wat is vrede? wat is liefde?
Bezwerend wat? bezwarend wie?
Verdriet, waar is schoonheid?
Een broeder aan mijn zij, maar hoort hij mijn woord?
Grootvader, hoort gij ook wat ik hoor?
Maar knielen zeg jij?
Maar wat als ik almachtig was?
Heb ik in God geloofd?

KG 13 Plastische kunsten

	in het Roeselaarse Klein Seminarie op 20-4.
*	Werken van Frank Mahieu Grand Palais Parijs, met ‘Jeunesse Horizons’.
*	Werk van Marcaine, ASLK Gent tot 5-4.
*	Grafiek van Marcase, gal. Delta Allardstraat Brussel van 13-3 tot 13-4.
*	Werken van Marga, Acad. Ziekenhuis KULeuven tot 4 mei.
*	Werken van Noël Matthys, gal. Tivoli Oudenaarde-Volkegem tot 20-4.
*	Hugo Meersman ontwerper van de penning ‘150 jaar Vlaamse beweging’, is geen beeldhouwer zoals we in vorig nummer schreven, maar graficus. Dank voor deze rectificatie.
*	De in vorig nummer aangekondigde tentoonstelling van Carlos Michiels (Karmelietenklooster Gent) betrof zijn telken jare in de vasten vertoonde symbolische Meditatieve Kruisweg.
*	Gouaches en Aquarellen van Frans Minnaert C.C. Heusden-Zolder tot 4-5. Centr. H. Vander Stokken Pepingen, april.
*	Werken van Roger Pattyn, Gem. Feestzaal Ingelmunster (14 - 18-5) en gal. St.-Hermes Ronse (7-6 - 8-7).
*	Werken van Dirk Pauwels, Teater 19 Brugge tot 30-5.
*	Beeldhouwwerken van Maurice Pelgrims, gal. Bogaerd Begijnhof Mechelen tot 19-5.
*	Grafiek van Hendrik Platteau, Studio Gaselwest Kortrijk tot 7-4.
*	Kunstschilder Noël Platteeuw, 8 tot 23-3 voorhalle stadhuis Ieper.
*	Een Retrospectieve Beeldhouwer Albert Poels zette in op 27-3 in de GBM Meir, Antwerpen (tot 18-4).
*	Werken van Richard Pringels, Latemse Galerij tot 11-5.
*	Werken van Roger Remmerie, Gem. Feestzaal Ingelmunster (14 - 18-5) en gal. St.-Hermes Ronse (7-6 - 8-7).
*	Werk van Laurent Reypens, gem, feestzaal Borgerhout tot 28-4. In ‘Meiboeket’ gal. da Vinci Waregem tot 14-5.
*	Schilderwerken van Hélène Riedel Foyer KVS Brussel.
*	Etsen van Veerle Rooms gal. Siegfried de Buck, Gent, 9 - 25-5.
*	Werken van Sabine Rommens, gal. Dauwe Zele tot 2-4.
*	Seriele constructiekunst van Albert Rubens, gal. Jeanne Buytaert Antwerpen tot 15-3. Constructivistisch werk in Sted. Mus. Leiden (1-3 tot 5-4) en Commanderie van St.-Jan Nijmegen (19-4 tot 18-5).
*	‘Zo zag ik Zuid-Afrika’, schilderijen van Renaat Saey, Gal. Pee Eksaarde-Lokeren tot 30-3. In galerij Belgo-Factors Turnhout tot 4 mei.
*	Keramiek en pentekeningen van Darie Schotte Huidevettershuis Brugge tot 29-5.
*	Kunstschilder Jos Schreurs, gemeenschapshuis Achel.
*	Schilderijen van Frans Schuermans, Huize Ernest Claes Zichem tot 4-5.
*	Werken van André Seurynck, gal. 't Zwingelkot Bissegem tot 7-4. Ook in Ebesgalerij Knokke-Heist 28-3 tot 4-5.
*	Werk van Sleppe en Della Calberson, Baudelostraat 25 Gent, tot 23 mei.
*	Schilderijen van Florent Smet, gal. 't Poortje Haasdonk tot 13-4.
*	Retrospectieve Jos Fred Smith Museum van Deinze en Leiestreek 22-3 tot 27-4.
*	Grafiek van Jan Smitz, Academie Antwerpen van 13 tot 28-3.
*	Schilderijen van Miet Spincemaille-Sleebuss, Salons Jacobs Leuven april-mei en eveneens in de Bank van Parijs en de Nederlanden Leuven.

[p. 130]

KG 14 Plastische kunsten

*	Grafiek van wijlen Victor Stuyvaert, gal. Sienjaal Gent tot 4 mei.
*	Werken van Georges Tahon, Feestzaal vismijn Nieuwpoort 1 tot 14-7. Permanent in stationsgebouw Veurne.
*	Mérite Artistique Européen organiseert tentoonstellingen in gal. Interdecor Brugge met o.m.: Freddy Theys en Marcel de Backer (25-4 tot 8-6) - Sabine Rommens en Nelly Windels (9 tot 22-6).
*	Werken van Sting T'Jaeckx, Hal Stadhuis Nieuwpoort van 1 tot 14-7. Doorlopend Langestraat 46 A Nieuwpoort.
*	Werk van Jacques 't Kindt met de Laureaten van de Godecharlewedstrijd, zaal Bortier Brussel 1 tot 4-4.
*	Werken van Roger van Bulck, gem. feestzaal Borgerhout tot 18-4.
*	Werken van L. van Cauwenbergh en Frans Vansteenkiste, Hal Stadhuis Nieuwpoort 16 tot 30-7.
*	Werken van Guido Van Damme, gem. feestzaal Borgerhout tot 28-4; gal. Oude Post Mol 25-4 tot 4-5; keramieksculpturen, teken- en schilderwerken, gal. Roze Olifant Antwerpen Kattestraat 1 tot 30-6.
*	Grafisch werk van Nicky van Damme, Theaterhotel Arenbergstraat Antwerpen tot 30-5 (Cyclus Jonge Grafiek),
*	Werken van Monique Vandekerckhove, in ‘Meiboeket’ gal. da Vinci Waregem tot 14-5.
*	Werk van wijlen Jean-Pierre Vandenberghe, ASLK Gent tot 5-4.
*	Etsen van Ilse van den Bogaert, gal. Siegfried de Buck, Gent, 9 - 25-5.
*	Werken van Piet Van den Buys, gal. Elkerlyc Oostende van 29-3 tot 24-4.
*	Werken van Robert Vandereycken BP-Belgium Antwerpen tot 20-4.
*	Werken van mevr. Rac. Vanderstappen, gem. Vismijn Nieuwpoort van 31-5 tot 13-6.
*	Grafiek van Jan Vandeweghe, Studio Gaselwest Kortrijk tot 7-4. In de Academie van Antwerpen van 13 tot 28-3.
*	Werken van Bob van de Weyer, gal. Nico Vandaele Brugge tot 25-4.
*	De laatste werken van Bruno van Dyck eigen atelier Maalderstraat 25, 2000 Antwerpen van 11-5 tot 8-6 (di., do., vrij. en za. van 14 tot 18 u.; zo. van 15 tot 21 u.).
*	Religieus werk van wijlen José Van Gucht tot 10-4, gal. H. Godderis Veurne.
*	Senator Maurice van Herreweghe (Gent) introduceerde de tentoonstelling Tony Albrecht (St.-Martens-Latem).
*	Religieuze pastels en pasteltekeningen van Jan M. van Saene, van 29-3 tot 25-5 Museum voor Relig. Kunst Oostende.
*	Gouaches en aquarellen van Roger van Sevenant en Maurice Wyckaert, C.C. Heusden-Zolder tot 4-5.
*	Schilderijen, monotypen en tekeningen van Marcel Veldeman, Martinushoeve Zandvliet van 26-4 tot 18-5.
*	Werken van Eddie Verfaillie, van Vlaenderens Molen Vinderhoute van 28-3 tot 13-4. In ASLK Korte Meer Gent tot 5-4.
*	Beeldhouwwerk van Raf Verjans, Prospect Gallery Brussel, tot 20-4.
*	Werken van Emiel Verlinden, gal. ASLK Gent tot 5-4.
*	Werken van beeldhouwer José Vermeersch, Kursaal Oostende, vanaf 30-3 (Parallellen). In gal. Hermagedon Kortrijk tot 6-4.
*	Glazenier-Graficus Antoon Vermeylen tot 15-4 Gem. Tentoonstellingszaal Borgerhout.
*	Werken van Cécile Verplancken, gal. Kerkenhoek Latem otot 27-4.
*	Kunstschilder William Vermeesch, Academische Club Leuven van 25-4 tot 30-5.

[Bibliotheek]

Wanneer wij daarnaast die enkele verre en zeldzame beginsels van antwoorden (of liever ‘replieken’) leggen (De grijze dag duldt alleen... een vlak gezicht / een effen blik op niets gericht - Het is te laat geworden - Als de liefde niet bestaat / is niets de moeite, lief kind - Geliefde liefde, zevenmaal / heb ik te weinig liefgehad - Ik groet U diep, mijn lieve Heer / ik groet U diep...) dan lijkt ons eens te meer bewezen hoe poëzie-haar-gedichte-zegging een geheel levensverhaal en een complete zielestory brengen kan binnen de plek van enkele (vers)voeten. Proza zou er een grote parkeerplaats voor nodig hebben. Verbloeming van de feiten ondertussen, veel fiorituurtjes omheen de ideeën, verkransing en verschansing vanuit de vorm heeft de dichteres kennelijk niet gewild, niet geduld, niet gezocht. Ligt het niet in de lijn van haar natuur, aardt het niet in haar aarde? Is de prevalentie van de inhoud op de finesse van de artistieke verwerking een optie der Demedtsen überhaupt? Wordt er terwille van een grotere algemeen verstaanbaarheid in den volke maar afgezien van wat wij literaire références, Knicks, curtsy zouden willen noemen... de stijleffecten (soms berekend, soms té kunstmatig aandoend) voor de happy (unhappy?) few? Of is er - vanuit bewondering en vriendschap destijds ontstaan - nog altijd een zekere Wahlverwandtschaft met Verschaeve i.v.m. de nonchalance ten overstaan van de uiterlijke gedaante waarin poëzie zich aandient? Is de werkelijkheid gewoon te hard en te ongenadig geweest, zodat alleen doodgewoon daglicht van taal (sober, eenvoudig, helder, zich zacht herhalend) ze aanneembaar te tonen vermocht? Zijn die gedichten in eerste instantie het parlando van een vrouw, voor de spiegel van het ego, tot de eigen ziel? En dan is er inderdaad niet zoveel tooisel nodig; een beetje parfum kan volstaan... En misschien... misschien ook zijn wij al te zeer (om het met Gezelle te zeggen) ‘verkloeried en verklutst’ door de Kunst-om-de-Kunst, zodat wij almaar kijken, toekijken, gapen, ons vergapen... en riskeren niet te horen hoe ons daar iemand, van tegen haar muur in zon en schaduw, toefluistert het enige wat een mens een medemens te uiten heeft:

‘Ik heb u lief’ zeg ik (en de muren
luisteren ademloos als muren zijn)
‘Ik heb u lief’ (maar het wijkend licht
taant als tevoren).

‘Hier dan, het gaat over vijf-en-veertig jaar’ luidt de eerste zin van G. Demedts haar inleiding... alsof zij ons die meisjespop (haar tederste, kwetsbaarste, liefste bezit) zomaar toegooien zou, zonder daarbij, allicht vanuit de gereserveerdheid van haar ras, op ons ‘dankjewel’ te wachten. Bedankje, dat wij haar dan wel achternaroepen moeten: ‘Dank U wel, Gabriëlle! En proficiat!’

KAREL DE DECKER e.a., Juul Keppens 70, Druk. A. de Cuyper Zele, 1980; 64 blz., 30 × 21 cm., ca. 35 illustraties waarvan 6 in kleur, linnen band. - Een mooie hulde aan een zeer verdienstelijk kunstschilder, wiens werk niet door de zucht naar noviteiten wordt gekenmerkt, maar door een eerlijk métier, een waarachtige bewogenheid en een echt esthetisch aanvoelen. Hij is een van die bekwame Vlaamse onderwijzers, die het hebben gewaagd zich tevens aan de kunst te wijden om het volk te dienen door het schoonheid te brengen, of liever het te leren zien hoeveel schoons er is als men de ogen opent en zijn hart laat spreken. Niet dat hij zich bezondigt aan estheticisme, integendeel. Maar hij weet het schamele en het eenvoudige, het decor waarin zich het leven van een gewone mens afspeelt, tot schoonheid te verheffen door het op zijn doek te brengen, beladen met emotie, zinderend van licht en kleur en geheimnis. Wij wensen hem nog vele jaren kunstgenot en arbeidskracht. (Bestellen bij de kunstenaar: Konkelgoedstraat 29, 9370 Lebbeke).

JOS PHILIPPEN e.a., Diest vroeger en nu, Uitg. Rotary Club Diest, 1980; 200 blz., 21,5 × 23,5 cm., linnen band, meer dan 200 foto's en reprodukties; gedrukt op 250 ex. door Lannoo, Tielt. - Wie Jos Philippen zegt, zegt Diest, en omgekeerd. Het was dan ook vanzelfsprekend dat de vroede heren van de Diestse Rotary zich hebben gewend tot Jos Philippen, om hen te helpen hun bijdrage te leveren tot de viering van het millennium der kleine trotse Brabantse stede. Het werd een prachtige uitgave, een groots verleden en een leefkrachtig heden waardig. Michiel van der Eycken verhaalt er kort de geschiedenis van Diest en randparochies, waarna de Diestse iconographie wordt vertoond. Eerst van het vroegere Diest, waarover in oude gravures en litho's veel werd vastgelegd (de oudste daterend uit 1580), of door schilders uitgebeeld, of reeds vanaf de vorige eeuw gefotografeerd. Aan kunstschilder Franz van den Hove bvb. is Diest veel verschuldigd, maar ook aan de postkaartenhandel, die er zeer actief is geweest, vermits Diest zoveel stedekundig moois bevatte en grotendeels nog bezit. Het tweede deel ‘Diest nu’ toont enkele beelden, die men niet anders dan met ‘gemengde gevoelens’ kan bekijken, nl. de ingrepen vanwege de openbare en private landschapsvernielers. Maar daar wordt niet het accent op gelegd. Het boek toont uiteraard vooral het goede dat bewaard of tot stand gebracht werd in de laatste decennia, hoewel men het goeddeels buiten de stadsmuren moet gaan zoeken. Ook blijkt de nood aan vele miljoenen - zoniet miljarden - voor volstrekt urgente restauraties. Het boek eindigt met de keure van 1229, waardoor Diest eigen rechten en rechtspraak kreeg van Hendrik I van Brabant. Een mooi boek over een mooie stad, waar met liefde is aan gewerkt.

FRED GERMONPREZ, Kortrijkse figuren II, Uitg. Komitee voor initiatief van het Kortrijkse, 1980; 205 blz., geïllustreerd. - In zijn vele jaren arbeid als Kortrijkse journalist heeft de romancier Fred Germonprez heel wat liefdevol opzoekingswerk gedaan naar belangrijke figuren uit het nabije en verre verleden van zijn stad. Daarvan ontstond een eerste bundeling in 1965. Het Kortrijkse Komitee patroneerde, n.a.v. de 65 jaar van Fred Germonprez de uitgave van een tweede bundel, ingeleid door burgemeester Lambrecht. Ook hierin verschijnen tal van figuren uit kunst en letteren, van Karel van Mander tot Antoon Vander Plaetse, over de rederijkers J. Mattelaer en J.B. Hofman, de musicus Pieter van de Ghinste, de schilder Albert Caullet, de dichter Cesar Gezelle en de toneelauteur-romancier Willem Putman. Alles zeer lezenswaard en vaak fijn getypeerd.

[p. 131]

[Bibliotheek]

MAURITS BILCKE, Bio-Bibliography, Imprenta del Mediterraneo, Fuengirola-Malaga, 1979, 63 blz., ca. 100 illustraties, gebonden, 27 × 20 cm. - Het betreft hier een vertaling in het Engels, door J.E. Bruyndonx, van een in het Nederlands verschenen monografie uit 1978, n.a.v. Bilcke's 65e verjaardag, op initiatief van zijn echtgenote. Men vindt er een overzicht van zijn te weinig bekend en zeer vooruitstrevend plastisch werk, zijn uiterst belangrijke activiteiten als kunstrecensent in radio en pers, zijn centrale rol als kunstpromotor en organisator van tentoonstellingen; naast zijn spijtig genoeg wegens tijdgebrek te beperkt gebleven poëtische arbeid. Dat hij een bundeling van deze laatste voorbereidt, zal velen verheugen. De Bilcke-monografie biedt tenslotte een rijke keus foto's, die niet alleen i.v.m. Bilcke zelf belang hebben. Zij bieden tevens een iconografisch beeld van de hele ontwikkeling in ons land op het gebied der plastische kunsten in de laatste vijftig jaar. Reeds enkele jaren verblijft hij in Spanje, maar we zijn gelukkig dat hij niet opgehouden heeft te werken. Nog vele jaren hopen we!

MIEL KERSTEN, Dichter-Essayist Hans Melen, Uitg. Ver. Kath. O.-Vl. Schrijvers n^o 43, Gent 1980, 56 blz. - Met veel genegenheid werd dit werkje geschreven, aansluitend bij de 65^o verjaardag van Hans Melen en zijn 25-jarig penningmeesterschap van de VKOS. Het is de vanzelfsprekende aanvulling bij de reeds verschenen bloemenlezing, die de dichter zelf had samengesteld onder de titel ‘Tijd in eeuwigheid’. Meer in het bijzonder wordt dan de natuurromantiek en de muziek in Melens poëzie bestudeerd. Daarna komt ook het essayistisch werk aan de beurt, dat spijtig genoeg nog niet gebundeld werd en over tijdschriften is verspreid; het getuigt van zijn grote veelzijdigheid en zijn sterke zin voor de fundamentele waarden. Dat is niet de minste van de redenen waarom Hans Melen ons respect afdwingt.

Yves DE SMET en Norbert POULAIN, Van Kromme tot Rechte 1920-1940, Reeks Bijdragen Cult. Jaarboek van O.-Vl. n^o 9, Uitg. Provincie Oost-Vlaanderen, Gent 1979; 114 geïllustreerde bladz., 164 buitentekstplaten, 300 fr. - Deze degelijke publikatie handelt over architectuur en toegepaste kunsten in O.-Vl. van 1920 tot 1940. De provincie wenst hiermede op deze twee gebieden de rol van O.-Vl. te onderlijnen, die nationaal en internationaal te weinig erkend is. De titel illustreert de evolutie, uitgaande van de Art nouveau naar de Stijlrichting. Uitgangspunt was de tentoonstelling georganiseerd in het H.T.I. St. Lucas in 1979, waarvan de kunstenaar Yves de Smet samensteller was. Na een algemene inleiding worden achtereenvolgens behandeld: Monumentale kunst, Interieurkunst, Grafiek, Glas, Keramiek, Metaal, Edelsmeedkunst, Textiel e.a. Daarop volgt de bio-bibliografie van veertien architecten en kunstenaars en een uitvoerige bibliografie over elk der behandelde thema's. De 60 bladzijden reprodukties komen het geheel bekronen. Een werk dat voor kennismaking met en verdere studie van deze kunstperiode grote diensten zal bewijzen. Beide auteurs zijn enthousiaste bewonderaars van de Art-Deco, wat waarborgt dat het boek met liefde en competentie werd geschreven.

Hendrik BRUGMANS & Paul VAN DE MEERSSCHE, Blijvend Engagement, Keurreeks n^o 147, Uitg. Davidsfonds Leuven, 1980; 173 blz., 295 fr. ingen. en 345 fr. geb. - Dit boek is een synthese van gesprekken van Prof. van de Meersche met Prof. Brugmans (zomer 1978 - herfst 1979), over het engagement van deze laatste als christen en als voorvechter van de sociale, federalistische en Europese gedachte. Het geheel volgt nagenoeg chronologisch de geestelijke evolutie en de eraan verbonden activiteiten van de Ere-rector. Het belicht echter niet alleen de figuur Brugmans, maar ook de historisch-ideologische ontwikkeling van de Nederlanden en Europa over zes decennia. Treffend voor ons is dat dit veelvoudig engagement inzette met een stellingname voor de Vlaamse beweging, die hem naar het marxisme leidde, met de onvermijdelijke ontgoochelingen. Ook die erkent hij, evenals de ontgoochelingen die andere stellingnamen hem hebben medegebracht. Zoals de Vlaamse intellectuelen, die zijn tijdgenoten zijn, heeft Prof. Brugmans een grote bekendheid met de Franse cultuur, wat hem van de meeste Nederlandse onderscheidt. Met deze laatste heeft hij wel een grotere openheid gemeen voor wat aan nieuwe ideeën in de wereld rondcirkelt. De Vlaming is sceptischer, begeeft zich minder aan het rationaliseren en beschouwt vlug de mooiste geestesconstructies voor bekeken, als hij de dragers ervan kent en hun concrete handelingen heeft gezien. Maar het belet niet dat U dit boek ‘moet’ lezen! Het werd geschreven door een bevoorrechte getuige van voorname historische gebeurtenissen.

RAPHAEL DE SMEDT e.a., Jan de Smedt na een kwarteeuw, Uitg. Vrienden van Jan de Smedt, Mechelen 1979; 193 blz., ruim geïllustreerd. - Op 10 maart 1979 had te Mechelen een colloquium plaats, gewijd aan het werk van de op 10 sept. 1954 overleden Mechelse schilder Jan de Smedt. De toespraken worden, na een inleiding van Prof. Carlo Heyman, hier gereproduceerd, nl. deze van Ph.E. Webber (zelfportretten), Lydia Schoonbaert (intimisme), André A. Moerman (landschappen), Thérèse Urbin Choffray (tekeningen), Mary del Marmol (beeldhouwwerk). De laatste vijftig bladzijden brengen door Dr. Raphael de Smedt piëteitsvol samengestelde gedetailleerde bio- en bibliografieën. Het zal de lezer van deze uitstekende publikatie duidelijk zijn dat Jan de Smedt jarenlang ondergewaardeerd is geworden. Daar hebben onze cultuurpolitici ongetwijfeld schuld aan, maar ook de grote bscheidenheid van de schilder-beeldhouwer-tekenaar. Dit boek moet dus veel goed maken. Wij wensen dat het gehoor mag vinden.

A.S.

STIJN STREUVELS, Kroniek van de familie Gezelle³, Orion Brugge / Gottmer Nijmegen, 1980, 250 × 158 mm, 127 blz., 420 fr. - Dit merkwaardige boek heb ik al vaak herlezen. Bij zijn eerste verschijning tweemaal besproken. De eerste keer vol trouwhartige bewondering voor Streuvels' oprechtheid; tegen een tweede bespreking, anno 1962, vond ik die bewondering en die oprechtheid een ietsje roekeloos. Ik werd nogal kritisch. Die gesteldheid is aangedikt. Ik vind het een roekeloos boek. 1. Op de leeftijd van negentig faalde Streuvels' geheugen, niet zijn eerlijkheid. Herman Bossier (De Standaard, 25/26.2.61) wees al vlug historische onnauwkeurigheden aan. Er zijn er meer dan die. Streuvels die - terecht - tegen elke

KG 15 Laatste berichten

*	Werk van Denise Verstappen, gal. Nico Vandaele Brugge tot 25-4.
*	Retrospectieve Kunstschilder M. Werner Latems Museum v. Moderne Kunst, tot 7-3. Daar werd de kunstmonografie van W. Otte over zijn werk gepresenteerd.
*	Glaswerken van Paul A. Wilmots, Univers. Campus Diepenbeek tot 19-4.
*	Werken van Robert Wuytack, gem. feestzaal Borgerhout tot 28-4. Eveneens van 20-4 tot 23-5 in het college van St.-Niklaas.

Laatste berichten

1. PLASTISCHE KUNSTEN: Wilhelmina Barbé - van Gucht, Oude Post Mol tot 26-5. - Wijlen Door Boerewaert Arte-Atelier Mechelen tot 9-6. - André Bulthé, gal. Royal Astridhotel Oostende, tot 31 mei v. 1 tot 20 u. dagelijks. - Leo Cleymans, gal. Hendrik de Braekeleer Antwerpen tot 22-5. - Jan Cobbaert, gal. De Verkeerde Wereld Maaseik tot 1-6. - Marcel de Backer, Taverne Akropolis Oostduinkerke 23-5 tot 13-4; ASLK-Oostduinkerke 1 tot 15-6; Bank Brussel Lambert Veurne 20-6 tot 9-7; de Peperbusse Oostende 17-7 tot 6-8. - Daniel Deblaere, gal. Gouden Pluim Tielt, april. - Siegfried de Buck, permanent in zijn galerij Kuiperskaai Gent. - Jef de Leeuw, Hof de Bist Ekeren tot 1-6. - Armand de Meulemeester in eigen atelier Wittentak (Kapellestraat 217, Ronse) tot 18-5. - Roger de Smet (St.-Niklaas) in Tivoli Oudenaarde tot 1-6. - Geert Devolder, galerij de Peperbusse Oostende tot 4-6. - Herwig Driesschaert, galerij Gheysens van 24-5 tot 15-6. - Jos Geboers, gal. Janine Dessers Hasselt tot 29-5. - Joris Ghekiere, Jordaenshuis Antwerpen tot 25-5. - Etsen van Emiel Hoorne, gal. Siegfried de Buck Gent, 9 tot 25-5; Interior Art Gallery Brussel 10-5 tot 18-6. - Hans Kitslaar, gal. Schaliënhoeve Kalfort - Puurs tot 1-6. - Frans Magriet, gal. Drie Berken Wechelderzande tot 1-6. - Michel Martens tot 30 mei in gal. Frank de Clerck Gavere. - Beatrijs Papeians de Morchoven, Actueel Kunstforum Antwerpen tot 31-5. - Werken van wijlen Roger Serras, Dienstcentrum Gentbrugge tot 26-5. - Francine Tavernier, St.-Hermesgalerij Ronse tot 3-6. - Yvonne Valgaeren, open deur-dag in atelier Philipslaan 17 Leuven, op 24 - 25 - 26-5. - Jos van Craeyenest, Newport Land Nieuwpoort-Bad, mei-juni. In aug.-sept. Kelder Oud Brugge’ Kuiperstraat 33, 8000 Brugge. - Jacques van Damme, gal. La Rose Traversée Brussel tot 3-6. - Robert Vandereycken, gal. De Verkeerde Wereld Maaseik tot 1-6. - Bruno van Dyck, gal. Atelier Antwerpen tot 8-6. - An van Lierde, gal. Anivo Antwerpen, april. - Kunstschilder Theo van Rintel (atelier: ‘De Frulle’ Verloren Kost Snaaskerke) tot 25-5 in gal. Louisa in Izegem. - Eddie Verfaillie Gem. Feestzaal Ingelmunster (14 tot 18-5) en gal. St.-Hermes Ronse (7-6 tot 8-7). - Martin Wallaert Lahnstein-BRD tot 15-6; 28-6 tot 15-7 Oostende; voordien Eindhoven. Een film wordt over zijn werk gemaakt door cineast Roger Claeys. - Georges Cheyns, stadhuis Oudenaarde 21-6 tot 4-7. - Karel van Deuren werd corresponderend lid van de befaamde ‘Deutsche Gesellschaft für Photographie’. Hij introduceerde de kunstfototentoonstellingen: ‘Impressie der Noorder-Kempen’ (Ostmuseum Hoogstraten), André Hens (Congress Hotel, Antwerpen), ‘Photografen uit België en Nederland’ (C.C. Ter Dilt, Bornem), ‘Het Waasland’ (Bank Brussel Lambert St.-Niklaas), Eddy Janssens (Congress Hotel, Antwerpen).

2. MUZIEK, TONEEL, FILM: BRT-3 wijdt een Programma Autochtoon op 20 mei (18 u) aan Peter Cabus met ‘Preludium e tema con variazioni’, ‘Pianotrio’, ‘Symfonische dansen’, ‘Variaties voor

[p. 132]

KG 16 Laatste berichten

koperkwintet’ en ‘Sinfonia concertante’ voor clavecimbel, piano en strijkorkest. - ‘Adagio en Marcia’ van Ivo Ceulemans in BRT-3 op 15 mei. - ‘Hiawata’ symfonisch gedicht voor groot orkest van Marinus de Jong op BRT-3, 27 mei. - ‘Concerto voor piano en orkest van Jan Decadt voor BRT-3 op 25 mei. - De Schola Cantoriana van de Brugse Kathedraal o.l.v. Roger Deruwe op BRT-3, op 3-5. Zij zingt de ‘Laudes Mariae’ op 20 mei in de St.-Jozefskerk te Antwerpen. - ‘Prima vera’ van Lodewijk de Vocht in BRT-3 op 18 mei. - ‘Jan de Mulder-suite van Jos D'Hollander voor beiaard in BRT-3 (3-5), vanop St.-Goedele - Brussel. - Blokfluitist Koen Dieltiens concerteerde o.m. in Waalwijk (Ned.) op 2-3. - Hoboïst Paul Dombrecht concerteerde o.m. in Nederland (Hoom, Ermeloen Meppel). - De Schola Cantorum van St.-Baafs-Gent o.l.v. Pros Goethals voor BRT-3 op 11 mei, in programma Da Capo. - Het Aalsters college-koor ‘Cantate Domino’ voorbereid door Michael Gheys realiseerde de uitvoering van de ‘Vespero della Beata Virgine’ (Monteverdi) op 30-4 tet Dendermonde-Grembergen, op 1-5 in St.-Martinus Aalst en op 2 mei in O.L.Vr.-St.-Pieters Gent. Alg. leiding had Dr. Ludolf Lutzen (Köln). - Pianovirtuoos Robert Groslot speelde voor BRT-3 o.m. op 4-5. Hij hield er ook een Tenuto-concert op 6-5. - ‘De pracht van onze parken’ is een diavoordracht van René Herman, die zelf het nodige materiaal verzorgt. Bestellen: Mortselstw. 114, Deurne (tel. [phone]). - De clavecinist Johan Huys trad op in het Brussels Paleis v. Schone Kunsten op 2 mei in een programma ‘24 u communicatie’. - Het Vlaams Mobiel Kamerensemble o.l.v. Eugeen Lievens o.m. voor BRT-3 op 6 mei. - Bij het koninklijk bezoek aan Brugge werden op de academische Gezelle-herdenking gedichten voorgedragen door Rita Lommée en Oswald Maes. - Werner Merhottein regiseert ‘Bemoei je d'r niet mee’ van S. Carmiggelt, met het Merksems Kamer Teater. - ‘Requiem voor een kind’, vier liederen van Vic Nees op BRT-3 (30 mei). Andere werken van hem in programma ‘Het koorleven in Vlaanderen’ op 31 mei. - De ‘van Ostaeyen-triptiek’ van Herman Roelstraete op BRT-3, 19 mei. - ‘Markusevangelie’ door Tine Ruysschaert op 29-4 in St.-Guido Anderlecht. - ‘Stabat Mater’ 3e cantate op. 104 van wijlen Jozef Reylandt voor BRT-3 (25 mei). - Jaarconcert van het Antwerps Katedraalkoor o.l.v. Jan Schrooten in St.-Carolus op 11 en op 13 mei. - De ‘Sinfonia concertante’ voor clavecimbel, piano en strijkorkest van Raymond Schroyens voor BRT-3 op 20 mei. - Aan de animatiefilmen van Raoul Servais wordt in de pers thans veel belangstelling betoond (o.m. ‘Ambrozijn’ nr. 1 en ‘Yang’ mei 1980). - Organist Jozef Sluys concerteerde o.m. op 9-3 in Etten-Leur (Ned.) - De Izegemse Congregatie-Harmonie behaalde o.l.v. Frans Soete op 27-4 haar promotie tot de superieure afdeling in het provinciaal tornooi. - Clavecimbelist Jos van Immerseel o.m. op BRT-3, 6 mei. - Op 3-5 concerteert organist Kristiaen van Ingelgem op BRT-3. Uitgesteld relais uit Brugge en uit Deurne, met o.m. zijn ‘Fantasia en fuga op een dodecafonisch thema’. Hij improviseert op het orgel, op de Hymne ‘Veni Creator’ voor BRT-3 op 24 mei. - Musicus Peter Welffens was de componist van ‘De Lorrenboeren’ en van ‘De Prinses en de Varkenshoeder’. Beide stukken werden opgevoerd in première te Antwerpen. - Het Ballet van Vlaanderen o.l.v. Jeanne Brabants treedt voor voor het eerst op in het prestigieuze Londense Sadler's Wells Theatre.

3. LITERATUUR: Gerrit Achterland publiceerde de dichtbundel ‘De warmte van een verloren einder’ (120 fr.) Ook de bloemlezingen ‘Poëzie over Brussel’ (200 fr.) en ‘De vrouw en haar poëzie’ (250 fr.). Bestellen Br. 429.5098391.83 Panther Paperback

[Bibliotheek]

legendevorming t.a.v. zijn voornaamste verwanten hardnekkig gekant stond, werkt zelf, laat ik zeggen: onwillekeurig, ten overstaan van sommige familieleden legendevorming in de hand. Dit slechts voor een onderdeel van het werk, ik weet het, maar toch... Ik vraag mij af of Orion er wijs aan deed het werk ongewijzigd opnieuw uit te geven. 2. We hadden dringend een kritische uitgave van deze Familiekroniek nodig; al was het maar d.m.v. een inleidende verantwoording en talrijke voetnoten. Ik bedoel m.b.t. de historische gegevens: Streuvels laat ons voortdurend in de steek of in het ongewisse. B.v. wanneer zijn ouders huwden, zegt hij, blz. 48: ‘jaartal onbekend. Maar dàt kan iedereen thans weten met één blik in J. Roelstrates De voorouders van Stijn Streuvels, blz. 2. Een nieuwe druk mocht dergelijke ‘grappen’ herstellen. Terloops: er staat een koppige drukfout, blz. 6, het geboortejaar van Frans (de Vriese) is zeker niet 1784 (vermoedelijk 1794). Waarom viel Streuvels' eigen voetnoot blz. 14, weg? Waarom ontbreekt, aan het eind van het boek de datering 1959? Waar bleef de inhoudsopgave? Een moeilijk te raadplegen boek wordt dat... 3. De kritische noten moeten verder gaan dan alleen de historische feitenkennis. Onderstreping verdient dat alle karakteriseringen (uitsluitend) van Streuvels zijn. Ze zijn in hoge mate subjectief en derhalve op zijn minst onvolledig. De lezer mocht haast doorlopend tegen zoveel subjectieve inslag gewaarschuwd. Er is ook een opvallende leemte in deze kroniek: zijn eigen moeder Louise Gezelle krijgt geen apart hoofdstuk. Over zijn begaafde moeder schreef Streuvels nochtans prachtige bladzijden in Heule. Ze mochten hernomen. Tot besluit zou ik zeggen: een haast onmiskenbaar boek voor de Gezellestudie, maar het moet kritisch, tot zevenmaal toe kritisch gelezen worden.

STIJN STREUVELS, In oorlogstijd. Het uitgegeven en onuitgegeven oorlogsdagboek 1914-1918. Orion Brugge / Gottmer Nijmegen, 1979, 158 × 200 mm, 700 blz., 1090 fr. - Het eerste (bekende) deel van Streuvels' In oorlogstijd verscheen in zijn Volledig Werk deel 2 (1972), blz. 1144-1478. (Terloops M. Janssens vergist zich in de jaartallen: dit deel loopt van augustus tot einde jaar 1914 en niet van 1915 tot 1916!). In onderhavige herdruk eindigt het bekende deel op blz. 376. Het behield de woordverklaring van († H. Lemeire-) Everaert. Iedereen was verrast te vernemen dat de voortzetting van Streuvels’ oorlogsdagboek bestond en dat het niet door de erven maar door de nieuwe conservator L. Schepens werd ontdekt, in het Lijsternest zelf! Hem kwam dan ook de eer en de last toe dit manuscript met inleiding en verklaring uit te geven. Zijn inleiding is een sterk werkstuk. Het belicht bondig de geschiedenis van het handschrift en vooral de inhoud. De psyche van Streuvels die dit oorlogsdagboek schreef (en ongeweten voortschreef) wordt raak getekend: een egocentrisch, nogal pessimistisch man (blz. 16-17). Zijn volgende bladzijde waarin tweemaal de ‘dubbele’ Streuvels geschetst wordt, vind ik voortreffelijk. Ik vind deze karakterisering beter dan die van M. Janssens - die, het moet toegegeven, slechts één deel heeft kunnen lezen. Vervolgens wordt even de betekenis aangeduid op een meer vormelijk-literair vlak en daarna beschrijft Schepens breedvoerig het materieel leven te Ingooigem tijdens de oorlog 1914-18. Het kan misschien dienen als staalkaart voor de meeste Vlaamse dorpen niet verre van de frontstreek. Nogal schrijnend wat onze ‘bezette steden en dorpen’ hebben doorstaan. We ontmoeten er veel namen (waarom steeds over Jules Claerhout praten wanneer toch duidelijk Juliaan Cl. bedoeld wordt?) en horen veel feiten. Lezenswaard is die uiteenzetting voor wie van het concrete leven in het verleden houdt. De uitgave van de tekst, die m.i. minder boeit als het eerste (bekende) deel, is deugdelijk verzorgd: omringd van de nodige en nuttige bijlagen, nauwgezet omgespeld en uitgetypt (door Mevr. M. de Coster), historisch en taalkundig verklaard door de ‘uitgever’ Schepens. Ik heb een paar opmerkingen en een paar vragen. Streuvels' taal is - zoals Gezelles taal - voor de huidige lezer vrij moeilijk. Ze vergt verklaring. Bij ervaring weet ik hoe subjectief de ‘noodzaak’ tot verklaren is. Maar toch vraag ik mij af waarom het woord alzo (= aldus) keer op keer moet verklaard worden? Eén blik in van Daele volstaat al - indien nodig. Hetzelfde voor malen (blz. 441), verdonkeremanen (445), verluid (500) enz. Andere vergden m.i. wèl uitleg: b.v. plichtig (534: schuldig), wrikkelen (563: ondanks hindernissen doorglippen), ofschoon het met van Dale (of uit de context) te raden is. Maar... dit blijft een zorg voor de verklaarder. Over drukfouten en vergissingen stap ik heen: die zijn onmisbaar in een boek! En ze maken mij, sinds twintig jaar veeleer vrolijk dan kregelig. Toch dit: een klassiekertje: de ei en de ij! ‘De eigenaars in een rei als op een jaarmarkt...’ (544). Verder: De reien koeien...’ (582) (toch vermakelijk, iets voor W. Disney!) een tweederlij (656)! Bij eventuele herdruk mogen die eruit! Mooi is het ‘gezellisme’: ‘de bezetter die heert en meestert over alle dingen’ (572). Belangrijker en opmerkelijk zijn in Streuvels' taal de contaminaties met het Duits: bestemd (bestimmt, 649, vgl. 19); ingesperd (628); zie ook 624 en 660. Invloed van tijd en lectuur op Streuvels' taal komt wellicht ook vroeger of later voor. Een vraagstuk voor de filologie. Merkwaardig is nog het volgende dubbel verschijnsel: soms gebruikt Streuvels echte dialectwoorden, soms echt ‘Hollandse’ termen, zoals ‘naar gevoel’ (660), ‘heus geen kik’ (449). Het laatste doet eraan denken dat Streuvels toch zijn tekst voorzag voor Noordnederlanders, ondanks de dialectismen. Nog iets: S. weet geen raad met ‘omstandige lieden’ (490). Gaat het niet om een verwarring tussen anständig (wellevend) en umständlich (met maniertjes); kortweg: welopgevoede lieden? Mij resten een paar vragen. 1) Waarover spreekt Streuvels niet in dit dagboek? Het is wel kenmerkend dat hij zijn familieaangelegenheden, nochtans met de oorlogsomstandigheden zo nauw vervlochten, volkomen verzwijgt. Ik vernoem de maandenlange afwezigheid van zijn echtgenote met de kinderen te Amsterdam; zijn eigen avonturen erheen, verblijf, terugkeer! Streuvels, die voortdurend zichzelf bloot geeft, doet het hier nog sterkst van al. Zwijgen is schreeuwen! Over Prutske wordt een half woord gerept; over Pauls eerste communie (en de afwezigheid van kozen Caesar Gezelle, waarover Streuvels niet mals is in zijn Kroniek...) hier geen woord. 2) Mocht Schepens niet scherper kritisch gaan onderzoeken: a) de parallelteksten in Streuvels' andere gedenkschriften; ze zijn voor bespiegelingen en enkele voorzichtige conclusies vatbaar; b) de eigenaardig-duistere geschiedenis van dit handschrift? Waarom, ‘waaromme toch?’ (G.G.). Het wonderste volgens mij is dat hij het be-

[p. 133]

[Bibliotheek]

waarde. Tegen het ‘bewaren van intieme correspondentie’ stond Streuvels erg gekant (zie kaft van zijn Kroniek... 3de druk). Waarom dan niet verbrand, vooral na de onverkwikkelijke bejegening t.o.v. het eerste deel (1914)? Of is het niet intiem? Is het dan grotendeels fictie of is het waarachtig? Persoonlijk moet ik uitgaan van het laatste en wat volgt is een reeks raadsels. Om te besluiten: een boek dat voor zijn inleiding alleen al veler aandacht waardig is. In het geheel van Streuvels geschriften geen denderend stuk, maar een gelukkige aanvulling.

K. de Busschere

Boeken over kunst

GEILLUSTREERDE ENCYCLOPEDIE VAN DE SCIENCE FICTION, redactie van Brian Ash, Uitg. H.J.W. Becht Amsterdam (voor België: Diogenes Deurne), 1979, geïll. in kleuren, 19 × 26 cm, 352 blz., gen. 780 fr. - Deze encyclopedie is een vertaling uit het Engels van de hand van Peter Job en heeft als oorspronkelijke titel ‘The Visual Encyclopedia of Science Fiction’ in 1977 verschenen bij Trewin Copplestone Publishing Ltd, London. De redactie van de Nederlandse editie berustte bij Annemarie Kindt. Met dit boek wordt - voor zover ons bekend - in een leemte voorzien in het Nederlandse taalgebied. De fervente lezers van het Science Fiction-verhaal zullen het nu als een welgekomen gast begroeten en nog meer genieten van hun lectuur, nu ze in dit boek kunnen naslaan welke thema's in het genre aan bod komen, bio- en bibliografische gegevens over hun lievelingsauteurs kunnen vergaren en tal van voor hen minder bekende SF-auteurs zullen ontdekken. Maar ook personen die graag in het SF-genre, in films en strips vertoeven, krijgen ruime informatie in dit boek. De structuur van het boek is opvallend en valt uiteen in vier secties. In sectie ‘01 Programma’ wordt een chronologisch overzicht gegeven waarin we per jaar de belangrijkste gebeurtenissen op het terrein van het SF-genre kunnen volgen. Dit overzicht strekt zich uit over de jaren 1805 tot 1976, wat meteen inhoudt dat de drie laatste jaren niet besproken worden. Wel interessant is hierbij dat ook de tijdschriften, films, T.V.-uitzendingen (ook die in België en Nederland) i.v.m. SF genoteerd worden. De tweede sectie ‘02 Thema's’ wordt verder onderverdeeld in 19 deelsecties en vermeldt de onderwerpen en de wijze waarop ze in het SF-genre aan bod komen. Zo gaat het o.m. over ruimteschepen, levensvormen, oorlogvoering en wapens, het galactisch imperium, utopieën en nachtmerries, robots en androïden, beschavingen en steden, sex en taboes, godsdienst en mythen, telepatie, enz. In een derde sectie ‘03 Dieptepeilingen’ wordt o.m. dieper ingegaan op het aparte van het SF-verhaal in het geheel van de literatuur waarbij het hoofdaccent valt op de stelling dat het SF-genre veel meer is dan louter verhaal en dat haar grote waarde vooral te danken is aan de ‘grotere reikwijdte’ waarover het SF-verhaal beschikken kan. Hierin komen o.m. Brian Ash zelf, de auteur Edmund Cooper en de Australische criticus George Turner aan het woord, ‘Fan-dom en Media’ is de titel van de vierde sectie en schetst o.m. de ontwikkeling van SF in de media (films, strips, T.V.). Terloops wordt ook een klein overzicht gegeven van de bekende plastische kunstenaars en illustrators die zich in de SF-wereld hebben gewaagd (blz. 286 t/m 291). Anderzijds moet gezegd worden dat het grootste gedeelte van de illustratie doorheen het gehele boek een bewijs levert van hun pogen en kunnen. Het laatste gedeelte van deze sectie, ‘Randverschijnselen’ getiteld, besteedt aandacht aan de wetenschappelijke belangstelling (o.m. van onderwijsmensen en academici) voor het SF-gnre. Het boek bevat verder ook nog een drietal registers die een vlugge oriëntering toelaten. Vooraan in het boek vindt u de ‘checklist’ met de verklaring van allerlei SF-termen. Op blz. 320 bgint een lijst met ‘Literatuurverwijzingen’ met de bedoeling na te gaan of het in het boek vermelde werk ook in Nederlandse vertaling te vinden is. Achterin het boek bevindt zich een Index (van 10 blz.) waarin alle auteurs en titels vermeld staan. Al bij al een erg volledige kijk op het onderwerp hoewel de samensteller in zijn inleiding zegt dat het boek geen volledigheid betracht daar de SF-wereld nog steeds in volle ontplooiing is. Het werk bevat bijdragen van diverse auteurs, zoals Brian W. Aldiss, Poul Anderson, Isaac Asimov, Arthur C. Clarke, Lester Delrey, Harry Harrison, Keith Roberts e.a. en kon verder rekenen op de ‘hulp van medewerkers uit de gehele wereld, zodat het een internationaal werkstuk is geworden’. Jammer dat men - om de omvang van het boek en de daaraan verbonden hogere prijs niet te laten toenemen - zijn toevlucht gezocht heeft tot het gebruik van een zo kleine letter.

Lannoo's Autoboek Duitsland, Uitg. Lannoo Tielt/Amsterdam 1980, 648 blz., gebonden, 798 fr. - Naar het intussen bekend recept verscheen in de reeks ‘Lannoo's autoboeken’ een deel over West-Duitsland en Berlijn met als bijtitel ‘Toeristische Atlas voor reis, weekend, vakantie en vrije tijd’. De inhoud van dit boek beantwoordt hieraan volledig en de presentatie is zoals bij de andere boeken uit de reeks weer uiterst verzorgd: prachtige illustraties, goed leesbare letter, aanduidingen in kleur, detailkaartjes e.d.m. Het werk stoelt op een Duitse uitgave en werd vertaald door Peter en Rie van Antwerpen en Dick Ouwendijk. Het boek bestaat uit twee delen: van blz. 5 tot en met blz. 339: ‘Toeristisch deel Bondsrepubliek Duitsland’ en van blz. 340 tot blz. 571: ‘De grote steden’. Daarna volgen nog een aantal interessante notities, zo o.m. de voornaamste verkeerstekens in woord en beeld, wetenswaardigheden over toeristisch Duitsland, de Duitse en internationale autokentekens, afstandstabel van de voornaamste Europese steden, E.H.B.O., toeristische overzichtskaarten (i.v.m. ligging van burchten en kastelen, draf- en renbanen, golfterreinen, natuurgebieden en reservaten, toeristische routes, sportstadions, wildparken en dierentuinen) en tenslotte een register (ca. 50 blz.) van plaatsnamen en bezienswaardigheden. De kaart van West-Duitsland (afgebeeld op de schutbladen voorin) werd in 82 deelkaarten verdeeld en in het eerste deel van het boek worden die deelkaarten elk afzonderlijk afgedrukt en toeristisch geëxploreerd, d.w.z. de voornaamste toeristische plaatsen worden op de kaart aangeduid en in de aansluitende bladzijden beschreven. Daarbij heeft men zich niet beperkt tot de opsomming van louter ‘bezienswaardigheden’, maar men heeft ook gegevens verzameld i.v.m. gastronomie en ontspanning. Tussen de tekst door vindt u heel wat ‘kaderartikeltjes’ waarin

KG 17 Laatste berichten

Dilbeek. - De ‘Verzamelde werken van Guido Gezelle’ verschijnen onder redactie van Jozef Boets, m.m.v. Karel de Busschere en José de Mûelenaere en met inleidingen van o.m. José Aerts, August Keersmaekers, J. Persyn, Bernard Kemp en Anton van Wilderode. Luxe-uitgave, 18 × 25 cm, linnenband, 8 delen van ca. 50 blz.; voorintekenprijs 1100 fr. per deel bij Uitg. Acco, Streuvelslaan 8, Kortrijk. - Letterkundige Fernand Bonneure introduceerde de tentoonstelling van het werk van zes fotografen op gedichten van Gerrit Achterberg, onder de naam ‘Kalliarte’ (Huidevettershuis Brugge). - ‘Tot vermaak van de toeristen’, dichtbundel van Johan Bovyn kreeg een derde druk (gratis bestellen J.B., Stationsdreef 70/9, 8800 Roeselare). - Michiel de Bruyne en Lieve Vos-Gevers publiceerden ‘Kroniek van Albrecht Rodenbach’ op initiatief van het Westvlaams provinciebestuur. Het boek wordt op 20-6 aangeboden bij de opening van de Rodenbachtentoonstelling in Roeselare. Zij verwerkten o.m. de onuitgegeven tekst van Rodenbach: ‘Wahrheit und Dichtung’. Dr. Michiel de Bruyne schreef ook een Rodenbach-brochure voor de VWS-Cahiers (Raf Seys, Koekelare) evenals het nawoord van de facsimilé-herdruk der ‘Eerste Gedichten’ (1878 van Albrecht Rodenbach (128 blz., 15 × 24, 480 fr. bij Uitg. Den Wijngaert, Streuvelstraat Kortrijk). - Kunstcriticus Remi De Cnodder schreef de inleiding en hield de opening van de tentoonstellingen Robert Van der Eycken (Antwerpen) en ‘Vier Kempische Kunstenaars’ (Antwerpen). Gedichten van hem in hulde-album ‘Herdenking Albrecht Rodenbach’ (Uitgave Oranjehuis, Antwerpen) en ‘Culturele missie Lissabon’ met vertaling in het Catalaans. Droeg eigen gedichten voor in de universiteit van Barcelona. Hij stelde de tentoonstelling De kunstenaar en het juweel’ samen. Verder hield hij volgende inleidingen: Moshé Macchias (Antwerpen), Peter Schmidt (Antwerpen), Marguerite Balthazar-Van Reemps (Antwerpen), An Van Lierde (Antwerpen), Kunstkring Konvent (Lier), Miodrag (Mechelen), Sorina (Antwerpen), An Miurin (Borgerhout), Alfred Ost (Mechelen) en Juan Ramirez (Antwerpen). - De kunstmonografie ‘Prosper de Troyer’ van Marcel Duchateau is te bestellen bij Lannoo Tielt (gewone uitgave à 1.500 fr., 27 × 23 cm, 144 blz., 30 kleur- en tientallen zwart-wit illustraties, vollinnen band; 50 ex. genummerd, met zes gehandtekende lino's à 5.000 fr.; 26 ex. van A tot Z, met originele ingelijste tekening à 10.000 fr.). - ‘Want aan beter vuur’ nieuwe dichtbundel van Gery Florizoone, als nr. 3 van Getijdenreeks van 't kofschip (170 fr.). - Ludo Frateur debuteert met de poëziebundel ‘Overmacht’ (Uitg. tds. Appel). - Het Brugs Genootschap voor Geschiedenis publiceert Westvlaamse dagboeken uit W.O. I. Onlangs verscheen een dagboek over Veurne van Jozef Gesquiere. G. Gyselen en J. Hindryckx zorgden voor een toelichting. - Bij het koninklijk bezoek aan Brugge werd in de academische Gezelle-herdenking de toespraak gehouden door Gaby Gyselen. - Aan het werk van wijlen Gery Helderenberg wordt een uitvoerige studie van Ignace de Kesel gewijd in ‘Poëziekrant’ 1980-2. - Van Elfriede Hendrix verscheen de nieuwe dichtbundel ‘De zwarte doos’ bij Uitg. Mikron (250 fr., Br. 235.0147523.95 E. Hendrix, Maaseik). - ‘De Veranderingen is de debuutroman van Pol Hoste (Manteau-Elsevier / Brussel). - Van Ton Luiting verscheen de poëziebundel “Verzwegen verzen”. - Een programma Spektakel’ van de KRO op 13-5 gewijd aan Wies Moens. - Kunstcriticus Willy Otte introduceerde o.m. de tentoonstellingen D. van der Bruggen en M. van Herreweghe (Gent). - Van René Swartenbroeckx verscheen bij Altiora/Averbode het jeugdboek ‘Vuurpijltjes in je ogen’, dat zich in Zuid-Amerika afspeelt (Jean-

[p. 134]

KG 18 Laatste berichten

reeks). - Het ‘Limburgs Letterkundig Lexicon’ van Lambert Swerts verschijnt bij Uitg. Mikron, Herkde-Stad). Voorintekenprijs 400 fr. (i.pv. 450 fr.) Br. 335.0180511.40 BBL, Herk-de-Stad. Brengt namen, data en voornaamste werken van Limburgers, die sedert van Veldeke publiceerden. - Van de dichter Ludo Theys verscheen de goed onthaalde tweede poëzie-bundel ‘Weggezonken horizonten’. Bestellen op zijn adres: Hammeveld 41, 3061 Bertem. - De dichteres Katlijn van der Hallen las uit eigen werk op 13-5 in het Mechels Miniatuur Teater. - Letterkundige J.G. Walgrave o.p. spreekt op 26-5 op de feestviering Catharina van Siëna († 1380). - Kunstcriticus Hector Waterschoot leidde de tentoonstelling ‘Kunst met Glas’ in, van het Limb. Univ. Centrum Diepenbeek.

Periodieken

⚫	Kultureel Jaarboek Provincie Oost-Vlaanderen 1978, Uitg. Prov. O.-Vl., Gent 1979; 244 blz., geillustr., 300 fr. pr. 000.009072.67 Prov. Oost-Vl., Griffie, Gent. - Het 32e jaarboek ontwikkelt de traditionele rubrieken: i.v.m. administratie, literatuur, bibliotheken, muziek, geschiedenis, heemkunde, plastische kunsten, socio-cult. vorming wordt aangetoond hoe zij in 1978 door de Prov. Cultuurdiensten werden bevorderd. Daarnaast de rubrieken ‘Wat schreven Oostvlamingen in 1978’ en ‘Ook dat gebeurde in Oost-Vlaanderen’, die de voornaamste cultuurevenementen ter sprake brengen die buiten provinciale verantwoordelijkheid staan. Op die manier biedt het Jaarboek een onvergelijkelijke documentatie, te meer dat men er ook nog talrijke adreslijsten en gegevens aantreft i.v.m. verenigingen en instellingen, die zich voor cultuur en kunst verdienstelijk maken. De behandeling der menigvuldige provinciale prijzen wordt aangewend om heel wat informatie te verschaffen over auteurs, kunstenaars en kunstgroepen. Dat geldt ook voor de aanwinsten van het eigen kunstbezit van de provincie, voor de in 1978 beschermde monumenten, enz. Waardevol is nog de reeks ‘In Memoriam’-artikels, over voorname figuren uit Oost-Vlaanderen die in 1978 overleden zijn. Een Index zou de bruikbaarheid van het Jaarboek nog vergroten, zij het zelfs beperkt tot de enigszins uitvoerig besproken figuren en tot de gereproduceerde kunstwerken en monumenten. De culturele diensten van Oost-Vlaanderen hebben, eens te meer, de onontbeerlijkheid van de provinciale autonomie bewezen.
⚫	Ons Erfdeel, vijfjaarl. cult. tds., red. J. Deleu; abonn. 730 fr., Br. 467.4120521.48 O.E. Rekkem. - 1980/1. O.m.: M. Backhouse over de (on)historische realiteit in L.P. Boons ‘Geuzenboek’; J. Boyens over beeldhouwer Guus Hellegers; Prof. L.P. Lescrauwaet over de Kath. Kerk in Nederland vóór de Hollandse Synode in Rome; G. v.d. Boomen over de fanatieke anarchist Constandse; goed artikel van Ludo Bekkers over Roel D'Haese; J.v. der Veght over de dichteres Ida Gerhardt (^o 1905, Kampen); José Lambert over de Nederl. literatuur in Frankrijk; P.H. Dubois over J. Greshoff in Brussel; Vertalingen v. Nederl. boeken.
⚫	Open deur, Min. v. Ned. Cult., Red. Koloniënstraat 29-31, 1000 Brussel. - 1979/9-10: O.m. Teirlinck (Bert Decorte), Belg. Huis Keulen (A. de Buck), Inventarisatie v. kunstpatrimonium (Y. Morel-Deckers). Pro Musica Institute Osaka (Prof. Vliegen), Export Nederl. literatuur (J. de Wit). Dossier over Kunstreproducties uit Vl. musea.- 1980/1: O.m. Europese Stadsvernieuwing G. Knops), Buitenlands Cultuurbeleid (o.m. Brakke Grond A'dam in dakstijl), Raad van Taaladvies (gebureaucratiseerde

[Bibliotheek]

toeristisch interessante streken worden voorgesteld, als voorbeeld: ‘Natuurreservaat Elbufer - Drawehn, Specialiteiten uit het Beierse Woud, De doorbraak van de Donau, De Bergroute, enz. Tot slot van dit eerste gedeelte worden de Rijn en de Moezel met al hun bekoorlijkheden (wijnoorden, kastelen en burchten, pleisterplaatsen) beschreven met kaart, tekst en foto's. In het tweede deel worden 48 steden behandeld. Telkens een plattegrond met enkele bladzijden beschrijving van bezienswaardigheden, musea en theaters, ontspanningsmogelijkheden, uitstapjes en een lijstje met hotels en restaurants. U merkt het: een handzame reisgids die op heel veel toeristische problemen een antwoord biedt. Aan de kaartjes kan men best merken dat een Duitse uitgave aan de grondslag ligt. Heel wat aanduidingen hierop bleven onvertaald en dat veronderstelt dan wel een mondje Duits.

R.d.

Frits VAN DER MEER, Imago Christi, Uitg. Mercatorfonds Antwerpen, 1980; 30 × 24 cm, 328 blz., 16 kleur- en 210 zwart-wit illustraties, linnen band in cassette en omslag, 1.950 fr. - Vertrekpunt voor deze weelderige kunstmonografie over de iconografie van Christus, was een schitterende reeks foto's van monumentaal beeldhouwwerk, hoofdzakelijk uit Frankrijk, België, Nederland en Duitsland en verwezenlijkt door Hans Sibbelee. Zij beslaat de christelijke Oudheid, de klassieke Byzantijnse kunst en de westelijke kunst vanaf 1100 tot het Classicisme. Frits van der Meer - ongetwijfeld de beste specialist ter zake - rangschikte ze, naargelang het christologisch aspect, in acht groepen: Het Onbekende Gelaat, De Leermeester, De Overwinnaar, De Majestas en de Rechter, De Gekruisigde, De Mensenzoon, De Man van Smarten, De Godmens. Die orde wordt ook gevolgd door F. van der Meer in de uitvoerige inleidende tekst. Er is wel een register dat de werken opgeeft volgens de klassieke Christusiconografie. Een tweede register klasseert ze naargelang de kunststijl. Een kaart toont de vindplaatsen: van Kopenhagen tot Perpignan, van Oxford tot Berlijn (o.m. Brugge, Antwerpen, Mechelen, Brussel en Geel). De tekst zelf is briljant, zoals we het van de auteur gewoon zijn. Hij onderlijnt dat de keuze der werken niet kunsthistorisch bedoeld werd, maar voor een goed deel door toeval en de fantasie van de fotograaf werd bepaald. Toch komt de kunsthistorische ontwikkelingslijn goed tot uiting. Van de bucolische Herderfiguur ging de vroegchristelijke kunstenaar vrij vlug over naar de wijze Leraar met tuniek en pallium. De Renaissance van de 12de eeuw, met de grote Romaanse kunst, brengt de majestatische Christus en de Rechter van het laatste oordeel. Het Kruisbeeld treedt in de grote sculptuur in de 11de eeuw en wordt een permanent motief. De hiëratische Christus van de Romaanse kunst evolueert naar de minzame Gotische Christus van Chartres en Amiens, om in de Herfsttij der Middeleeuwen de emotieve figuur te worden van de kerstkribben en de piëta's. Tot dan de Italiaanse Renaissance, in de geest van de tijd, het heroïsche ging beklemtonen. Belangwekkende stellingen van de auteur zijn o.m. dat de sculptuur niet ‘de’ typische christelijke kunst is, maar eerder een variant van de antieke. Een Byzantijnse icoon, een groepstafereel rond Christus uit de 15de eeuw, daar vindt men ‘de’ pure vergeestelijkte christelijke kunst. Bij Michelangelo heeft de spanning tussen het antieke en het christelijke zijn hoogtepunt bereikt. Dit en vele andere boeiende thema's worden ontwikkeld. Ook wie om actuele christelijke kunst begaan is zal tal van ideeën en voorstellingen vinden die de hedendaagse mens aanspreken. Het boek is eveneens verkrijgbaar in het Frans en het Duits.

Michael BAXANDALL, The Limewood Sculptors of Renaissance Germany, Yale University Press, New Haven & 13 Bedford Square London WC1B3JF, may 1980; 420 blz., o.m. 102 grote platen (enkele in kleur), 275 × 205 mm, linnenband met omslag, £ 25.00. - Dit luxueuse boek behandelt in detail een onderdeel van het pas besproken Mercatorboek, nl. de periode 1475-1525 in Duitsland. Het gaat om de tijd die de Hervorming onmiddellijk voorafgaat en die n.a.v. de grote Packer-tentoonstelling verleden jaar een stormachtige belangstelling heeft gekregen. Hij correspondeert ook ongeveer met Albert Dürer. Michael Baxandall doceert aan het Warburg Institute van de Londense Universiteit en voorheen in Oxford en Berkeley US. Het boek is trouwens een uitgewerkte versie van een cursus in Oxford (1975), hoofdzakelijk over Zuid-Duitsland, met Nürnberg als centrum. De bedoeling is tot de zin van de beeldhouwkunst zelf door te dringen. Bovendien wil de auteur via de (de linden-)houtsnijkunst van Renaissance-Duitsland, deze laatste zelf begrijpen, en omgekeerd. Inderdaad die stadsbeschaving - gekenmerkt o.m. door de Meistersänger, de bloei van de textiel, Paraclesus, het Duits nationalistisch humanisme -, zou volgens Baxandall in de schitterende stijl van de houtsculptuurschool zijn neerslag hebben gevonden. Men vindt bvb. bij die beeldhouwers de overgang van de middeleeuwse gilde naar de moderne mercantiele economie, evenals de spanning tussen het individueel talent en de nationale identiteit. Daartoe wordt één werk grondig bestudeerd van vier centrale figuren: Michel Erhart van Ulm, Tilman Riemenschneider van Würzburg, Veit Stoss van Nürenberg en Hans Leinberger van Landshut. De cultuurhistorische visie op de kunst maakt de originaliteit uit van het boek. Het is een standpunt dat toch al wat ruimer is dan de enge sociologische visie, die zoveel onzin heeft doen zeggen en schrijven in de laatste jaren. Toch wordt er aan het sociaaleconomische ook veel aandacht geschonken. Ook de illustratie beperkt zich evenmin tot kunstwerken. Het spreekt nochtans van zelf dat de auteur, wegens zijn vooropgezette thesis, soms in minieme gegevens bewijskracht moet zoeken. Noteren we nog de uitvoerige bespreking van elk der belangrijke werken, waaraan afzonderlijke platen zijn gewijd, evenals de uitgebreide bibliografie en de voortreffelijke wetenschappelijke apparatuur, die men gewoonlijk minder in de Angelsaksische dan in de Duitse kunstliteratuur aantreft.

A.S.

Dr. H. VAN GORP e.a., Lexicon van literaire termen, Wolters Leuven 1980, 211 blz. - Dit alfabetisch gerangschikt lexicon is voor elke literatuurliefhebber - dus zeker in het onderwijs - uiterst bruikbaar. Het geeft in korte rubrieken klare definities en omschrijvingen van literaire termen en begrippen uit literatuurgeschiedenis en -onderzoek. Classici, germanisten en romanisten uit het universitaire milieu én uit het secundair onderwijs hebben eraan meegewerkt. Het maakt het telkens raadplegen van grotere naslagwerken overbodig.

JVB

[p. 135]

Vrije tribune

⚫ Theaterkrabbels II - Het kleine broertje

Een lezer was zo vriendelijk mij mee te delen dat hij niet akkoord kon gaan met mijn appreciatie der opvoering van de nieuwe Nederlandse musical ‘Maskerade’, in een vorig nummer verschenen. Dat is natuurlijk het goed recht van deze lezer. Iets anders is echter de geringschatting die hij meent aan de dag te moeten leggen omtrent het genre waartoe deze prestatie behoort. Mijn mening is dat het nu eindelijk zou moeten gedaan zijn met dat leuteren over die grote en die kleine k. Voor mij is er maar één K. Toneelspeelkunst is K die zo oud is als de mensheid en artistiek kabaret is wis en waarachtig toneelspeelkunst. Voor sommige lezers zal dit wel lijken op het ‘instampen van open deuren’ maar voor anderen blijkt het dus nog steeds een twistpunt. Welnu Aristofanes schreef al een soort politiek kabaret in zijn tijd, met ‘De Ridders’ en ‘de vrede’. En Shakespeare heeft in zijn ‘golden comedy’: ‘As you like it’, ons een sublieme voorloper bezorgd van wat wij nu misschien kabaret of kleinkunst zouden kunnen noemen, maar dan op het hoogste niveau. Zodat het slechts sporadisch benaderd wordt. En heeft Molière met zijn ‘comedieballet’ geen voorsmaakje geleverd in zijn tijd, van wat nu voor musical doorgaat?

Ik ken genoeg acteurs die iemand als Toon Hermans b.v. grondig benijden om zijn weergaloze présence. De afstand tussen de huidige theatergenres is echt niet zo groot. En nu is ook het muziektheater onze rangen nog komen aanvullen.

Wij hebben elkaar broodnodig en een wederzijdse beïnvloeding kan slechts vruchtbaar zijn. Maar wij mogen daarbij onze specifieke identiteit niet verliezen.

Daarom laten wij ophouden met dat theoriseren over de K. Al wat voorstellingskunst is hoort bij het theater. In welk genre ook. Laten wij de deuren van onze schouwburgen open zetten voor de goede chansonniers, kleinkunstenaars van alle slag, artistieke kabaretiers, musicals op niveau en noem maar op. Zijn wij niet alle broers van dezelfde ‘gilde’? En welk acteur zou zich durven generen in één adem genoemd te worden met wijlen de grote clown ‘Grock’?

R.J.

⚫ Kitsch-muziek

Aan de Heer Prof. Jules van Ackere, Brussel.

De bedenkingen vervat in uw prachtig artikel ‘Muze of prostituée?’, verschenen in ‘Vlaanderen’, nr. 173 - november-december 1979, door velen binnenkamers beaamd, mochten - ja, moesten - natuurlijk ook eens geschreven worden! Zij zouden niet enkel eens moeten geschreven en binnenkamers mogen beaamd worden, doch wij, cultuurdragers, zijn verplicht ze onophoudend van alle daken te schreeuwen! Wij moeten aan de parasieten van de kunst openlijk de oorlog verklaren!

‘De oorkwetsende “kitsch” bereikt hysterische zalen en hysterische sommen. Begrijpe wie kan’ schrijft u. Begrijpen kunnen dit enkel de waarachtige kunstenaars, want de massa, waaronder zelfs een zekere ‘intelligentia’, zonder van de jeugd te spreken, ‘wil’ bij de neus geleid en bedrogen worden, omdat ze ‘kunstanalfabeet’ is, zoniet wellicht ‘analfabeet’ tout court.

De overdonderende propaganda: artikels in superlatieve bewoordingen opgesteld over totaal waardeloze ‘chansons’, ‘song-festivals’, ‘ballet-festivals’, ‘elektronische sound- en mediafestivals’, ‘song- en dansidolen’, enz., zweept de massa op en troggelt het geld uit de zakken dezer ‘fans’. Pseudo-kunstenaars en promotors maken van deze wantoestand gretig gebruik en misbruik om fabelachtige sommen op te strijken. Doch veel erger is, dat door officiële culturele instellingen als de B.R.T. en de R.T.B.F., waar zo angstvallig alle commerciële propaganda geweerd wordt, de luisteraar en de kijker van 's morgens vroeg tot 's avonds laat met deze oorverdovende ‘kitsch’ bekogeld worden. Als dat geen ‘commerciële’ propaganda van het laagste allooi is, dan weet ik het niet meer! Het is vergif waardoor ons volk verbeest en van alle eigen cultuur vervreemd wordt!

Ik weet niet of er op uw artikel reacties zullen komen en of u veel brieven zal ontvangen. Ik houd er in elk geval aan u schriftelijk te feliciteren en bied tevens, zeer geachte Collega, mijn vriendelijke groeten en voorname hoogachting aan.

Prof. Jan Douliez, Gent

⚫ Toni Tünnerhoff

Deze kunstenares uit Düsseldorf meldt ons dat haar vensterontwerp, gereproduceerd in ons nr. 173 p. 357, intussen is uitgevoerd in de Kirche St. Josef in Nürnberg op 10 m hoogte. Het thema ervan is ‘Levensboom’. Spijtig genoeg liet het ons gestuurde document geen reproduktie op grotere schaal toe en bovendien werd zij omgekeerd weergegeven, door een vergissing bij het invormen van bladzijde 357.

⚫ Het nummer 173 had als titel moeten hebben ‘Naar een herwaardering van de neogothiek in Vlaanderen’. De titel ‘Vlaamse neogothiek in Europees perspectief’ slaat alleen op het eerste artikel. (N.v.d.R.: Spijtig genoeg).

⚫ Te koop: ‘West-Vlaanderen - Vlaanderen’ jrg. 63-64-65-66-67-68: ingeb. samen 8.000 fr en jrg. 72-73-74-75-77-78 (laatste twee niet ingeb.: 6.000 fr.) tel. [phone].

⚫ Asikan 2240, International Art Group, bestaat uit drie Limburgers (Jan Latinne, Rik Hamblok en Humberto Wouters), de Mexicaanse Ana M. Moreno, de Amerikaan R.L. Barton en de Nederlander Harry Storms. De groep wil de relatie-eenheid tussen individu en gemeenschap vanuit de kunst herstellen. Adres: t.n.v. L.R. Barton, Schansweg 9, 3599 Kaulille-Bocholt. Uit het manifest van de groep citeren we: ‘Het ontstond spontaan uit het gezamenlijk besef dat onze samenleving goeddeels ingeslapen, uitgedoofd, vervlakt is. De mens is van zichzelf vervreemd, de samenleving is een poppenkast waarin de individuen gemarionetteerd worden, willoos bespeeld door politici, vakbonden, media..., gemanipuleerd door reklame, in slaap gesust door drugs, tranquillizers..., gemechaniseerd meedraaiend in een zielloos technologisch raderwerk, op kracht gehouden door peppillen, antistresstabletten... In die jachtige, gespannen, vervreemde naast-mekaar-leving is het individu in zijn eigen onbesef vereenzaamd. Ondanks de overdadige besproeiing door de konsumptiemedia versterft

KG 19 Periodieken

	taalkunde). Dossier over financiering der Op. Bibliotheken met zeer ondoorzichtige cijfers; men kan er o.m. niet uit opmaken hoeveel één ontlening kost aan de gemeenschap in bvb. de Antwerpse stadsbibliotheek en in een vrije bibliotheek (werkings- en personeelskosten inbegrepen).
⚫	Vlaanderens Erfgoed, Min. Ned. Cult., Jozef II straat 30/7, 1040 Brussel. - 1980/55: O.m. Orgelcolloquium Grimbergen; Nationale Bank Antwerpen; Beekdal Beringen-Koersel. - 1980/56: O.m. Conservatie kunstwerken (Marjan Buyle); Icomos-België; Restauratie Stadhuisbeelden Leuven door Al. van Gool; Monumentenzorg in Wallonië.
⚫	't Kofschip, Red. Frans Cornelis, Zeepstr. 80, Keerbergen; 400 fr. Br. 068.0651800.84 Kofschip Keerbergen. - 1980/1: O.m. Afscheid van A. de Longie (T. Luiting), Blankenbergs Poëziefeest; K. Jonckheere (G. Luyten), Alfons Blomme (R.M. de Puydt); A. Vanderlick (R.M. de Puydt). Gedichten van o.m. A. Selschotter, G. Lambrechts, G. Dyckhoff-Ceunen, T. Luiking, R.M. de Puydt, J. Haest, G. Achterland, A. Missorten, W. Balyon. - 1980/2: O.m. René Verbeeck (Fr. de Blauwe), Felix de Boeck in St. Goedele (R.M. de Puydt), Arm. Vandeghinste (F. Cornelis), H. Malfait (R.M. de Puydt), Hélène Riedel (A. Depoorter). Poëzie van M. Sesselle, F. Cornelis, G. Luyten, A. Polfliet, L. Vermeiren, E. Hermans, A. de Longie, J. Denoo, T. Luiting, G. Riebs e.a.
⚫	Appel, driem. tds., red. Houtstraat 15, 3800 St.-Truiden, abonn. 300 fr., Br. 453.6155251.12. - 1980/1: O.m. T. Brem en Ph. Cailliau (J. Denoo), Kritiek (J. Boven), Gezelle (D. Coninckx), Flaubert (G. Wulms), Romanfragment (J. Denoo), Metamorfose (verhaal v.W. Vananderoye). Gedichten van o.m. G. Florizoone. E. Kindt, Omer A. van Hecke. - Sprookjes: speciale editie v. ‘Appel’ met de bekroonde verhalen van de Sprookjeswedstrijd van het tds. 1980/2: O.m. Guido Wulms bewijst i.v.m. ‘De Metsiers’ dat Claus een knap bewerker is van andermans boeken, met verzwijging van zijn bron. - Bert Willems over haikoe. - Gedichten van o.m. W. Balyon, H. de Rijck, F. Pollet, J. Van Brussel, B. Willems.
⚫	Biekorf, tweem. tds. red. A. Dewitte, St.-Sebastiaanstraat, Varsenare, abonn. 450 fr., Br. 474. 7058341.76. - 1980/1-2: O.m. Benedictuscentenarium (A. Hoste), Corn. Kiliaan (J. van Iseghem), Koper in Brugse St.-Donaas (A. Dewitte), Taalaantekeningen (K. de Busschere), Symbolisten over Brugge (J. Roelandt). - 1980/3-4: Vervolg van ‘Taalaantekeningen’, ‘Benedictuscentenarium’ en ‘C. Kiliaan’; Van Oost de Oude te Roeselare (J. Huyghebaert); Jan Perneel, † 1857 (L.v. Biervliet); John Steinmetz, † 1883 (id.).
⚫	Onze Alma Mater, Uitg. Vl. Leergangen Leuven, Red. H. Verdin, Boekhandelstr. 9 Leuven. - 1979/4: Dit nummer is volledig gewijd aa nde lezingen te Leuven gehouden door Ere-rector H. Brugmans over Historikus en Historie nu. Hij behandelt er fundamentele vragen, die ook de kunstenaar en de auteur aanbelangen: 1. ‘Is objectieve geschiedschrijving mogelijk?’ Een vraag die hij met zeer vele nuanceringen betrekkelijk positief beantwoordt. - 2. ‘Wat is nut en zin van de gescheidenis voor het leven?’ Ook hier een bescheiden antwoord: Laten we de ‘verborgen God’ zoeken in onze tijd. - 3. ‘Wat is het positieve in deze tijd?’ In een tijd die veel op drift bracht zijn er toch lichtpunten, hoe zeer ook met duisterheden vermengd. - 4. ‘Wat is negatief in het huidig tijdgewricht?’ Prof. Brugmans ontwaart tekenen genoeg om het heden als eschatologisch te duiden. Al met al een zeer erudiet, met veel levenswijsheid beladen, maar tevens uiterst vlot geschreven betoog, dat u noopt tot verder nadenken (74 blz.).

[p. 136]

KG 20 Vlaamse discotheek

⚫

KFV-Mededelingen, Driem., org. Komitee v. Fr.-Vl., red. Luc Verbeke, Vanderhaeghenstraat 46, 890 Waregem; storten naar eigen wens op br. 469. 1003761.50 K.F.V. Waregem. - 7e jrg. nr. 4, mrt. 80: O.m. verslag van de laatste Fr.-Vl. Cultuurdag van Waregem en In Memoriam Michiel Mispelon (D. Merlevede).

Vlaamse discotheek

Pieter van Maldere, Eugène Godecharle, A.-M. Grétry en Hendrik J. De Croës, Uitg. IBM-Belgium (IBM 23917 Stereo, Emi). - Deze LP werd n.a.v. 150 j. België geperst door IBM, dat ze gratis ter beschikking stelt van de muziekliefhebbers. Van Pieter van Maldere (Brussel 1729-1766), de hofmusicus van Karel van Lorreinen, is er de Sonate n^o 6 in D klein en van Eugène Godecharle (Brussel 1742-1814) het Trio in C Groot, op. 3 nr VI. André M. Grétry (^o Luik 1741), die in Parijs grote faam verwierf, is vertegenwoordigd met de Sonate n^o II in A Groot. De Antwerpenaar Hendrik J. De Croës (Antwerpen 1705 - Brussel 1786) was kapelmeester in Frankrijk en later bij Karel van Lorreinnen; uit zijn uitgebreid oeuvre werd de Sonate in C klein op. 4 n^o 1 gekozen. Uitvoerders zijn Musici van het Instrumentaal Ensemble van Brabant, die een degelijke vertolking brachten.

Nog steeds loont het de moeite een jonge kunstena(a)r(es) te bedenken met een abonnement op ‘Vlaanderen’ en... voor u zit er een mooi geschenk aan vast: een kunstdruk op handgeschept papier van Josette Janssens. Stort 375 fr. op rek. 712-0103664-54 t.n.v. CVKV in Roeselare en vermeld duidelijk op wiens naam en adres het abonnement moet gezonden worden. Dank voor uw mecenaat.

[Vrije tribune]

de menselijke culturele kracht. De verzieking van onze moderne ‘beschaving’ doodt zelfs het ziektebesef.

Asikan 2240 wil hiertegen een medicatie zijn. Tegen de opmars van het technologisch rationalisme moet een wal opgetrokken worden van oppositionele, transcendente elementen waarop de hogere kulturele tweede dimensie weer kan opbloeien.

Vanuit het eerlijk zichzelf zijn, elk in zijn eigen kunstuiting, en het accepteren van anderen als om zichzelf waardevol, willen de Zes van Asikan helpen die dodende kringloop doorbreken. Het werkelijke kunstwerk is voor hen steeds de expressie van het wel en wee, in zijn veelzijdigheid, zijn steeds-andersheid. Een kunstwerk is geen maaksel naar modische conventies, geen stuk dekoratie, maar de uiting van een stuk avontuur zoals het door een individu in de reële samenleving ervaren wordt. Een kunstwerk is de echo van de trillende huiver voor de grootsheid van het simpele, het nederige van het leven van alledag. Het is de weerkaatsing van het echte diepere leven gedragen op het lyrisch doorvoelen van de kunstenaar, bezield door zijn scheppende kracht.

De mens leeft in de werkelijkheid van de hedendaagse samenleving. Als individu moet hij daaraan bewust deelnemen.

Asikan 2240 wil hier ‘duiden’ vanuit het voorbeeld. Door hun gevisualiseerde kijk op die samen-leving in hun kunstwerken willen de Zes van Asikan 2240 elk individu opnieuw tonen - vanuit hun beperktheid - hoe écht leven kan zijn als je met open blik bewust in de sociale werkelijkheid staat. Omdat mens-zijn onderling betrokken zijn is, met respekt voor ieders eigenheid, andersheid, uniekheid, maar ook onderling komplementair.

Asikan 2240 wil door zijn vertaling van de werkelijkheid waarin de Zes diep geloven, bijdragen tot het verzet tegen het geleefd worden. Via eigen artistiek-kreatieve manifestaties willen de Zes aantonen hoe je als individu niet voluit kan existeren buiten het groepsgebeuren, hoe het groepsgebeuren vanuit vrijheid een vriendschap leidt tot een verruiming van het individuele avontuur en een verbredende nieuwe dimensie daarstelt voor wie het appèl in zichzelf wil laten doorklinken.

N.v.d.R.: We wensen de groep veel succes toe. Hun manifest toont aan dat zij begrepen hebben waarin het echte engagement van de hedendaagse kunstenaar zou moeten bestaan.

⚫ Kultuurleven

Wij zijn het beu
het kulturele koffiekletsen
in raden en commissies,
met bazelen en zwetsen
van praatgrage figuren
die peroreren honderduit,
verliefd op 't eigen stemgeluid,
zij hopen dat 't zal duren.

Zij zitten boordevol
van hooggestemde woorden,
die klinken hooploos hol
maar worden nooit te oorden.

Wij zijn het beu
het kultureel geleuter
het knoeien en gepeuter
dat aan de dijk
geen aarde brengt
en zelden
echte daden plengt.

Wij zijn het politieke ‘zwammen’ moe,
hou op met praten ‘wat en hoe’
maar eindlijk: doe iets,
in godsnaam DOE!!!

Pim Prikkers

⚫ Priemepriks

De staatshervormers slaan maar munt
van dag tot dag een nieuwe stunt
van poker, joker, goochelaar
en nooit komt er iets voor mekaar
dat licht in 't oog van d'ander gunt.

Een baby in Bruxelles
was wat ge noemt ‘très belle’
Hij bleirde Frans,

nee Beulemans:
dit deed zijn nekje zwellen

Anderhalve eeuw
mariage forcé,
dat viert men niet,
't was al verdriet,
voor 't haantje en de leeuw.

Pim Prikkers

⚫ Vlaamse constructivisten in Nijmegen

De Commanderie van Sint Jan, fraai gerestaureerd, doet dienst als stedelijk museum. Vanuit deze oude sfeer de expositieruimte betredend, ondergaat men verrast de snelle wisseling naar een volkomen andere wereld. Want daar presenteert zich indrukwekkend, het werk van de Vlaamse Constructivisten. Deze tentoonstelling, die gehouden wordt n.a.v. 150 jaar België, betekent een nieuwe ontmoeting tussen onze beide landen op cultureel terrein.

Wij mogen verheugd zijn over dit initiatief dat de, door ons zo graag geziene contacten, op interessante wijze bevordert De stijlvol uitgevoerde, instructieve catalogus, met vele reproducties en personalia van de verschillende kunstenaars, biedt een goede leidraad tot dieper begrip. Maar op de eerste plaats moet men kijken, aandachtig en met eerbied, want dan alleen zal een kunstwerk haar zin prijsgeven en tot ons spreken in haar eigen taal van lijn en kleur. Tot stand gekomen door liefde en eindeloos geduld, berustend op een grondslag van veelal ingewikkelde berekeningen, hebben deze werken een grote innerlijke kracht, bij een uiterst subtiel evenwicht. Van lachend feest tot donker geheimnis. Dynamische ontplooiing naast onaantastbare rust. Tumulteus of verijlend in witte stilte.

De tentoongestelde werken zijn allen van groot fromaat en dus gemakkelijk te overzien. Hierdoor zou bij de bezoeker het misverstand kunnen ontstaan, dat men deze schilderijen ook in ijltempo kan bezichtigen. Men ontneemt zich zelf dan echter de vreugde telkens opnieuw binnen te gaan in een wonderlijke wereld, die steeds de gewaarwording oproept van een zwaarte overwinnend, vederlicht balanceren. Tot slot nog een opmerking. Opvallend is de afwezigheid van kunstenaressen in dit gezelschap. Toeval? Of spreekt deze kunstrichting de Vlaamse kunstenaressen minder aan?

M. van Oppenraay, Nijmegen, (AKKV)