[nummer 112]
[vooraf]
Het volkomen gewijzigd klimaat van de jongste jaren duwt de Pelgrim-Beweging totaal in de vergeethoek. Nochtans was het een merkwaardige beweging, een christelijk en humanitair renouveau, dat het Vlaanderen uit de jaren 1924-1930 begeesterde en waaraan de grootste Vlaamse Kunstenaars uit die periode enthousiast hebben meegewerkt.
Straks, onder andere omstandigheden, groeit er misschien een hernieuwde belangstelling voor de Pelgrim. Maar dan zal de geïnteresseerde voor een vacuüm staan en zal er geen dossier ‘De Pelgrim’ voorhanden zijn.
De bedoeling van ‘Vlaanderen’ is dit dossier samen te stellen, ook al werd de redaktie hier voor monnikenwerk geplaatst. Vanzelfsprekend kan een dergelijke aflevering, gezien de middelen waarover ons tijdschrift beschikt, in hoofdzaak slechts documentaire basisgegevens verstrekken. Maar deze gegevens zullen onontbeerlijk zijn voor degenen, die een indringende studie beogen. Overigens was het C.V.K.V. het wel aan zichzelf verplicht ooit eens een dergelijk nummer uit te geven, omdat het zich, vanaf de stichting te Loppem, als de voortzetter van de Pelgrim-gedachte in Vlaanderen heeft beschouwd; wij verwijzen o.m. naar de toespraak van onze voorzitter Jozef Storme, op de stichtingsvergadering te Loppem.
De redactie en de samensteller stellen er prijs op hier uitdrukkelijk al degenen te danken, die de realisering van dit nummer hebben mogelijk gemaakt, vooral dan architect Flor van Reeth - de enige overlevende Pelgrim-stichter - kunstschilder Frans Mertens, Pater P.J.A. Nuyens, Mgr. Jules Vyverman, Herman Deckers, Walter Willockx en Frans Berghmans. Zonder hun medewerking had dit dossier nooit tot stand kunnen komen.
Tenslotte willen wij erop wijzen, dat wij, bij de studie van ontstaan, bloei en vergaan van de Pelgrim-Beweging, hier en daar wel eens gestoten zijn op spanningen en tegenstellingen tussen personen. Dit zijn verschijnselen, die in iedere beweging voorkomen en wij meenden dat het niet de taak van een tijdschrift is om deze incidenten te behandelen; onze bedoeling is uitsluitend geweest - wij herhalen het - de geschiedenis, de spiritualiteit en de uitstraling van de Pelgrim-Beweging te schetsen, een beweging uit een tamelijk recent verleden, waarover helaas zeer weinig archief bestaat.