West-Vlaanderen. Jaargang 6

Een internationaal centrum voor geestelijke hernieuwing te Sijsele

Men kent het centrum voor morele herbewapening dat de Caux in Zwitserland door een protestants predikant werd opgericht; dit naast andere initiatieven in verschillende landen bewijst dat er heel wat mensen zijn, die de noodwendigheid aanvoelen te reageren tegen de aftakeling van de geestelijke waarden op onze dagen. De idee is in feite zeer oud; bepaald hebben zeer vele kloosters het ten alle tijde als hun taak beschouwd aan mensen van goeden wil, welke ook hun nationaliteit of hun godsdienst was, een oord te bieden van stilte en bezinning; het nieuwe van het fenomeen van Caux is misschien alleen maar dat thans ook buiten het katholieke milieu meer en meer het verlangen naar deze bezinning en deze stilte groeit. Reeds verscheidene jaren is



P. Verleye o.f.m. cap., als medestichter en afgevaardigde-beheerder van het Europa-college, in de gelegenheid van zeer nabij deze behoefte aan te voelen; zo kwam hij heel natuurlijk ertoe een kader te zoeken waarin aan deze behoefte zou kunnen voldaan worden in de lijn van het woord van Paus Pius XII: Het wordt tijd dat de mensen van goeden wil en allen die bekommerd zijn om het lot van de wereld mekaar leren kennen en de gelederen sluiten... Het gaat hier om een hele wereld, die opnieuw, vanaf zijn grondvesten, opgebouwd, van wild in menselijk, van menselijk in goddelijk, d.i. volgens het hart van God, veranderd moet worden.

Dit kader werd dan eindelijk voor korte maanden gevonden: het kasteel Ryckevelde te Sijsele. Het werd gebouwd door de familie Gillès de Pélichy en in 1929 voltooid. Bij het domein behoren vijf hektaren bos en park, en daarrond strekken zich naar alle richtingen dennebossen uit op een grote uitgestrektheid. Gemakkelijk te bereiken, want het kasteel ligt op het eind van een mooie dreef, die uitgeeft op de grote baan Brugge-Eeklo-Gent; de ingang ligt tegenover het vroeger grafelijk slot van Male, dat thans gerestaureerd Sint-Trudoabdij geworden is. Wij hebben er onder geleide van Pater Verleye een rondgang gedaan en hebben kunnen vaststellen dat dit inderdaad een uitstekend geschikt oord is; er zijn slechts betrekkelijk weinig aanpassingen nodig geweest om het kasteel in de mogelijkheid te stellen groepen te herbergen; deze aanpassingen zijn thans grotendeels af, zodat het centrum Ryckevelde zijn actie heeft kunnen beginnen.

Pater Verleye verklaarde ons verder wat zijn opzet is met het Centrum. Ryckevelde is de zetel van een internationale, katholiek-geïnspireerde werkgemeenschap voor geestelijke hernieuwing (uiteraard volstrekt a-politiek). Geestelijke hernieuwing wordt hier opgevat als het streven, waardoor de mens individueel en sociaal gezien, met alles wat hij is, wat hij kan en wat hij heeft, zich doelbewust richt naar God, de Hoogste Werkelijkheid. Dit is echter niet denkbaar zonder de vaste wil ook het concreet milieu - weten, instellingen, culturele en technische verwezenlijkingen, economische bedrijvigheid, internationale en interraciale verhoudingen - uiteindelijk volgens het hoogste ordeningsbeginsel in te richten. Ten einde onze tijdgenoten, waaronder velen van een sterk godsdienstige interesse blijk geven, bij het vormen van een christelijke visie op de wereld van vandaag en het verdiepen van hun religieus leven behulpzaam te zijn,

[p. 257]

stelt het centrum zijn kader, zijn documentatie en zijn werkgemeenschap ter hunner beschikking.

De methode die Pater Verleye hier wil toepassen schetst hij als volgt in grote lijnen:

1. Uitgaande van de vaststelling dat we een belangrijk vernieuwingsmoment in de geschiedenis beleven, wordt grote aandacht geschonken aan een ontleding der omvormingsfactoren die de toekomst zullen bepalen: de greep van techniek en natuurwetenschappen, de wereldeenheid en het ontstaan van grote regionale eenheden, de ontvoogding der kleurvolkeren en der economisch achtergebleven gebieden, de vrouwenemancipatie, de algemene cultuurverspreiding, de toegepaste psychologie en biologie. Aldus zoekt men het bewustzijn van het tijdsgebeuren te scherpen.

2. De niet-christelijke stelsels en oplossingen, in de eerste plaats het communisme, worden nagegaan.

3. Op de grondslag van de leer der laatste pausen wordt een schets van het nieuw christelijk wereldbeeld gegeven; aan deze pauselijke documenten wordt groot belang gehecht.

4. Het tijdsgebeuren wordt geplaatst tegen de achtergrond van een christelijke visie op de geschiedenis.

5. Tenslotte wordt de taak van de hedendaagse mens in het algemeen en van de verantwoordelijke katholieke leek in het biezonder verduidelijkt. Er wordt gewezen op de noodzakelijkheid van een individuele en gemeenschappelijke geestelijke hernieuwing.

Het blijft vanzelfsprekend niet bij een louter intellectualistische voorlichting. Aan de wortel van de huidige kwalen en hun rampzalige gevolgen ligt niet, zoals in de voor-christelijke tijden of in de nog heidense gebieden, een onoverwinnelijke onwetendheid betreffende de eeuwige lotsbestemming van de mens en de hoofdwegen waarlangs deze bereikt worden, maar de geestelijke gevoelloosheid, het gebrek aan wilskracht, de koude hartloosheid... Er moet dus rechtstreeks op de wil ingewerkt worden (Pius XII).

Ook dient erop gewezen dat de onderneming internationaal is opgevat en ook interraciaal; bovendien richt zij zich niet alleen tot katholieken, doch ook tot belangstellende niet-katholieken.

De werking van het centrum Ryckevelde bestaat vooral in het organiseren van vormingsdagen, cursussen en ontmoetingen op eigen initiatief. Het staat ook open voor groepen die in de hoger beschreven geest voor hun leden bijeenkomsten wensen te houden. De formules kunnen zeer gevarieëerd zijn: bezinningsdagen, week-endvergaderingen, cursussen van vijf tot tien dagen, zomersessies. De bijeenkomsten staan in het teken van een evenwichtige, innige godsdienstigheid - volgens de beste tradities van onze nederlandse spiritualiteit - van christelijk samenhorigheidsbewustzijn, gemoedelijke openhartigheid en levendige daadwerkelijke belangstelling voor de wereld waarin we leven. Wij vergeten niet dat Pater Verleye zelf behoort tot de orde van Sint Franciscus, die gekenmerkt is door blijheid en eeuvoudige hartelijkheid.

Daarnaast zullen er ook op Ryckevelde individuele bezinningsdagen kunnen gehouden worden. Katholieken zowel als niet-katholieken, die bepaalde problemen van godsdienstige aard wensen opgeklaard te zien, kunnen in alle vertrouwen, hetzij per briefwisseling, hetzij door een persoonlijk bezoek, contact met het centrum nemen. Ook denkt men eraan de actie van het centrum in de toekomst uit te breiden door publikaties, vooral met het doel de rijke doch te weinig gekende leer van de laatste pausen betreffende de hedendaagse problemen op een gepaste wijze te vulgariseren. Ook de documentatiedienst is in wording. Aan het kasteel is ook een kapel verbonden; als titelfeest werd de Gedaanteverandering des Heren gekozen, om daardoor uitdrukking te geven aan het samenhorigheidsbewustzijn met het Chrsitelijke Oosten, waar dit feest hoog in ere gehouden wordt.

Wij kunnen slechts diep gemeend wensen dat Pater Verleye in zijn prachtig opzet moge slagen. Zijn verdienste in de oprichting van het Europacollege is bekend. Deze nieuwe verwezenlijking belooft hetzelfde sukses te kennen. Ook voor kunstenaars kan Ryckevelde grote diensten bewijzen; meer nog dan andere intellectuelen hebben zij nood aan bezinning en innerlijke rijkdom; enkel hieruit kan groot werk ontstaan.

A.S.