Vlaerdings redenrijck-bergh

Gornichem, 'tSegel-Bloemken.

VVAnneer een Landtschap wert met onvree zwaer geplaget,
En dat d'Inwoonder staech verdervingh lyden moet,
Door twist, haet, nijt, en strijt, die d'eenigheyt verjaget,
So moet alsdan een raet gesocht zijn, tot voorspoet
van d'arme Menschen, die in dees ellende leven,
Dan trachtmen nae den vreed' om onvree te doen vlien,
D'een d'and'ren komt t'gemoet, dit's dat den vreed' kan geven,
Want met partydigheyt en mach sulx niet geschien.
In vrede zijnde, ziet so komen rijcke gaven
van vruchten, schatten, en weeld'-voedings lusten mee.
Den voorspoet hoochmoet brengt, en hoochmoet gaet ontgraven
trots, eersucht, d'onvree oock in Dorpen, Landt en Stee.
Dus baert onvrede vree, en vrede vveer onvree.

Dat onvree vrede baert, dat kanmen wel betonen,

Van't aenbegin des Weerlts altijt te zijn gebeurt
Wy volckeren die hier in't eel Batavi woonen,
Die hebben 'tselve oock oochschynelijck bespeurt,
Onnodich ist verhael van ellix in't bysonder,

[fol. Nnn4v]

 

Want overvloedich zijn daer van de boecken vol,

 

Dat vreed' na onvree volcht, en is daerom geen wonder,

 

Het wanckel avontuer (des Werelts sollebol)

 

laet nimmer in een staet de Wereltlijcke zaken.

 

Na 'tlicht komt duysternis, 'tis der naturen zee,

 

So doet oock nae d'onvree de vreed' haer vruchten smaken,

 

En vree baert onvree weer, g'lijck onvree vrede dee.

 

Dus baert onvrede vree, en vrede vveer onvree.

 

 

 

Wt vree spruyt onvree weer, gelijck als ick hier voren

 

heel kort'lijck heb geseyt, mits t'wanckelbarich rat

 

geen reden-bruyckich dier (alst eelst' op aerd' geboren)

 

staech g'luckich liet, oft heeft meed' ongeluck gehadt.

 

Hier komt het treff'lick woort, den spreuck van Solon vroedich,

 

Dat niemant, wie hy zy, is g'luckich voor sijn doot.

 

Den pratsen Cresus was een langhen tijt voorspoedich,

 

Maer eynt'lijck voor sijn ooch quam schand'ge dodes noot.

 

Al even eens so ist, waer vrede gaet ontluycken

 

haer glinstrich gulden strael, daer maeckt onvreed' haer ree,

 

Om door hoochmoet, waenwijs baetsoeckich te gebruycken

 

haer al te snoden aert, met recht geseyt al te.

 

Dus baert onvrede vree, en vrede vveer onvree.

 

 

 

Ons soete Nederlandt heeft al dit moeten proeven,

 

Want over langen tijt uyt Fransche oorlooch vreedt,

 

Wert hem de vreed' gebaert: maer laes! ô groot bedroeven!

 

Dees vrede baerde weer een veel hertzeerger leet,

 

Daer uyt spruyt d'onrust,! ach (verhael niet sonder tranen)

 

Die meer dan veertich jaer heeft ons Gemeent gequelt:

 

Dies koomt Hoog Ov'richeyt, en brengt haer Onderdanen

 

met winn'lick Lauw'ren krants uyt bloetgiers straf gewelt

 

(Helaes!) in't vreeds bestant, so zietmen weder rysen

 

onvree tot spijt van vree, niet met scherp-stalich snee,

 

Maer met twist-woorden: doch verdelchtmen d'eygen wysen

 

met d'onrust-soeckers, so krijcht vreed' haer volle lee.

 

Dus baert onvrede vree, en vrede vveer onvree.

Vernieut uyt Liefden.

Elck Mensch moet kempen.