Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1922

[p. 552]

Karel Boury-Prijskamp.
Prijsvraag voor 1922.

Het op muziek brengen van de vijf liederteksten, die door de Academie, in vergadering van 16 Juni 1920 bekroond werden.

Prijs: 250 fr.

Vijf antwoorden werden ingezonden. Kenspreuken:

1^o	Hou ende Trou. (5 liederen)
2^o	Aart Uyterhei. (liederen)
3^o	De noeste werker verrijkt. (liederen)
4^o	Geen rijker kroon..... (3 liederen)
5^o	Musica. (2 liederen)

Hebben bereidwillig aanvaard als verslaggevers op te treden, de heeren: Oscar Roels, Jef van der Meulen en Frans Uyttenhove, toonkundigen te Gent.

1^o) Verslag van den heer Oscar Roels.

Na een nauwkeurig onderzoek der liederen welke de Academie aan mijne beoordeeling wel heeft willen onderwerpen, kom ik tot het besluit dat de inzendingen op de uitgeschreven prijsvraag, aan de verwachting niet beantwoorden.

Enkel de liederen ingezonden onder kenspreuk: Hou ende Trou en deze onder vermelding Aart Uyterhei kunnen eenigszins onze aandacht boeien.

Hou ende Trou. De componist dezer reeks liederen heeft aanleg; vaak treft men gelukkig aangebrachte moderne toonovergangen aan, die getuigen van ingeboren harmonie-zin, maar de prosodie is niet altijd onberispelijk.

Ook vraag ik me af, of die liederen wel geschikt zijn om door kinderen gezongen te worden?

Aart Uyterhei. De toondichter van deze reeks betitelt ze ‘Kinder-kunstliederen’. Ook hij heeft aanleg, doch is technisch min beslagen dan de inzender van Hou ende Trou.

[p. 553]

De harmonizeering is doorgaans wat gewrongen; de componist tracht oorspronkelijk te wezen, maar in het verwezenlijken der harmonieën is hij dikwijls onervaren.

De melodie heeft soms karakter, zooals blijkt in ‘De Klokkendag’; jammer dat de harmonizeering zoo overladen is; bij het refrein van dit lied zullen de maten 6/8 en 3/4 (in de begeleiding) voorzeker hinderend werken op het eenvoudig wijsje.

Wat de prosodie betreft: die laat ook soms te wenschen over.

Al de liederen, onder kenspreuk ‘De noeste werker verrijkt’ zijn in denzelfden zin opgevat, éentonig als rythmus en banaal als melodie.

De drie liederen onder vermelding: ‘Geen rijker kroon dan eigen schoon’ munten niet uit door oorspronkelijkheid evenals de twee liederen, kenspreuk: Musica.

In het tweede lied ‘De Klokkendag’ heeft de componist maar vrank in de begeleiding aan de baspartij het bekende klokken-motief uit ‘Parsifal’ toevertrouwd:

Besluit: Enkel de inzendingen ‘Hou ende Trou’ en ‘Aart Uyterhei’ kunnen vermeld worden - doch, zijn ze de bekroning waardig?

Naar mijn bescheiden meening: Neen.

2^o) Verslag van den heer Jef van der Meulen.

I.	Hou ende Trou.
II.	Aart Uyterhei.
III.	De noeste werker verrijkt.
IV.	Musica.
V.	Geen rijker kroon dan eigen schoon.

Ik heb dit klassement gedaan volgens de kunstwaarde der liederen. Maar mijns dunkens heeft geen enkel componist voldaan aan de vereischten der prijsvraag van het Boury-Fonds (Kinderliederenprijskamp).

[p. 554]

I. ‘Hou ende trou’ en II. ‘Aart Uyterhei’ hebben in plaats van kinderliederen, kunstliederen willen voortbrengen. De melodie bevat te veel gescheiden bewegingen en te moeilijke toonafstanden voor ongeoefende stemmen. - III. ‘De noeste werker verrijkt’ komt het dichtst het doel nabij, maar heeft aan de bewerking zijner liederen de noodige zorg niet besteed. Zoo zijn b.v. de vier laatste maten van ‘De Blauwbes’ in het opgegeven tempo 96 = onuitvoerbaar. - IV. ‘Musica’ mist oorspronkelijkheid. Het inzetmotief van ‘De Klokkendag’ is ‘ontleend’ aan ‘Parsifal’ (Wagner); blz. 68 der zang- en klavierpartituur. - V. ‘Geen rijker kroon dan eigen schoon’ is onbeduidend als muzikale waarde. ‘De Blauwbes’ is als opvatting totaal mislukt.

Daarbij laat over het algemeen de prosodie te wenschen over.

Hieronder eenige staaltjes:

I. ‘Hou ende Trou’.

[p. 555]

II. ‘Aart Uyterhei’.

III. De noeste werker verrijkt’.

[p. 556]

V. ‘Geen rijker kroon dan eigen schoon’.

Mijn besluit is dus den Boury-prijs niet toe te kennen.

3^o) Verslag van den heer P. Frans Uyttenhove.

Na lezing van de verslagen mijner mede-juryleden en nauwkeurig onderzoek van de ingezonden antwoorden, verklaar ik mij aan te sluiten bij de zienswijze van de twee vorige verslaggevers.

Besluit der Jury:

De ondergeteekenden, leden van de jury belast met het beoordeelen van den ‘Boury-prijskamp’ door de Koninklijke Vlaamsche Academie uitgeschreven, vergaderd op heden 16 Mei 1922, na kennis genomen te hebben van hunne wederzijdsche verslagen, en na grondige bespreking verklaren dat niet een reeks der ingezonden liederen de vereischte hoedanigheden bezit, om door de Academie bekroond te worden.

Nochtans zijn ze de meening toegedaan dat de inzenders van de antwoorden onder kenspreuk:

‘Hou ende Trou’

en ‘Aart Uyterhei’

ex aequo eene Eervolle melding verdienen.

De Voorzitter,

Oscar Roels.

De Leden:

Jef Van der Meulen.

P. Frans Uyttenhove.