Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1920

Kleine verscheidenheden.

I.
Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal - en Letterkunde.
358. - Aerchaert, en den aerchaert weren.

Aerchaert is een verbasterde vorm van Arsatere, Arts, Wondheler, Geneesheer. - Den aerchaert weren van iemand, nl. van iemand die door een ander werd gewond, beteekent dezes rekening (voor de toegediende verzorging) betalen:

Staatsarchief van Brugge, Fonds Proostsche. Register n^r 828, of ‘Ferieboek’ van 1467 tot 1473, fol. clxiiij: ‘Per Aelbert le Prevost. Amand Oiivier, als ghevanghen, ter cause van dat hij den zelven Aelbert heift vermijnet ende zijn hoghe vut gheworpen met eender canne of candelare. De heesschere heescht den aerchaert ghewert te hebbene, en voor zijn smerte xij lb. gro...’

359. - Bidde.

Is hetzelfde als Bede (verzoek):

Staatsarchief te Brugge. Fonds Kasselrij van Iperen, Charters, oud n^r 5253, voorloopig blauw n^r 790: ‘Ten neerenste verzouke ende bidde van...’ (Akte van 24 Nov. 1416.)

[p. 330]

360. - Afgaende payement.

Naar den heer D. Berten, raadsheer aan het Hof van Beroep te Gent, fr. Dette à échéance; het is hetzelfde als ‘Afgaende schuld’, dat Stallaert, v^o Afgaen, blz. 50, kol. 1, ten onrechte vertaald heeft door Dette rédimible, rachetable. De vertaling van L. Gilliodts-van Severen, Cout. de Bruges, II, 428, welke bij den tekst gaat door Stallaert aangehaald, luidt even verkeerd Dette constituée.

D. Berten, Cout. de la Seigneurie de Saint-Pierre-lez-Gand, blz. 26: ‘Soo wie syn huys ende erfve... vercoopen, veralieneren, ofte belasten wilt tsy met losrenten, afgaende payementen ofte andere lasten, moet...’ (1546 o.s.)

Id., id., blz. 29: ‘Eenen persoon renten hebbende ofte eenige laste van afgaende payementen op eenighe huysinghen ofte erfven... ende ghebreck hebbende van betaelinge, vermagh... t' voorseide huys ende erfven... te doen pandene...’ (Id.)

Daardoor wordt eigenlijk verstaan een Trapsgewijze betaling, waarmede schuld wordt afgelosd:

Staatsarchief te Brugge, Fonds Klooster der Karthuizers, Charters, oud n^r 2962, voorloopig blauw n^r 5650: ‘Ende ditte mids dat de voorn L. belooft heeft te betalene ter somme van 50 ponden grooten, in minderinghe vande welcken de voorseide prioir kendt ontfaen thebbene vier ponden grooten. ende de resterende 46 p. gr., te kerssavonde eerstcommende vier p. gr., ende van dan voorts met drie p. gr. tsiaers afgaende payementen, danof deerste drie p. gr. ende payement vallen zal kerssavont 86 ende alzoo voorts van jaere te jare totter vulle betalijnghe.’ (Akte van 23 Aug. 1585.)

Edw. Gailliard.