Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1920

[p. 293]

Vergadering van 21 April 1920.

Zijn aanwezig de heeren: Prof. Dr. C. Lecoutere, onderbestuurder, en Edw. Gailliard, bestendige secretaris;

de heeren: Karel de Flou, Dr. Lod. Simons, Prof. Dr. Ad. de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Kan. Dr. Jac. Muyldermans, Kan. Amaat Joos, Dr. Hugo Verriest, Is. Teirlinck, Dr. Leo Goemans, Omer Wattez, Prof. Dr. Leo van Puyvelde, Prof. J. Vercoullie, Mr. Leonard Willems, Prof. Dr. A. Vermeylen en Dr. A.-J.-J. Vandevelde, werkende leden;

Juffrouw Virginie Loveling en Dr. Maurits Sabbe, briefwisselende leden.

De heeren Jhr. Mr. Nap. de Pauw, bestuurder, Prof. Dr. J. Mansion, J. Jacobs, werkende leden, en Dr. Alfons Fierens, briefwisselend lid, hebben bericht gezonden dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.

_**_*

De Bestendige Secretaris leest het verslag over de Maart-vergadering, dat wordt goedgekeurd.

_**_*

Prudens van Duyse: 1804-1859. Zijn handschriften en eereteekens aan de Academie ten geschenke gegeven. - Bij brieve van 8 Maart, berichtte Jhr. Mr. Nap. de Pauw de Academie, dat de heer Dr. Daniel van Duyse, hoogleeraar te Gent, voornemens was haar ten

[p. 294]

geschenke te vereeren de handschriften door zijn diepbetreurden vader Prudens van Duyse nagelaten, alsook de verschillende eereteekens die dezen in zijn heerlijke loopbaan werden toegekend. Genoemde eereteekens, ten getale van 42, zijn in een mahoniehouten kastje bijeengebracht en worden aan de Academie ter bewaring geschonken. Den 26 Maart werden de handschriften van Prudens van Duyse ter Academie afgegeven. Van dit onwaardeerbaar geschenk had de Bestendige Secretaris de eer, dienzelfden dag, aan Prof. van Duyse ontvangst te berichten. Heden wordt de heele verzameling in het Academiegebouw, ter kennisneming door de heeren Leden, tentoongesteld.

De heer onderbestuurder brengt hulde aan Prof. van Duyse, stelt voor het geschenk in naam der Koninklijke Vlaamsche Academie te aanvaarden en aan genoemden heer een brief van dankbetuiging te sturen. Gaarne zal onze Koninklijke Instelling, te dezer gelegenheid, opnieuw den naam toejuichen van Prudens van Duyse, den wakkeren man, den trouwen Vlaming, die aan de Vlaamsche Zaak zoo talrijke diensten bewees en die in den Vlaamschen strijd tot opbeuring van ons Volk een zoo schitterende plaats heeft ingenomen. (Langdurig handgeklap.)

Lijst der nagelaten handschriften.

a)	Levensberichten van Prudens van Duyse, door Ricour, Snellaert en Van der Meersch. - Een groot aantal verzen, in handschrift en gedrukt, brieven enz. van Prud. van Duyse. (Verkooping De Busschere, Juli 1882.)

[p. 295]

b)	Notas over versbouw. - Notas door Flor. van Duyse verzameld voor de Levensbeschrijving zijns vaders. - Een groote menigte gedichten in Hs.

Uit de nalatenschap van Prudens van Duyse: Een zeer groot aantal dichtstukken en aanteekeningen in handschrift en ook gedrukt, handschriften van door hem uitgegeven werken, historische en letterkundige artikels, brieven van en aan den dichter enz., enz.; meestal op losse bladen, gebonden in een 80^tal kartons van verschillend formaat, genummerd van 1 tot 74:

1.	Prudens van Duyse. Miscellanea. Bll. 122. Verkooping Edmund De Busschere. Gent, Juli 1882.
2.	Over de Barbarismen vooral sedert 1830 bij de Vlamingen in de Nederduitsche schriften ingeslopen. Hs. Bll. 67 + 1. Verkooping als boven.
3.	Het Huisgezin van den Ebenist. Hs. Bll. 53. Verkooping als boven.
4.	Groenen en Witten. ‘Vaudeville’ in één bedrijf. 1853. Hs. Bll. 23. Verk. id.
5.	Dichtbespiegelingen. Hs. Bll. 208. Verk. id.
6.	Jacob van Artevelde. Nota's op het gedicht van P.v.D.
7.	De Tooveressen in Vlaanderen. 4 handschr. Nota's.
8.	Verhandeling over den driedubbelen invloed der Rederijkkameren. Bll. 145.
9.	Historische Aanteekeningen. Gent. - België. - Algemeene geschiedenis.
10.	Letterkundige Artikels. Litterarische Biographieën.
11.	Over Reinard de Vos. Studie. Geschreven omtrent 1858. Uitgegeven 1882.
12.	David Teniers. Kluchtig zangspel in één bedrijf. Bll. 24. De Dorpspolitieken. 1857. Bll. 35.
13.	Cats' invloed op de Vlaamsche Letterkunde. Nota's. Voorbereidende studie. Eerste en tweede handschr. Gedrukte memorie. Prospectus eener uitgave der verhalen van Cats, met afsnijding van 't overtollige, en ophelderingen.

[p. 296]

14.	Nagelaten gedichten. Lyriek. (In 1882 uitgegeven door Florimond van Duyse.) Bll. 170.
15.	Nagelaten gedichten. Varia. (In 't licht gegeven door Florimond van Duyse.) Bll. 277
16.	Nagelaten gedichten. Luim. Bll. 200.
17.	Nagelaten gedichten. Varia. Jacob van Maerlant. 1^e en 2^e hs. - De stoomkoels enz. - Lust en Rust.
18.	Nagelaten gedichten. Legenden. Bll. 213.
19.	Hss. Bll. 229.
20.	Deklamatiën (van verscheiden aard en van verschillende schrijvers).
21.	Rederijkerskampen in Vlaanderen. 1803-1842.
22.	Prudens van Duyse's standbeeld. Comiteiten. Inrichtingen. Inhuldiging 27 Aug. 1893. Dagbladen. Honderdste verjaardag 1909. (Stukken door Florimond van Duyse verzameld.)
23.	Barbarismen. Laatste hs.
24.	Over de improvisatie. - Over de eindrijmen.
25.	Verzen mij toegericht door vrienden. - Literarische Critiek: Aanmerkingen des Eerw. heer Cracco op verzen van Pr. v.D.
26.	Nagelaten gedichten. (Niet opgenomen stukken.)
27.	Taal. Spraakleer, enz. Bll. 250.
28.	Jubelkrans (door Joseph van Duyse, geneesheer, vader van Prudens van Duyse). - Multi curant famam... - Westerloo... (2 ged.) - Prudent van Duyse, driedubbelen primus... by d'heer Lanneau. - De Belgen, door Pr. van Duyse. - Vesperisatie over de Soberheyd.
29.	Reinaert de Vos. Middeleeuwsch Dierenepos. Hs. 1.
30.	Reinaert de Vos. Middeleeuwsch Dierenepos. Hs. 2.
31.	Gedichten. Bloemlezing door P.v.D. Hs.
32.	Varia. Hs.
33.	Cracco. Briefwisseling met P.v.D. Varia.
34.	Bloemlezing. Hs.

[p. 297]

35.	Letterkundige prijskampen. Programma's van prijsvragen, enz.
36^1.	I. Benoemingen tot eerelid van maatschappijen, enz. II. Maatschappijen. Feesten. Uitnoodigingen. III. Deelneming aan feesten, banketten, liefdadigheidswerken. - Congres Utrecht. IV. Taalgrieven. Gedrukte brieven van Maatschappijen. V. Leopoldsorde. Benoeming, 11 Maart 1855. Dagbladen. Verzen. Brieven. Banket: de Taal is gansch het Volk. VI. Id. Gelukwenschen.
36^2.	De Rederijkkamers. c) Politieke invloed. d) Zedelijke invloed. e) Historisch overzicht der Nederlandsche Rederijkers. f) De Fransche Kamers in België. Verboden boeken. g) Bijvoegsels.
37^1	Briefwisseling (met letterkundigen) A. - C.
37^2	Briefwisseling (met letterkundigen) E. - M.
37^3	Briefwisseling (met letterkundigen) N. - Q.
37^4	Briefwisseling (met letterkundigen) S. - R.
37^5	Briefwisseling (met letterkundigen) V.
38.	Brieven van bijzonderen aan P.v.D.
39.	Benoemingen. Brieven.
40.	Briefwisseling met Pr. v.D. - A.-D. enz.
41.	Briefwisseling met Pr. v.D. - S.-W.
42.	Briefwisseling met Pr. v.D. - W.-Z.
43.	Briefwisseling met Pr. v.D. - K.-M.
44.	Briefwisseling met Pr. v.D. - I-J.
45.	Briefwisseling met Pr. v.D. - D.
46.	Handschriften van verschillende dichters: De Backer - J.F. Willems.
47.	Uitgevers.... Ministerie. Gentsch Bestuur. Hs. 3. III. Varia.
48.	Hss. nl. uit de XVI^e en XVII^e eeuw.
49.	Liederen. - Anecdote. - Jacob. - .... Brieven. - Dichtstukken. - Taalgrieven. - Philosophie. - Historie. - Spreekwoorden. - Briefwisseling. - Varia.

[p. 298]

50.	Briefwisseling. Letter V.
51.	Vertalingen. Hs. uit het Grieksch: Aan strand enz. Bll. 115.
52.	Vertalingen uit het Hoogduitsch: De reus en zijne dochter enz. Bll. 160.
53.	Letterkundige geschiedenis. Bll. 197.
54.	Middelnederlandsch in fol. (Bl. niet aangeteekend.)
55.	Fransche en Vlaamsche Gedichten enz. in fol.
56.	Fragmenten van Gedichten en Plannen. Verzameld door Flor. van Duyse. Bll. 199.
57.	Oude liederen. - Sagen. - Legenden.
58.	1^o Lofdicht op Keizerin Maria Theresia. 2^o Hs. van Hoffmann von Fallersleben. 3^o Lofdicht op de Nederlandsche Taal.
59.	Verkooping De Busscher. Prud. van Duyse. Overbrengst van Egmont's stoffelijke overblijfsels in eenen nieuwen grafkelder. Hs. en platen.
60.	Over de Barbarismen vooral sedert 1830. Bll. 111. (Zie de andere in fol)
61.	Schoone Kunsten. Geschiedenis. Hs.
62.	I Belgisch Bestuur. Briefwisseling. II^1 Regeering Dendermonde. II^2 Stedelijk Bestuur Gent. III Hollands Bestuur. Opdrachten. IV Opdrachten door Pr. van D. IV^1 Brieven van Vorsten en Ministers.
63.	Varia. Onuitgegeven. Alliteratie. Hoe ontstaan. Ontwerp eener uitgave van Pr. van Duyse's gedichten tijdens zijn leven. 1853. Verhandeling. Invloed der Rederijkkamers. Varia. Onuitgegeven gedichten. Vergilius' Landgedichten, in dichtmaat overgebracht door Pr. van Duyse, en afschrift.

[p. 299]

64.	Stukken betrekkelijk Dendermonde. Hs. Gravuren Varia.
65.	Rederijkkamers. Kunst- en Letterinvloed. Hs. Pr. v.D. Nota's. Voorrede. A^1 Oorsprong en ontwikkeling der Kamers. A^2 Inrichting. A^4 De Prijskampen. Hs. A. A^3. Stukken te schikken: Censuur. Nota's en Bijdragen.
66.	Rederijkkamers. B^1 Rhetorika. Kunstbegrippen. B^2 Taal en Prosodie. B^3 Kunstvakken buiten het tooneel. B^4 Het tooneel A. - C. B^5 Voorname rekekamers. B^6 Bijzondere invloed der Amsterdamsche kamers.
67.	I. Dichtstuk van Jos. van Duyse, vader van Prudens. Aanduiding 1815. 1816. Eerste dichtproef van Pr. van D. II. Werken van l r.v.D. door hem zelf opgesteld. Teekeningen door Pr. v.D. Universiteit Leuven 1826. Gent 1827... 1831. Messager de Gand. Lid van de Belgische Academie 1855.
68.	Prudens van Duyse herdacht. Mevrouw Wed. Pr. v.D.
69.	Oordeel der rechters over mijne ten prijskamp ingezonden verhandeling over de barbarismen 1853. Nota voor mijne verhandeling. Briefwiss. 16 blad.
70.	Fransche verzen van Fr. v.D.
71.	Varia. I. Vlaamsch en Fransch proza. II. Westvlaamsch dialect.

[p. 300]

	III. Dictionnaires. IV. Wijsbegeerte.
72.	Rijminvallen. Gebonden in 16^e. Hs. (draagt op den rug cijfer II).
73.	Diploma's (Letterk. Maatsch.) van Prud. van D. Gr. in 4^o.
74.	Handschriften van Pr. van D.
	Index.

Lijst der eereteekens aan Prudens van Duyse toegekend.

Een glazen kastje met opschrift: Prudens van Duyse 1804-1859, met 41 medailles, eere- en gedenkpenningen van den dichter.

1^o)	1^er Prix de l'Orth^e Française remporté par P. Van Duyse. - 1817.
2^o)	Tweeden Prys Dicht Kunst. - Deerlyk 1823.
3^o)	Eersten Prys Dichtkunst. - Wevelghem 1824.
4^o)	Koninkl. Rhet. van Deynze. 1^e prys van het lierdicht aen P. Van Duyse 1827. - Je maintiendrai.
5^o)	Société de litt. nationale à Ecloo (sic) à M^r P. Van Duyse. - Concours de Poésie française. La mort de Byling. 1829.
6^o)	Koninklyke Maatschappy van Rhetorica te Kortryk. - Letterstrijd 1829. Dicht-Kunst. 2^den Prys aan den heer P. Vanduyse.
7^o)	Société provinciale des Sciences, des Arts et des Lettres du Hainaut. Sect^on des Lettres. - Concours de 1835-1836. Encouragement à M^r P^t Van Duyse de Termonde (vermeil).
8^o)	Société royale de langue et poésie nationale. Rhétorique D'Ostende. 28 Août 1836. - L'Espiègle étourderie de la jeunesse a..... Prix Unique.
9^o)	Het Koninklyk Rhetoryk van Oostende 1836. - Tweede dichtkunstprijs. Stoffe: Het booze geweten. Aen Prudentius Van Duyse.

[p. 301]

10^o)	Koninklyke Maetschappij van vaderlandsche tael- en dichtkunde. Oostende, 28 Augusty 1836. Wat ryp, wat groen, Komt wijsheid voen. - De losse onbezonnenheid der jeugd. Aen.... lid der Maetschappy.... 1^en Prijs.
11^o)	Het Rhetorica van Moorsele aen M^r P. Van Duyse. - 1^e prijs der Dichtkunst. Abrahams offer. 1837.
12^o)	Société provinciale des Sciences, des Arts et des Lettres du Hainaut. Sect^on des Lettres. - Concours de 1836-1837. Prix décerné à M^r P. Van Duyse de Termonde (vermeil).
13^o)	Koninglijke Rhetorica te Brugge 1837. - Gedicht volksbeschaeving 2^de prys behaeld door P. Vanduyse.
14^o)	Maetschappy van Tael- & Letteroefening te Assenede. 1838. - 2^de prys. l roza.
15^o)	Koninglyke Maetschappy van Schoone Kunsten en Letteren te Gent. - Kampstryd in de Vlaemsche dichtkunst. Eerste prys behaeld door P. Van Duyse. MDCCCXXXVIII (goud).
16^o)	Koninklyke Maetschappy van Rhetorica (Kruisbroeders) te Kortryk. - Pryskamp 17^sten November 1839. Bybelvraeg, eenigste Prys.
17^o)	Koninklyke maetschappy van Rhetorica (Kruisbroeders) te Kortryk. - Pryskamp 17^sten November 1839. Sneldicht, eenigste Prys.
18^o)	Maetschappy tot bevoordering der Vlaemsche Tael- en Letterkunde, te Brugge. - 1^sten prys. Dichtkunde aen P. Van Duyse. 1839 (goud).
19^o)	Tael- en Letterlievend Genootschap. Met tyd en vlyt. Leuven - Prudentius van Duyse. MDCCCXL. (goud).
20^o)	Aen den dichter Pr. Van Duyse, Aengeboden door den Graef Goethals-Pecsteen, den XV January MDCCCXL. - Erkentenisblyk der familie Goethals (zilver-goud).
21^o)	Maetschappy Eendragt maekt magt. - Aen de Maetschappy Voor tael en kunst. Om ten wedstryd te stellen onder hare leden voor het besten (sic) dichtstuk op de meerderjarigverklaring van Z.K.H. den Hertog van

[p. 302]

	Brabant, tydens de feesten ter Zelver gelegenheid gegeven in voormelde maetschappy. Antwerpen, 9 April 1853 (zilver-goud).
22^o)	Zur XXV. jahrigen Stiftungsfeier der Liedertafel. Am XIII. Febr. MDCCCLIV. - Wo man singt da lass dich ruhig nieder, Böse Menschen haben keine Lieder.
23^o)	Simon Stevin. Inaug. MDCCCXLVI.
24^o)	Academia. Reg. Scientiar. et Litter. Belgii. Prudentio van Duyse ob eruditam de Rhetoricis collegiis dissertationem protrepticum praemium. MDCCCLIX.
25^o)	Kamervraeg 1^sten Prys Behaeld door P. Van Duyse.
26^o)	Guilielmus I, Belgarum Rex (zilver).
27^o)	Koninklijke Maatschappij van Vaderlandsche Taal- en Letterkunde, te Brugge. - Ten Kate. Vondel, Wagenaar. Eendracht en Vaderlandsliefde.
28^o)	Kruis van Ridder in de Leopoldsorde.

Eereteekens.: 1. Fonteinisten (1848 gesticht). - 2. Leuven. - 3. Zwarte Lier. - 4. Erbach (lint). - 5. Coblenz (Lier). - 6. Vreugd in Deugd (Lier). - 7. Cölner Liedertafel. - 8. Concordia. - 9. Dubbele arend. - 10. P.H. - 11. Roos (verguld). - 12 Rad, degen en olijftak. - 13. Gretry. - 14. Männergesangverein. Coln. Durch das Schöne, stets das Gute. 15. Lier (koper).

_**_*

Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. - De heer Prof. Dr. A. de Ceuleneer vestigt de aandacht der Academie op het feit, dat zij reeds herhaaldelijk den wensch heeft uitgesproken dat de Hoogeschool van Gent zou vervlaamscht worden. Hij stelt voor, dat de Academie thans beslisse nogmaals dien wensch uit te drukken en daarmede de heeren Voorzitter en Leden van den Senaat alsook de heeren Voorzitter en Leden van de Kamer van Volksvertegenwoordiger in kennis te stellen.

[p. 303]

(Met algemeene stemmen beslist de Academie dat aan dit voorstel onmiddellijk gevolg zal gegeven worden.)

_**_*

Union Nationale des Etudiants Belges. - Congres den 17 April 1920 te Gent gehouden. - Leden der Academie vragen of onze Koninklijke Instelling aan iemand opdracht gegeven heeft, haar op het Congres der ‘Union Nationale des Etudiants Beiges’ te vertegenwoordigen. - Het Bestuur der Academie antwoordt dat niemand, wie het ook zijn moge, van zijnentwege met zulke opdracht werd belast.

_**_*

Aangeboden boeken. - Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:

Door de Regeering:

Académie Royale de Belgique. Commission Royale d'Histoire. Actes ou Procès-verbaux des séances tenues par le conseil de l'Université de Louvain, publiés par le chanoine A. van Hove, professeur à l'Université de Louvain. Tome II (26 mai 1445-17 avril 1455). Bruxelles, 1919.

Tertulien. Apologétique. Texte établi d'après la double tradition manuserite. Apparat critique et traduction littérale revue et corrigée, par J.P. Waltzing, Professeur à l'Université, Membre de l'Académie Royale de Belgique. Liège-Paris, 1919. (Bibliothèque de la Faculté de Philosophie et Lettres de l'Université de Liège, Fasc. XXIII.)

Royal Society of Literature. Verhaeren commemoration March 3, 1917. Addresses by Mr. Edmund Gosse, C.B. (Chairman), Vice-President of the Royal Society of Literature; M. Charles Delchevalerie, of the Belgian Artists' Committee; His Excellency Monsieur Hymans, The Belgian Minister; Mr. Robert Bridges, D. Litt. F.R.S.L., Poet Laureate, London, 1917.

Tijdschriften. - Annales des Travaux publies, n^o 1, 1920. - Arbeidsblad, n^rs 3-4, 1919; 2-3, 1920. - Bulletin bibliographique et pédagogique

[p. 304]

du Musée belge, n^os 1-3, 1920. - Tooneelgids, n^rs 1-2-3, VI^e jaar. - Revue Sociale Catholique, n^os 11-12, 1920.

Door den heer Prof. Dr. Ad. de Ceuleneer, werkend lid:

Ceuleneer (A. de), Professeur émérite de l'Université de Gand. - La charité romaine dans la littérature et dans l'art. Anvers, 1920.

Door Kan. Dr. Jac. Muyldermans, werkend lid:

Le Ministère de Botta-Adorno dans les Pays-Bas autrichiens pendant le règne de Marie-Thérèse (1749-1753), par l'abbé Joseph Laenen, docteur en philosophie et lettres, membre correspondant de l'Académie Royale d'Archéologie de Belgique, professeur à l'Institut St. Norbert à Anvers. Anvers 1901.

Levensbeschrijving van Monseigneur P.J.F. Sacré, door Théophile Cooremans, onderpastoor in O.L.V. Antwerpen, z.j.

Manifestation en l'honneur de Monsieur Emile Beco, secrétaire général du Ministère de l'Agriculture. 11 février 1906. Bruxelles, s.d.

Gouden Kalender der Belgische Heiligen en Gelukzaligen, volgens Molanus, met aanteekeningen en bijvoegsels, door L. Wyckmans, priester. Brugge, 1883.

Catalogus der Schilder- en Beeldhouwwerken van het Koninklijk Museum van Antwerpen, uitgegeven door den Raad van Beheer der Koninklijke Academie der Schoone Kunsten. Vijfde beknopte uitgave: Herdruk 1894. Antwerpen, z.j.

Nederland. Verzameling van Oorspronkelijke Bijdragen van Nederlandsche Letterkundigen, onder redactie van Dr. Jan ten Brink en H.J. Schimmel. I-III. Amsterdam, 1884.

Catalogue de la Bibliothèque de feu Mr. Edw. Ipers. Salle Wynen. Place de Meir, 47, Anvers. Vente du 31 mars au 3 avril 1913. Malines, 1913.

Festivités en l'honneur de Saint Rumold, Évéque, Martyr, Apôtre de Malines. Trois Conférences données au Cercle Archéologique de Malines, par le président G. Van Caster, chanoine; Ancien Président de l'Académie Royale d'Archéologie de Belgigue. Malines, 1903.

Hôtel de ville de Malines. Projet de Restauration, par le Chanoine G. van Caster, Membre effectif de la Commission Royale des Monuments de Belgique, Correspondant de l'Académie Pontificale Romaine d'Archéologie, Président du Cercle Archéologique de Malines. Malines, 1906.

Catalogue de la belle Collection d'Estampes délaissée par feu M. Paul Cogels. Vente 8 au 11 avril 1913.

Catalogus van Boeken, Plaatwerken, enz., gedeeltelijk nagelaten door de heeren Mr. L.U. de Sitter, Président van het Gerechtshof, Mr. Th. van Tricht, Dr. A.J. van Rossum, allen te Arnhem, en anderen. Verkooping 4 October 1909.

[p. 305]

Door den Heer Dr. M. Sabbe, briefwisselend lid:

Wat Oud-Vlaanderen zong, door Maurits Sabbe. Lectura. Reeks, n^r II. Antwerpen 1920.

Door de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage:

Verslag der Koninklijke Bibliotheek over 1918. Den Haag, z.j.

Door de Bibliotheek der Rijks-Universiteit te Groningen:

Van den Heilighen Drien Coninghen, Middelnederlandsche Teksten, uitgegeven als proefschrift, door Trijntje Jantine Annette Scheepstra. Groningen, 1914.

De vrouw bij de Dietsche Moralisten. Proefschrift door Aleide Louise Albertine Roessingh. Groningen, 1914.

Door het Bataafsch Genootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte, te Rotterdam:

Herdenking van het 150-jarig bestaan van het Bataafsch Genootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte te Rotterdam, 1769-17 Augustus- 1919. Z. pl. of j.

Bataafsch Genootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte te Rotterdam. Maart 1920. (Inhoudsopgaaf: Verslag der Algemeene Vergadering van 20 September 1919, met Bijvoegsel. Programma der wetenschappelijke prijsvragen. Naamlijst der Voorstanders en der Leden.)

Door het Historisch Genootschap, te Utrecht:

Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap (gevestigd te Utrecht). 35^e dl. Amsterdam, 1914.

Door het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, te Middelburg:

Archief. Vroegere en latere mededeelingen voornamelijk in betrekking tot Zeeland, uitgegeven door het Zeewsch Genootschap der Wetenschappen. 1915-1919.

Door de ‘Université d'Aix-en-Provence’, France:

Annales de la Faculté des Lettres d'Aix, T. VI, n^os 1-2,

Annales de la Faculté de Droit d'Aix, T. VI, n^os 1-2.

L'Inégalité entre l'Homme et la Femme dans la législation civile, par M. René Cassin, chargé de cours à la Faculté de Droit d'Aix. Marseille, 1919.

La marge du livre du Professeur Pillet sur les personnes morales en droit international privé par M. André Guillois, chargé de cours à la Faculté de Droit d'Aix. Marseille, 1919.

Bibliothèque de l'Université d'Aix-Marseille. Notice par M.G. Fleury, bibliothécaire en chef de l'Université. Marseille, 1919.

Door de stad Antwerpen:

Paedologisch Jaarboek onder redactie van Prof. Dr. M.C. Schuyten, bestuurder van den Paedologischen Schooldienst en van het Stedelijk Paedologisch Laboratorium. Negende jaargang, 1919. Antwerpen.

[p. 306]

Door de ‘Société de littérature wallonne’, te Luik:

Bulletin du Dictionnaire général de la langue wallonne, 9^e année, 1914-1919, n^os 3-4.

Door den heer Daan F. Boens, te Oostende:

Korp. Daan F. Boens. - Menschen in de grachten. Nieuwpoort, 1918. (dubbel.)

Door den heer H. Coopman Thz., te Schaarbeek:

Een Vlaamsche Hoogeschool. Hare noodzakelijkheid en hare mogelijkheid bewezen, door D. Ackers. (Getrokken uit Het Belfort, 1889.)

Ons Referendum over de inrichting eener hoogeschool met het Nederlandsch als voertaal in het Vlaamsche land. Gent, 1897.

Verslag van de Commissie gelast met het onderzoeken van de wenschelijkheid van het inrichten eener Vlaamsche Hoogeschool in Vlaamsch-België. 2^de druk, 1899. Gent.

L'Université flamande, par J. Vercoullie, professeur de philologie néerlandaise à l'université de Gand. (Extrait de l'Almanach de l'Université de Gand, publié sous les auspices de la Société Générale des Étudiants libéraux, 17^e année, 1901. 2^e Édition revue.

Over de Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool, door J. Mac Leod. Uitgegeven door de Studentencommissie voor de Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. Gent, 1903. (4 exx.)

Over Vlaamsche Volkskracht. - I. - De Vervlaamsching der Hoogeschool van Gent, door Lodewijk de Raet. Brussel, 1906.

Vlaamsche Hoogeschool-Commissie. Verslag over de Vervlaamsching der Hoogeschool van Gent. 1909. Z. pl. of j. (Gent, 1909.)

Id. (Samenvatting.) 1910. Gent.

Universiteit en Volksleven, door Prof. Dr. Fr. van Cauwelaert. Gent, 1910.

De Vlamingen te Gent. (Uit Het Vlaamsche Nieuws, 10 Juli 1915. 1^ste jg., n^r 176.)

Protest der Vlamingen en Vlaamschgezinden aan Z.E. Vrijheer von Bissing. Antwerpen, den 8 Januari 1916. (Brief in machienschrift.)

Verordening betreffend de voertaal van het onderwijs aan de hoogeschool te Gent. (Gesetz- und Verordnungsblatt, n^r 191, 23 Maart 1916, blz. 1777 en n^r 206, 2 Mei 1916, blz. 2012.)

De Strijd om de Vlaamsche Hoogeschool. Het huidig standpunt (Februari 1916) door Demos. Brussel. (2 exx.)

Die vlämische Hochschule in Gent. Von Tony Kellen. (Uit Frankfurter Zeitgemässe Broschüren, 20. April 1916, Heft 4-5.)

De Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool, door stud. jur. B. van Genechten. 1916. Antwerpen. (Uitg. van het Nationaal Vlaamsch Studentenverbond.)

De Vervlaamsching van de Hoogeschool te Gent. 1916. Brussel. (n^r I der Uitgaven van den Hoogeschoolbond.)

[p. 307]

Die Universität Gent, Flandern und das deutsche Reich. Von Friedrich Wilhelm, Freiherrn von Bissing. Leipzig und München, Suddeutsche Monatshefte, 1916.

Een zichtkaart met de portretten van K. Huysmans, F. van Cauwelaert en L. Augustyns, met opschrift ‘Wij eischen de Vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool’ en onderschrift ‘Groeningerwacht’. Z.j.

Vlaamsch in het Hooger Onderwijs. Verslag door M.P. Bellefroid. (Overdruk.) Yper, z.j.

De verdere vervlaamsching van het Middelbaar onderwijs van eersten graad of Latijn en Grieksch door het Vlaamsch onderwezen, door A. Roegiers, leeraar bij het Koninklijk Athenaeum van Luik. (Uit Het Belfort.) Gent 1891.

Het Nederlandsch en de Wetenschap, door J. Mac Leod, briefwisselend lid der Koninklijke Vlaamsche Academie. (Uit Versl. en Med. der Koninklijke Vlaamsche Academie.) Gent, 1901.

Die flämische Studentenbewegung. Eine Skizze ihrer Geschichte von Dr. Jur. Lodewijk Dosfel. Gladbach, 1916.

Poems and Ballads by Algernon Charles Swinburne. Fifth edition. London, 1873. - Second series, 1878.

Eekhoud (Georges). - Kees Doorik. Scènes du Polder. Bruxelles, 1883.

De kleinooden 1^o) van het Kruis van Ridder in de Leopoldsorde; 2^o) van de Burgermedaille; 3^o) van de Herinneringsmedaille van Leopold II; 4^o) van de Orde van den Nederlandschen Leeuw, destijds aan Th. Coopman toegekend.

De volgende gedenkpenningen en eereteekens:

1^o)	Tooneelmaatschappij De Kunstvrienden, Brussel. Gesticht in 1874. - Wederlandsche Tooneelwedstrijd. 25-jarig jubelfeest 1899. Aan den Heer Th. Coopman, Lid van den Keurraad, als herinnering.
2^o)	Morgenstar. Brussel. - 50-jarig Jubelfeest. 1850-1900. Tooneelen Letterkundige Prijskampen. M^r. Theo Coopman, secretaris en verslaggever der Keurraden.
3^o)	De Brabandsche Leeuw Elsene aan M^r. Th. Coopman, Voorzitter der Jury. Tooneelwedstrijd 1904.
4^o)	Stad Brussel. Jonge Tooneelliefhebbers. - Tooneelwedstrijd voor Blijspel. 1830-1905. 's Lands onafhankelijkheid. Aan den Heer Th. Coopman, als voorzitter der Jury.
5^o)	50-jarig Jubelfeest der Koninklijke Maatschappij De Jonge Tooneelliefhebbers van Brussel. 1859-1909.
6^o)	Nog vier kleine herinneringsteekens zonder opschriften in vorm van knoop.

Door den Eerw. Pater A. Geerebaert, S.J.

H. Ignatius van Loyola. De geestelijke oefeningen uit het Spaansch ‘eigenhandig schrift’ vertaald, door A. Geerebaert S.J. Alken, 1920.

[p. 308]

Door de Heeren A. en V. vander Schelden, drukkers-uitgevers, te Gent:

Den nieuwen spiegel der jongheyd of gulden A.B.C. voor de leerzugtige jongheyd. Dienende tot stigtige onderwijzinge, en om in de kleyne Catholyke Schoolen gebruykt te worden. In rym vertoond door den eerweêrden heer Fernandinus Loys. In zijn leven Priester en Prior in het klooster van den H. Guillielmus, te Peene, Brugge, 1815. (Gebonden in een stuk perkament van 1663.)

Door de Schrijvers:

Stoops fecit... Tooneelspel in drie bedrijven door D. Claeys en H. Coopman Thzn. Antwerpen, 1919.

Alles voor de Partij. Humoristische schets door dezelfden. Antwerpen, 1917.

Een Nederlandsch boek over de Geschiedenis der Geneeskunde. Door Dr. G. Schamelhout. Z.p.o.j.

De volksstammen van Europa en de strijd der nationaliteiten, door Lodewijk van Herent. Z.p.o.j.

Convolutional Pattern of Relative Brain in Man. By F. Sano, M.D. Phisician-in-Chief of the Asylum for Acute Mental Cases at Antwerp, Belgium. Reprinted from the ‘Proceedings of the Royal Society of Medecine’, 1917, vol. X (Section of Psychiatry), pp. 21-64.

James Henry Pullen, the Genius of Earlswood. By F. Sano M.D. Physician-in-Chief of the Asylum for Acute Mental Cases at Antwerp, Belgium. Reprinted from the ‘Journal of Mental Science’, July, 1918.

Dott. Fritz Sano, Direttore del Manicomio Urbano di Anversa. Documenti della guerra. Osservazioni psicologiche notate durante il bombar damento di Anversa (7-8-9 Ottobre 1914). Estratto dalla ‘Revista di Psicologia’. n. 2. Anno XI, 1915.

Dr. Sano en Dr. G. Schamelhout. Vlaamsche geneeskundige literatuur voor de XIX^e eeuw. Tweede druk. Antwerpen, 1911.

Philosophical transactions of the Royal Society of London. Series B. Vol. 208. Pp. 37-61. The convolutional pattern of the brains of identical turns: a study on hereditary resemblance in the furrows of the cerebral hemispheres. By F. Sano, M.D. (Brussels), physician-in-chief of the Asylum for acute mental cases at Antwerp (Belgium).

Door de Redactie:

Nederlandsche Bibliographie, n^r 2, 1920. - Neophilologus, n^r 3, 1920. - Tijdschrift der Gemeentebesturen, n^rs 3-4, 1920. - Vlaanderen, n^rs 5-7, 1920. - De Kleine Vlaming, n^r 4, 1920.

Ruildienst. - Tegen ruiling van de Verslagen en Mededeelingen heeft de Bestendige Secretaris voor de Boekerij der Academie de laatstverschenen afleveringen van de gewone tijdschriften ontvangen:

[p. 309]

Vlaamsche Arbeid, n^rs 3-5, 1920. - Schweizerisches Archiv für Volkskunde, n^rs 3 en 4 van den 18^en jg.; 19^de, 20^ste en 21^ste jgg.; en n^rs 1-3 van den 22^sten jg. - Biekorf, n^r 3, 1920. - De Schoolgids, n^r 4, 1920, - De Student, n^r 3, 1920. - Tooneelgids, n^r 3, 1919. - La Vie diocésaine, mars 1920. - Dietsche Warande en Belfort, n^r 3, 1920.

_**_*

Ingekomen Brief. De Bestendige Secretaris geeft mededeeling aan de Academie van den hieronder volgenden brief:

Het gebied van Eupen. - Als gevolg op ons schrijven van 27ⁿ Februari ll., heeft de Academie den brief (16ⁿ April) ontvangen, waarbij de Weled. Heer Leon Delacroix, Eerste Minister, onze Koninklijke Instelling bericht dat genoemd schrijven ‘zijne aandacht heeft gevestigd en dat hij zich gehaast heeft den tekst ervan in overweging te geven aan den Koninklijken Hoogcommissaris, gouverneur van het met België vereenigd gebied’.

‘Ik acht, - schrijft de heer Eerste Minister, - dat ik niet beter kan doen dan U een afschrift te sturen van de zeer beredeneerde, gestaafde en beslissende Memorie, opgesteld door den heer Luitenant-Generaal Baltia’.

De Bestendige Secretaris stelt de Vergadering in kennis met bewuste Memorie: dit stuk, in het Fransch gesteld, neemt in oogenschouw de Arguments utilitaires, de Arguments linguistiques en de Arguments historiques, die bij het onderzoek behooren, en komt tot het besluit dat het Hoogduitsch wel degelijk de taal van Eupen is.

- Er wordt beslist de Memorie om advies mede te deelen aan ons werkend lid, den heer Prof. L. Scharpé, van wien het besproken voorstel eerst is uitgegaan. (Zie boven blz. 154.)

[p. 310]

Mededeelingen door den Bestendigen Secretaris.

1^o) Drukwerk. Herneming van de uitgaven der Academie. - Circa October 1919, werd een begin daarmede gemaakt, wat de Toponymie van den heer Karel de Flou en de Liederen van Dokkum van Dr. Bols betreft. Met het Idioticon van Is. Teirlinck moest dit ook het geval zijn: de prijs was zelfs reeds vastgesteld. Edoch, bij gebrek aan letter kon daaraan geen gevolg gegeven worden. Het is U genoeg bekend, geachte Collega's, dat de drukkerij van den heer W. Siffer door de Duitschers deerlijk werd uitgeplunderd. De soldaten, aan wie dat dievenwerk was opgedragen, hebben zich op vrij schandelijke wijze van hun rooverstaak gekweten. Wat de heer Siffer heeft kunnen redden is onvoldoende: alleen de letter die voor het werk van den heer de Flou was aangekocht, is heelemaal aan de opzoekingen van de Duitsche speurhonden kunnen ontsnappen.

De heer Siffer, die echter door allerlei omstandigheden verhinderd was nieuwe letter aan te koopen, verwacht thans een heele voorraad materiëel, zoodat wij mogen verhopen weldra de hand aan het werk te kunnen slaan.

Met het oog daarop, had ik het plan uitgedacht tot een beperkte aanbesteding over te gaan voor het drukken van uitgaven der Academie. Ik gaf daarvan kennis, bij brieve van 25 Februari 1920, aan den heer Minister van Wetenschappen en Kunsten: de aanbesteding, zei ik, zou geldig zijn voor de jaren 1920 tot 1924, even wel met dien verstande dat, mochten intusschen de prijzen van het papier en de loonrooster der drukkersgasten rijzen of dalen, de vastgestelde prijzen ook in evenredigheid verandering zouden ondergaan.

[p. 311]

Twee moeilijkheden kwamen in den weg.

De heer Siffer, wien ik mijn voornemen had bekend gemaakt, schreef mij inderdaad den 12 Maart ll., om mij te doen opmerken dat de ontworpen aanbesteding bezwaarlijk zou zijn: ‘de papierfabrikanten - aldus merkte hij op - hebben beslist geen prijzen meer te laten kennen, dan bij het leveren van het papier. En vermits zij geene bestellingen meer aanvaarden, tenzij om na drie of vier maanden te leveren, moeten wij het papier betalen, bij de leverancie, aan den prijs van den dag’.

Aan een anderen kant, schreef mij de Heer Minister den 18 Maart 1920 (als antwoord op mijn brief van 25 Februari), om mij te verwijzen naar zijn schrijven van 7 Juni 1919, waarbij vermeld wordt, ‘dat slechts voor een jaar contract voor drukwerk mag worden afgesloten’, en dat alleen voor werken onder de pers zijnde, van dezen regel mag worden afgeweken, na bijzondere machtiging daartoe bekomen te hebben.

Hoe zou men in zulke omstandigheden een aanbesteding, zelfs een beperkte aanbesteding, kunnen beleggen?

Ook houde ik mij bij het voorstel van mijn brief van 16 Maart ll., den Heer Minister voor het jaar 1920 om de toelating verzoekende den heer W. Siffer met het drukken eeniger uitgaven te belasten, op voorwaarde dat dezes prijzen eerst aan den Minister ter goedkeuring zullen onderworpen worden: uit de twee beperkte aanbestedingen onlangs door de Academie gedaan, is overigens naar genoegen gebleken, dat de prijzen van den heer Siffer alleszins de genadigste zijn. Ik geloof derhalve, zei ik ten slotte, dat wij ons, in alle vertrouwen, tot hem mogen richten.

[p. 312]

Dit laatste schrijven is tot heden toe onbeantwoord gebleven. Intusschen blijven onze uitgaven stil liggen en kunnen wij geen gebruik maken van het krediet door de Regeering te onzer beschikking gesteld. (De Academie verzoekt den Bestendigen Secretaris aan zijn schrijven van 16 Maart te herinneren.)

2^o) Bakkersbedrijf. - Het prijsantwoord van den heer Ach. Quicke, bestuurder der Middelbare School te Boom, werd nogmaals, na herziening door den schrijver, aan den heer G. Segers om een laatste onderzoek medegedeeld. Bij brieve van 25ⁿ Maart bericht deze den Bestendige Secretaris dat het werk, zooals het nu is, ter pers kan gelegd worden.

3^o) Staatsprijskampen Benoeming van de Jury. - Bij Koninklijk Besluit van 12 Maart 1920 (Staatsblad, n^r van 14 April, blz. 2831), werden tot leden van de Jury benoemd:

a]	Voor den Driejaarlijkschen wedstrijd voor Nederlandsche Letterkunde: 13^e tijdvak (bij overgangsmaatregel 1910-1914) en 14^e tijdvak (1915-1917) - de heeren Cornette (A.), letterkundige te Antwerpen; - Hamélius (P.), hoogleeraar, te Luik; - van Puyvelde (Leo), docent aan de Hoogeschool te Gent; - Vermeylen (A.), hoogleeraar, te Brussel, en Verriest (Hugo), letterkundige, te Ingoyghem, deze drie laatste werkende leden der Academie.
b]	Voor den Driejaarlijkschen wedstrijd voor Nederlandsche Tooneelletterkunde: 20^e tijdvak (1913-1915) en 21^e tijdvak (1916-1918), - de heeren d'Hondt (G.), letterkundige, te Gent; - Goemans (L), letterkundige, te Brussel; - Simons (L.), letterkundige, te Brussel; - Teirlinck (H.), letterkundige, te Brussel, alle drie leden der Academie, - en Toussaint (F.) letterkundige, te Brussel.

[p. 313]

4^o) Verhooging van de prijzen door de Academie voor de door haar uitgeschreven wedstrijden toe te kennen. - De heer Prof. J. Vercoullie sluit het door hem ingediende verslag over Lakenweverij, met den wensch dat de prijs - die in het jaar 1914 op 600 frank werd gesteld - op 1500 fr. zou gebracht worden.

Het Bestuur zou zich gaarne met dat voorstel vereenigen, op voorwaarde dat een gelijke verhooging op de andere prijskampen worde toegepast.

De Academie beslist dat de Bestendige Secretaris zich tot den Heer Minister van Wetenschappen en Kunsten zal wenden, ten einde de inschrijving van genoemde wijziging op de Begrooting der Academie te bekomen.

Mededeelingen namens Commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer Prof. J. Vercoullie, secretaris, legt het hieronder volgende verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden:

Aanwezig de heeren: Kan. Amaat Joos, voorzitter, Edw. Gailliard, Karel de Flou, Prof. Dr. C. Lecoutere, Is. Teirlinck, leden, en Prof. J. Vercoullie, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

a] Reinaert-document G. - Voorstel door het Bestuur om dit handschrift onder de uitgaven der Commissie op te nemen en den heer Is. Teirlinck met de uitgave te belasten. - Toelichting door den heer Bestendigen Secretaris:

Het spreekt vanzelf, dat alles wat tot ons dierenepos toebehoort, in den werkkring van onze Vlaamsche Academie moet worden opgenomen. Is de Middelnederlandsche Vlaamsche Reinaert, met al zijn uitbotsels, niet de luister onzer letterkunde? Daarom heeft de Vlaamsche Academie het zich altijd tot plicht gerekend, niet alleen het reeds bekende van het Reinaert-epos in eere te houden en te waardeeren, maar ook alle nieuwe ontdekkingen met zorg te onderzoeken.

[p. 314]

Het komt dus, in de eerste plaats, aan de Koninklijke Vlaamsche Academie toe, onbekende Reinaert-documenten onder hare bescherming te nemen en uit te geven.

Ons geacht medelid Is. Teirlinck vraagt dat de Academie het nieuwe Reinaert-document G onder de uitgaven der Commissie voor Middelnederlandsche Letterkunde opneme. De belangwekkende lezing, door hem onlangs in de Academie gehouden, bewijst ten overvloede dat onze Koninklijke Instelling zichzelf vereeren zou met dit Hs. uit te geven. Zou het waarlijk niet te bejammeren zijn, moest dit interessant G-document buiten onze Academie uitgegeven worden?

Niet alleen hebben de Leden der Academie die lezing aangehoord, maar zij hebben de in de Verslagen en Mededeelingen gedrukte fragmenten met beradenheid en oplettendheid kunnen beoordeelen; zij hebben ook het hs. zelf ter Academie kunnen inzien, en zich, meen ik, kunnen overtuigen dat het voor onze Reinaert-litteratuur, bijgevolg ook voor onzen academischen werkkring, een aanzienlijke aanwinst is.

Zoo luidt ook het oordeel der Reinaerdisten.

Ons geacht medelid Mr. Leonard Willems heeft reeds, betreffende dit hs., een belangrijke mededeeling in de Commissie gedaan. Naar zijn meening heeft hs. G. hem toegelaten een problema op te lossen, dat tot nog toe onverklaarbaar bleek: de prachtige etsen van Van Everdingen (17^e eeuw), - etsen die men in Gottsched's uitgave (1752) van Reynke de Vos kan bewonderen, - zouden gemaakt zijn voor het hs. G., dus voor deze Nederlandsche bewerking van Reynke de Vos.

En ons buitenlandsch eerelid Prof. Muller, van Leiden, schreef aan den heer Teirlinck dat de in de Vlaamsche Academie gedane mededeeling hem bijzonder heeft geïnteresseerd; dat hij deze Nederlandsche berijming van den Nederduitschen Reynke de Vos vlot, getrouw en goed in den toon vindt, en dat hij hoopt dat het heele fragment door Teirlinck voor de Vlaamsche Academie zal worden uitgegeven.

De heer Teirlinck heeft het heele hs. G. gedurende de noodlottige bezetting afgeschreven. En hij stelt alles ter beschikking van de Academie.

Ik doe thans het voorstel dat de Commissie beslisse het hs. G. onder hare uitgaven op te nemen, den heer Teirlinck met deze uitgave belaste, en ten slotte de Academie verzoeke aan dit voorstel haar bekrachtiging te willen verleenen.

- De Commissie sluit zich bij die toelichting aan en zal aan de Academie de uitgave van het handschrift voorstellen, met dien verstande dat de druk geen hinderpaal zij voor de werken die reeds op de pers zijn.

[p. 315]

b] Kleine verscheidenheden: lezing door den heer Edw. Gailliard van de kleine verscheidenheden hieronder medegedeeld:

Beun, Beunspel, Beuspel, Beufsteen (1664 en 1712). - Een bedrach geven, voortbring hen of voorthalen, in zake van ‘Verdonkerde rente’ (teksten van 1387, 1395 en 1422). - Adeling, een verbasterde vorm van ‘Nalinc’ (Na verwant, Naaste bloedverwant). - Beteren: Schapen beteren (1501, 1542, 1587). - Aenzien, met de beteekenis Nazien, Nagaan (Toezicht houden op...) (1475). - Seer aengheleghen zijn (van groote aangelegenheid zijn) (1785). - Afdrijf, om te wijzen op het ‘bedrijf van goederen, gheleghen buyten de plaetse vande woonste vanden bedryfver’ (1661). - Andraeghen: Hem (zich) iets andraeghen, b.v. eene straat (1666). - Ten achteren zijn aen iemand - van iemand achterstel van rente of schuld weten te eischen (1670). - Afdrijf, spr. van schapen (1655). - Aftreck - Afgezonderde plaats, verborgen hoekje (1685). - Afbrekelick - Dat kan afgeschaft worden, spr. van een oud gebruik (1615). - Afzitten, Afstijgen (van zijn paard) (1551). - Breedere raed, Nadere raad, Omstandigere raad (2^e helft XVI^e eeuw). - Beleed = Leiding, Bestuur (1580). - Baeckege Bakkerin (1621). - Beschrijven, Schriftelijk bijeenroepen (1671). - Te bande houden, nl. een hond (1569). - Afstoppen, spr. van een steenweg, dien afsluiten, om er het vervoer met wagens op te beletten (1637). - Bate, verkorting van ‘Beatrijs’ (1467). - Afsynghelen: Iemand zijn haar afsynghelen Afzenghen (1620). - Bevryheit, andere vorm van Vrijheid (Voorrecht) (1453). - Bevreden de zee tegen roovers (1398). - Beleven: Iets beleven (1467). - Besteken, met de beteekenis Ontwerpen, Regelen, Afspreken (1623) - Berecker - Hij die iemand met raad bijstaat, Fr. Assistant (celui qui sert de conseil) (1427, 1758). - Beschieten: Cateylen moeten beschieten in ... (er bij inschieten, verliezen) (1467). - Bringhen te ghiften. - Bevaren van levende live ter dood (1467). - Ban van huwelike wederzegghen (1457). - Besteid zyn - Goed besteed zijn, Fr. Etre bien donné (1346). - Bierwercker (1515). - Bibael, Drinkgeld, Fooi (1569). - Antiffenare (Antiphonarium): beschrijving van zulk boek (1432). - Brouck is niet Fr. Jachère (1501). - Bieren: eene stad bieren (1515). - Iemand goed bescheedt doen (1467).

De Commissie beslist die mededeelingen in de Verslagen op te nemen.

- De gedane voorstellen worden door de Academie in pleno vergaderd, goedgekeurd.

c] Prijsvragen. - Namens de Commissie voor te stellen prijsvragen. - Tot een volgende zitting uitgesteld.

[p. 316]

2^o) Bestendige Commissie voor Nieuwere Taalen Letterkunde. - De heer O. Wattez, secretaris, legt het hieronder volgende verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Aanwezig de heeren: Is. Teirlinck, voorzitter, Kan. Dr. Jac. Muyldermans, Gustaaf Segers, Dr. Hugo Verriest, Pr. Dr. Lod. Scharpé, Prof. Dr. A. Vermeylen, leden, Prof. Dr. A. de Ceuleneer, Prof. Dr. C. Lecoutere, Prof. J. Vercoullie, Mr. Leonard Willems en Dr. Maurits Sabbe, hospiteerende leden, en Omer Wattez, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

a]	Vereenvoudiging van de schrijftaal in Nederland. Benoeming van eene Commissie van vijf leden, die met de bespreking van de zaak zal gelast zijn en bij de Academie verslag indienen. Candidaten aan de Academie in pleno vergaderd voor te dragen. - De heeren Teirlinck, Segers, Sabbe, Verriest, Vermeylen, Willems, Vercoullie en Scharpé nemen deel aan de bespreking. - De Commissie stelt eindelijk voor dat in de algemeene vergadering der Academie de zaak verder zou besproken worden. (Zie beneden, op blz. 326.)
b]	Bespreking van het voorstel de hieronder volgende werken onder de uitgaven van het Van de Ven-Heremans' Fonds op te nemen: Natuurlijke geschiedenis van België, door Theo. Van den Bergh. - Verslag door Ad. de Ceuleneer en Is. Teirlinck. - De twee verslaggevers zijn het eens om te besluiten het werk niet uit te geven zooals het nu is; zij zetten echter den schrijver aan zijn handschrift te herzien, want hij is in staat degelijk werk te leveren. De inrichting van het lager onderwijs in België, door Jef Mennekens. - Verslag door O. Wattez en G. Segers. - De heeren Wattez en Segers lezen hun verslag en besluiten tot de uitgave van het werk, door het Van der Ven-Heremans' fonds.

[p. 317]

1^o) Verslag van den heer Omer Wattez.

De heer J. Mennekens, een bekend letterkundige, is een van degenen - en zij zijn in onze Vlaamsche besturen niet talrijk - die eene zuivere, echt algemeene Nederlandsche taal schrijven, waar het onderwijs, onderwijswetten en onderwijsregeling betreft. Als hooger ambtenaar van den dienst van het openbaar onderwijs in eene aanzienlijke gemeente van Groot-Brussel, maakte hij van zijne vaktaal een onderwerp van studie, gelijk vroeger ons geacht en betreurd medelid, wijlen Theo Coopman, deed voor de Spoorwegen, Posterijen en Telegrafen. En wij weten allen welke uitstekende diensten deze laatste in dit departement aan de Regeering heeft bewezen.

Dezelfde weg slaat thans de heer Mennekens in voor het onderwijs, wat inrichting, bestuur en leiding betreft.

En in een gewest, dat streeft naar bestuur in eigen taal, zal zulk werk welkom zijn en is ruim zoo noodzakelijk en onmisbaar als de vaktaal voor de spoorwegen.

Aangeboden ter uitgave aan de Koninklijke Vlaamsche Academie, werd het handschrift van den heer Mennekens: De inrichting van het lager onderwijs in België, na onderzoek door de heeren Segers en Joos, niet aangenomen omdat de paedagogische kant van het onderwijs niet werd besproken.

Na die afwijzing zond de heer Mennekens eenen brief aan den heer Gailliard, bestendigen secretaris der Koninklijke Vlaamsche Academie, met verzoek hem mede te deelen aan de heeren leden van de bestendige Commissie voor taal en letteren.

Van dien brief werd melding gemaakt in de zitting dier commissie in Februari 1920. Toen besloot deze het werk van den heer Mennekens aan een nieuw onderzoek te onderwerpen, en stelde daartoe als verslaggevers aan de heeren Segers en Wattez.

Ik heb, na die opdracht, aandachtig nog eens den brief van den schrijver gelezen, te zamen met zijn werk en ik ben tot het besluit gekomen, dat de Academie de gelegenheid niet mag verwaarloozen zulk boek in het licht te geven, ofschoon, volgens den heer secretaris, de geldmiddelen der Academie thans zeer bekrompen zijn.

Werken, die den paedagogischen kant van het onderwijs behandelen, ontbreken niet; doch werken, behoorlijk geschreven door vakmannen, die zich op de hoogte houden, die de Nederlandsche terminologie kennen voor dat vak, die ingelicht zijn over alles wat bestuur en organisatie betreft, missen wij zoo goed als totaal voor de Vlaamsche gewesten. Zulke boeken moeten dienen als leidraad voor de talrijke besturen in ons land, die zich met openbaar onderwijs hebben bezig te houden. Meestal hebben degenen, die daarmede in de gemeentebesturen gelast zijn, geene vakopleiding gehad en kennen dus onvol-

[p. 318]

doende de taal, welke zij bij vertaling van Fransche stukken uit het middenbestuur of opstellen van verordeningen of maatregelen van het gemeentebestuur te gebruiken hebben,

Zij vertalen, gelijk de heer Mennekens in zijn schrijven van Februari zegt, slordig de Fransche wetteksten, elk op zijne manier en op die wijze wordt de Nederlandsche taal in ons bestuur, volgens de getuigenis van een hoogeren ambtenaar uit den vertalingsdienst van het Middenbestuur te Brussel, een warboel waar niet is uit te geraken.

Wat in de Koninklijke Vlaamsche Academie werd gedaan voor de terminologie, de vaktaal van drukkers, timmerlieden, metselaars enz. mag zij ook wel doen voor het onderwijs.

Bij het behandelen der vaktaal voor die ambachten hadden de schrijvers het ook niet over den wetenschappelijken kant van het vak, doch enkel over den vorm, de gebruikelijke woorden, de geijkte termen, de Nederlandsche terminologie.

En door het uitgeven van het werk van den heer Mennekens zal de Academie hare reeks van practische boeken voor het Vlaamsche volk, de openbare besturen, de onderwijsinrichtingen met een degelijk werk vermeerderen.

Verslag van den heer G. Segers.

In mijn verslag, uitgebracht over het werk van den heer Mennekens, kwam ik tot het besluit, dat de Koninklijke Vlaamsche Academie zich met de uitgave daarvan niet kon belasten, aangezien slechts het bestuurlijk gedeelte, wat de uitvoering der organieke wet op het lager onderwijs betreft, daarin werd behandeld. De pedagogische kant werd onaangeroerd gelaten.

Men heeft mij echter in bedenking gegeven, dat de vervlaamsching der verschillende takken van het bestuur groote moeilijkheden oplevert, door het gebrek aan degelijke, practische handboeken, welke in onze taal zijn opgesteld; ook dat het werk van den heer Mennekens door het Van de Ven-Heremans' Fonds ter perse zou kunnen gelegd worden.

In mijn verslag heb ik op de degelijkheid van den inhoud, op de methodische indeeling der stof en op de keurigheid van den vorm van dit werk gewezen. Het is tevens bruikbaar, en zal in een bestuurlijk opzicht, diensten bewijzen aan hen, die geroepen zijn om de wet op het lager onderwijs toe te passen.

Ik stel dus aan de Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde voor aan de Koninklijke Vlaamsche Academie den wensch uit te drukken, het boek van den heer Mennekens door het Van de Ven-Heremans' Fonds uit te geven, zoohaast de noodige gelden daartoe beschikbaar zijn.

[p. 319]

Ik meen echter, dat het nuttig ware de verhandeling te volledigen. De schrijver zal het werkje over de Nederlandsche onderwijswet met vrucht raadplegen: ‘Wet van den 17 Augustus 1878. S. 127. tot regeling van het Lager Onderwijs, zooals die wet nader is gewijzigd, met aanteekeningen, besluiten ter uitvoering en alphabetisch register. Achttiende druk, door Mr. Mr. M.G. Stenfpert Kroese, Secretaris der gemeente Amersfoort. Zwolle. W.E.J. Tjeen Willink. 1912.’

Hij zal daar materiaal van bestuurlijken aard aantreffen, dat hem een goede leidraad zal zijn, om zijn werk bij uitstek bruikbaar te maken.

- Beide verslaggevers zijn derhalve van advies, het werk van den heer Mennekens onder de uitgaven van het Van de Ven-Heremans' Fonds te laten opnemen. - Dit voorstel zal aan de Academie in pleno vergaderd medegedeeld worden.

c] Voorstel tot opneming onder de uitgaven van het Van de Ven-Heremans' Fonds, van: Leidraad voor lessen over de voeding van den mensch, voor hooger huishoudkundig onder wijs, door Dr. A.-J.-J. Vandevelde. - Door het Bestuur naar de Commissie om advies verzonden. - Benoeming van twee verslaggevers.

De zaak wordt tot de eerstvolgende vergadering der Commissie verschoven.

Letterkundige mededeeling

door den heer Dr. A.-J.-J. Vandevelde, over het Gedenkboek van het Bataafsch Genootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte te Rotterdam tot een blijvende herinnering aan het 150-jarig bestaan, uitgegeven door het Bestuur, 1769 - 17 Augustus - 1919.

Het boek is te belangrijk om in de boekerij onzer Academie neergelegd te worden, zonder eene korte bespreking in onze Verslagen en Mededeelingen. In het voorwoord wordt herinnerd dat op 17 Augustus 1769 de bekrachtiging plaats had der artikelen van Conventie tusschen den stichter van het Bataafsch Genootschap der proefondervindelijke wijsbegeerte, Ste-

[p. 320]

ven Hoogendijk, en de Directeuren van het Genootschap, ‘tot welker nakominge zij zich van weerskanten met hunne handteekening heiliglijk verbonden hebben’.

Ten einde een blijvend aandenken aan dezen herinneringsdag in het leven te roepen, besloot het tegenwoordig bestuur op 17 Augustus 1919 een gedenkboek uit te geven; Prof. Dr. J.P. Kuenen, te Leiden, werd bereid gevonden het aandeel van Nederland in de ontwikkeling der natuurkunde gedurende de laatste 150 jaren samen te stellen.

Het gedenkboek, een guldenboek van de Nederlandsche wetenschap, beslaat 341 blz.; en bevat de volgende 7 hoofstukken: Achttiende eeuw; opkomst der moderne natuurkunde na 1800; moderne leer van electriciteit en licht; aberratie stralingen en magnetisme; warmteleer en physische chemie; kinetische theorie; gassen en vloeistoffen.

Een aantal portretten versieren het werk: Petrus van Musschenbroek (1692-1761), Guilielmus Jacobus 's Gravesande (1688-1742), Steven Hoogendijk (1698-1788), L. Bicker (1732-1801), Johan Lulofs (1711-1768), J.H. Van Swinden (1746-1823), Pieter Nieuwland (1764-1794), H. Aencae (1743-1810), Johan Ingehousz (1730-1799), Martinus Van Marum (1750-1837), Joan Rudolph Derman (1743-1808), A. Paets van Troostwijk (1752-1837), K.M. Giltan (1811-1891), P. Lurten (1767-1840), G. Moll (1785-1838), R. Van Rees (1797-1875), J. Bosscha (1831-1911), C.H.D. Buys-Ballot (1817-1890), J.H. van 't Hoff (1852-1911), H.W. Bakhuis Roozeboom (1854-1907). De meeste dezer namen behooren tot beroemde geleerden aan wie de wetenschap en het menschdom veel te danken hebben. En inderdaad, als men dit schoon geschiedkundig overzicht leest, ziet men al de groote vraagstukken van natuur- en scheikunde besproken: de verbranding, het vloeibaarmaken der gassen, de electro-magnetische evenwichten, de polarisatie, de verhoudingen van lichtbreking en dichtheid, de electronen, de entropie, de verdunde oplossingen, de osmotische drukking, de phasenleer, de metastabiele toestanden, de colloïden, de gassencondensatie, om alleen deze te noemen.

En zooals vroeger 's Gravesande, van Marum, Huygens, van 't Hoff, Bakhuis-Roozeboom, van Bemmelen, Eykman, werken nog altijd Lorentz, Cohen, Kamerlingh Onnes, Schrei-

[p. 321]

nemakers en anderen, op schitterende wijze, tot de verdere ontwikkeling der wetenschappen.

Met genoegen kan ik bijvoegen, dat twee onzer landgenooten Prof. J.E. Verschaffelt (Brussel) voor zijne onderzoekingen over dichtheid van mengsels, en Dr. J. Timmermans (Brussel) voor zijne studiën over gedeeltelijk mengbare vloeistoffen, in het gedenkboek genoemd worden.

Dagorde.

1^o) Staatsminister Aug. Beernaert-prijskamp. Tweede tijdvak: 1914-1915. - Verslag van de Jury: toekenning van den prijs. - In de Maart-vergadering van de Jury heeft de heer Prof. Dr. L. Scharpé lezing gegeven van het verslag door hem, op last van den Keurraad, over het Tweede tijdvak, 1914-1915, opgemaakt. Het stuk werd goedgekeurd en geteekend door de heeren Prof. Dr. C. Lecoutere, als voorzitter, Gustaaf Segers, Kan. Dr. Jac. Muyldermans en G. d'Hondt, afgevaardigde der Regeering, als leden, en Prof. Dr. L. Scharpé, als lid-secretaris; het kende den uitgeloofden prijs van duizend frank toe aan Juffrouw Virginie Loveling, ons geacht medelid, voor haar bundel novellen getiteld Bina. - De Academie bekrachtigt dit besluit. De heer Prof. Dr. C. Lecoutere. onderbestuurder, wenscht de schrijfster, die de vergadering bijwoont, hartelijk geluk met de bekomen onderscheiding en stelt voor het stuk hieronder op te nemen. (Langdurige toejuichingen.)

Aug. Beernaert-prijskamp.
Tweede tijdvak: 1914-1915.

Enkel zes werken waren voor dezen prijskamp ingezonden:

De dichtbundel van August van Cauwelaert ‘Verzen, Nieuwe Reeks’, bevat maar enkele stukken; deze munten echter uit door lenig taalrythme, en de stille ‘wazige weemoed’ die er in tot uiting komt, spreekt waarlijk tot het hart.

[p. 322]

Constant Eeckels ‘Levensweelde’ is e n veel lijviger bundel; doch de schrijver, die gevoel heeft en aanleg, en bij wien een edele aandrang te roemen valt, diende strenger te zijn tegenover zichzelf. De taal ontbreekt het dikwijls aan keurigheid, de beeldspraak is meermalen wild en het ontstemt dat herhaaldelijk al te onbeduidende versjes, de opname werden waardig gekeurd.

Evenals het niet twijfelachtig kon zijn, welke van deze twee dichtbundels als de verdienstelijkste moest worden beschouwd, zoo ook wat de werken in proza betreft.

G.D. Minnaert's ‘Geestesleven en Schoonheidszin’ is een met zorg gesteld werk, waarvan echter de vulgariseerende bedoeling op den voorgrond staat.

Lambrecht Lambrechts' uitgebreide novelle ‘In 't Wingewest’ voldoet niet wat bouw en samenstelling betreft.

Jef Simons' ‘Mastentoppen’ brengt een reeks echt leuk en luimig gestelde schetsjes en verhaaltjes; smakelijk kleingoed.

Virginie Loveling echter trad naar voren met een reeks van vijf schetsen, waarvan de eerste ‘Bina’ den naam gaf aan den bundel, en deze bundel is ontegensprekelijk een werk van groote verdienste. Kloeke karakterteekening, diepe doorschouwing van de menschelijke ziel, in Bina vooral, en Peetje Girre en Kijkjes in de Huizen, zijn het wat, benevens de heldere gevatheid om uit te drukken en te suggereeren, deze schetsen en verhalen zoo bijzonder boeiend maakt. De scherpe waarneming van allerlei kleins en schijnbaar nietigs, het bedwongen, als ingetoomde gevoel, de edele meewarige geest die zich erbarmend bukt over het leed en den levensstrijd van armen en verstootelingen, wekken tot hooge achting voor de schrijfster, die haar volk, na het zooveel schoons reeds te hebben geschonken, thans weer komt verrassen met deze rijkgerijpte late garve.

Met eenparigheid kende de Jury den prijs toe aan dezen bundel van Mej. Virginie Loveling.

Gent, 16 Maart 1920.

De Schrijver,

L. Scharpé.

De Voorzitter,

C. Lecoutere.

De Leden.

G. Segers.

J. Muyldermans.

Gustaae d'Hondt.

[p. 323]

2^o) Lidmaatschap der Academie. Opene plaatsen. - De Academie stelt het getal opene plaatsen van eere- en briefwisselend lid vast. Staan open:

Twee plaatsen van briefwisselend lid, door de verkiezing van de heeren Dr. Lod. Scharpé en Joz. Jacobs tot werkend lid; en

eene plaats van buitenlandsch eerelid door het afsterven van Prof. Dr. J. Verdam.

3^o) Voorstel: De inrichting van het Lager Onderwijs in België, door Jef Mennekens (zie boven blz. 319), onder de uitgaven van het Van de Ven-Heremans' Fonds op te nemen. - Een beslissing zal later daaromtrent door de Academie genomen worden.

4^o) Prijskamp voor Lakenweverij. - De heeren Prof. J. Vercoullie en Prof. Leo van Puyvelde dienen hun verslagen in. - Deze zullen in de Verslagenen Mededeelingen opgenomen worden. Daarbij zullen gaan de losse aanteekeningen van de heeren Van Speybrouck en Van Vlaanderen, vakkundigen te Gent. (Zie beneden blz. 330-337.)

5^o) Vereenvoudiging van de Schrijftaal. - Benoeming cener Commisste van vijf leden, die met de bespreking van de zaak belast zijn en bij de Academie verslag zullen indienen. - Stemming over de candidaten door de Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde voorgedragen.

De heer Dr. Leo van Puyvelde die het woord bekomt, wijst op de dringendheid het hangende vraagstuk te laten instudeeren door een speciale commissie, die een verslag zou opmaken, waarna dan de Academie in een vergadering in pleno de zaak zou bespreken en haar houding bepalen.

De ‘Spellingscommissie’, door de Regeering van Nederland ingesteld bij Koninklijk Besluit van 16 Juni 1916, om de regeering ‘van advies te dienen bij de keuze,

[p. 324]

welke deze te doen heeft, nu de meer algemeen in gebruik zijnde schrijfwijze van de Nederlandsche taal onzekerheden overlaat en afwijkingen daarvan in breeder kringen ingang hebben gevonden’, heeft reeds in den zomer 1918 haar verslag ingediend. Het is tot de kennis van spreker gekomen dat de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen in Holland een wetsontwerp voorbereidt omtrent de wijzigingen aan te brengen in de schrijftaal. Mocht hij er mee voor de kamer komen, voordat de Vlamingen hun meening hebben te kennen gegeven betreffende de voorstellen bij hem ingediend, dan zouden wij vóór een voldongen feit staan. Hij meent, door een vier en half-jarig verblijf in Holland, de Hollandsche toestanden genoegzaam te kennen, om te durven verzekeren dat, zoodra de minister vooruit is gekomen met zijn eigen voorstellen, gebaseerd op die der ‘Spellingcommissie’, geen protesten van onze zijde hem nog zouden overhalen om zijn voorstellen in te trekken of aanzienlijk te wijzigen.

Wij moeten onze stem laten hooren en verhoeden dat alles buiten de Vlamingen om zou gebeuren en dat wij straks zouden staan voor eenen toestand, die ongunstig zou kunnen wezen voor de toekomst van het Nederlandsch in België.

De Academie heeft tot nogtoe vruchteloos getracht mededeeling te bekomen van de voorstellen door de Hollandsche offlciëele commissie aan de regeering gedaan. De voorstanders schijnen ze ons niet te kunnen meedeelen, en de verdedigers van de spelling der Vereeniging tot Vereenvoudiging van de Schrijftaal bezorgen ons alleen materiaal tegen het door de commissie voorgestelde systeem.

Spreker heeft in zijn papieren het verslag van de Commissie, verschenen in 1918, teruggevonden en overhandigt het aan het bestuur der Academie.

Niets weerhoudt ons dus nog, zei hij verder, een commissie van onderzoek aan te stellen, die onverwijld

[p. 325]

haar taak kan aanvatten. Het is van groot belang dat de Academie ten spoedigste over de zaak beraadslaagt. Want de voorgestelde wijziging, die een compromis is tusschen de spelling van de Vries en te Winkel en de Vereenvoudigde Schrijftaal der ‘Vereniging’, bevat punten, waaraan de Vlamingen moeilijk hun goedkeuring zullen verleenen. Zoo wordt bij het gebruik van het grammatisch geslacht een verregaande vrijheid gelaten, en door de voorstellers zelfs aanbevolen Dit zou de Vlamingen niet kwetsen in hun taalgevoel, als het alleen ging om het afschaffen van de slot-n en vooral de slot-e in de buigingsuitgangen, doch wel, en zeer scherp, waar het betreft een bandelooze vrijheid aan te bevelen in de keuze van het geslacht voor de persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden van den derden persoon. Het is bekend dat de Hollanders het geslacht in de beschaafde taal niet scherp meer gewaar worden. Wij, Vlamingen. worden dit wel gewaar, en over het algemeen zeer scherp.

Mede wordt door de Commissie aanbevolen het instellen van een staatscommissie, die om de 10 jaar de spelling zou wijzigen. Met het begrip van voortdurende ontwikkeling in de taal kan spreker volledig accoord gaan, als hij de zaak beoordeelt van wetenschappelijk standpunt uit Maar hij vreest nadeelige gevolgen voor onze taal in België uit de groote verscheidenheid, die dit stelsel in de praktijk zal hebben.

De Vlamingen moeten hierbij waakzaam wezen. En moet er verandering komen, dan zou de wijziging er best eene zijn, die wij in alle opzichten kunnen aanvaarden.

Meer dan ooit zijn wij er in België op aangewezen de eenheid en vastheid van onze taal hoog te houden tegenover de velen, die ze niet of slecht kennen, en die, uitgaande van de eenheid en de vastheid van de Fransche taal, alle onzekerheid en verscheidenheid in de schrijfwijze van onze taal zouden aanwenden om haar -

[p. 326]

dwaas genoeg! - als een onvolmaakte taal te beschouwen.

Mocht in Holland officiëel een schrijfwijze ingevoerd worden, die hier niet zou worden aangenomen, mochten er op zeker oogenblik drie schrijfwijzen tot stand komen - de oude, die van de ‘Spellingscommissie’ en die van de ‘Vereniging’, - dan heeft het begrip van de eenheid der Nederlandsche taal, dat wij hier met zooveel moeite ingang kunnen doen vinden, in België een gevoeligen knak gekregen

Om dit te verhoeden acht spreker het wenschelijk dat niet gedraald wordt met het instellen van een adviseerende commissie in onze Academie en het bekend maken, over korten tijd, van de meening van ons korps in deze aangelegenheid.

- Een drukke bespreking volgt hierop: de heeren Prof. Vercoullie. Segers, Mr. Leonard Willems, Prof. Vermeylen, Kan. Am. Joos. Omer Wattez en anderen nemen er beurtelings deel aan. Ten slotte wordt er tot de verkiezing overgegaan: Worden verkozen de heeren Dr. Goemans, Kan. Joos, Prof. Scharpé, Prof. Vercoullie en Mr. Leonard Willems.

- Van wege den heer Vredeveld, secretaris van de Vereeniging, te Zwolle, heeft de Bestendige Secretaris mededeeling ontvangen van de hieronder volgende brochures over de Vereenvoudiging van de Schrijftaal, ten beheeve van de heeren Leden der Academie:

a]	Kritiek op het verslag van de Staatskommissie in zake de Spellingkwestie. Eerste gedeelte Bewerkt door Dr. D.C. Hesseling D^r. J.J. Salverda de Grave. Dr. E.C. Godée Molsbergen, D^r. C.G.N. de Vooys, J. Wédeven, J.E. Wartena, Dr. R.A. Kollewijn. Zwolle, La Riviere en Voorhoeve. 1912.
b]	Id. Tweede gedeelte. Bewerkt door Dr. J. Schepers, Mr. A.P.C. Poelhekke, J.C. Wirtz Cz., Dr. C.G.N. de Vooys, Dr. C. Lecoutere, Dr. L. Scharpé, P. Valk-

[p. 327]

	hoff, Dr. R.A. Kollewijn. Zwolle, La Riviere en Voorhoeve, 1913.
c]	Vereenvoudigers-arsenaal, door Dr. R.A. Kollewijn, Voorzitter van de Vereniging tot Vereenvoudiging van onze Schrijftaal. Baarn, Hollandia-Drukkerij, 1914.
d]	De Spelling Kollewijn, door J.W. Engelkes. 10^e druk (1919). (Verkorte en herziene uitgave, met toestemming van de schrijver, bewerkt door Dr. J.A. vor der Hake.) (Druk. La Rivieren en Voorhoeve, Zwolle.)
e]	De Spelling-Kollewijn. Een groot maatschappelijk tevens Nederlands belang, door J. Rottier. 3^e druk). (Id.)
f]	Regels van de Vereenvondigde Spelling met Toelichting. (Vier bladzijden druks.)
g]	Vereniging tot Vereenvoudiging van onze Schrijftaal. Een Privatissimum over Nederlandse Taal in het jaar 2222. (Vier bladzijden druks, met onderaan R.A. Kollewijn.)
h]	Vereenvoudiging. Orgaan van de Vereniging tot Vereenvoudiging van onze Schrijftaal. 23^e Jaargang, N^r 1 (4 Juni 1919), 2 (16 September 1919) en 3 (Januari 1020).

Een exemplaar van genoemde brochures werd in de boekerij der Academie neergelegd; de andere exx. werden aan de heeren Leden gezonden.

6^o) Abonnementsprijs voor de Verslagen en Mededeelingen. De Bestendige Secretaris doet opmerken dat die zaak reeds vroeger geregeld was. Thans wordt zelfs de prijs verhoogd, gezien het boek steeds lijviger wordt en de prijzen van den dag ook dienen in aanmerking te komen.

Leden van de Commissie voor Geschiedenis vragen echter dat de prijs op 10 fr. 's jaars worde gebracht: men geve daaraan ruchtbaarheid, zeggen zij, ten einde onze Verslagen beter bekend te maken.

De Verslagen, - zegt de Bestendige Secretaris, - waarvan de oplage slechts 350 exx. beloopt, worden maandelijks aan tal van instellingen en personen gezon-

[p. 328]

den. Er schieten maar weinig exx. meer over. Op aanbeveling van Leden der Academie, kunnen wij nog eenige exx. schenken: zij gelieven er evenwel zorg voor te dragen, dat zij enkel degelijk gewettigde voorstellen doen. In elk geval, kunnen nog altijd inschrijvingen bij den heer W. Siffer, drukker der Academie, genomen worden.

Men merke wel op. dat het verslag onzer vergaderingen alle maanden in het Staatsblad verschijnt. Ik meen te weten, dat dit niet ongemerkt voorbij wordt gegaan.

7^o) Lezing door den heer Dr. MAURITS SABBE: Vondel's Herbarium. - Bepaling van Vondel's natuurzin. - Niet de schoonheid dezer aarde maar de visioenen van hemel en paradijs verrukten hem vooral. - Geen onbeperkte overgave aan natuurgenot zooals bij de modernen. - Toch had hij oog voor de schoonheid van zijn land.

Mode-invloeden op zijn natuurbeschouwing. - Inleiding tot de Warande der Dieren. Horatiaansch- epicuristische opvatting. - Pastorale toon. Invloed van Ovidius en Vergilius. - Bewerking van de ode Beatus ille... - Eerst navolging van Horatius, later zelfstandiger en oorspronkelijker. - Navolgingen van Vergilius. - Verder liefde voor de bloemen. - Vondel en het Hollandsche landschap. -

Utilitaristische begrippen in Vondel's natuurgevoel. - De Tulpen. - Tulpenkoorts. - Zedelijke en christelijke leeringen ons door de planten voorgehouden. - Rozemarijn - Palm - Laurier - Hulst - Zonnebloem - Palmboom. - Vondel's plantkundige begrippen. - De Geneeskundige krachten der kruiden. Vondel's Hortus Sanitatis. - Aconitum - Coloquint - Elleborus - Rha - Roos - Narcis - Melisse - Lavendel - Saffraan - Rozemarijn - Laurier - Hysop - Maankop - Peoen - Rhabarber - Wijnruit

[p. 329]

- S^t Janskruid - Cats' ‘apotekerswinkel der dieren’. - Citaat uit J.B. Porta's Magia over het vernuft der dieren om zich geneesmiddelen te zoeken. - Besluit.

- De onderbestuurder bedankt den heer Sabbe voor zijn zoo zaakrijke en belangrijke lezing, en stelt voor deze in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - (Aangenomen.)

- De vergadering wordt te vier uur gesloten.