| |
| |
| |
Vergadering van 30 April 1913.
Aanwezig de heeren: V. Dela Montagne, bestuurder; Kan. Am. Joos, onderbestuurder, en Edw. Gailliard, bestendige secretaris;
de heeren: Jhr. Mr. Nap. de Pauw, Prof. Mr. Julius Obrie, Th. Coopman, Karel de Flou, Mr. A. Prayon van Zuylen, Dr. L. Simons, Prof. Ad. de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Prof. Dr. Willem de Vreese, Prof. Dr. Julius Mac Leod, Is Teirlinck, Prof. Dr. C. Lecoutere, Dr. Eug. van Oye, Frank Lateur, Dr. Leo Goemans en Prof. Dr. J. Mansion, werkende leden;
de heeren Omer Wattez, Dr. Is. Bauwens en Dr. Leo van Puyvelde, briefwisselende leden.
De heeren eerw. Jan Bols, Kan. Dr. Jac. Muyldermans en Dr. Hugo Verriest, werkende leden, hebben laten weten dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.
De Bestendige Secretaris leest het verslag over de Maart-vergadering, dat wordt goedgekeurd.
***
Aangeboden boeken. - Vervolgens legt de heer Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:
Door de Regeering:
Royaume de Belgique. Ministère de l'Industrie et du Travail. Office du travail et inspection de l'industrie. Monographies industrielles. Aperçu économique, technologique et commercial. Groupe XV. La typographie et ses produits. Tome II. Bruxelles, 1913.
Annuaire de l'Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique. 1913. 79me année.
| |
| |
Gillet (J.-E.). - Molière en Angleterre. 1660-1670. Par E.-J. Gillet, docteur en philosophie et lettres. Mémoire présenté à l'Académie royale de Belgique, Classe des lettres et des sciences morales et politiques, dans la séance du 8 janvier 1912. (Mémoires, collection in 8o, 2me série, tome IX, fasc. III.) Bruxelles, 1913.
Parmentier (L.). - Recherches sur le traité d'Isis et d'Osiris de Plutarque, par Léon Parmentier, professeur à l'Université de Liége. Id. dans la séance du 3 juin 1912. (Id., tome XI, fasc. I.) Bruxelles, 1913.
Vallée Poussin (L. de la). - Université de Gand. Recueil de travaux publiés par la Faculté de Philosophie et Lettres. 40e fascicule. Bouddhisme. Etudes et matériaux. Théorie des douze causes, par L. de la Vallée Poussin, professeur à l'Université. Gand, 1913.
Maas. Nederlandsch-Belgische Commissie ingesteld tot onderzoek van de kanalisatie van de gemeenschappelijke Maas. Rapport betreffende de werkzaamheden van de Commissie. Den Haag, 1912. Id. Bijlagen behoorende bij de nota's.
Inventaires des archives de la Belgique publiés par ordre du Gouvernement sous la direction de l'Administration des archives générales du royaume. Chartes et cartulaires des duchés de Brabant et de Limbourg et des pays d'Outre-Meuse. 1re partie, tome IV. Bruxelles, 1912.
Blockhuys (J.) en Gervais (A.). - De kunstnijverheid of de kunst beschouwd in hare betrekking met de nijverheid. Volksboek ter ontwikkeling van den kunstsmaak der ambachtslieden. Vermeerderd met een inteiding tot zelfkennis met betrekking op de Schoone Kunsten. Door J. Blockhuys en A. Gervais. Bekroond in den prijskamp uitgeschreven door den Provincieraad van Antwerpen. Antwerpen, 1902.
De Vlaamsche Kunstbode. Maandelijksch Tijdschrift voor Kunsten, Letteren en Wetenschappen. 41ste Jaargang. Antwerpen, 1912.
Tijdschriften. - Académie Royale de Belgique. Bulletin de la Commission Royale d'Histoire, no 1, 1913. - Bulletin de la Commission Royale d'Art et d'Archéologie, nos 11-13, 1912. - Bibliographie de Belgique. Premiêre partie: Livres, Périodiques nouveaux etc., no 5, 1913. - Le Musée belge, no 1, 1913. - Bulletin bibliographique et pédagogique du Musée belge, nos 3-4, 1913. - Revue Sociale catholique, no 5, 1913. - Wallonia, nr 3, 1913. - Tooneelgids, nr 4, 1913. - Bulletijn der Maatschappij van Geschied- en Oudheidkunde te Gent, nr 2, 1913. - Bulletin des Musées Royaux, nr 3, 1913. - Arbeidsblad, nrs 3-6, 1913. - Maandschrift van Land- en Tuinbouw, nrs 6-7, 1913. - Annuales des Travaux publics, nr 2, 1913.
Door de Katholieke Universiteit te Leuven:
Annuaire de l'Université catholique de Louvain, 1913. 67me année. Louvain.
Door de Algemeene Katholieke Vlaamsche Hoogeschooluitbreiding:
| |
| |
Vermoesen (Dr. Jul.), te Malderen. - De Tropische Plantenziekten en hun Gewicht voor den Kolonialen Landbouw.
Hieronymus a Matre Dei (P.F.), ongeschoeide Karmeliet. - Het mystieke leven en de H. Theresia. (Nrs 162-163 der Verzameling.)
Door de ‘Société d'Emulation de Bruges’:
Annales de la Société d'Emulation de Bruges. Février 1913.
Hee (Louis van). - Société d'Emulation: Mélanges, VII: Ferdinand Verbiest, écrivain chinois, par Louis van Hee, S.J. Bruges, 1913.
Door den ‘Cercle archéologique et historique’, te Oudenaarde:
Annales, 4me vol., 1re et 2me livr., Mai-Novembre 1912.
Door het Rijksarchief, te 's Gravenhage:
Knuttel (Dr. W.P.C.). - Acta der particuliere synoden van Zuid-Holland (1621-1700), uitgegeven door Dr. W.P.C. Knuttel. Vierde deel, 1657-1672. 's Gravenhage, 1912.
Orbaan (Dr. J.A.F.). - Bescheiden in Italië omtrent Nederlandsche kunstenaars en geleerden, beschreven door Dr. J.A.F. Orbaan. Eerste deel: Rome. Vaticaansche Bibliotheek. 's Gravenhage, 1911.
Posthumus (Mr. N.W.). - Bronnen tot de Geschiedenis van de Leidsche textielnijverheid, verzameld door Mr. N.W. Posthumus. Derde deel, 1574-1610. 's Gravenhage, 1911.
Worp (Dr. J.A.. - De briefwisseling van Constantyn Huygens (1608-1687), uitgegeven door Dr. J.A. Worp. Tweede deel, 1634-1639. 's Gravenhage, 1913.
Colenbrander (Dr. H.T.). - Gedenkstukken der algemeene geschiedenis van Nederland, van 1795 tot 1840, uitgegeven door Dr. H.T. Colenbrander Zesde deel: Inlijving en Opstand. 1810-1813. Hoofdstukken IV-VI. Met Zakenregister op dit en alle vorige deelen. - Hoofdstukken VII-VIII. 's Gravenhage, 1912.
Door de Rijks-universiteit te Groningen:
Jaarboek der Rijks-Universiteit te Groningen. 1911-1912. Groningen.
Bousset (W.). - Bijlage tot het Jaarboek der Rijks-Universiteit te Groningen 1911-1912. Aula-voordrachten vanwege het oud-studentenfonds van 1906. Nr III: 12 en 13 Maart 1912. W. Bousset, Religion und Geschichte. Groningen, z.j.
Door het Historisch Genootschap (gevestigd te Utrecht):
Fruin (R.) en Japikse (N.). - Brieven van Johan de Wit. Derde deel: 1665-1669, bewerkt door Robert Fruis, uitgegeven door N. Japikse. Amsterdam, 1912.
Fruin (R.) en Colenbrander (H.T.). - Dépêches van Thulemeyer 1763-1788, in de bewerking van Robert Fruin, ingeleid en aangevuld door H.T. Colenbrander. Amsterdam, 1912.
| |
| |
Door de ‘Königlich Preussische Akademie der Wissenschaften’, te Berlijn:
Abhandlungen Jahrg. 1913. Philosophisch-historische Klasse Nrs 1-2.
Door de ‘Königliche Gesellschaft der Wissenschaften’ te Göttingen:
Nachrichten. Philologisch-historische Klasse, 1912, Heft 3-4.
Nachrichten. Geschäftliche Mitteilungen. 1912, Heft 2.
Door de ‘Kongelige Danske Videnskabernes Selskab’, te Kopenhagen:
Oversigt, nr 1, 1913.
Door het ‘Carlsbergfondet’ te Kopenhagen:
Bonnesen (E.P.), Boggild (O. B) og Ravn (J.P.J.) - Carlsbergfondets Dybdeboring i grondals eng ved Kobenhavn 1894-1907 og Dens videnskabelige resultater ved E.P. Bonnesen, O.B. Boggild og J.P.L. Ravn. Med 8 tavler. Udgivet paa Carlsbergfondets bekostning. Kobenhavn, 1913.
Door de ‘Kungl. Universitets-Biblioteket’, te Uppsala:
Skrifter utgifna af Kungl. Humanistiska Vetenskaps-Samfundet i Uppsala. Band 14. Uppsala-Leipzig, z.j.
Door de ‘Kaiserliche Akademie der Wissenschaften’, te Weenen:
Denkschriften. Philosophisch-historische Klasse. Band XV u. XVI.
Sitzungsberichte. Id. 170. Band, 6 Abhandlung; 172. Band, 6. Abhandlung.
Almanach. 62. Jahrgang 1912.
Door de ‘Ceska Akademie Cisare Frantiska Josefa pro vedy, slovesnost a umeni’, te Prag:
Rozpravy. Trida I, Cislo 46-47. V Praze, 1912.
Rozpravy. Trida II (Mathematicko-Prirodnicka, Rocnik XXI, 1912. Id.
Historicky Archiv. Cislo 36 en 38. Id.
Sbornik Filologicky. Rocnik II. V Praze, 1911.
Sbirka pramenuv ku poznani literarniho zivota v Cechach, na morave a v Slezsku. Skupina II, Cislo 17. V. Praze, 1912.
Bibliografie Ceské Historie. Dil paty. Svazek 3. Id.
Bibliotéka klassiku Reckych a Rimskych. Cislo 20-21.
Bulletin international. Résumés des travaux présentés. Classe des sciences mathémathiques, naturelles et de la médecine. XVIIe année. (1912). Prague, 1912.
Door de ‘Académie Impériale des Sciences’, te St.-Petersburg:
Bulletin, nos 5-6, 1913.
| |
| |
Door de ‘Bibliotheca Nacional’, te Bogota (Colombia):
Boletin de Estadistica de la Republica de Colombia, nos 1-2, 1912.
Memoria al Congreso de 1912. Primera parte: Exposicion.
Informe del Director general de la penitenciaria central. 1912.
Informe del Presidente de la Corte de Cuentes al Congreso de la República en sus sesiones de 1912.
Door den heer Edw. Gailliard, bestendigen Secretaris, te Gent:
Ons Volk ontwaakt, 13 Juli-28 Dec. 1912, en 4 Jan.-5 April 1913.
De Vlaamsche Hoogeschool, Juli-Dec. 1912, en Jan.-Febr. 1913.
Neerlandia, Aug.-Dec. 1912. en Jan.-Maart 1913.
Gailliard (Edw.) et Vermast (A.). - La Keure d'Hazebrouck de 1336. Texte original avec traduction en Néerlandais et commentaire explicatif par Edw. Gailliard, Conservateur des Archives de l'Etat à Anvers, Membre de l'Académie Royale Flamande de Belgique, Membre du Comité Flamand de France Traduction française commentée par A. Vermast, Directeur de l'Ecole Moyenne de l'Etat à Menin, Membre Correspondant du Comité Flamand de France. Lille, 1897.
Door den heer Pror. Ad. de Ceuleneer, werkend lid, te Gent:
Brugge. Hoogeschooluitbreiding 1911-1912. Z. pl. n.j. - Id. 1912-1913. (Redevoeringen en gegeven lessen.)
Door Z Em. den Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen:
La vie diocésaine. Bulletin du Diocèse de Malines. Fasc. III-IV, 1913. Documenta I, 1913.
Door den heer J. Bernaerts, onderpastoor te St.-Jans-Molenbeek:
Montanus (G.). - Almanach van Milanen voor het Schrikkel Jaer ons Heere Jesu Christi M.DCC.XCVI. Dienende voor de Bisdommen van Gend, Brugge, Ipren en Doornyk. Gecalculeerd op den Meridiaen van Gend en omliggende Landen. Door Mr. Daniel Montanus. Waer by gevoegd zyn vele gerieffelykheden midsgaders Verscheyde schoone Historische Gebeurtenissen en het vervolg der Gendsche Geschiedenissen. Waer by noch gevoegd is eene merkweerdige Kronyke van 't gene dat er voorgevallen is sedert de maend November 1794. Gent.
Door de Redactie:
Leuvensche Bijdragen op het gebied van de Germaansche philologie en in 't bijzonder van de Nederlandsche dialectkunde, onder het bestuur van Ph. Colinet, en met de medewerking van W. Bang, L. Goemans, C. Lecoutere, L. Scharpé, enz. 5de-8e jg.; 9de jg., 1e afl. en 10de jg., 3de en laatste afl.
Museum, nr 7, 1913. - Tijdschrift der Gemeentebesturen, nrs 3-4, 1913. - Oudheid en kunst, nr 1, 1913. - Mnemosyne, nr 2, 1913. - Eigen Schoon, nr 11, 1912. - Het Boek, nrs 1-2, 1913.
| |
| |
Ingekomen boeken. - Voor de Boekerij der Academie zijn ingekomen:
Verslag van den staat der hoogere, middelbare en lagere scholen over 1910-1911 (in Nederland). (Hooger- en Middelbaar onderwijs.) Z. pl. n.j.
Id. (Lager Onderwijs.) Z. pl. n.j.
Minerva. Jahrbuch der gelehrten Welt. Begründet von Dr. R. Kukula und Dr. K. Trübner. 22. Jahrgang. 1912-1913. Mit dem Bildnis von Professor Dr. Henri Pirenne in Gent. Strassburg, 1913.
Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm. 12. Bandes 2, Abtheilung 1. Lieferung. Vesche-Viel. Bearbeitet von R. Meissner.
Haute (Ch. vanden). - La corporation des peintres de Bruges. Registres d'admission, A: 1453-1578; B: 1618-1781. Obituaire, XVe s.-1801. Extraits des registres aux renouvellements de la loi de Bruges, 1362-1613 (Accompagné de quatre planches hors texte). Par Charles vanden Haute, Docteur en Sciences historiques, Archiviste de l'Etat à Bruges. Bruges, s.d.
Zentralblatt fur Bibliothekswesen, nrs 3-4, 1913. - De Gids, April 1913.
Ruildienst. - Tegen ruiling van de Verslagen en Mededeelingen heeft de Bestendige Secretaris voor de Boekerij der Academie de laatstverschenen afleveringen van de gewone tijdschriften ontvangen:
Vlaamsche Arbeid, nr 3, 1913. - Nederlandsch Archievenblad, nr 3, 1912-13. - Biekorf, nrs 6-8, 1913. - Bijdragen tot de Geschiedenis, bijzonderlijk van het aloude Hertogdom Brabant, nr 3, 1913. - Jong Dietschland, nr 4, 1913. - Onze Kunst, nr 4, 1913. - De Vlaamsche Kunstbode, nr 1, 1913. - De Maasgouw, nrs 2-3, 1913. - Neerlandia, nr 4, 1913. - Het Katholiek Onderwijs, nr 6, 1913. - De Opvoeder, nrs 9-12, 1913. - De Opvoeding, nr 4, 1913. - Christene School, nrs 11-13. 1913. - De Schoolgids, nrs 11-17, 1913. - De Student, nr 2, 1913. - Studiën, nrs 3-4, 1913. - Dietsche Warande en Belfort, nr 3, 1913. - Volkskunde, nrs 3-4, 1913. - Alemannia, nr 1, 1913. - Badische Heimatblätter, nr 2, 1913. - Korrespondenzblatt, nr 6, 1912. - Zeitschrift des Vereins für rheinische und westfälische Volkskunde, nr 1, 1913. - Les Marches de l'Est, nos 23-24, 1913. - Revue de l'Université de Bruxelles, nos 6-7, 1913.
| |
| |
| |
Voor den Aug. Beernaert-prijskamp (Tijdstip 1912-1913) werden de hieronder volgende boeken ingezonden.
Ickx (H.). - Praktische voordrachten over fruitboomteelt opgesteld volgens het Staatsprogramma, alsmede over de handels- en liefhebbersteelt onder Glas en in Lusttuinen versierd met 180 eigenhandige figuren en platen door Hendrik Ickx, Staatsvoordrachtgever, Gediplomeerd Boomteeltkundige van 1ste klas, Medeopsteller van verschillige Tuinbouwtijdschriften. Vierde vermeerderde uitgave. Bekroond op verschillige Land- en Hofbouw Tentoonstellingen. Aangenomen in Normaalscholen, Volksbibliotheken enz. Donck-Eeckeren, 1911.
Ickx (H.). - Praktische voordrachten over gewone en vervroegde groententeelt, alsook voor den handel en den uitvoer, opgesteld volgens het onlangs verschenen Staatsprogramma Versierd met 143 figuren en platen. Door Hendrik Ickx. Gediplomeerd Staatsvoordrachtgever, Medeopsteller van verscheidene Tuinbouwtijdschriften enz. enz. Tweede verbeterde uitgaaf. Z. pl. of j. (Eeckeren-Donck).
***
Ingekomen brieven. - De Bestendige Secretaris stelt de Vergadering in kennis met de hieronder volgende ingekomen brieven:
1o) | Fondsen bij de Academie. Verslag over het dienstjaar 1912. - Brief van 10 April 1913, waarbij de Weledele Heer Minister van Wetenschappen en Kunsten ontvangst bericht van de hem toegezonden verslagen over den geldelijken toestand van de Fondsen. |
| |
2o) | Tweede Congres voor Taalkunde en Geschiedenis te Gent, op 20-22 September 1913. - Brief van 29 April, waarbij de heeren Secretarissen van de Regelingscommissie de Koninklijke Vlaamsche Academie verzoeken zich bij het Congres officiëel te laten vertegenwoordigen. - Prof. Mr. Julius Obrie wordt bereid bevonden de Academie op genoemd Congres te vertegenwoordigen. |
| |
| |
3o) | Koninklijke Academie van Wetenschappen, te Amsterdam. (Academie Regia Disciplinarum Neerlandica.) Wedstrijd ‘ex Legato Haeufftiano’. Gedrukte brief van 1n April 1913, onderteekend P.D. Chantepie de la Saussaye, houdende, vanwege genoemde Academie, mededeeling van den uitslag van den wedstrijd voor het jaar 1913 en van het programma van den wedstrijd voor 1914. |
| |
Mededeelingen door den Bestendigen Secretaris.
Van de pers gekomen uitgave. - Den 23 April is van de pers gekomen: Jaarboek voor 1913.
In dit Jaarboek zijn, behalve de gebruikelijke stukken en mededeelingen, verschenen:
1o) | Hulde aan de nagedachtenis van den WelEd. Heer Aug. Beernaert, Minister van Staat, den edelmoedigen stichter van het Aug. Beernaert-Fonds bij de Academie. (Blzz. 5-18, met portret.) |
| |
2o) | Dietsche Kalenders. De zes hieronder volgende kalenders werden, met een inleidende studie van de heeren Prof. Dr. Willem de Vreese en Edw. Gailliard (blzz. 17-40), in het boek opgenomen:
a] | Nr 21. Kalender uit een handschrift dat berust in de bibliotheek van de Keizerlijke Academie van Wetenschappen te St.-Petersburg. Dit handschrift werd omstreeks 1460 geschreven. op de oostelijke grens van het Hollandsch taalgebied. De kalender is die van Utrecht. (Blzz. 41-52.) |
| |
b] | Nr 22. Kalender van het bisdom Utrecht, welke staat in een handschrift uit het jaar 1398, dat op de Keizerlijke Bibliotheek te Sint-Petersburg berust. (Blzz. 53-67.) |
| |
c] | Nr 23. Kalender van het bisdom Kamerijk, welke te vinden is in hs. 205 van de boekerij der Hoogeschool, te Gent. (Blzz. 68-80.) |
|
| |
| |
|
d] | Nr 24. Kalender van het bisdom Utrecht, uit een handschrift omstreeks 1470 geschreven, dat eigendom is van den WelEd. Heer Dr. R. van Marle, uit 's Gravenhage, thans te Parijs gevestigd. (Blzz. 81-92.) |
| |
e] | Nr 25. Kalender van het bisdom Utrecht, welke voorkomt in een handschrift, uit het einde der 15de eeuw, dat in de Keizerlijke Bibliotheek te Sint-Petersburg bewaard wordt. (Blzz 93-104.) |
| |
f] | Nr 26. Kalender ontleend aan een handschrift, geschreven in 't jaar 1511, dat in de Universiteitsbibliotheek te Gent berust. De Kalender is die van het aartsbisdom Keulen. (Blzz. 105-115.) |
|
| |
3o) | Staat der Academie. Januari 1913. Lijst, volgens datum van benoeming of van verkiezing:
a] | Werkende Leden. (Blzz. 148-150.) |
b] | Briefwisselende Leden. (Blz. 150.) |
c] | Buitenlandsche Eereleden. (Blzz. 151-152.) |
| Alphabetische Lijst der Leden. (Blzz. 153-154.) |
|
| |
4o) | Lijst der werkende en briefwisselende Leden en der Buitenlandsche Eereleden (voor elke plaats afzonderlijk) sedert de oprichting der Academie in 1886:
a] | Werkende Leden. (Blzz. 159-164.) |
b] | Briefwisselende Leden. (Blzz. 165-168.) |
c] | Buitenlandsche Eereleden. (Blzz. 168-172.) |
|
| |
5o) | Commissiën. Eene reeks tabellen betreffende de Bestendige en Tijdelijke Commissiën bij de Academie:
a] | Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde: lijst der tegenwoordige leden; lijst der leden verkozen bij de stichting der Commissie; lijst van de besturen der Commissie sedert hare stichting; uitgaven der Commissie. (Blzz, 173-176.) |
|
| |
| |
|
| Koninklijke Besluiten van 1n December 1845 betreffende de Commission pour la publication des anciens monuments de la littérature flamande, waarvan de Commissie de voortzetting is. (Blzz. 173-174.) |
| |
b] | Nieuwere Taal- en Letterkunde: als boven. (Blzz. 176-179.) |
| |
c] | Geschiedenis, Bio- en Bibliographie: als boven. (Blzz. 180-183.) |
| |
d] | Onderwijs in en door het Nederlandsch: als boven. (Blzz. 183-185.) |
| |
e] | Tijdelijke Commissiën. (Blzz. 185-187.) |
| |
f] | Wetten der bestendige Commissiën. (Blz. 187.) |
|
| |
6o | Lezingen in de Academie, sedert hare stichting, door de Leden gehouden. (Vervolg.) (Blzz. 192-195.) |
| |
7o) | Overzicht der lezingen, verslagen en uitgaven van de Leden der Academie. (Vervolg.) (Blzz. 196-201.) |
| |
8o) | Overzicht der Verhandelingen aan de Academie ter uitgave aangeboden en in hare Verslagen en Mededeelingen opgenomen. (Blz. 202.) |
| |
9o) | Uitgaven der Academie. Overzicht.
a] | Uitgaven der Bestendige Commissiën. (Blz. 203.) |
b] | Bekroonde werken. (Blz. 203.) |
c] | Van de Ven-Heremans-Fonds. (Blz. 203.) |
|
| |
10o) | Fondsen bij de Academie: aard en bedrag der schenking; Koninklijk Besluit, houdende aanvaarding van de schenking; reglement; uitgeschreven prijsvragen; reeds verschenen uitgaven:
a] | Karel Boury-Fonds. (Blzz. 206-208.) |
b] | Van de Ven-Heremans-Fonds. (Blzz. 208-209.) |
c] | Salsmans-Fonds. (Blzz. 210-211.) |
d] | Aug. Beernaert-Fonds. (Blzz. 211-214.) |
e] | Merghelynck-legaat. (Blz. 214.) |
|
| |
| |
11o) | Wedstrijden sedert de stichting der Academie uitgeschreven. Algemeen overzicht. (Blzz. 215-256.) |
| |
12o) | Levensbericht van Ridder Adriaan de Corswarem (1849-1909), door Mr Paul Bellefroid. (Blzz. 273-281, met portret.) |
- Op genoemden dag werd ook een exemplaar van het boek aan de heeren werkende en briefwisselende Leden gezonden, alsmede aan de Z.E. heer Pater van de Ven, S.J., stichter van het Van de Ven-Heremans-Fonds, en aan den Z.E. Pater Joz. Salsmans, S.J., stichter van het Salsmans-Fonds. De Bestendige Secretaris liet ook aan den Weled. Heer Minister van Wetenschappen en Kunsten de 74 exemplaren geworden, bestemd voor de verschillende inrichtingen, welke, door tusschenkomst van zijn Departement, de uitgaven der Koninklijke Vlaamsche Academie ontvangen.
| |
Mededeelingen namens Commissiën.
1o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer K. de Flou, secretaris, legt het hieronder volgende verslag ter tafel, over de morgenvergadering door de Commissie gehouden:
Zijn aanwezig de heeren: Prof. Dr. C. Lecoutere, voorzitter; Is. Teirlinck, ondervoorzitter; Jhr. Mr. Nap. de Pauw, Edw. Gailliard, Th. Coopman, Kan. Am. Joos, Dr. Leo Goemans, leden, en Karel de Flou, lid-secretaris.
Het verslag over de Februari-vergadering wordt goedgekeurd.
Aan de dagorde staat:
Kleine Verscheidenheden, door den heer Edw. Gailliard medegedeeld: Clepsidra, uit Ad clepsidram vendere, verkeerd door een schrijver uitgelegd door ‘Sablier... employé pour les ventes’. - Slaen ende luwen, en Beyaerden. - *Kersbus: te lezen Kerskins. - *Reestere: te lezen: Reeftere: in de uitdrukking Reeftere ofte jaerghetyde. - Wech, Wegh = Weeg. - De naeste zijn van zinen huuse en Persoen van scadeliker ende
| |
| |
lastiger conditie, in zake van voortverhuren van huizen. - Iemand een bastaerde kynd upgheven ende toedraghen. - Weren en Verduysteren. - Zyn goedt qualicken over doen en Zyn goet qualick verdoen. - Streek (Fr. Alignement). - Tissen (Titsen). - Onderstaen: De ‘waerhede van iets’ onderstaen. - Huusberecht en Huusberechter.
- De Commissie, en vervolgens de Academie in pleno vergaderd, beslissen dat bovenstaande stukjes in de Verslagen en Mededeelingen zullen opgenomen worden.
2o) Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde. - De heer Th. Coopman, secretaris, legt het hieronder volgende verslag ter tafel, over de morgenvergadering door de Commissie gehouden:
Zijn aanwezig de heeren: Prof. Dr. Julius Mac Leod, voorzitter; Mr. A. Prayon-van Zuylen, Prof. Mr. Julius Obrie, Prof. Dr. Willem de Vreese, Is. Teirlinck, Omer Wattez, Dr. L. Simons, leden, en Th. Coopman, lid-secretaris.
Het verslag over de Februari-vergadering wordt goedgekeurd.
Aan de dagorde staat:
1o) 13e mededeeling door het Gemeentelaboratorium en de Voedingsvakschool, te Gent: Over berekenen en voorstellen der waarde van normale en vervalschte melk, door den heer Dr. A.-J.-J. Vandevelde, ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aan de Academie aangeboden. - Door het Bestuur naar de Commissie verzonden. Advies door de heeren Prof. Dr. Julius Mac Leod en Is. Teirlinck uitgebracht. - Beslissing.
De hier volgende verslagen van de HH. Mac Leod en Is. Teirlinck worden voorgelezen:
De verhandeling van den heer Dr. A.J.J. Vandevelde: Over berekenen en voorstellen van de waarde van normale en vervalschte melk, is de 13e mededeeling uit het Stadslaboratorium en de Voedingsvakschool te Gent.
Dit werk sluit zich aan bij de reeks mededeelingen van denzelfden schrijver, die door de Academie werden uitgegeven.
| |
| |
Ik heb de eer voor te stellen het opstel van den heer Vandevelde in de Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Vlaamsche Academie op te nemen.
Gent, 8 April 1913.
Dr. J. Mac Leod.
Ik ondersteun zeer gaarne bovenstaande voorstel van Dr. Mac Leod.
Brussel-Molenbeek, 12 April 1913.
Is. Teirlinck.
De Commissie keurt het advies der verslaggevers goed en stelt aan de Academie voor, bedoelde verhandeling in de Verslagen en Mededeelingen te laten opnemen. - (Door de Academie, in pleno vergaderd, aangenomen.)
2o Ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aangeboden verhandeling: Luciferiana. Een korte bewerking van Vondel's Lucifer, door den heer Langhor, leeraar aan het Athenaeum te Tongeren. - Verslag door de heeren Dr. Muyldermans en Prof. Dr. Willem de Vreese.
- Tot de volgende vergadering uitgesteld.
3o) Kleine Verscheidenheden. - Mededeeling door den heer Dr. L. Simons: Iets over Halewijn.
De heer Simons vestigt de aandacht der Commissie op een gedicht van Heine waarin een paar strofen voorkomen die, naar zijne meening, met ons Halewijnlied in betrekking staan. De Commissie stelt voor het voorgedragene onder den titel Kleine Verscheidenheden te laten drukken.
- Door de Vergadering goedgekeurd.
4o) De Commissie onderzoekt eindelijk den omzendbrief door den heer Gailliard aan de Academieleden gestuurd: het betreft de uitgave van het bijblad Kleine Verscheidenheden. Al de leden der Commissie keuren den omzendbrief goed en hopen dat eerlang bedoeld bijblad zal verschijnen.
| |
| |
| |
Dagorde.
1o) Staat der Academie. - Openstaande plaats. - De Bestendige Secretaris deelt aan de Vergadering mede, dat éene plaats van briefwisselend lid te vervullen is, ten gevolge van het afsterven, op 21 Juni 1912, van den zeer eerw. heer Kanunnik Waltman van Spilbeeck.
De Commissie tot het voorstellen van candidaten heeft, in vergadering van 9 April, ter voldoening aan haar opdracht, het voorgeschreven dubbeltal voorgesteld. (Het verslag der Commissie werd in druk aan de heeren werkende Leden vertrouwelijk medegedeeld.)
Er zal, naar luid van artikel 24 der Wet, in de Mei-vergadering tot de bespreking der candidaturen worden overgegaan.
2o) Bijblad, - Voorstel door den Bestendigen Secretaris, het Bijblad van de Bestendige Commissie voor Onderwijs tot een Bijblad voor de vier Bestendige Commissiën te bestemmen.
- De heer Edw. Gailliard geeft lezing van de hieronder volgende nota:
De stichting van het Bijblad der Bestendige Commissie voor Onderwijs dagteekent uit het jaar 1907.
Van den beginne af werd, jammer genoeg, onder het drukken daarvan een misslag begaan: de verschillende opgenomen studies werden niet doorloopend, maar elk afzonderlijk gepagineerd. Zij die het blad ontvingen, hebben dan ook in de meening kunnen verkeeren, dat de gezonden stukken niet bestemd waren om ingebonden te worden tot een boekdeel dat, na verloop van tijd, met een Register zou besloten worden en waarop andere deelen zouden volgen.
Het is derhalve te vreezen, dat weinig exemplaren in hun geheel zijn bewaard gebleven en dat daardoor het blad het gewenschte nut niet heeft gesticht, of althans niet van blijvend nut kan zijn.
De inrichting van het Blad dient dus gewijzigd.
| |
| |
Met het oog daarop, ben ik zoo vrij U voor te stellen, alles wat tot nog toe verschenen is als een eerste reeks te beschouwen, thans een nieuwe, tweede reeks te beginnen en van nu af het Bijblad tot een orgaan voor de vier Beslendige Commissiën te bestemmen.
***
Hiermede staat in onmiddellijk verband, het voorstel door mij gedaan, de rubriek Kleine Verscheidenheden, die de Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde in de Verslagen en Mededeelingen heeft geopend, ten dienste van de andere Bestendige Commissiën te stellen.
God lof, vanwege die Commissiën heeft mijn voorstel het beste onthaal genoten.
Gaarne wil de Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde hare ijverige medewerking verleenen tot bestrijding van de tallooze gallicismen en bastaardwoorden die, ten huidigen dage, zoo menige uitgave ontsieren, die - hoe jammer! - vooral in dag- en weekbladen binnendringen en aldus de loutering onzer taal onder het volk erg verlammen. Op het gebied der geschiedenis onzer letterkunde kunnen ook nog vele belangwekkende bijzonderheden worden medegedeeld, welke misschien anders gevaar zouden loopen teloor te gaan.
Reeds heeft de heer Is. Teirlinck, over het Wandeltoertje eener lees- of drukfout, eene mededeeling gedaan welke zeer aardig is en binnenkort in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden. Ik zelf heb, in vergadering van 15 Januari en van 19 Maart, uwe welwillende aandacht gevestigd op zekere wraakroepende gallicismen, als zijn b.v. MEESTERHUIS (Fr. Maison de maître) voor Heerenhuis, PATROON (naar het Fr. Patron) voor Baas, enz., en over het noodeloos gebruik van uitheemsche woorden, zooals remboursement, franco, porto (Fr. port) en douanen, welke zoo gemakkelijk door echt Nederlandsche te vervangen zijn.
De Commissie voor Geschiedenis, Bio- en Bibliographie begrijpt van welk belang het voor den historicus en voor den folklorist zijn zou, geschiedkundige bijzonderheden, snippertjes uit oude oorkonden of uit stads- en kerkrekeningen, welke in tijdschriften geene plaats kunnen vinden op te nemen: hoeveel nota's, ten koste van tijd en geld door onze wakkere archivaris- | |
| |
sen bijeen vergaderd, vruchten van taaie opsporingen, gaan niet verloren of blijven ongebruikt! Laten wij ze redden!
Het was mij een oprecht genoegen reeds eenige mededeelingen aan de Commissie, in hare Maart-vergadering te kunnen doen, te weten over het schoolboekje vroeger onder den naam Kruisken A-B-C gekend, in het Fr. Croix de par Dieu: - over het begraven ‘met de croon’ (1764), ten huidigen dage nog in zekere plaatsen voor de jonge dochters in gebruik; - over het ‘verzoenen’ van eenen moord en, ter gelegenheid van zulk eene verzoening, over de verplichtingen jegens de bloedverwanten van den verslagene aan zekeren moordenaar opgelegd (1670); - over het gebruik, nl. te Hoogstraten in 1570, op Palmenzondag aan de schoolkinderen noten te werpen ‘om te grabbelen’; - over zekere Paaschgebruiken, o.a. het toedienen van ‘peperkoek’ en van wijn na de heilige communie aan hen die tot de Tafel des Heeren waren genaderd (voorbeelden uit het Antwerpsche, van de jaren 1570, 1628, 1634, 1782 enz.); - over het gebruik van Spaanschen wijn tot miswijn (Beersel, in het Antwerpsche, 1620); - over het lossen van geschut onder processiën (XVIIe eeuw); - over het gebruik, onder verkoopingen den palmslag door den ‘wensch van proficiat’ te vervangen (1742); - over de handelsbescherming in vroegere dagen: de personen die, ten jare 1516, te Brugge aan de Heilig-Bloedprocessie deel namen, verplicht zich ‘te cleedene met laken te Brugghe ghereed’; - over de voorzorgen door de Brugsche Gilde van Sint-Joris genomen (1516), ten gevolge van het stelen van haar zilveren zegel; - over het verbod, te Brugge in 1518, uit vrees van de ‘haesteghe of smettelicke ziecte’, gedaan, pruimen, ‘een dangereux fruyt’, te verkoopen; - over de bescherming der jonge meisjes en het verbod voor ‘jonge dochteren beneden den xxv jaren’ eenig fruit ‘achter strate’ te verkoopen (Brugge, 1544);
- over het verven van het haar (einde XVIe eeuw); - over de rechten van den beul te Brugge, naar een hallegebod van 21 Maart 1550 n.s.
Andere mededeelingen van dien aard zullen volgen: geene bijzonderheden wezen te gering geacht!
Edoch, Mijne Heeren, gij weet het: l'ennui naquit un jour de l'uniformité! het mag niet al op een en denzelfden man draaien! Afwisseling is onontbeerlijk: het is noodzakelijk, dat, door de medewerking van alle Leden, kleur, leven en ook
| |
| |
‘verscheidenheid’ aan onze geschiedkundige mededeelingen worden bijgezet.
Voorzeker zal de Commissie voor Onderwijs niet ten achteren blijven. Van de medewerking van hare steeds zoo werkzame Leden mag ongetwijfeld veel verwacht worden.
***
Willen wij echter, dat ons werken buiten de Academie wezenlijk tot nut strekke, dan behooren wij er in de eerste plaats voor te zorgen, dat daaraan alle gewenschte ruchtbaarheid gegeven worde. Onze Verslagen en Mededeelingen komen alleen in handen van het wetenschappelijk publiek. Onze lezerskring dient derhalve uitgebreid.
Het middel ligt voor de hand.
Tot nog toe werd het Bijblad gezonden aan 144 onderwijsinrichtingen, aan een veertigtal tijdschriften en dagbladen, en aan 185 bijzondere personen, waaronder de leden van den Verbeteringsraad voor het middelbaar en lager onderwijs, de schoolopzieners in het Vlaamsche Land, en een groot getal onderwijzers. In zijn nieuwe gedaante worde het ook gezonden aan onze archivarissen, aan onze geschiedkundigen en aan onze letterkundigen. Wie weet wordt aldus geen medewerking uitgelokt? Kan aan dit orgaan een genoegzame uitbreiding gegeven worden, dan zal ik U, op tijd en stond, voorstellen, - om kosten te sparen, - wat daarin verschijnt, in de Verslagen en Mededeelingen niet meer op te nemen.
Zoo mij het bezorgen van de uitgave wordt opgedragen, wensch ik evenwel in de verwezenlijking van dit plan bijgestaan te worden. Ik verzoek U dan ook de heeren Mr. Obrie en Dr. de Vreese, die te Gent wonen, te willen aanwijzen om mij in dezen ter zijde te staan en met mij een bepaald ontwerp aan de Academie voor te leggen.
Eenige wenken van praktischen aard wil ik evenwel nog in het midden brengen:
Het Bijblad zou voortaan alle twee maanden verschijnen.
Vooraan het eerste nummer, - als gevolg op eene beslissing in de Februari-vergadering genomen, - zouden verschijnen mijne motie over de Uitspraak der Vlaamsche Familienamen (Versl. en Meded., jaarg. 1912, blzz. 743-745) en de lezing van den eerw. Kan. A. Joos, daarop gevolgd (Id., jg. 1913, blzz. 25-30).
| |
| |
Papier, formaat en letterspiegel zouden deze zijn van de Verslagen en Mededeelingen.
Aan den Heer Minister zou om verlof gevraagd worden, de oplage van het Bijblad op..... exx. te brengen. De drukkosten zouden aan den Minister ter goedkeuring worden voorgelegd.
Op voorstel van den heer Bestuurder, beslist de Academie dat bovenstaande motie in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden.
- Het voorstel van den Bestendigen Secretaris wordt door de Vergadering aangenomen.
3o) Lezing door den eerw. heer Dr. Hugo Verriest: Waar spreekt men het schoonste Nederlandsch? - De heer Verriest ongesteld zijnde, wordt zijne lezing tot de Mei-vergadering verschoven.
4o) Lezing door den heer Mr. A. Prayon van Zuylen: Hoe moeten wij in onze taal de vreemde plaatsnamen uitspreken? - De heer Mr. Prayon-van Zuylen onderzoekt en bepaalt de regels die door vakmannen worden vastgesteld, in 't kort: wat eigennamen betreft, de schrijfwijze onveranderd gelaten en de uitspraak gevolgd door den drager des naams aangenomen; voor plaatsnamen (behalve wat geijkte historische namen aangaat), den echten naam te gebruiken en uit te spreken zooals de inwoners het doen. Met het oog hierop, zou men in onze schoolboeken die echte namen moeten opgeven, met aanduiding der phonetisch weer te geven uitspraak. Spreker treedt in eenige bijzonderheden aangaande Slavische namen, vooral in het Balkansche schiereiland, die ons alleen door Duitsche of Italiaansche vertalingen of vermommingen bekend zijn.
De heer Bestuurder stelt voor de lezing van den heer Prayon van Zuylen in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. (Goedgekeurd.)
De vergadering wordt te 3 1/2 ure gesloten.
|
|